จัมมสาฏกชาดก ชาดกว่าด้วยนักบวชไหว้แพะ

ในสมัยพุทธกาลเมื่อครั้งที่พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตะวันมหาวิหาร ทรงปรารภปริพาชกชื่อ จัมมสาฏก จีงทรงตรัสพระธรรมเทศนาดังนี้ กาลครั้งนั้นมีปริพาชกผู้หนึ่งบำเพ็ญตบะด้วยการเปลือยกาย มีเพียงผิวหนังเท่านั้นเป็นเครื่องนุ่งห่ม https://dmc.tv/a23143

บทความธรรมะ Dhamma Articles > นิทานชาดก 500 ชาติ
[ 17 มี.ค. 2561 ] - [ ผู้อ่าน : 18256 ]

ชาดก 500 ชาติ

จัมมสาฏกชาดก-ชาดกว่าด้วยนักบวชไหว้แพะ

ปริพาชก จัมมสาฏก บำเพ็ญตบะด้วยการเปลือยกาย

ปริพาชก จัมมสาฏก บำเพ็ญตบะด้วยการเปลือยกาย
  
     ในสมัยพุทธกาลเมื่อครั้งที่พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตะวันมหาวิหาร ทรงปรารภปริพาชกชื่อ จัมมสาฏก จีงทรงตรัสพระธรรมเทศนาดังนี้
กาลครั้งนั้นมีปริพาชกผู้หนึ่งบำเพ็ญตบะด้วยการเปลือยกาย มีเพียงผิวหนังเท่านั้นเป็นเครื่องนุ่งห่ม “ โอ้ เย็นหนอ เย็นวาบๆ ”
 
ปริพาชกเที่ยวขออาหารเลี้ยงชีพตามบ้านต่างๆ ในนครสาวัตถี
 
ปริพาชกเที่ยวขออาหารเลี้ยงชีพตามบ้านต่างๆ ในนครสาวัตถี
 
     วันหนึ่งปริพาชกได้ออกจากอารามที่อยู่ของตน มุ่งหน้าไปยังพระนครสาวัตถีเพื่อเที่ยวขออาหารเลี้ยงชีพไปตามบ้านต่างๆ “ ถวายอาหารให้นักบวชชาตินี้
ชาติหน้าจะได้มีกินไปทั้งชาตินะ ” “ วันนี้พวกเราไม่มีให้ท่านหรอก เชิญท่านไปที่อื่นเถิด ”  “ ถวายอาหารให้นักบวชชาตินี้ ชาติหน้าจะได้มีกินไปทั้งชาติ ”
 
ชาวบ้านต่างพากันปฏิเสธ ไม่ถวายอาหารแด่ปริพาชก
 
ชาวบ้านต่างพากันปฏิเสธ ไม่ถวายอาหารแด่ปริพาชก
 
     “ พวกเราถวายอาหารแก่นักบวชอื่นหมดแล้ว ท่านค่อยมาใหม่พรุ่งนี้เถิด ” “ เฮ้ย วันนี้ยังไม่มีใครถวายอาหารข้าเลย ข้า แสบท้องไปหมดแล้ว ”
วันนั้นปริพาชกออกบิณฑบาตตั้งแต่เช้าจนบ่าย ก็ยังไม่ได้อาหารเลยแม้แต่น้อย
 
ตั้งแต่เช้าจนบ่ายปริพาชกนักบวชผู้ไม่นุ่งผ้ายังไม่ได้อาหารเลยแม้แต่น้อย
 
ตั้งแต่เช้าจนบ่ายปริพาชกนักบวชผู้ไม่นุ่งผ้ายังไม่ได้อาหารเลยแม้แต่น้อย
 
     ตั้งแต่เช้าจนบ่าย นักบวชผู้ไม่นุ่งผ้า ต้องหาอาหารไกลกว่าเคย จนมาถึงสนามชนแพะของหมู่บ้าน ก็เห็นพวกชาวบ้านกำลังพนันขันต่อกันอยู่  “ จัดไปอย่าให้เสีย
เอาๆขวิดเข้าไป เอาๆ ” “อย่าไปยอมลูกพ่อ ถ้าวันนี้ไม่ชนะละก็ พ่อคงต้องเอาเจ้ามาทำแกงแพะซะแล้ว ” 
 
พวกชาวบ้านกำลังเล่นพนันขันต่ออยู่ที่สนามชนแพะ
 
พวกชาวบ้านกำลังเล่นพนันขันต่ออยู่ที่สนามชนแพะ
 
     “ แบะๆๆ พวกมนุษย์นี้เอาแต่ได้ ไม่คิดว่าพวกข้าจะเจ็บตัวกันบ้างรึยังไง ฮึ น่าโมโหนัก ” ฝ่ายปริพาชกเมื่อมาถึงบริเวณที่ชาวบ้านจัดให้มีการชนแพะ
ก็เดินเข้าไปขออาหารที่นั่ง แต่ชาวบ้านที่มีใจจดจ่ออยู่กับการชนแพะนั้นก็ไม่ได้ให้ความสนใจ หรือให้อาหารเลยแม้แต่น้อย 
 
พวกชาวบ้านที่สนามชนแพะไม่มีใครสนใจที่จะถวายอาหารแด่ปริพาชกเลยแม้แต่คนเดียว
 
พวกชาวบ้านที่สนามชนแพะไม่มีใครสนใจที่จะถวายอาหารแด่ปริพาชกเลยแม้แต่คนเดียว
 
     “ ถวายอาหารให้นักบวชชาตินี้ ชาติหน้าจะได้มีกินไปทั้งชาตินะจ๊ะ ” “ เฮ้ย เกะกะจริงๆ เลย ช่วยหลีกไปหน่อยเถอะ ข้ากำลังดูแพะอยู่ ” “ เอ้าๆ นั้นๆ
ขยับไปทางโน้นหน่อยสิ ฮึย เสียอารมณ์จริงๆ ” “ ชาวบ้านพวกนี้ ไม่เห็นนักบวชอย่างอย่างเราอยู่ในสายตาเลยสักนิด ”
 
แพะตัวที่หลุดจากคอกกำลังหมอบย่อตัวลงเพื่อที่จะกระโจนขวิดนักบวชผู้ไม่นุ่งผ้า
 
แพะตัวที่หลุดจากคอกกำลังหมอบย่อตัวลงเพื่อที่จะกระโจนขวิดนักบวชผู้ไม่นุ่งผ้า
 
     ในขณะที่ปริพาชกกำลังขออาหารอยู่นั้น แพะตัวหนึ่งได้หลุดออกมาจากคอก มันกำลังอยู่ในอารมณ์หงุดหงิด เมื่อเห็นปริพาชกที่ไม่นุ่งห่มเสื้อผ้า
ดูแปลกตากว่าใครๆ มันก็ย่อตัวลง มุ่งจะขวิดชีเปลือยที่อยู่เบื้องหน้า 
 
นักบวชชีเปลือยได้รับบาดเจ็บสาหัสเพราะถูกแพะขวิดที่ขาอ่อน
 
นักบวชชีเปลือยได้รับบาดเจ็บสาหัสเพราะถูกแพะขวิดที่ขาอ่อน 
     
     “ เจ้าชีเปลือยนี่ใครกัน ไม่ใส่เสื้อผ้าเหมือนชาวบ้าน เห็นแล้ว หงุดหงิดๆ ขวิดซะดีไหมเนี่ย ” ธรรมดาแพะนั้นเป็นสัตว์ที่มีนิสัยดุร้าย ฝ่ายปริพาชก
เมื่อเห็นกิริยาแพะที่ย่อตัวลง กลับคดว่าแพะตัวนั้นเป็นสัตว์ที่ฉลาด ย่อตัวเคารพตนด้วยเพราะรู้จักในคุณธรรมความดีของตน
 
บรรดาภิกษุทั้งหลายต่างคุยกันถึงเรื่องที่นักบวชชีเปลือยถูกแพะขวิดจนได้รับบาดเจ็บ
 
บรรดาภิกษุทั้งหลายต่างคุยกันถึงเรื่องที่นักบวชชีเปลือยถูกแพะขวิดจนได้รับบาดเจ็บ
 
     โดยหารู้ไหมว่าภัยกำลังมาถึงตัว “ ฮึ ดูสิ แพะนี่มันฉลาดกว่าชาวบ้านแถวนี้ซะอีก รู้ว่าอะไรควรเคารพบูชา ” เพียงแค่ไม่กี่อึดใจ แพะนั้นก็วิ่งตรงรี่เข้ามา
ยังผู้ไม่นุ่งผ้าที่ยืนตรงหน้าอย่างรวดเร็ว ฝ่ายปริพาชกซึ่งไม่รู้ตัวว่ากำลังมีภัยจึงไม่ยอมหลบแพะตัวนั้น กลับยืนนิ่งอยู่ จึงถูกแพะขวิดเข้าที่ขาอ่อน
 
 พระศาสดาทรงซักถามถึงเรื่องที่เหล่าภิกษุทั้งหลายกำลังสนทนากันในธรรมสภา
 
พระศาสดาทรงซักถามถึงเรื่องที่เหล่าภิกษุทั้งหลายกำลังสนทนากันในธรรมสภา
 
     “ เฮ้ยๆๆ นั่น วิ่งมาทำไม่ อย่าๆ เฮ้ยๆ อย่าวิ่งมาทางนี้ โอ๊ยๆ เจ็บเหลือเกิน เจ้าแพะบ้า ดูสิ ข้าขาหักหรือเปล่าก็ไม่รู้ โอ๊ยๆ ” “ ฮ่าๆๆ สมน้ำหน้า อยู่ดีๆ ไปยืนให้แพะมันขวิดทำไมล่ะ ”
เรื่องที่ปริพาชกยกย่องแพะว่าเป็นสัตว์แสนรู้ จนต้องเจ็บตัวนั้น เป็นที่รับรู้กันไปทั่วในหมู่ภิกษุสงฆ์ วันต่อมาภิกษุทั้งหลายได้หยิบยกเรื่องนี้มาสนทนากันในธรรมสภา
 
นักบวชชีเปลือยออกเที่ยวขออาหารในเมืองพาราณสี
 
นักบวชชีเปลือยออกเที่ยวขออาหารในเมืองพาราณสี
  
     “ ได้ยินว่าปริพาชกยกย่องแพะว่าเป็นสัตว์แสนรู้จนถูกแพะนั่นขวิดเอา ” ในขณะที่ภิกษุทั้งหลายจับกลุ่มสนทนากันอยู่นั้น สมเด็จพระศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า
ทรงเสด็จผ่านมาเมื่อทรงซักถามและทราบเรื่องทั้งหมดแล้ว จึงทรงตรัสกับภิกษุเหล่านั้น
 
ชาวบ้านกำลังดูแพะชนกันเลยเลยไม่สนใจที่จะถวายอาหารกับนักบวชชีเปลือย    

ชาวบ้านกำลังดูแพะชนกันเลยเลยไม่สนใจที่จะถวายอาหารกับนักบวชชีเปลือย
 
     “ ภิกษุทั้งหลาย มิใช่ในบัดนี้เท่านั้น ที่ปริพาชกทำเรื่องอย่างนี้ แม้ในกาลก่อนเขาก็เคยได้ทำเรื่องอย่างนี้ และต้องพบกับความพินาศมาแล้ว ” พระศาสดาตรัสดังนั้นแล้ว
เมื่อภิกษุทั้งหลายทูลอาราธนา พระองค์จึงทรงนำเรื่องในอดีตมาสาทกดังนี้ ในอดีตกาล เมื่อพระเจ้าพรหมทัตครองราชย์สมบัติในนครพาราณสี พระโพธิสัตว์บังเกิด
ในตระกูลพ่อค้า ทำการค้าขายเลี้ยงชีพ 
 
นักบวชชีเปลือยยกมือไหว้แพะเพราะเข้าใจผิดคิดว่าแพะย่อตัวเพื่อถวายความเคารพตน
 
นักบวชชีเปลือยยกมือไหว้แพะเพราะเข้าใจผิดคิดว่าแพะย่อตัวเพื่อถวายความเคารพตน
  
     ในกาลนั้นมีปริพาชกเปลือยกายผู้หนึ่ง เที่ยวขอหารไปในนครพาราณสี “ ถวายอาหารให้นักบวชชาตินี้ ชาติหน้าจะได้มีกินไปทั้งชาติ ” วันหนึ่งปริพาชก
ได้เดินขออาหารไปจนถึงสถานที่ที่มีการแข่งขันชนแพะ ชาวบ้านที่มาดูการชนแพะนั้นไม่มีผู้ใด ให้ความสนใจปริพาชกเลย “ จัดไปอย่าให้เสีย
เอาๆ ขวิดเข้าไป เอาๆๆ ”
 
พ่อค้าได้เข้ามาเตือนนักบวชชีเปลือยว่าแพะไม่ได้ทำความเคารพแต่มันกำลังจะขวิดให้นักบวชหลีกทางเสีย
 
พ่อค้าได้เข้ามาเตือนนักบวชชีเปลือยว่าแพะไม่ได้ทำความเคารพแต่มันกำลังจะขวิดให้นักบวชหลีกทางเสีย
 
      “ สู้สิๆ อย่าไปยอม ขวิดกลับเลย ” เมื่อไม่มีผู้ใดสนใจถวายอาหาร ปริพาชกจึงมาหยุดพักข้างสนามแข่งชนแพะนั้น และได้เห็นแพะตัวหนึ่งกำลังมองมาที่ตน
“ ชาวบ้านพวกนี้ไม่ให้ความเคารพข้าซะเลย แย่จริงๆ เอ้ เจ้าแพะนั้นมันทำอะไรของมัน ดูสิ จ้องมาที่ข้าซะด้วย ” ธรรมดาแพะนั้นเป็นสัตว์ที่ดุร้าย
เมื่อมันเห็นปริพาชกอยู่ตรงหน้า มันจึงย่อตัวลง เพื่อเตรียมวิ่งเข้าขวิด 
 
นักบวชชีเปลือยถูกแพะขวิดเพราะไม่เชื่อคำเตือนของพ่อค้าพระโพธิสัตว์
 
นักบวชชีเปลือยถูกแพะขวิดเพราะไม่เชื่อคำเตือนของพ่อค้าพระโพธิสัตว์
 
     ฝ่ายปริพาชกเมื่อเห็นแพะนั้นก้มตัวลงก็กลับคิดว่า แพะนั้นฉลาด ก้มตัวทำความเคารพตน เพราะเห็นว่าตนนั้นน่ายกย่องนับถือ “ เจ้าชีเปลือยนี่ เห็นแล้ว
อุจาดตาจริง เดี๋ยวป้าดจัดให้ซะหนึ่งดอกเลย ” “ เจ้าแพะนี่มันฉลาดจริง ก้มตัวทำความเคารพข้าซะด้วย ” ด้วยความเข้าใจผิดปริพาชก จึงไม่ได้หลีกหนีแพะ
ที่กำลังกระโจนเข้าขวิด จึงยืนประนมมือรับแพะอยู่ตรงนั้น 

นักบวชชีเปลือยสิ้นใจตายในที่สุดเพราะทนพิษบาดแผลไม่ไหว
 
นักบวชชีเปลือยสิ้นใจตายในที่สุดเพราะทนพิษบาดแผลไม่ไหว
 
     “ คนแถวนี้ไม่มีวิชั่นเลย ไม่รู้ว่าใครควรเคารพบูชา สู้แพะก็ไม่ได้ ดูสิ แพะยังฉลาดกว่าชาวบ้านพวกนี้เสียอีก ” ขณะนั้นพระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นพ่อค้านั่งอยู่ใกล้ๆ นั้น
ได้เห็นท่าทางของแพะก็รู้ได้ทันทีว่า หากปริพาชกผู้นี้ไม่หลีกหนีไปเสียก็จะต้องเจ็บตัวเป็นแน่ จึงร้องห้ามปริพาชกนั้น “ นักบวช ท่านอย่าได้ไว้ใจสัตว์สี่เท้า
นั้นน่ะมันกำลังจะพุ่งขวิดท่านแล้ว รีบหลบไปเถอะ ” “ เจ้าพูดอะไรแพะนั้นมันกำลังทำความเคารพข้าต่างหาก ”
 
พระศาสดาทรงประชุมชาดกหลังจากที่ทรงแสดงพระธรรมเทศนาจบลง
 
พระศาสดาทรงประชุมชาดกหลังจากที่ทรงแสดงพระธรรมเทศนาจบลง
 
      “ แพะที่ไหนมันจะฉลาดเพียงนั้น ท่านเชื่อข้าเถอะ รีบหลบไปซะ ” พ่อค้าพูดยังไม่ทันขาดคำ เจ้าแพะตัวนั้นก็พุ่งขวิดปริพาชกเข้าที่ขาอ่อนจนล้มลง ได้รับทุกขเวทนา
นอนร้องด้วยความเจ็บปวดอยู่ตรงนั้น “ นี่ จังหวะเผลอๆ แบบนี้แหละต้องจัดหนัก นี่แน่ะ ” “ โอ๊ยๆ เจ็บเหลือเกิน โอ๊ย กระดูกข้าหักแล้ว ” ปริพาชกนั้นเมื่อถูกแพะขวิดจนขาหัก
ได้รับบาดเจ็บสาหัส จึงได้กล่าวสอนตนเองว่า ไม่ควรที่จะให้การยกย่องสรรเสริญคนไม่ดี เพราะจะต้องทำให้ได้รับความลำบากเหมือนที่ตนได้รับ จนบาดเจ็บสาหัสในวันนี้
“ เฮ้ย ที่ข้าต้องเจ็บตัวแบบนี้ เพราะไปยกย่องแพะที่เป็นสัตว์ดุร้ายว่าเป็นสัตว์ฉลาดแท้ๆ อูย ไม่น่าเลย ” ปริพาชกร้องคร่ำครวญเจ็บปวดอยู่อย่างนั้น และได้ถึงแก่ความตาย
เพราะทนพิษบาดแผลไม่ไหว 
 
พระศาสดาครั้นทรงนำพระธรรมเทศนานี้มาแสดงแล้ว ทรงประชุมชาดกว่า
ปริพาชกเปลือยกายคนนั้น ได้มาเป็น ปริพาชกที่ถูกแพะขวิดในบัดนี้
พ่อค้าผู้เป็นบัณฑิตในครั้งนั้น คือ เราตถาคต
 
 

รับชมคลิปวิดีโอ
ชมวิดีโอ   Download ธรรมะ
 
 
 




พิมพ์บทความนี้



บทความอื่นๆ ในหมวด

      ธัมมัทธชชาดก ชาดกว่าด้วยพูดอย่างหนึ่งทำอย่างหนึ่ง
      เกฬิสีลชาดก ชาดกว่าด้วยปัญญาสำคัญกว่าร่างกาย
      ปานียชาดก ชาดกว่าด้วยการทำบาปแล้วรังเกียจบาปที่ทำ
      ชนสันธชาดก ชาดกว่าด้วยเหตุที่ทำจิตให้เดือดร้อน
      ฆตาสนชาดก ชาดกว่าด้วยภัยที่เกิดจากที่พึ่ง
      มหาสุวราชชาดก ชาดกว่าด้วยความพอเพียง
      ฌานโสธนชาดก ชาดกว่าด้วยสุขเกิดจากสมาบัติ
      สุนักขชาดก ชาดกว่าด้วยผู้ฉลาดย่อมช่วยตัวเองได้
      สังวรมหาราชชาดก ชาดกว่าด้วยพระราชาผู้มีศีลาจารวัตรที่ดีงาม
      อสัมปทานชาดก ชาดกว่าด้วยการไม่รับของทำให้เกิดการแตกร้าว
      สัจจังกิรชาดก ชาดกว่าด้วยไม้ลอยน้ำดีกว่าคนอกตัญญู
      สัมโมทมานชาดก ชาดกว่าด้วยพินาศเพราะทะเลาะกัน
      อภิณหชาดก ชาดกว่าด้วยการเห็นกันบ่อยๆ