อาหารสมุนไพรเพื่อการปฏิบัติธรรมบนดอย

     ...วัตถุประสงค์สำคัญในการใช้สมุนไพรปรุงอาหาร...

 

 

นอกจากเพื่อให้เกิดความอร่อยแล้ว ยังมีอีก ๓ ประการดังนี้

 

๑.เพื่อป้องกันอาหารบูด

 

    ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนชื่น ความร้อนชื้นช่วยให้จุลินทรีย์ทั้งแบคทีเรียและเชื้อราที่ปนอยู่ในอาหารตามธรรมชาติเจริญเติบโตได้รวดเร็วมาก ทำให้อาหารบูดไว บูดง่าย แม้อาหารที่เรารับประทานเข้าไปแล้วไม่นานก็บูดในกระเพาะ ดังนั้น การปรุงอาหารของชาวไทย จึงต้องใส่สมุนไพรที่สามารถควบคุมการเจริญเติบโตของจุลิทรีย์ไว้บ้างในระดับหนึ่ง รวมทั้งการปรุงอาหารที่มีรสเข้มข้น ก็จะช่วยชะลอการบูดให้ช้าลงได้

 

 

        เพื่อ..ให้เข้าใจเรื่องนี้ง่าย ต้องมาทำความเข้าใจกับกระบวนการทางฟิสิกส์และชีววิทยา ๒ ประการนี้เสียก่อน คือ กระบวนการออสโมซิส (Osmosis) กับ พลาสโมไลซิส (Plasmolysis) กล่าวคือ เวลาเรารดน้ำต้นไม้ ความเข้มข้นของน้ำที่เรารดลงไปน้อยกว่าความเข้มข้นของน้ำในราก น้ำและสารอาหารที่เรารดจึงถูกดูดซึมผ่านเข้าผนังเซลล์ของรากได้ขบวนการที่น้ำไหลเข้าเซลล์ คือ กระบวนการออสโมซิส ตรงกันข้าม ถ้าเอาน้ำเกลือที่มีความเข้มข้นมากกว่าน้ำที่อยู่ในรากรดลงไป น้ำในลำต้นก็จะถูกดูดออก ไม่ช้าต้นไม้ก็เหี่ยวตายการที่น้ำไหลออกจากเซลล์ คือ กระบวนการพลาสโมไลซิสโดยทำนองเดียวกัน ถ้าเซลล์ของแบททีเรีย และเซลล์ของเชื้อราถูกล้อมด้วยน้ำตาล หรือ เกลือ หรืออะไรก็ตาม ที่มีความเข้มข้นกว่าน้ำในเซลล์ของแบททีเรียและของเชื้อราก็ไหลออกมันก็ตาย

 

 

         อาหาร...ที่นิยมกินขณะร้อนๆ เช่น ต้มจืด แกงจืด ฯลฯ แม้ไม่ใส่สมุนไพรก้ไม่เป็นไร เพราะจุลินทรีย์ไม่สามารถเข้าไป รบกวนอาหารยังร้อนอยู่  แต่ถ้าอาหารที่กินเมื่อเย็นลงแล้วจำเป็นต้องปรุงด้วยรสเข้มข้นด้วยเครื่องปรุงและสมุนไพรต่างๆเพื่อถนอมอาหารไม่ให้บูดเร็ว

 

 

๒.เพื่อขับลมในกระเพาะลำไส้

 

 

จุลินทรีย์

 

        ในเขตร้อนชื้นมีหลายกลุ่มที่สามารถผลิตแก๊สได้ดี (Gas forming) เมื่อจุลินทรีย์ทำให้อาหารในท้องบูดแล้วก็จะเกิดปฏิกิริยาทางเคมี คือมีแก๊สเกิดขึ้นในลำไส้ ทำให้มีอาการผิดปกติในท้อง เช่น ท้องอืด รู้สึกมวนท้อง มีอาการพะอืดพะอม เรอไม่ออก ผายลมไม่ออก เป็นต้น ดังนั้นอาหารไทยจึงต้องมีสมุนไพรที่ช่วยขับลมเป็นส่วนประกอบ