อย่างนี้จะบาปไหม
วิจารณ์พระไตรปิฎกเชิงวิชาการ
คำถามจากทางบ้าน:
ลูกเป็นนักวิชาการ หลายครั้งต้องวิจารณ์วัดและพุทธประวัติ ด้วยวิธีทางวิชาการ บางครั้งวิจารณ์ในทางที่อาจตีความว่า เป็นการลบหลู่ เช่น การตีความว่า พระสูตรหรือบางส่วนของพระไตรปิฎกนั้นมิใช่พุทธพจน์ เป็นเพียงสัจธรรม หรือสัทธรรมปฏิรูปที่พระสงฆ์ยุคหลังเพิ่มเติมขึ้นมาเพื่อเหตุผลบางประการ
การที่ลูกวิเคราะห์วิจารณ์พระคัมภีร์เช่นนั้น ถือว่าเป็นบุญอันเกิดจากการสนทนาธรรม หรือถือว่าเป็นบาปคะ
ที่นี่มีคำตอบ:
เรื่องนี้ขึ้นอยู่กับการตีความนั้นว่า ได้ความหรือไม่ได้ความ ถูกหรือผิด ประกอบด้วยอคติหรือไม่ หรือเอาความคิดของตัวเองเป็นหลัก รวมทั้งอิทธิพลของอาจารย์ที่ปรึกษา และบทความทางวิชาการที่ฝรั่งตีความตามความคิดของตัวเอง
ดังนั้น การวิจารณ์นั้นถ้าถูกต้อง ก็เป็นบุญที่เกิดจากการสนทนาธรรม แต่ถ้าไม่ถูกต้อง ก็เป็นบาป ซึ่งอาจทำให้เขามีความเห็นผิดเป็นมิจฉาทิฏฐิต่อไปในอนาคตได้
โดย คุณครูไม่ใหญ่
๑๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๙