กฎการเดินทางของเวลาเกิดกว่า 24 ชั่วโมง
ตอน ย้อนอดีต ในทางพระพุทธศาสนา
ก่อนที่เราจะเรียนรู้เรื่องการใช้เวลาให้เป็น เรามาทำความเข้าใจเรืองของ "เวลา" ทั้งทางโลกและทางธรรมในแบบเจาะลึกกันก่อน หลายท่านคงเคยชมภาพยนตร์แนววิทยาศาสตร์ที่มีเรืองราวเกี่ยวกับการย้อนเวลาหากอดีต อย่างภาพยนตร์ที่โงดังในอดีตเรือง " Back to the Future (1985)"แล้วในทางพระพุทธศาสนา เราสามารถเดินทางย้อนกลับไปในอดีตหรือเดินทางไปสู่อนาคตได้หรือไม่
"ย้อนอดีต" ในทางพระพุทธศาสนา
ในทางพระพุทธศาสนาสามารถไปในภพอดีตและอนาคตได้แต่ไปคนละวิธีกับทางวิทยาศาสตร์ ในทางวิทยาศาสตร์นั้น พยายามเดินทางข้ามเวลาไปด้วย "วัตถุ" แต่ในทางพระพุทธศาสนานั้นไปด้วย "จิตใจ"
ทางพระพุทธศาสนา การย้อนไปดูอดีตชาติตนเอง เรียกว่า "ปุบเพนิวาสานุสติญาณ" คือ มีญาณหยั่งรู้การไปเกิดมาเกิดของตนเองในอดีต บางคนสามารถระลึกไปได้ร้อยชาติล้านชาติก็มี ยกตัวอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสามารถระลึกชาติได้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด
การระลึกชาติเพื่อดูการไปเกิดมาเกิดของบุคคลทั้งหลาย หรือสรรพสัตว์ทั้งหลาย เรียกว่า "จุตูปปาตญาณ" พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมในวันวิสาขะบูชา ยามต้นพระองค์ทรงบรรลุ "บุพเพนิวาสานุสติญาณ" คือ ระลึกชาติตนเอง ยามสองพรองค์ทรงระลึกชาติของสัตว์ เรียกว่า "จุตูปปาตญาณ"ไม่มีที่สิ้นสุด
การระลึกชาติไม่ต้องใช้เวลานาน ก็สามารถระลึกชาติไปล้านชาติได้โดยไม่ต้องใช้เวลาเป็นปีๆ แต่ใช้เวลาแค่เสี้ยววินาทีเท่านั้นเพราะธรรมะเป็นเรื่องของ "วกาลิโท" คือ” ไม่ถูกจำกัดด้วยกาล"
เปรียบว่า เราจะดาวน์โหลดข้อมูลหนังสือเป็นพันหน้าลงคอมพิวเตอร์ เราไม่จำเป็นต้องใช้เวลานานหลายชั่วโมง เครื่องที่มีประสิทธิภาพสูงแค่วินาทีเดียวก็เสร็จ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงระลึกชาติเป็นร้อยล้านชาติโดยใช้เวลาเพียงเสี้ยววินาทีได้นั่นเอง
อดีต คือ สิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว การระลึกชาติ คือ การไประลึกดูสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต แต่อนาคตเป็นสิ่งที่ยังไม่เกิด อนาคตไม่ได้เกิดขึ้นสำเร็จรูปเรียบร้อยแล้ว ดังนั้น เราไม่สามารถจะเดินทางไปดักในอนาคต แล้วล่วงรู้ทั้งหมดว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นบ้าง แต่สามารถบอกอนาคตได้เป็นกรณีไป เช่น พระบรมโพธิสัตว์สร้างบารมีไว้มากจนบารมีเต็มเปี่ยมแล้ว จะได้รับพุทธพยากรณ์จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์ใดพระองค์หนึ่งว่า บุคคลผู้นี้จะตรัสรู้ธรรมเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อใด เป็นต้น
กรณีนี้เป็นความดีที่สั่งสมไว้ยาวนานจนกระทั่งผังชีวิตแน่นอนแล้ว เปรียบเสมือนเราจะซื้อบ้านหลังหนึ่งใช้งบประมาณ 1 ล้านบาท
เราออมเงินไว้ได้ 999,999 บาทแล้ว จึงกล่าวได้ว่า เราจะซื้อบ้านหลังนี้ได้สำเร็จอย่างแน่นอนเพราะขาดอีกเพียงบาทเดียวเท่านั้น
แต่เราไม่สามารถบอกได้ว่า คนนี้อีก 10 ชาติจะเป็นอย่างไรเพราะขึ้นอยู่กับว่า เขาทำอะไรต่อไป ถ้าเขาทำดี ก็จะได้ดี ถ้าเขาทำบาป ก็จะตกนรก ขึ้นอยู่กับตนเองว่าจะทำสิ่งที่เป็นบุญกุศลหรือเป็นบาปกุศล นี่คือเรื่องของอนาคต
นิยามวิทยาศาสตร์ที่เราเคยดูกัน บางตอนตัวละครสามารถย้อนเวลาไปอยู่ในอดีตได้ เหมือนทุกสิ่งทุกอย่างกำลังเกิดขึ้นขณะนั้นแล้วตัวละครก็ลงมือแก้ไขอดีตให้ส่งผลไปเปลี่ยนแปลงปัจจุบัน แต่ในโลกหน้า ความเป็นจริงไม่ได้เป็นอย่างนั้น
"อดีต คือ สิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว" การระลึกชาติ คือ การไปดูว่าในอดีตเกิดอะไรขึ้น ไม่ใช่นำตนเองย้อนไปอยู่ในเหตุการณ์ นั้นๆ แล้วเริ่มดำเนินการใหม่โดยไปเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นแล้ว เพราะทุกอย่างเกิดขึ้นและสำเร็จบริบูรณ์ไปแล้ว เราไม่สามารถแก้ไขอะไรได้ ดังนั้น "การระลึกชาติ คือ การไปเห็นสิ่งเหล่านี้เท่านั้น"
จากหนังสือ 24ชั่วโมงที่ฉันหายใจ
โดย พระครูปลัดสุวัฒนโพธคุณ
(สมชาย ฐานวุฑโฒ)