ค้นหาเนื้อหา
ไม่เปิดเผย
ผมเคยได้ยินเรื่องเหตุของการสังคายนาของมหายานครั้งที่สองว่า "พระมหาเทวะ" เป็นต้นเหตุ เนื่องจากว่าท่านได้ชูประเด็นว่า
๑. พระอรหันต์อาจถูกมารยั่วยวนในความฝันได้.
๒. พระอรหันต์ยังมีอัญญาณ.
๓. พระอรหันต์ยังมีความสงสัย.
๔. พระอรหันต์จะต้องรู้ว่าตนได้มรรคผลต้องอาศัยผู้อื่นอีก.
๕. มรรคผลเกิดขึ้นต้องอาศัยเปล่งคำว่า ทุกข์หนอ ๆ
ซึ่งต่อมาก็มีการแตกนิกายเกิดขึ้น
และเมื่อวันก่อนผมได้ไปฟังอาจารย์ท่านหนึ่งบรรยาย บอกว่าในคัมภีร์เถรวาทเราก็มีกล่าวถึงวัตถุทั้งห้าประการนี้เหมือนกัน ผมก็ลองไปเปิดดูใน พระไตรปิฎกฉบับมหามกุฏฯ ในส่วนของกถาวัตถุ หัวข้อ "ปรูปหารกถา อัญญาณกถา กังขากถา ปรวิตารณากถา และ ทุกขาหารกถา" ตามลำดับ ก็พบว่ามีจริง ๆ แต่เมื่อผมอ่านแล้วเกิดข้อข้องใจดังนี้ครับ
ในทุก ๆ กถาทั้ง๕ มีการสมมติผู้ถามและผู้ตอบ โดยใช้ชื่อแทนว่า สกวาที และปรวาที ผมได้อ่านในส่วนของอรรถกถาของ"ปรูปหารกถา"ด้วย ซึ่งท่านได้กล่าวไว้ว่า
"บัดนี้ ชื่อว่า เรื่องผู้อื่นนำมาให้. ในเรื่องนั้น ชนเหล่าใดย่อมสำคัญว่า เทวดาผู้นับเนื่องในหมู่มารน้อมนำน้ำสุกกะ คือน้ำอสุจิเข้าไปแก่พระอรหันต์ได้ เพราะเห็นการสละน้ำสุกกะ คืออสุจิของชนทั้งหลายผู้ปฏิญาณตนว่าเป็นพระอรหันต์ ผู้หลอกลวง ผู้เย่อหยิ่ง ผู้สำคัญในธรรมอันตนไม่บรรลุว่าบรรลุแล้ว หรือผู้ปฏิบัติอยู่เพื่อความเป็นพระอรหันต์ ดุจนิกาย
ปุพพเสลิยะ และอปรเสลิยะทั้งหลายในขณะนี้ สกวาทีหมายถึงชนเหล่านั้นจึงถามปรวาทีว่า การปล่อยสุกกะคืออสุจิของพระอรหันต์มีอยู่หรือ คำตอบรับรองเป็นของปรวาที"
ผมสงสัยว่า
๑.สรุปแล้วคำว่า "สกวาที" นี้คือฝ่ายที่มีความเห็นตรงข้ามกับนิกายปุพพเสลิยะ และอปรเสลิยะใช่ไหมครับ ? และ "ปรวาที" คือฝ่ายที่มีความเห็นเหมือนนิกายทั้งสองใช่ไหมครับ?
๒.ในอรรถกถาของ "ทุกขาหารกถา" เขียนว่า
"บัดนี้ ชื่อว่า เรื่องการกล่าวว่าทุกข์. ในปัญหานั้น ลัทธิแห่งชนเหล่าใด ดุจลัทธิของนิกายปุพพเสลิยะทั้งหลาย ในขณะนี้ว่า เมื่อผู้ใด กล่าววาจาว่า ทุกข์ ทุกข์ ดังนี้ ผู้นั้นชื่อว่าย่อมนำมาซึ่งญาณในทุกข์นี้ ท่านเรียกว่า ทุกขาหาร และทุกขาหารนั้นนั่นแหละ ท่านว่าเป็นมัคคังคะ คือองค์แห่งมรรค และนับเนื่องด้วยมรรค ดังนี้
สกวาทีหมายถึงชนเหล่านั้น จึงถามปรวาทีว่า การกล่าวว่าทุกข์ การนำมาซึ่งญาณในทุกข์ คำตอบรับรองเป็นของปรวาที."
ตรงนี้ผมงงมากเลยครับ จากเดิมฝ่ายนิกายปุพพเสลิยะ เป็นผู้เห็นด้วยกับวัตถุทั้งสี่ประการ แต่พอมาวัตถุที่ห้า คือ "ทุกขาหารกถา" ทำไมนิกายปุพพเสลิยะ กลับมาเป็นสกวาที ทำหน้าที่ซักถามเอง ? หรือว่าเป็นเพราะแปลจากตัวบาลีผิดครับ (ขออภัย ผมภาษาบาลีไม่กระดิกเลยครับ)
๓.นิกายปุพพเสลิยะ และอปรเสลิยะ เป็นนิกายที่มาจากไหนครับ ทำไมถึงได้มีความเห็นสอดคล้องกับมหาเทวะของมหายาน?
ขอบคุณครับ
