หลวงพ่อตอบปัญหา
โดย พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทัตตชีโว)
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
คำถาม: หลวงพ่อเจ้าคะ เมื่อวันมาฆบูชา (14 กพ. 38) ที่ผ่านมา ดิฉันผิดหวังจังเลยที่ชวนลูกๆ มาวัดไม่ได้เช่นทุกปี เพราะวันนั้นบังเอิญตรงกับวันวาเลนไทน์ หรือวันแห่งความรัก ดูสิคะเขาเป็นชาวพุทธแท้ๆ เขายังให้ความสำคัญของวันมาฆบูชาน้อยกว่าวันของพวกฝรั่ง ดิฉันจะอธิบายพวกเขาอย่างไรดีคะ ถ้าหากบังเอิญปีต่อไป วันมาฆบูชาตรงกับวันวาเลนไทน์อีก
คำตอบ: วันวาเลนไทน์นี่หลวงพ่อเองก็เพิ่งมาได้ยินเมื่อบวชแล้ว ถามเขาว่าเป็นวันอะไรกัน ก็ได้ความว่าเป็นวันที่พวกทางยุโรป ทางอเมริกาเขาถือกันว่าเป็นวันแห่งความรักของพวกคนหนุ่มคนสาว พวกวัยรุ่นเมืองไทยเริ่มจะให้ความสำคัญกับวันวาเลนไทน์เมื่อไม่กี่ปีมานี้ จากการโฆษณาของสื่อมวลชน เพื่อหวังผลทางธุรกิจ
ความจริงการที่ปีนี้วันวาเลนไทน์มาตรงกับวันมาฆบูชา น่าจะทำให้คุณโยมสมหวังมากกว่าผิดหวัง เพราะจริงๆ แล้ว วันมาฆบูชาก็เป็นวันแห่งความรักเหมือนกัน คือเป็นวันแห่งความรักความปรารถนาดีที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีแก่สัตว์โลกหรือชาวโลก
โดยพระพุทธองค์ทรงเห็นว่ามนุษย์ทั้งหลาย รวมทั้งสัตว์โลกชนิดอื่นๆ ที่ดำรงชีวิตอยู่ในโลกนี้ล้วนเต็มไปด้วยความทุกข์ เพราะความโลภ โกรธ หลง ชักนำให้เขาคิดชั่ว พูดชั่ว แล้วก็ทำชั่ว ผลของการทำชั่วทำให้เขาต้องเดือดร้อนในชาตินี้ แม้ตายไปแล้วก็ยังต้องไปเดือดร้อนต่อในชาติหน้าอีก
วันมาฆบูชาถือว่าเป็นวันแห่งความรักได้เหมือนกัน คือเป็นวันแห่งความรักความปรารถนาดีที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีแก่สัตว์โลกหรือชาวโลกทั้งหลาย
พระพุทธองค์ทรงรักชาวโลก ปรารถนาจะให้ชาวโลกพ้นทุกข์จึงใช้โอกาสในวันเพ็ญเดือน 3 หรือวันมาฆบูชา ในพรรษาแรกของพระองค์ประทานอุดมการณ์ หลักการ และวิธีการในการประกาศพระพุทธศาสนา ที่เรียกว่า โอวาทปาฏิโมกข์ แก่พระอรหันต์จำนวน 1,250 รูป ที่เดินทางมาเฝ้าพระองค์พร้อมกันโดยไม่ได้นัดหมาย เพื่อให้นำโอวาทนี้ไปใช้สอนชาวโลก ให้รู้จักวิธีปฏิบัติตนเพื่อความพ้นทุกข์
ความรักของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่มีต่อชาวโลกนั้น แตกต่างจากความรักของคนหนุ่มสาว ที่แอบแฝงไว้ด้วยความต้องการการตอบสนองจากเพศตรงข้าม แต่ว่าเอาเถอะ เมื่อบังเอิญมาตรงกัน หลวงพ่อก็ไม่ต้องการให้ไปต่อต้านขัดแย้งแข่งความสำคัญกัน
แต่มีข้อคิดที่จะแนะนำไว้คือ เมื่อมีเหตุการณ์เกิดขึ้นในโลกไม่ว่าเหตุการณ์อะไร เราควรคิดแต่เพียงว่าทำอย่างไรจึงจะเอาเหตุการณ์นั้นๆ มาเป็นประโยชน์ในการดำเนินชีวิต ในการสร้างสรรค์ความดีงามให้เกิดกับตัวของเราและชาวโลกอันเป็นส่วนรวมได้ ถ้าเราสามารถทำได้ ไม่ว่าวันอะไรจะมาตรงกับวันอะไร มันก็ดีด้วยกันทั้งนั้น เพราะฉะนั้นเมื่อวันวาเลนไทน์มาตรงกับวันมาฆบูชาจะตรงกันไปอีกกี่ปีก็ตาม หลวงพ่อขอให้คำแนะนำวิธีคิดและปฏิบัติไว้อย่างนี้ว่า
1. ในวันนี้ขอให้คุณพ่อคุณแม่มองดูลูกๆ ของตนเองทุกคนด้วยความรักที่มากเป็นพิเศษกว่าวันอื่น เห็นคนไหนมีข้อบกพร่องอะไร ก็ช่วยแก้ไขช่วยอธิบายให้เขาเข้าใจด้วย ให้อาศัยวันสำคัญทางศาสนาวันนี้ เป็นฤกษ์ดีที่จะช่วยให้เขาพ้นจากการตกเป็นทาสของกิเลส คือ ความโลภ ความโกรธ ความหลง หรือถ้าลูกของเราดีอยู่แล้ว ก็สนับสนุนให้เขาทำความดีให้ยิ่งๆ ขึ้นไป
2. ในกรณีที่คุณพ่อคุณแม่มีลูกอยู่ในวัยรุ่น เขากำลังเตรียมจะมีคู่ครองอยู่ทีเดียว ซึ่งก็เป็นธรรมดาของคนในวัยนี้ที่เขาจะต้องมีเรื่องรักๆ ใคร่ๆ ตามประสาโลก จะห้ามไม่ให้เขามีคนรัก แล้วมาบวชตามหลวงพ่อทุกคนคงจะไม่ได้ แต่ว่าจะปล่อยไปเลย โดยไม่ให้ข้อคิดสะกิดใจแก่ลูกเลยก็ใช่ที่
ถ้าวันวาเลนไทน์กับวันมาฆบูชาตรงกันได้ก็ยิ่งดี
ในกรณีอย่างนี้ก็ขอฝากคุณพ่อคุณแม่ไว้ด้วยว่า ให้สอนเขาให้รู้จักมองโลกให้ถูกต้องตรงตามความเป็นจริงว่า จะรักจะใคร่อย่างไรก็ตามที ในความรักความใคร่ของตัวเองนั้น จะต้องอยู่ในกรอบของศีลธรรม ของขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงาม อย่าไปทำอะไรผิดศีลผิดธรรมเข้า เพราะมันจะเป็นแผลตัวแผลใจ ทั้งชาตินี้และชาติหน้าต่อไปอีก ส่วนคนที่ชอบพอ รักใคร่กันอยู่แล้ว ก็ควรจะใช้วันนี้เป็นวันเริ่มต้นประพฤติปฏิบัติธรรมด้วยกันทั้งคู่ เพื่อว่าต่อไปเมื่อร่วมหอลงโรงกันในวันข้างหน้า จะได้รู้จักใช้หลักธรรมถนอมน้ำใจกัน
3. คุณพ่อคุณแม่ควรแนะนำ หรือสนับสนุนให้ลูกที่เป็นหนุ่มเป็นสาวพาคู่รักคู่หมายไปตักบาตร ทำบุญที่วัด ไปนั่งสมาธิร่วมกัน อธิบายให้เขาฟังว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงชี้ว่าคนเราที่จะอยู่ด้วยกันได้ จะแต่งงานเป็นคู่ครองกันได้ โดยเหตุ 2 ประการ คือ
ประการที่ 1 ในอดีตชาติเคยทำบุญร่วมกันมา พอชาตินี้มาพบหน้ากัน ก็รักก็ชอบกันทันที ลักษณะนี้เรียกว่า ผูกกันมาด้วยบุญ
ประการที่ 2 ชาติที่แล้วไม่เคยพบกัน แต่ว่าชาตินี้มาสนิทสนมคุ้นเคยกัน ก็เข้าลักษณะมาสร้างบุญใหม่ร่วมกันในชาตินี้ ก็เลยทำให้อยู่ร่วมกันครองคู่กันได้ เป็นลักษณะเอาบุญผูกใจซึ่งกันและกันไว้
คนโดยทั่วไปไม่มีใครรู้หรอกว่า ชาติที่แล้วเป็นอะไรกัน ชาติที่แล้วไม่รู้ไม่เป็นไร ชาตินี้รักใครชอบพอใครก็ทำบุญร่วมกับเขาไว้ อย่างน้อยบุญใหม่นี้ แม้ไม่ได้เป็นคู่ครองกัน ก็ได้เป็นเพื่อนคู่หูกัน เป็นกลุ่มเป็นพวกเดียวกันไปอีกจนตลอดชาติ
เพราะฉะนั้นต่อไปหากวันวาเลนไทน์มาถึง เราก็ใช้วันนี้ให้เป็นประโยชน์แก่ชีวิตของเราให้ได้ ถ้าวันวาเลนไทน์กับวันมาฆบูชาตรงกันก็ยิ่งดี เพราะคราวนี้จะได้ทั้งคนแก่ คนหนุ่มคนสาวมาเข้าวัดพร้อมกัน คุณโยมจะไม่ผิดหวังกับลูกๆ วัยรุ่นอีกต่อไป ถ้ารีบปลูกฝังความคิดมุมมองที่ถูกต้องอย่างที่หลวงพ่อแนะนำเสียตั้งแต่วันนี้