ต่อลมหายใจ มหาวิทยาลัยนาลันทา

รายงานพิเศษ อินเดียเตรียมฟื้น

“มหาวิทยาลัยนาลันทา”

หวังเป็นอีกหนึ่งศูนย์กลางการศึกษาโลก

 

        ในอดีตเมื่อเกือบพันปี    มหาวิทยาลัยนาลันทา   ได้ชื่อว่า     เป็นมหาวิทยาลัยทางพระพุทธศาสนาที่ยิ่งใหญ่ที่สุด  รัฐบาลอินเดียกำลังจะทำให้ภาพนั้นกลับมาอีกครั้ง ติดตามได้จากรายงาน
 
        แม้มหาวิทยาลัยนาลันทา สถาบันการศึกษาของพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกจะหลงเหลือเพียงซากอิฐสีแดง ที่บ่งบอกร่องรอยของความเจริญรุ่งเรืองสูงสุดเมื่อ 815 ปีที่แล้ว  ก่อนจะถูกกองทัพเติร์กมุสลิมเผาทำลายไป ปิดตำนานมหาวิทยาลัยแห่งนี้ แต่ตำนานและความศรัทธาต่อมหาวิทยาลัยนาลันทาของชาวพุทธก็ไม่เสื่อมคลายไปแม้แต่น้อย 

        ชาวพุทธในหลายประเทศ  รวมทั้งรัฐบาลอินเดียกำลังผลักดันให้โครงการก่อสร้างมหาวิทยาลัยนาลันทายุคใหม่เกิดขึ้นมาอีกครั้ง ทางการอินเดีย ได้จัดสรรที่ดิน 1,250 ไร่ใกล้กับสถานที่ตั้งเดิม โดยมีการวางงบประมาณคร่าว ๆ ไว้ที่ 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 3 หมื่นล้านบาท   ส่วนหนึ่งเป็นการก่อสร้างอาคารเรียน และหอพักนักศึกษารวมทั้งอาคารสนับสนุน ขณะที่อีกส่วนหนึ่งเป็นงบประมาณในการฟื้นสภาพโครงสร้างเดิมของมหาวิทยาลัย

        มหาวิทยาลัยนาลันทา ก่อตั้งขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 3 โดยอยู่ห่างจากเมืองปัฏนา เมืองเอกของรัฐพิหาร ประมาณ 90 กิโลเมตร  คำว่า

นาลันทา ถ้าเขียนในภาษาสันสกฤตจะเขียนได้ว่า นาฬันทา มีความหมายว่า “ให้ดอกบัว” หรือการให้ความรู้นั่นเอง และองค์ความรู้ที่สถานศึกษาแห่งนี้ให้แก่นักศึกษาที่เป็นพระสงฆ์กว่า 1 หมื่นรูปนั้นเต็มไปด้วยความรู้ด้านพระพุทธศาสนา วิทยาศาสตร์  อักษรศาสตร์  คณิตศาสตร์  และ ดาราศาสตร์  โดยมีอาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิกว่า 1¸500 ท่านเป็นผู้สอน

        มหาวิทยาลัยแห่งนี้แรกเริ่มเดิมทีเป็นพระราชดำริแห่ง  พระเจ้าอโศกมหาราช พระศาสนูปถัมภก องค์สำคัญแห่งพุทธศาสนา ทรงเริ่มก่อสร้างสถาบันการศึกษาแห่งนี้ในเมืองนาลันทา  ซึ่งเป็นศูนย์กลางแห่งเส้นทางการค้าระหว่างดินแดนต่าง ๆ   ในสมัยนั้น  มหาวิทยาลัย

นาลันทายังได้รับการอุปถัมภ์จากพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์ คุปตะ ปาละ และ พระเจ้าแผ่นดินแห่งชวาสุมาตรา อินโดนีเซีย ที่ทรงสร้างเสริมอาคารการศึกษา และทรงอุปถัมภ์จัดหาอาหาร และสิ่งอำนวยความสะดวกแด่พระสงฆ์นักศึกษาทั้งหมด โดยมีพระประสงฆ์เพื่อการสืบทอดพระพุทธศาสนา

        เชื่อว่า ห้องสมุดมหาวิทยาลัยนาลันทา เป็นแหล่งรวบรวมเอกสารความรู้ในทุกด้านของโลก และมีหนังสือจำนวนมาก ซึ่งเมื่อชนเผ่ามุสลิมรุกรานเข้ามายังมหาวิทยาลัยต้องใช้เวลาเผาตำราและอาคารต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัยต่อเนื่องกันถึง 3 เดือน

        อมาตยา เซ็น นักเศรษฐศาสตร์ผู้ได้รับรางวัลโนเบล และเป็นผู้ผลักดันให้มีการสร้างมหาวิทยาลัยนาลันทาขึ้นใหม่ ระบุว่า “นาลันทาเคยเป็นหนึ่งในความสำเร็จทางการศึกษาขั้นสูงของโลก   และเราก็ตั้งใจจะฟื้นฟูมันขึ้นมาอีกครั้ง”

        รัฐบาลอินเดียตั้งใจว่าจะสร้างมหาวิทยาลัยนาลันทายุคใหม่ให้รุ่งเรืองและยิ่งใหญ่ ใกล้เคียงมหาวิทยาลัยนาลันทาในอดีต และเป็นสถานศึกษาสำหรับชาวอินเดีย รวมทั้งชาวต่างชาติ  ขณะที่ชาวพุทธในสิงคโปร์ ญี่ปุ่น และจีน กำลังระดมทุนเพื่อฟื้น   และต่อลมหายใจแห่ง

นาลันทาขึ้นมาอีกครั้ง