พบน้ำบนดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะเป็นครั้งแรก

ภาพดาวเคราะห์ HD 209458b ในกลุ่มดาวปิกาซัส ที่มีลักษณะคล้ายดาวพฤหัสบดีแต่อยู่นอกระบบสุริยะ ซึ่งมีรายงานว่าค้นพบไอน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศ และนับเป็นครั้งแรกที่พบบนดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ

เอเยนซี/เอเอ็นไอ – มนุษย์ต่างดาวมีจริงหรือ? ยังคงเป็นคำถามที่ไม่มีใครให้คำตอบที่ถูกต้องได้แน่ชัด ทำให้นักวิทยาศาสตร์ผู้สนใจศึกษาสภาวะนอกโลก พยายามที่จะหาหลักฐานมาอธิบาย เพื่อไขปัญหาว่าข้อเท็จจริงเป็นอย่างไรกันแน่ และเมื่อมีการค้นพบบางสิ่งที่จำเป็นกับทุกชีวิตบนโลกปรากฏอยู่นอกพิภพ ทำให้อดไม่ได้ที่จะสันนิษฐานว่า อาจมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ก็เป็นได้
       
       รายงานจากหอดูดาวโลเวลล์ เมืองแฟลกสตาฟ รัฐอริโซนา (Lowell Observatory in Flagstaff, Arizona)ระบุว่า พบแหล่งน้ำบนดาวเคราะห์ที่อยู่นอกระบบสุริยะเป็นครั้งแรก ทำให้นักวิทยาศาสตร์พากันตื่นเต้นว่าจะพบสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงนั้นด้วยหรือไม่ ซึ่งการค้นพบครั้งนี้ถูกตีพิมพ์ลงในวารสารดาราศาสตร์ (Astrophysical Journal) โดยมีองค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐฯ (นาซา) ให้การสนับสนุนโครงการนี้อยู่เบื้องหลัง
       
       ทั้งนี้เมื่อเดือน ก.พ.ที่ผ่านมามีนักวิทยาศาสตร์หลายรายออกมาพูดว่ายังไม่มีหลักฐานชี้ชัดแน่นอนว่า

มีน้ำอยู่จริงในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ดวงนี้ รวมทั้งดาวดวงอื่นๆ ที่มีลักษณะเดียวกันด้วย ทว่าล่าสุดทราวิส บาร์แมน (Travis Barman) นักดาราศาสตร์ประจำหอดูดาวโลเวลล์ก็ออกมายืนยันอย่างมั่นอกมั่นใจว่า มีน้ำอยู่บนดาวเคราะห์ดวงนี้อย่างแน่นอน และถือเป็นข่าวดีอย่างยิ่ง เพราะเคยคาดการณ์เอาไว้แล้วว่าน่าจะมีน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศของดาวดวงนี้ และไม่แน่ว่าอาจรวมถึงดวงอื่นๆ ด้วย
       
       บาร์แมน เปิดเผยว่า เขาพบไอน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศของดาว HD 209458b ซึ่งเป็นดาวเคราะห์ที่อยู่นอกระบบสุริยะ โดยสามารถตรวจวัดองค์ประกอบของชั้นบรรยากาศที่ปกคลุมดาวดวงนี้ได้ขณะที่โคจรอยู่ระหว่างโลกกับดาวฤกษ์ HD 209458 ซึ่งดาวเคราะห์ HD 209458b ดวงนี้เป็นบริวาร และเมื่อสังเกตจากโลกจะพบว่าดาว HD 209458b โคจรผ่านหน้าดาวฤกษ์อย่างพอดิบพอดีทุกๆ 3 วันครึ่ง เรียกดาวเคราะห์ที่มีการโคจรในลักษณะแบบนี้ว่า "ดาวเคราะห์ผ่านหน้า" หรือ"ทรานซิทติง แพลเน็ต" (transiting planet )
       
       อย่างไรก็ดี นักวิทยาศาสตร์ที่พยายามศึกษาและค้นหาสิ่งมีชีวิตนอกพิภพต่างก็พากันตื่นเต้นเมื่อมีการค้นพบว่า

มีน้ำปรากฏอยู่บนดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ ทั้งในและนอกระบบสุริยะ เพราะเชื่อกันว่า น้ำเป็นจุดเริ่มต้นของการมีชีวิต และจำเป็นต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิต
       
       นอกจากนี้ บาร์แมนยังตั้งข้อสังเกตว่า ดาวเคราะห์ที่มีลักษณะคล้ายดาวพฤหัสบดี เช่นดาวดวงนี้ มีลักษณะที่ตรงข้ามกับโลกของเราที่เป็นดาวเคราะห์ชั้นหิน ซึ่งไม่เอื้อต่อสิ่งมีชีวิต และการค้นพบไอน้ำในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ดวงนี้ไม่ได้หมายความว่าสามารถอธิบายเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตนอกโลกได้ เพราะพวกเขาเองก็ไม่ได้อยู่ที่นั่นด้วย
       
       “การเข้าใจเกี่ยวกับการแพร่กระจายของแหล่งน้ำในระบบสุริยะอื่นๆมีความสำคัญที่จะทำความเข้าใจว่า ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตาม มีความเป็นไปได้ที่จะพบสภาวะที่เอื้ออำนวยต่อสิ่งมีชีวิตอยู่บนดาวเคราะห์ดวงอื่นๆนอกจากโลก การปรากฏของน้ำไม่ได้หมายรวมถึงความเป็นไปได้ที่จะเกิดสิ่งมีชีวิต แต่ก็ไม่ได้หมายความว่ามันอยู่ที่นั่นด้วยเช่นกัน” บาร์แมนอธิบาย
       
       การค้นพบในครั้งนี้ เป็นเหตุผลดีพอที่จะเชื่อว่าดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ นอกระบบสุริยะของเรานั้นมีไอน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศด้วยเหมือนกัน ซึ่งข้อสรุปเหล่านี้มาจากการศึกษาแบบจำลองอวกาศตามทฤษฎีที่ได้จากการสังเกตด้วยกล้องโทรทัศน์อวกาศฮับเบิล (Hubble Space Telescope)
       
       สำหรับดาวเคราะห์ HD 209458b นี้เป็นดาวเคราะห์ในกลุ่มดาวม้าปีก (Pegasus) ลักษณะเป็นดาวเคราะห์แก๊ส (Gaseous planet) ขนาดใหญ่คล้ายดาวพฤหัสบดี คือไม่มีพื้นผิวเป็นของแข็ง แต่เป็นแก๊สซึ่งมีความหนาแน่นสูงกดทับกันลึกลงไป มีมวลประมาณ 7 ใน 10 ส่วน ของดาวพฤหัสบดี อยู่ห่างจากโลกเป็นระยะทาง 150 ปีแสง ระยะทางโคจรรอบดาวฤกษ์ที่เป็นศูนย์กลางใกล้กว่าระยะทางโคจรของดาวพุธรอบดวงอาทิตย์
       
       นอกจากจะพบว่า HD 209458b มีไอน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศแล้ว ยังเป็นดาวเคราะห์ดวงแรกนอกระบบสุริยะที่พบว่ามีชั้นบรรยากาศปกคลุม และเป็นดวงแรกที่เป็น ดาวเคราะห์แบบทรานซิตจากที่เคยพบมาแล้วทั้งหมด 14 ระบบ

 

 

 

 

 

ที่มา-