คุณหญิงไขศรี ศรีอรุณ รัฐมนตรีว่าการทางวัฒนธรรม (วธ.) กล่าวในการประชุมถวายความรู้ในการดูแลทรัพย์สินที่เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรม
ภายในวัดของพระสังฆาธิการและฆารวาสผู้สนับสนุนวัด
ณ วัดพระแก้ว อ.เมือง จ.เชียงราย เมื่อวันที่ 17 ต.ค.ว่า
การถวายความรู้พระสังฆาธิการเกี่ยวกับการดูแลโบราณสถาน
โบราณวัตถุเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่ง
เนื่องจากวัดเป็นโบราณสถานที่เป็นแหล่งรวบรวมศิลปวัตถุ โบราณวัตถุจำนวนมาก
โดยในปัจจุบันมีจำนวนวัดที่มีอยู่ในประเทศไทยมีมากกว่า 30,000 วัด
จึงทำให้กรมศิลปากรไม่สามารถดูแลอย่างทั่วถึง ในขณะเดียวกันยังพบปัญหาว่า
พระสังฆาธิการบางวัดได้ทำการบูรณะโบราณสถานกันเอง
โดยไม่คำนึงถึงรูปแบบของสถาปัตยกรรมแบบเดิม
จึงทำให้เกิดความสูญเสียทางศิลปวัฒนธรรม
ดังนั้น กรมศิลปากรควรจะต้องถวายความรู้ให้กับพระสังฆาธิการว่า การบูรณะโบราณสถานต้องมีขั้นตอนอย่างเป็นระบบ โดยยึดข้อกำหนดของอนุสัญญาว่าด้วยการบูรณะโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ของยูเนสโก เป็นแบบแผนในการดำเนินการ
คุณหญิงไขศรีกล่าวต่อว่า จากการสำรวจข้อมูลของวัดในส่วนภูมิภาค ยังพบว่า แต่ละวัดมี คัมภีร์ใบลาน อยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นตำรายาและพระมาลัยคำหลวง เกิดการชำรุดเสียหายเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะการถูกปลวกกิน ดังนั้น จึงให้นโยบายกับกรมศิลปากรจัดทำหลักสูตรการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน โดยขอความร่วมมือจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น(อปท.) รวมถึงประชาชนที่อยู่ในพื้นให้มาร่วมกันอนุรักษ์รักษาไม่ให้ผุกร่อนและรวบรวมไว้ โดยให้กรมศิลปากรร่วมกับหน่วยงานในจังหวัดทั้ง อบจ. และอบต. ดำเนินงานในเรื่องดังกล่าว ทั้งในด้านวิชาการและงบประมาณ
สำหรับในส่วนของการส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมเห็นว่า ควรรื้อฟื้นให้พระสงฆ์มีบทบาทมากขึ้นในการสอนให้คนเป็นคนดี รู้จักบาปบุญคุณโทษ รวมถึงการจัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาให้คนเข้าวัดมากขึ้น เพราะคิดว่าวัดไม่ใช่สถานที่เรียนหนังสือเหมือนในอดีต และยืนยันว่า บทบาทของวัดยังเป็นแหล่งความรู้และเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชน
ด้านพระธรรมราชานุวัตร เจ้าอาวาสวัดพระแก้ว เจ้าคณะภาค 6 กล่าวว่า มีพระสังฆาธิการในจ.เชียงรายหลายวัดที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ไปดำเนินการต่อเติม ซ่อมแซมโบราณสถาน โบราณวัตถุ เช่น มีเศียรพระพุทธรูปอยู่แล้วนำมาหล่อเป็นองค์พระ เป็นต้น ซึ่งจะเป็นการทำลายร่องรอยทางประวัติศาสตร์ ดังนั้น คิดว่าการอนุรักษ์และรักษาจำเป็นจะต้องอาศัยผู้รู้มาร่วมดำเนินการ
นอกจากนี้ยังพบปัญหาที่สำคัญ คือ การลักขโมยศิลปวัตถุ เช่น พระพุทธรูปภายในวัด ซึ่งในจ.เชียงรายมีหลายวัดที่ถูกขโมยไปเป็นจำนวนมาก จนบางวัดจะไม่มีสิ่งของโบราณเหลืออยู่แล้ว ซึ่งพระเองก็ไม่สามารถทำอะไรได้ เพราะโจรมีอาวุธ และเมื่อเร็วๆ นี้วัดเจดีย์ทอง จ.เชียงใหม่ ที่อยู่ในความดูแลของตนก็ถูกขโมยศิลปวัตถุ ดังนั้น สิ่งที่อยากจะเตือนวัดต่างๆก็คือ วัดจะต้องติดตั้งไฟแสงสว่างในบริเวณเก็บสิ่งของมีค่า และไม่ควรนำสิ่งมีค่าออกมาจัดแสดง รวมทั้งวัดต้องร่วมกันดูแลกับเจ้าหน้าที่บ้านเมืองด้วย เพราะทุกวันนี้คนโลภยังมีอีกมาก
ดังนั้น กรมศิลปากรควรจะต้องถวายความรู้ให้กับพระสังฆาธิการว่า การบูรณะโบราณสถานต้องมีขั้นตอนอย่างเป็นระบบ โดยยึดข้อกำหนดของอนุสัญญาว่าด้วยการบูรณะโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ของยูเนสโก เป็นแบบแผนในการดำเนินการ
คุณหญิงไขศรีกล่าวต่อว่า จากการสำรวจข้อมูลของวัดในส่วนภูมิภาค ยังพบว่า แต่ละวัดมี คัมภีร์ใบลาน อยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นตำรายาและพระมาลัยคำหลวง เกิดการชำรุดเสียหายเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะการถูกปลวกกิน ดังนั้น จึงให้นโยบายกับกรมศิลปากรจัดทำหลักสูตรการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน โดยขอความร่วมมือจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น(อปท.) รวมถึงประชาชนที่อยู่ในพื้นให้มาร่วมกันอนุรักษ์รักษาไม่ให้ผุกร่อนและรวบรวมไว้ โดยให้กรมศิลปากรร่วมกับหน่วยงานในจังหวัดทั้ง อบจ. และอบต. ดำเนินงานในเรื่องดังกล่าว ทั้งในด้านวิชาการและงบประมาณ
สำหรับในส่วนของการส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมเห็นว่า ควรรื้อฟื้นให้พระสงฆ์มีบทบาทมากขึ้นในการสอนให้คนเป็นคนดี รู้จักบาปบุญคุณโทษ รวมถึงการจัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาให้คนเข้าวัดมากขึ้น เพราะคิดว่าวัดไม่ใช่สถานที่เรียนหนังสือเหมือนในอดีต และยืนยันว่า บทบาทของวัดยังเป็นแหล่งความรู้และเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชน
ด้านพระธรรมราชานุวัตร เจ้าอาวาสวัดพระแก้ว เจ้าคณะภาค 6 กล่าวว่า มีพระสังฆาธิการในจ.เชียงรายหลายวัดที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ไปดำเนินการต่อเติม ซ่อมแซมโบราณสถาน โบราณวัตถุ เช่น มีเศียรพระพุทธรูปอยู่แล้วนำมาหล่อเป็นองค์พระ เป็นต้น ซึ่งจะเป็นการทำลายร่องรอยทางประวัติศาสตร์ ดังนั้น คิดว่าการอนุรักษ์และรักษาจำเป็นจะต้องอาศัยผู้รู้มาร่วมดำเนินการ
นอกจากนี้ยังพบปัญหาที่สำคัญ คือ การลักขโมยศิลปวัตถุ เช่น พระพุทธรูปภายในวัด ซึ่งในจ.เชียงรายมีหลายวัดที่ถูกขโมยไปเป็นจำนวนมาก จนบางวัดจะไม่มีสิ่งของโบราณเหลืออยู่แล้ว ซึ่งพระเองก็ไม่สามารถทำอะไรได้ เพราะโจรมีอาวุธ และเมื่อเร็วๆ นี้วัดเจดีย์ทอง จ.เชียงใหม่ ที่อยู่ในความดูแลของตนก็ถูกขโมยศิลปวัตถุ ดังนั้น สิ่งที่อยากจะเตือนวัดต่างๆก็คือ วัดจะต้องติดตั้งไฟแสงสว่างในบริเวณเก็บสิ่งของมีค่า และไม่ควรนำสิ่งมีค่าออกมาจัดแสดง รวมทั้งวัดต้องร่วมกันดูแลกับเจ้าหน้าที่บ้านเมืองด้วย เพราะทุกวันนี้คนโลภยังมีอีกมาก
ที่มา-

