 
 บำเพ็ญเพียรทางจิต
เช้าวันที่จะตรัสรู้ นางสุชาดา นำข้าวมธุปายาสมาถวาย
เช้าวันที่จะตรัสรู้ นางสุชาดา นำข้าวมธุปายาสมาถวาย
ยามเย็น ทรงรับหญ้าคาจาก โสตถิยพราหมณ์
 มาปูเป็นอาสนะใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์
ทรงตั้งสัตยาธิษฐานว่า 
“แม้เนื้อและเลือดจะแห้งเหือดไปหมดสิ้น
 เหลือแต่หนัง เอ็น และกระดูก ก็ตาม 
ตราบใดที่ยังไม่บรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณ 
ตราบนั้นเราจักไม่ลุกจากบัลลังก์นี้”
 จากนั้น ทรงบำเพ็ญเพียรทางจิตด้วยหลักทางสายกลาง 
“มัชฌิมาปฏิปทา” ไม่ตึงและไม่หย่อนเกินไป
“มัชฌิมาปฏิปทา” ไม่ตึงและไม่หย่อนเกินไป












