หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธรรมมาตวิภาวินีและเมตตา
107
อภิธรรมมาตวิภาวินีและเมตตา
…จจาทิวเสน อวพุชฺฌตีติ ปญฺญา ฯ สา เอว ยถาสภาวาวโพธเน อธิปจฺจโยคโต อินทริยนต์ ปญญินทรีย์ ฯ อถ สญฺญาวิญญาณปญฺญาน กินนานากรณนฺติ ฯ สัญญา ตาว นีลาทิวเสน สญฺชานนมตต์ กโรติ ลักขณปฏิเวธมฺปิ กาตุ๊ น สกโกติ ฯ วิญญ…
บทความนี้เกี่ยวข้องกับอภิธรรมมาตวิภาวินี ซึ่งมีการอภิปรายเกี่ยวกับลักษณะของเมตตาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในด้านของความเข้าใจ ภาวนา และการพัฒนาจิตใจให้เป็นไปในทางที่ดีขึ้น โดยเน้นข้อความเกี่ยวกับคุณสมบัต
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและการวิเคราะห์ในอภิธรรม
111
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและการวิเคราะห์ในอภิธรรม
…สชฌายนฺตสฺส กทาจิ อญฺญาวินิตสุสาปิ สชฺฌายนํ ยถา จ ปคุณวิปสฺสนาย สงฺขาเร สมุมสนฺตสฺส กทาจิ ปริจยพเลน ญาณ วิปฺปยุตฺตจิตฺเตหิปิ สมุมสนนฺติ อุเปกขาสหคตกามาวจเรา กรุณา มุทิตานํ อสมฺภววาโท เกจิวาโทติ” กโต ฯ อป…
ในเนื้อหานี้สำรวจและวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหซึ่งประกอบด้วยข้อคิดเกี่ยวกับจิตตะ, การประพฤติธรรม, และการมีสมาธิในการฝึกอบรมจิตเพื่อการเข้าใจโดยละเอียดตามหลักอภิธรรม สร้างความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาจิตใจและ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
154
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ีจิตฺตานํ ยถาสมภวโต อุททิเส อวิเสสโต ๆ วิเสสโต ปน ติเหตุการ จตุปัญญาเสว ลพานุติ ฯ ทวิเหตุกาเหตุกาณ์ ญาณ- สมฺปยุตฺตวิปากอปุปนาชวนวชฺชิตานิ เอกจตุตาฟิส ฯ อาปายิกาน ตาเนว ทวิเหตุกวิปากวชฺชานิ สตฺตตุส วีถีจิ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการอธิบายความแตกต่างในอภิธรรมและความหมายของคำต่างๆ เช่น อิติ ปริสสาน และการใช้งานในชีวิตประจำวัน พร้อมกับการอธิบายถึงวิธีการวิเคราะห์ในเชิงลึกเกี่ยวกับอภิธั
อภิธรรม: การวิเคราะห์แห่งปัญญา
173
อภิธรรม: การวิเคราะห์แห่งปัญญา
… สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 172 ปญฺจมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 173 ยที่ เอว ญาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตุปปาทสฺส ทิฏฐชุกมุมปุญญกิริยา ภาโว น ลพฺภตีติ ฯ โน น ลพภูติ ปุริมปจฉิมเจตนานมปิ ติติป…
…ปลี่ยนแปลงจิตใจ อันจะนำไปสู่วิธีการปฏิบัติที่ดีและการตระหนักรู้ในธรรมชาติของจิต การพัฒนาในด้านจิตวิญญาณคือเป้าหมายสูงสุดของการศึกษาที่เชี่วยวัดความจริงที่ลึกซึ้งในอภิธรรม
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ กมฺมสฺเสว ผล
178
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ กมฺมสฺเสว ผล
…ปิ อเหตุกวิปากานิ ชเนติ อญฺญภูมิกสฺส จ กมฺมสฺส อญฺญภูมิกวิชากาภาวโต กาม- วิราคภาวนาย กามตณฺหาวิสยวิญญาณุปปาทนาโยคโต เอกนฺตสทิส- วิปากตฺตา จ มหคฺคตานุตตรกุสลาน รูปาวจรกมุเมน อเหตุก- วิปากุปปัตติยา อภาวโต …
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างกรรมกับผลที่เกิดจากความดีและความไม่ดี เน้นถึงหลักการการทำกรรมและการเกิดผลในสภาพจิต เกริ่นถึงความสำคัญของมโนธรรมในการประเมินผลกรรมผ่านการกระทำต่าง ๆ การสำรวจอิทธิพลของอ
อภิธมฺมตฺถสงฺคห และ อภิธรรมมาตวิภาวินี
179
อภิธมฺมตฺถสงฺคห และ อภิธรรมมาตวิภาวินี
…วิปตฺติปัจจย์ น โหติ ติเหตุก็ อติทุพพลมปิ สมาน ทุเหตุกปฏิ สนธิเมว อากฑฺฒติ นาเหตุก ๆ ทุเหตุกญจ กมฺม ญาณสมฺปโยคา- ภาวโต ญาณผลปปาเทน อสมา ยถาติ อโลภสมฺปโยคาภาวโต อโลภผลุปฺปาเทน อสมตฺถ์ อกุสลกมุมนฺติ ติ อติ…
เนื้อหาเล่มนี้มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหและคำอธิบายที่เกี่ยงข้องกับ ปญฺจมปริจเฉทวณฺณนา พร้อมลงรายละเอียดเกี่ยวกับวิปตฺติปัจจย์ และความหมายที่ลึกซึ้งในทางอภิธรรม ซึ่งรวมถึงการพิจารณาความเ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: การศึกษาอภิธรรมและความสำคัญของชีวิต
213
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: การศึกษาอภิธรรมและความสำคัญของชีวิต
…ติ ฯ มคฺคผลานมาลมพนภูตนฺติ อิมินา กลยาณปุถุชฺชนาน อนุ มานสิทธิต ฯ สงฺขตธมฺมารมฺมณมหิ ปญฺญตตารมณ์ วา ญาณ กิเลสาน สมุจเฉทปฏิปฺปสฺสมาเน อสมตถ์ อตฺถิ จ โลเก กิเลส- สมุจเฉทาทิ ตสฺมา อตฺถิ สงฺขตสมมติธมฺมวิปรีโ…
เอกสารนี้อธิบายถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาที่สำคัญในทางอภิธรรม รวมถึงการศึกษาเกี่ยวกับอาหารและชีวิต การระบุถึงความสำคัญของการเข้าถึงนิพพานในฐานะที่เป็นสัจจะที่สำคัญ และความสัมพันธ์ระหว่างชีวิตและอภิธรรม
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
272
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…- หน้าที่ 270 นวมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 271 กลาปสมมสนญาเณน ลกฺขณฑิตย์ สมุมสนฺตสฺส ปริมชฺชนฺตสฺส สมมสนญาณ ปน อุปฺปนฺเน ปุน เตเสวว สงฺขาเรส อวิชชา- สมุทยา รูปสมุทโย ตณฺหากมุมอาหารสมทยา รูปสมุทโย ตถา อวิชชาน…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธรรมและแนวทางการเรียนรู้การปฏิบัติผ่านวิปัสสนา เพื่อเข้าใจธรรมชาติของรูปและนาม พร้อมทั้งพูดถึงสมุทยาและนิโรธ การสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึกและการศึกษาพื้นฐานของอนุปัสส
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
275
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…จฺฉินเน กิเลเสปิ สนฺตาเน ทรถปฏิปฺปสฺสมฺภกานิ หุตวา ปวตฺติวา ๆ เตสํ ปวตฺติยาติ วุตต์ โหติ ฯ ปัจจเวกขณญาณานิติ มคฺคผลาทิวิสยาน กามา วจรญาณานิ ยานิ สนฺธาย วิมุตตสม วิมุตฺตมิติ ญาณ โหติ วุตต์ ฯ อิทานิ ปจจเวก…
บทนี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับอภิธรรมและแนวคิดทางปัญญา โดยใช้สำนวนทางพระพุทธศาสนาและอธิบายถึงความสำคัญของการพิจารณาในเรื่องต่าง ๆ เช่น ผลจิตตานี และโอกาสในการบรรลุนิพพาน โดยมีการพูดถึงการหยุดยั้งกิเลสและ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 3
3
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 3
…ันตีรณจิต สหรตด้วยอุเบกขาเช่นเดียวกัน ๑ ชื่อว่า อกุศลวิบากอเหตุจิต ฯ 0 0 จิต ๔ เหล่านี้ คือ จักขุวิญญาณ สหรคตด้วยอุเบกขา โสตวิญญาณ ๑ ฆานวิญญาณ ๑ ชิวหาวิญญาณ ๑ (สหรคตด้วย อุเบกขา) เช่นเดียวกัน การวิญญาณ ส…
ในหน้าที่ 3 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงประเภทของจิตที่มีอยู่และการจัดกลุ่มจิตที่สัมพันธ์กับอุเบกขาและโสมนัส จิตที่ถูกแบ่งออกเป็น 18 ประเภท รวมถึงกุศลวิบากจิต และความสัมพันธ์กับกรรมประเภทต่างๆ นอก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
4
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
…ัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 4 จิต ๘ นี้ คือ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ประกอบด้วยญาณ เป็นอสังขาริก ๑ สสังขาริก ๑ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ไม่ประกอบ ด้วยญาณ เป็นอสังขาริก ๑ สสังขาริก ๑ จิต…
ในงานเขียนนี้กล่าวถึงประเภทของจิต 8 ประเภทที่เชื่อมโยงด้วยโสมนัสและอุเบกขา รวมถึงการที่จิตเหล่านี้แบ่งออกเป็นหลายประเภทรวม 54 ประเภท ซึ่งถือเป็นการศึกษาที่สำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและทุกข์
43
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและทุกข์
…ในลำดับนั้น แสดงกิริยาจิต ที่นับเนื่องในภูมิอันเดียวกันกับวิบากจิต โดยหมวด ๘ ด้วยความต่าง แห่งเวทนา ญาณ และสังขาร เป็นแผนก ๆ เพราะในบรรดาโสภณ จิต ท่านยกกามาวจรเท่านั้นขึ้นแสดงก่อน และเพราะแม้ในบรรดา กามา…
บทอ่านจากอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา แสดงถึงความทุกข์ที่เกี่ยวข้องกับจิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งจิตที่ไม่มีสัมฤทธิ์กับเหตุ สรุปถึงการแบ่งประเภทจิตเป็นหลายรูปแบบ พร้อมทั้งการวิเคราะห์เกี่ยว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 44
44
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 44
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 44 ญาณ โดยกรรมอันยังปัญญาให้เป็นไปพร้อม โดยความบังเกิดในโลก ที่ไม่มีความเบียดเบียน โดยความแก่กล้าแห่งอินทร…
เนื้อหานี้สำรวจความหมายของญาณและกรรมที่ช่วยให้เกิดปัญญา โดยอ้างถึงหลักอภิธรรมในการแสดงถึงความแตกต่างของคุณสมบัติของจิตในสภาวะต่าง…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 77
77
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 77
… ฌานธรรม มีต่างออกไป ในอนุตตรจิต (โลกุตตรจิต), อัปปมัญญาและ ฌานธรรม มีในมหัคคตจิตชนิดปานกลาง วิรัติ ญาณ ปีติ และอัปปมัญญา มีแปลออกไป ในพวกกามาวจรจิต ฯ ในบรรดาอกุศลจิต ธรรม ๑๓ คือ อัญญสมนาเจตสิก ๑๑ และอกุ…
บทนี้กล่าวถึงธรรมในจิตประเภทต่าง ๆ รวมถึงกามาวจรโสภณจิต, กิริยาจิต และวิบากจิต โดยลงลึกในธรรม 13 ประการ และอธิบายความเชื่อมโยงกับโลภะและมานะ รวมถึงการแยกประเภทต่าง ๆ ของจิต ทั้งอโकุศลจิตและกุศลจิต เพื
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 106
106
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 106
…นุตตรจิต มีความ แปลกกัน คือต่างกัน ๆ อัปปมัญญาและฌานธรรมในอมหัคคตจิตปาน กลางมีความแตกต่างกัน วิรัติ ญาณ และปีติกับอัปปมัญญา ในปริตตะ คือในกามาวจร มีความแปลกกัน ฯ จึงเห็นว่า บรรดาวิรัติเป็นต้นนั้น วิรัติท…
บทนี้กล่าวถึงเวทนาและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับกามตัณหา การอธิบายถึงการต่างกันในประเภทของจิต ทั้งกุศล วิบาก และกิริยา โดยนำมาซึ่งการเรียนรู้และการเข้าใจในธรรมนั้น ๆ ผ่านการวิเคราะห์ธรรมในระดับต่าง ๆ งานนี
อภิธัมมัตถในพระพุทธศาสนา
295
อภิธัมมัตถในพระพุทธศาสนา
…ด้วย อเหตุกจิตไม่ ฯ อาจารย์ทั้งหลายกล่าวว่า ก็เพราะพระบาลีว่า พระผู้ มีพระภาคพุทธเจ้า ผู้ทรงบรรลุพระญาณอันไม่ติดขัดในส่วนแห่งกาล มีอดีตกาลเป็นต้น ทรงประกอบด้วยธรรม ๓ ประการเหล่านี้ ทรงมี กายกรรมทุกอย่างม…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์คำว่า 'จิตที่ช่วยค้ำจุนอิริยาบถ' ในบริบทของอภิธัมมัตถ และอธิบายถึงความสำคัญของจิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในเรื่องการหัวเราะและความสุขของบุคคลในระดับต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
312
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - โทมนัสสิทรีย์และอธิปติ
…วิมังสาธิต ๑ ด ๑ จิตตาธิปติ ๑ อาหาร ๔ คือ กวฬิงการาหารที่ ๑ ผัสสาหารที่ ๒ มโนสัญ เจตนาหารที่ ๓ , วิญญาณหารที่ ๔ ฯ ก็ในมิสสกสังคหะนี้ บรรดาอินทรีย์ทั้งหลาย โสดาปัตติมรรคญาณ ท่านเรียกว่า อนัญญูตัญญัสสามีติ…
…่าวถึงโทมนัสสิทรีย์และพละ ๕ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงอิทธิพลของอินทรีย์ต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดญาณและชีวิต แต่ละองค์ของอินทรีย์มีบทบาทสำคัญต่อการฝึกจิตและการเข้าถึงอรหัตผล และสามารถแยกแยะเป็นรูปและอ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 326
326
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 326
…สัจจธรรมที่ยังไม่เคยรู้เลยในสงสาร อันมีเบื้องต้นและที่สุดรู้ไม่ได้ ชื่อว่าอนัญญตัญญัสสามีตินทรีย์ ฯ ญาณ ที่ชื่อว่าอัญญินทรีย์ เพราะอรรถว่า รู้ทั่ว คือรู้ไม่เลยแดนที่ปฐมมรรค รู้เห็น และเป็นใหญ่ด้วย ฯ อินท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมที่เกิดจากความสุขและความเชื่อในชีวิต โดยเฉพาะในขณะที่มีพัฒนาการทางความรู้ อธิบายถึงการปฏิบัติและความรู้เกี่ยวกับจตุสัจจธรรมและชิ้นส่วนของอินทรีย์ที่เกี่ยวข้องในสภาวะต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ประเภทแห่งอารมณ์
399
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ประเภทแห่งอารมณ์
… ตามสมควร ฯ และที่ชื่อว่าอภิญญา มี ๕ อย่าง คือ อิทธิวิธี ๑ ทิพพโสตะ ๑ ปรจิตตวิชา ๑ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ๑ ทิพพจักษุ ๑ ฯ นี้เป็นความต่างแห่งอารมณ์ในอธิการแห่งสมถกรรมฐานนี้ และ สมถกรรมฐานนัย จบ ฯ [วิปัสสนา…
เนื้อหาจะอธิบายถึงประเภทแห่งอารมณ์และอภิญญาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นการพิจารณาอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน รวมถึงการสงเคราะห์วิสุทธิ์ตามลักษณะต่าง ๆ และอนุปัสสนาที่ต้องเข้าใจ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
400
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…จับอันตราย คือวิปัสสนูปกิเลสมีโอกาส เป็นต้น คือ โอภาส ๑ ปีติ ปัสสัทธิ ๑ อธิโมกข์ ๑ ด ปัคคหะ ๑ สุข ๑ ญาณ ๑ อุปัฏฐาน อุเบกขา ๑ นิกันติ ๑ ของพระโยคาวจรผู้ปรารภนัยมีขันธ์เป็นต้น ในสังขารที่มีใน ๓ , ภูมิ พร้อ…
ในหน้า 400 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา มีการอธิบายถึงประเภทแห่งวิโมกข์ 3 ประการ ได้แก่ สุญญตานุปัสสนา, อนิมิตตานุปัสสนา และอัปปณิหิตานุปัสสนา เพื่อเชื่อมโยงไปยังหลักการเกี่ยวกับสีล