อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค)
…นํ วา ภว....ตาน จุติ... ตานญฺจ อวิชชานุสย
ปริกฺขิตเตนาติ วจเน สงฺคโห น สิยาติ โยชนา ฯ
อกุสล...นนฺติ ปฏิสนธิทายเกหิ เอกาทสอกุสลกมฺเมหิ
สหชาตาน อตีตานํ อวิชชาตณฺหาน ฯ อกุสลกมเมหิ สหชาตา
อกุศล...ชาตา ฯ ภว...ตาน…
เนื้อหาของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ได้อธิบายถึงการวิเคราะห์และทำความเข้าใจอารมณ์ที่เกิดขึ้นภายในจิตใจ โดยใช้หลักการทางอภิธรรม การวิพากษ์เกี่ยวกับสภาพจิต ที่มาของอารมณ์ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และกา