อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้าที่ 192-193
…นธนปริปาจนสมุทรณกิจจาหิ
จตุ ธาตุ กตปการ์ อุตุจิตตาหาเรหิ อุปัตถมภัยมาน อายุนา
ปริปาลัยมาน วณฺณาทีห์ ปริวาริต ยถาโยค จกฺขุวิญญาณาที่น
วัตถุทวารภาว์ สาเธนฺติ ปวตฺตติ ฯ อิตร สสมภารจักขุฒิ วุจจติ ฯ
เอว โสตาทโยปี …
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหภายในและภายนอก ผ่านการเปรียบเทียบการทำงานของธาตุกับสภาวะของวิญญาณ โดยมีการอธิบายถึงการเกิดขึ้นและการสลายตัวของพลังงาน รวมถึงการสื่อสารระหว่างธาตุต่าง ๆ ในชีว