อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…จ้ากระทำการสงเคราะห์ (ประมวล)
จิตตุปบาท อันยอดยิ่ง ด้วยประการ
อย่างนี้แล้ว จักกล่าวการประมวลชื่อว่า
ปวัติสังคหะ ที่ท่านกำหนดด้วยจิตดวงก่อน
และดวงหลัง โดยความต่างแห่งภูมิ และ
บุคคล ในปฏิสนธิกาล และปวัติกาล
ตามสมค…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาวิถีสังคหวิภาคในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นการประมวลจิตตุปบาทและการกำหนดสิ่งต่างๆ ในการวิเคราะห์ซึ่งแบ่งออกเป็นนักกะ 5 หมวด ได้แก่ วัตถุ ทวาร อารมณ์ วิญญาณ วิถี และวิสัยปวัติ
