พระสัมมาสัมพุทธเจ้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 38 / 170

…รือนำมาประพรมเสนาสนะ ย่อมเป็นเครื่องบริหารกาย แต่ ถ้าใช้กรองน้ำดื่ม ย่อมเป็นเครื่องบริหารท้อง การที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ภิกษุเป็นผู้สันโดษด้วยจีวรเป็นเครื่องบริหารกาย ด้วย บิณฑบาตเป็นเครื่องบริหารท้องเช่นนี้ คำว่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้อุปกรณ์ต่างๆ เช่น จีวร บาตร และมีดโกน ในการบริหารกายและท้องของภิกษุ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนให้ภิกษุใช้จีวรบริหารกาย และบาตรเพื่อยังชีวิต การมีความสันโดษเป็นคุณสมบัติที่นำมาซึ่งความสุขแล…

… และใจ เมื่อได้เจริญสมาธิภาวนา ย่อมได้รับอานิสงส์คือ ละนิวรณ์ได้ จนกระทั่งมีสมาธิในฌานระดับต่างๆ 2. พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงอุปมานิวรณ์ 5 ซึ่งเป็นเครื่องกั้นใจไม่ให้บรรลุความดี ได้อย่างชัดแจ้ง เป็นสิ่งที่ควรศึกษา 3. การเจ…

บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการละนิวรณ์และการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการอธิบายเกี่ยวกับนิวรณ์ 5 ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการบรรลุความดี อธิบายถึงความสำคัญของการมีสมาธิและการเจริญภาวนา รวมถึงรายละเอียด

…นได้แก่รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เนื่องจากใจยังหลงติดในรสของกามคุณทั้ง 5 นั้น จนไม่สามารถสลัดออกได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบกามฉันทะเหมือน “หนี้” คือ ผู้ที่เป็นหนี้เขา แม้จะถูกเจ้าหนี้ ทวงถามด้วยคำหยาบ ก็ไม่อาจโต้ตอ…

เนื้อหานี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ประการที่เป็นอุปสรรคต่อการเจริญภาวนา สำหรับพระภิกษุที่ประพฤติปฏิบัติอย่างเคร่งครัด แม้จะมีศีลและสติปัญญา แต่หากยังไม่สามารถละนิวรณ์ได้ ก็ไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรมได้ โดย

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบพยาบาทเหมือน “โรค” ผู้ที่เป็นโรคต่างๆ ย่อมมีความทุกข์ มีความเจ็บป่วย ไม่สบายทั้งกายและใจ เม…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบพยาบาทเหมือนโรค หลายคนที่มีพยาบาทย่อมมีความทุกข์และเจ็บปวดในกายและใจ จึงต้องฝืนทำทุกอย่างด้…

…้นแห่งจิตอยู่ในระดับใด มีสมาธิหรือไม่ ดังมีเรื่องปรากฏอยู่ในอาฬวกสูตรว่า “สมัยหนึ่ง อาฬวกยักษ์ไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อถามปัญหา ยักษ์คิด อยู่ในใจว่า ถ้าพระพุทธองค์ไม่สามารถตอบปัญหาได้ ก็จะจับโยนข้าม มหาสมุทรเสีย คร…

บทความนี้กล่าวถึงการรู้ใจผู้อื่นโดยการใช้ญาณกำหนดรู้ ซึ่งเป็นความสามารถของพระพุทธเจ้าที่สามารถรับรู้ความคิดและสภาวะจิตของผู้อื่นได้ เช่น การเข้าใจถึงความรู้สึกของสัตว์และบุคคลอื่นเมื่อจิตสะอาดไร้ซึ่งก

…ะลึกชาติแต่หนหลังได้นี้ มีศัพท์ทางศาสนาโดยเฉพาะว่า “ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ” อนึ่ง ประวัติความเป็นมาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตั้งแต่ครั้งก่อนที่จะเป็นพระโพธิสัตว์ และขณะ ที่เป็นพระโพธิสัตว์ บำเพ็ญทศบารมีอยู่ในช่วงเวลาที่เสวย…

…บริสุทธิ์ เช่นเดียวกับการจากบ้านไปกลับ การมีสมาธิในจิต ช่วยให้เห็นการเกิดและการตายของสัตว์ผู้มีกรรม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้กล่าวถึงเรื่องนี้ในวัสดุทางพระพุทธศาสนา ซึ่งตัวอย่างที่สำคัญ ได้แก่ เวสสันดรชาดก ที่แสดงถึงการบำเ…

…้งหลายให้ช่วยคลี่คลายข้อข้องใจ แต่กลับทรงผิดหวังมาโดยตลอดนั้น บัดนี้พระเจ้าอชาตศัตรู ได้ทรงพบแล้วว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพียงพระองค์เดียวเท่านั้นที่ทรงสามารถปลดเปลื้องทุกข์อันใหญ่หลวง ในพระทัยของพระองค์ได้ จึงทรงกราบทูลส…

พระเจ้าอชาตศัตรูได้ขอสวามิภักดิ์ต่อพระรัตนตรัยเพื่อเป็นสรณะในชีวิต หลังจากที่ทรงเผชิญกับความผิดซึ่งส่งผลให้พระบิดาที่ดำรงธรรมถูกปลงชีพไป พระพุทธเจ้าได้ทรงรับทราบคำสารภาพของพระเจ้าอชาตศัตรูโดยไม่ทำให้ร

…้าสารภาพความผิดนั้น และนับเป็นบุญ อย่างยิ่ง อีกประการหนึ่ง ที่ทรงได้โอกาสสารภาพความผิดเฉพาะพระพักตร์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังนั้นการ ผูกเวรระหว่างพระราชบิดากับพระองค์ที่มีมาแต่อดีตชาติ จึงเป็นอันยุติแต่เพียงเท่านี้ เหลือเ…

…อุปนิสัยกล้ายอมรับผิดในการทำปิตุฆาตเมื่อทรงตรองเห็นว่ามันเป็นความผิดใหญ่หลวง โดยทรงได้โอกาสสารภาพต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งการทำปิตุฆาตขัดขวางหนทางไปสวรรค์นิพพาน ทรงรับรู้ถึงบาปและแม้จะต้องเสวยทุกข์ในนรก โลหกุมภีเป็นเว…

…งคำถาม เหมือนถามถึงเรื่องมะม่วง แต่ได้รับคำตอบ เป็นเรื่องขนุน จึงทรงกังขาอยู่ในพระทัย ตลอดเวลา ครั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ไปประทับ ณ สวนอัมพวัน ใกล้กรุง ราชคฤห์ ซึ่งหมอชีวกโกมารภัจจ์ถวายเป็นส…

…อชาตศัตรูมีความต้องการรู้ถึงประโยชน์ของการเป็นสมณะ จึงได้ไปสอบถามกลับได้รับคำตอบที่ไม่ชัดเจน จนได้พบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและได้รับคำตอบ 14 ข้อ แบ่งออกเป็น 3 หมวด ได้แก่ การยกฐานะทางสังคมของผู้บวช การฝึกจิตให้มีสมาธิ และกา…

…ชชา 8 เหล่านี้จัดว่าเป็น “อุตตริมนุสสธรรม” คือ ธรรมอันยวดยิ่ง ของมนุษย์ หรือธรรมของมนุษย์ผู้ยอดยิ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงห้ามภิกษุบอก หรือแสดงแก่ผู้อื่นว่าตน บรรลุความรู้วิเศษเหล่านี้ ดังมีคำที่เรามักได้ยินกันอยู่เสมอว…

…จากนี้ วิชชา 8 ซึ่งรวมถึงวิปัสสนาญาณและมโนมยิทธิ เป็นเครื่องมือในการพัฒนาจิตไปสู่การบรรลุธรรมสูงสุด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงห้ามมิให้ภิกษุอวดอุตตริมนุสสธรรม และผู้ที่กระทำเช่นนั้นจะต้องได้รับโทษหนักถึงขั้นขาดจากความเป็นภิ…

…สามารถเป็นเหตุชักนำไปสู่กุศลได้บ้าง สำหรับบุคคลที่มีปัญญา” ดังนั้น ขณะที่พระเจ้าอชาตศัตรูเสด็จไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ถือได้ว่าทรงเริ่มมุ่งเป้าหมายบนฟ้าแล้ว อนึ่ง บุรุษทั้งหลายที่มองเห็นว่า “ชีวิตฆราวาสนั้นคับแคบ …

…รรคผลนิพพาน การศึกษาหลักการเหล่านี้จึงเป็นสิ่งสำคัญในการดำเนินชีวิตตามพระพุทธศาสนา โดยมีการยืนยันจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในสามัญญผลสูตร

…เภทนี้ไว้ และแสดงความจริงใจต่อเขาเสมอ เพื่อสัมพันธภาพที่ยั่งยืนต่อไปและเพื่อประโยชน์สุขของเราเอง แม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ทรงย้ำเตือนให้ คบกัลยาณมิตร ดังพุทธภาษิตว่า “บุคคลไม่ควรคบมิตรเลว ไม่ควรคบคนต่ำช้าเลวทราม ควรคบกัล…

…อเรามีมิตรที่มีความจริงใจและช่วยสนับสนุนการทำความดี จะนำไปสู่ชีวิตที่มีความสุขและสำเร็จอย่างยั่งยืน พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังเตือนให้เลือกคบคนดีเพื่อหลีกเลี่ยงความชั่วร้าย อย่างเช่น ตัวอย่างจากพระเจ้าอชาตศัตรูที่สูญเสียweg…

…กโกมารภัจจ์ นับเป็นบุญของพระเจ้า อชาตศัตรู ที่ทรงวางพระทัยหมอชีวกโกมารภัจจ์ ยอมให้เขานำพระองค์ไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่เช่นนั้นแล้ว พระองค์อาจจะถูกราชอำมาตย์ของพระองค์เอง ชักนำไปเลื่อมใสเจ้าลัทธิอื่น ซึ่งอาจจะชักนำ …

พระเจ้าอชาตศัตรูได้พบกัลยาณมิตรคือหมอชีวกโกมารภัจจ์และพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งช่วยชี้แนะให้พระองค์เริ่มต้นชีวิตใหม่ และลดผลกรรมหนักได้อย่างมีนัยสำคัญ การมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้…

…บชำระล้างความเศร้าหมองไปจากใจโดยเร็ว มิฉะนั้นแล้ว ใจที่ยังไม่บริสุทธิ์หมดจดก็จะนำเรากลับไป ทำบาปอีก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงชี้แนะเรื่องนี้ไว้ว่า “บุคคลพึงรีบขวนขวายในความดี จึงห้ามจิตเสียจากบาป เพราะว่า เมื่อบุคคลทำคว…

เมื่อจิตใจเศร้าหมองเกิดขึ้น หากปล่อยไว้อาจนำไปสู่การกระทำที่ผิดศีลธรรมและบาป พระพุทธเจ้าสอนว่า การชำระล้างจิตใจต้องทำด้วยบุญเท่านั้น เช่น การทำความดี, การให้, การรักษาศีล และการปฏิบัติภาวนา เพื่อให้ใจ

จากเรื่องราวในสามัญญผลสูตรนี้จะเห็นว่าในทันทีที่พระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจบลง พระเจ้าอชาตศัตรูก็ทรงซาบซึ้งในพระธรรมเทศนานั้นเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้ย่อมหมายความว่าสัมมาทิฏฐิและ…

บทความนี้อธิบายถึงการสร้างบุญในพระพุทธศาสนา และผลกระทบที่มีต่อจิตใจของบุคคล รวมถึงสังคม การมีสัมมาทิฏฐิช่วยให้ผู้คนสามารถหลีกเลี่ยงการทำบาป และสร้างความสุขในชีวิต นอกจากนี้ยังพิจารณาถึงผลกระทบของการกร

… ก็อาจจะไม่ได้ผลจริง ยิ่งกว่านั้น ถ้าหากจะให้การสารภาพผิดมีประสิทธิภาพ อย่างสมบูรณ์ จะต้องกระทำโดยมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหรือพระอรหันต์เป็นประธาน มิฉะนั้นแล้ว ผู้ที่เคย สารภาพผิด อาจหวนกลับไปทำความผิดอย่างเดิมหรือร้ายแรงย…

…พแสดงว่ารู้ตัวว่าผิดและมีเจตนาจะไม่ทำผิดอีก การสารภาพที่มีประสิทธิภาพนั้นควรทำต่อหน้าผู้อื่นโดยเฉพาะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหรือพระอรหันต์ ซึ่งจะช่วยให้เกิดความมั่นใจในการปรับปรุงตนเองและหลีกเลี่ยงการทำผิดซ้ำ โดยเฉพาะเมื่อมน…

…ะจำ ย่อมถือได้ว่าภิกษุนั้นไม่ทำหน้าที่ตาม วัตถุประสงค์ของพระพุทธศาสนา จึงยากที่จะบรรลุสามัญญผลตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ ในสามัญญผลสูตรนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงไว้ชัดแจ้ง ถึงลำดับแห่งการทำจิตให้ บริสุทธิ์…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีประเพณีดีงามในสังคม เพื่อลดปัญหาร้ายแรง และวิธีในการวัดคุณภาพของคน โดยเฉพาะในบริบทของนักเรียนและพระภิกษุ การมีโยนิโสมนสิการในการคิด พูดและทำเป็นสิ่งสำคัญ พร้อมคำแนะนำ

…ธศาสนา ซ้ำยังกลายเป็นส่วนที่มีอิทธิพลต่อความเชื่อมั่นของ ชาวพุทธบางคน ยิ่งกว่าพระสัทธรรมคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสียอีก เพราะฉะนั้น เพื่อมิให้ติรัจฉานวิชา หรือลัทธิความเชื่อใหม่ๆ เข้ามาทำให้เกิดความสับสน ในพระธรร…

บทความพูดถึงความสำคัญของคำสอนในพระพุทธศาสนา ที่ประกอบด้วยศีล สมาธิ ปัญญา และความจำเป็นในการศึกษาและปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่อความหลุดพ้นจากอาสวกิเลส โดยเน้นการปฏิบัติด้วยตนเองเพื่อต่อต้านติรัจฉานวิชา ที่

…อยู่แล้ว เขาจะไม่ทำชั่วอีก เพราะธาตุ ของเขา ขันธ์ 5 ของเขา ได้บริสุทธิ์ถึง 60-70% ขึ้น มาแล้ว ถึงแม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะไม่บังเกิด ขึ้น เขาก็สามารถเอาตัวรอดได้ในวันหนึ่งข้างหน้า การบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ไ…

…่ออธิบายว่าคนทุกคนมีภูมิปัญญาที่แตกต่างกัน และแบ่งกลุ่มคนออกเป็นสามประเภทตามความสามารถในการเรียนรู้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลือกคนที่จะสอนไม่น่าจะได้ผลดีในทุกคน การบรรยายนี้ยังรวมถึงการอุปมาเปรียบเทียบคนทั้งสามประเภทกับดอกบ…

…พราะฉะนั้นก่อนจะสอนใครจึงต้องแบ่งคนออก เป็น 3 พวกก่อนนะ เหตุการณ์ในสมัยพุทธกาลมีบางครั้ง มี บางคนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าต้องข้ามไปไม่ทรง เทศน์โปรด เพราะเป็นคนประเภทที่สอนไม่ไหว จริงๆ ก็มีเรื่องเล่า เรื่อง “ยายหอย” เป็นตั…

…ฉพาะยายหอยที่มีนิสัยด่าทอพระสงฆ์ ไม่สามารถรับธรรมได้ ข้อความนี้ยังเล่าถึงสภาพของคนที่จิตใจเน่าเฟะที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่โปรดเทศน์ ซึ่งสะท้อนถึงการตัดสินใจของพระพุทธเจ้าในการเข้าถึงผู้ที่มีใจเปิดรับ โดยเรื่องราวนี้บอกว…