มุฏฐาน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ะโช มหานุตตาย มหาสาวุโฒ ๆ จิป ยสุ อุปดี ภูฆติ ๔๕๙ อุปลาตาย อุปสาวะโช มหานุตติย มหาสาวุโฒ ๆ กิเลสนัน มุฏฐาน อุปสาวะ โช ดีพุทธายะ มหาสาวุโฒ ๆ [๒๐๐] อปิโย นัย ๆ คฤหัปตาน อุตตโน สนุกา อาตกามตาย นุตติอิทินน ยมปว…

มงคลฤทธิ์ได้กล่าวถึงธรรมชาติของอุปการะและความสำคัญในการจัดการชีวิตให้มีสุข ความเข้าใจในธรรมชาติศักดิ์สิทธิ์ช่วยสร้างความเป็นสุขและการมีชีวิตที่มีประโยชน์ โดยการตระหนักในกฎธรรมชาติและความเชื่อมโยงกับชี

… ผสฺโส หิ เวทนาย ปธานเหตุ ยถาผสฺสํ เวทนาววฏฐานโต ฯ เวทนา จ ผสสสส ปธานผล ยถาเวทน ผสสววภูฐานโต ฯ เสมหสมุฏฐานา อาพาธาติ” ปากฏตตา เอก เหตุมาห์ ๆ ปากโฏ หิ เอตฺถ เสมโห น กมมาทโย ฯ เยเกจิ ภิกฺขเว อกุสลา ธมฺมา สพฺเ…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับเหตุและผลของความรู้สึก โดยอธิบายว่าความรู้สึกต่าง ๆ มีความเกี่ยวข้องกับอาการที่เกิดขึ้นในด้านของการรับรู้ อธิบายถึงสาเหตุและการเกิดของการปฏิบัติธรรม ซึ่งเน้นถึงแนวทา

…ตานิทาน ฯ ทฏฺฐ...กามตานิทาน เอว กมฺม ทฏฺฐ...กมุม ฯ ทฏฺฐ...กมุม สมุฎฐานเมว เตส ภูตานนฺติ ทฏฺฐ...กมุมสมุฏฐานาน ๆ ทฏฐกามตา....ตานิทาน- สมุฏฺฐานานิ เอว ภูตานิ ทฏฺฐ...ภูตานิ ฯ ทฏฐกาม....ภูตาน อภิ.๑๕๒

เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยจะศึกษาภาวะและการแยกแยะในเรื่องปสาทรูป รวมถึงอธิบายลักษณะและองค์ประกอบของตัณหาต่างๆ เช่น รูปตัณหา โสตุกามตา และมายิกา ซึ่งล้วนเกี่ยวข้องว่าส

…ายตนวเสน นามรูป์ ววฎฐเปติ ฯ อปโร ตโต สงฺขิตฺตตร์ ขันธเสน ววฏฐเปติ ฯ กก ฯ อิธ ภิกขุ อิมสฺม สรีเร จตุสมุฏฐานา จิตสุโส ธาตุโย ตนนิสสโต วณฺโณ คนฺโธ รโส โอชา จกฺขุปสาทาทโย ปญฺจ ปสาทา วัตถุ รูป ภาโว ชีวิตินทรีย์ …

เนื้อหาในบทความนี้กล่าวถึงธาตุวิญญาณและการรับรู้ตามแนวทางของพุทธศาสนา ซึ่งอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตใจและการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ รวมถึงการจัดแบ่งธาตุต่างๆ ที่มีผลต่อจิตใจ และวิธีการทำความเ

…ี้ วิย มณิปปภาทีน วัย จ.มณิวณฺณาทโย กุสลานีน กุศลาทิภาวสาธโกติ อาจริยาน์ อธิปปาโย ฯ เอว สนฺเต ปน ติสมุฏฐานรูเปสุ เหตุปจฺจยตา น สมฺปชฺชติ น หิ โส เตสํ กุสลาทิภาว์ สาเธติ น จ ปจฺจโย น โหติ ฯ วุฒิตเหตุ เหตุ เห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ธรรมตามความหมายของวิสุทธิมคฺค ชี้แจงเรื่องเหตุปัจจัยที่เสริมสร้างปัญญาและธรรมะที่มีผลต่อการดำรงชีวิตอย่างมีสติ อธิบายถึงกุสลธรรมต่าง ๆ และวิธีการสร้างขึ้นจากเหตุปัจจัยที่เห

… นาม ฯ นามญฺจ รูปญฺจ นามรูป์ ฯ ตตฺถ นาม อิธ เวทนาทิกฺขนฺธฤตย์ ฯ รูป์ ปน ภูโตปาทายเภทโต ทุวิธี กลุ่มสมุฏฐานรูป ๆ ตทุภยมปี อิธ ปฏิสนธิวิญญาณสหคตนฺติ ทฏฺฐพฺพ ฯ นามรูปปจฺจยาติ เอาถ นามญฺจ รูปญฺจ นามรูปญฺจ นามรู…

บทเรียนนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิ เป็นการวิเคราะห์ลักษณะและบทบาทของอภิธรรมในพุทธศาสนา โดยเฉพาะเรื่องอวิชชาและอริยสัจสี่ รวมถึงการกลั่นกรองความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับการกระทำและเจตนาในศาสตร์ทางจิต แ

…าวคำมีอาทิว่า สหชาตรูป์ ดังนี้ ฯ แท้จริง ที่ชื่อว่าสหชาตรูป มี ๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งรูปที่มีจิตเป็นสมุฏฐาน ในปวัติกาลอย่างหนึ่ง กัมมชรูปกล่าวคือ กตัตตารูป ในปฏิสนธิกาล อย่างหนึ่ง แม้โดยประการทั้งปวง เพราะรู…

ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี มีการแบ่งปัจจัยออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ อาลัมพนปัจจัย, อุปนิสสยปัจจัย, กัมมปัจจัย และอัตถิปัจจัย ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดการต่อเนื่องในรูปแบบต่าง ๆ ขณะเดียวกัน ยังมีการอธิบายถึงคว

…37 สทฺทลหุตาทิทวาทสกญฺเจติ อิเม จตฺตาโร อุตุสมุฎฐานกลาปา ฯ สุทธฏฐก์ ลหุตาเทกาทสกเจติ อิเม เทว อาหารสมุฏฐานกลาปา ฯ ตตฺถ สุทธฏฐก์ สททนวกเจติ เทว อุตุสมุฎฐานกลาปา พหิทธาปี ลพฺภนฺติ ฯ อวเสสา ปน สพฺเพปิ อชฺฌตฺติ…

…วความคิดเกี่ยวกับอภิธรรมมาตวิภาวินีและการอธิบายกลุ่มอาหารในหลากหลายแง่มุม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่ของสมุฏฐานที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของชีวิตและความสัมพันธ์ทางจิตใจ ถึงแม้จะมีหลากหลายการอธิบายถึงกลุ่มที่เกี่ยวข้อ…

…ู้ความประสงค์ได้ด้วยวาจา และตนเองก็รู้ได้ด้วย วาจา คือเป็นวิการแห่งกองอันยิ่งด้วยปฐวีธาตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน ยังประโยคที่กระทำการเปล่งวาจาให้ตั้งขึ้น ได้แก่ที่ชื่อว่าวจีทวาร เพราะ เป็นโจปนวาจา (คือวาจาที่เคลื…

เนื้อหาบทนี้นำเสนอกระบวนการใช้งานอรรถประโยคในอภิธัมมะ โดยเฉพาะการสร้างวจีและกรรมที่เกี่ยวข้องกับสภาพทางจิต เช่น ความโลภ อารมณ์พยาบาท และการเห็นผิด ฯลฯ อภิชฌาเป็นการมุ่งมาดต่อสิ่งของของผู้อื่น ที่อาจทำ

…ะ82 จากเรื่องราวข้างต้นทำให้เห็นว่า “ภิญญาที่มักน้อยเป็นผู้ทักษ์วา” แสดงว่าสิ่งนี้เป็นที่รู้กันในสมุฏฐานว “ควรทำ” คือลกิจที่จะแบว ต้องเป็นสิกขามนา 2 ก่อน แต่ในเมื่อกิจนีๆผู้ไม่มก่น้อยไม่ทำตาม จึงทักท้วงเห…

บทความนี้วิเคราะห์การบวชและข้อบัญญัติต่างๆ ในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าการเป็นสิกขมาตาเป็นระยะเวลา 2 ปีนั้นมีความสำคัญอย่างไร รวมถึงการทรงบัญญัติของพระพุทธเจ้าในกรณีต่างๆ เช่น การบวชสตรีที่มีอายุมา

…ุกโขภปฏิปกขา จ เต ปจฺจยา จาติ สาร...ปจจยา ฯ สารภาฬิกรธาตุกโขภปฏิปกข ปาจเยหิ สมุฏฐหนตีติ สารภาทิ... สมุฏฐานา ยา ยุคลา สารภาพ....เยหิ สมุฎฐหนฺติ อิติ ตา ฉยุคลา สาร....ซานา ฯ อภิ.๑๐๕

ในหน้า 10 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา มีการนำเสนอการวิเคราะห์รูปแบบของคำว่า 'กม' ศึกษาถึงความหมายของคำในลักษณะต่าง ๆ โดยครอบคลุมถึงธาตุที่เกี่ยวข้อง ทั้งผลและปัจจัย นอกจากนี้ยังสำรวจการตีความของคำในบริบทต

…งรูป ความเหมาะแก่ การงานแห่งรูป ความเจริญขึ้นแห่งรูป ความสืบต่อแห่งรูป อาหารที่ ทำเป็นคำๆ มีจิตเป็นสมุฏฐาน ดังนี้ แม้นั้น บัณฑิตพึงทราบว่า ทรง หมายเอาความที่ปัจจัยอันยังรูปให้เกิด อาศัยความเกิดแห่งรูป ไม่ลด…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับลักษณะของรูปและชาติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของปัจจัยที่ทำให้เกิดรูป ชาติ และการเกิดแก่และตายตามหลักการในพระบาลี กล่าวถึงว่าชาติอันเป็นผลมาจา

…ชมพูปกุกสทิสํ ฯ ยทา อุเปกขาจิตต์ ปวตฺตติ ตทา ปสนฺนํ ติลเตลสทิส ฯ ตสฺมา เตน อิท รูป์ โสมนสฺสินฺทฺริยสมุฏฐานํ อิท โทมนสฺสินฺทฺริย สมุฏฐาน อิท อุเปกขินทริยสมุฏฐานนฺติ ปรสฺส หายโลหิตวณฺณ์ ปสฺสิตวา ปริเยสนุเตนะ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิญญานิทเทโสที่กล่าวถึงการศึกษาผลกระทบของจิตที่มีต่อการรับรู้และการพัฒนาปัญญา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของการเห็นด้วยจักษุทิพย์และการทำความเข้าใจในทางธรรม การพัฒนาจิตใจให้เข้าถึงความจ

…ถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 155 ฉฏฐปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 155 วเสน ฯ ทวิสมุฏฐานาน กลุ่มอุตุสมุฎฐานวเส้น ๆ ยถา จ พรหมาน ตถา กาโมปปาติกานมปิ สรีรนิกเขปาภาวโต จตุสมุฎ ฐานาน สเหว นิรุ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเสนอข้อมูลสำคัญและมุมมองใหม่ๆ เพื่อให้ความเข้าใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างอภิธมฺมกับการดำเนินชีวิตและการปฏิบัติศาสนาพุทธ เนื้อหามุ่งเน้นที

…ตฺตกา วาตา ฯ อสฺสาโสติ อนุโตปวิสนนาสิกวาโต ฯ ปสฺสาโสติ พหินิกขมนนาฬิกวาโต ฯ เอตฺถ จ ปุริมา ปญฺจ จตุสมุฏฐานา อนุสาสปสสาสา จิตฺต สมุฏฐานาว ฯ สพฺพตฺถ ย วา ปนญฺญมปี กิญจิติ อิมินา ปเทน อวเสสโกฏฐาเสสุ อาโปธาตุอา…

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับสมาธิและหลักเกณฑ์ในการพัฒนาจิตใจตามแนวทางของพระพุทธศาสนา ซึ่งเน้นถึงการปฏิบัติสมาธิที่ถูกต้องและการเข้าใจในธรรมชาติของรสชาติต่างๆ โดยยกตัวอย่างจากข้อพระธรรมต่างๆ ที่แ

…ดยย่อ ชื่อว่าสมุทเทศฯ การแจกออกไป ด้วยอำนาจแห่งรูปมีอย่างเดียวเป็นต้น ชื่อว่าวิภาคฯ เหตุ ที่ชื่อว่าสมุฏฐาน เพราะอรรถว่า เป็นแดนตั้ง ขึ้นแห่งผล ได้แก่ปัจจัยที่ให้รูปเกิดมีกรรมเป็นต้นฯ หมวด ๑๐ มีจักขุ * พระมห…

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยพระอนุรุทธาจารย์ ที่ได้แสดงคำสอนเกี่ยวกับจิตและเจตสิก ในลำดับของรูปและนิพพาน และการจัดประเภทของรูปตามคำอธิบาย แบ่งออกเป็น 5 ปริเฉทที่สำคัญ โดย

และยังมีบทบวีนำการถวายพระธรรมกายว่า อิ่ม สมุฏฐานพุทธคลุทจน์ โยคาวาจรุกนุตเต นิติขฺฺบาน สุพฺพุทธฺภาว ปิดฺเทนตน ปุนปุนอนุสรติพฺพ ฯ สุพฺพุทธฺภาวนา นาม …

บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับคาถาพระธรรมกายที่มีต้นกำเนิดในช่วงพุทธศักราช 1000 โดยมีความสำคัญในพระพุทธศาสนา แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างพระธรรมกายและความเข้าใจในพุทธลักษณะต่างๆ คาถานี้มีความเชื่อมโยงกับอรรถกถ

…อาการปรากฏ ปรากฏ วาโยธาตุ มีความเคร่งตึง เป็นลักษณะ มีการไหว เป็นกิจ มีการเคลื่อนย้าย เป็นอาการ 5. สมุฏฐานโต โดยสมุฏฐาน หรือโดยกำเนิดทั้ง 4 ดังนี้คือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร โดยในส่วนของร่างกายต่างๆ 32 ส่วน อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุที่อบอุ่น, และวาโยธาตุที่มีความเคร่งตึง รวมถึงการกำเนิดและความแตก

…สาติอาทิ วุตต์ ฯ สังเขปโต อุททิสน์ สมุทเทโส ฯ เอกวิธาทิวเสน วิภชน์ วิราโค ฯ สมุฎฐาติ เอตสมา ผลนุติ สมุฏฐาน กมฺมาทโย รูปชนกปจฺจยา ฯ จกฺขุทสกาทโย กลาปา ๆ ปวตฺติกฺกมโต เจติ ภวกาลสตฺตเภเทน รูปานํ อุปปาติกฺกมโต …

บทความนี้กล่าวถึงการสำรวจอภิธมฺมตฺถสงฺคหาที่มีความสำคัญต่อความเข้าใจในอภิธรรม โดยเน้นถึงปริจเฉทและการวิเคราะห์ธมฺมาในเชิงลึก เห็นได้ว่าอภิธมฺมเป็นพื้นฐานสำคัญของพุทธศาสนาและการเจริญสติ สมาธิยังเป็นหัว

…เตเยว จ นิวาเรนฺโต สมฺปยุตฺตสฺสาติอาทิมาห์ ฯ นน จ สเหตุกปฏิสนธิกฺขเณ กฏตตารูป ปวตฺติยญฺจ สเหตุกจิตตสมุฏฐานรูป เหตุสหชาติ ลทธเหตุปจฺจยญจ โหติ เตสํ สมฺปยุตฺโต เหตุ อตฺถิติ ฯ เตส รูปาน เตหิ เหตุหิ สมปยุตตภาวาภ…

ในหน้า 84 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา มีการสนทนาเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่นำมาซึ่งสัจจธรรม และเจาะลึกถึงความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลในการดำรงอยู่ของชีวิต การวิเคราะห์แบ่งออกเป็นหลายกลุ่ม และสำรวจเกี่ยวกับพลศาส