หน้าหนังสือทั้งหมด

การครองคน-ครองงาน
35
การครองคน-ครองงาน
…มด ขึ้นต้นด้วยการให้ แล้วอะไรที่ดีๆ จะตามมาอีก มากมาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้ธรรมะไว้หมวดหนึ่ง คือสังคห วัตถุ ๔ ซึ่งอาจแปลง่ายๆ ว่า หลักในการสงเคราะห์บุคคล หรือวิธี การสร้างความสามัคคีในหมู่ชนก็ได้ หมวดธ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้หลักธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือ สังคห วัตถุ ๔ เพื่อสร้างความสามัคคีในหมู่ชน โดยมีการให้ทั้งในรูปแบบของสิ่งของ คำพูดที่ไพเราะ การประพฤติตน…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
111
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 111 [สังคหคาถา] เหตุที่เป็นอกุศลมี ๓ คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ…
…ผลของกิจที่เกิดจากจิตที่มีอาวัชชนะและการทำงานของจิตในสถานการณ์ต่างๆ พร้อมกับการวิเคราะห์เกี่ยวกับกิจสังคหะและบทบาทของจิตประเภทต่างๆ ในหลักอภิธรรม ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาความเข้าใจในพุทธศาสนาและการพัฒนาจิตใจ
จิตและเจตสิก: การวิเคราะห์เวทนาในอภิธัมมะ
119
จิตและเจตสิก: การวิเคราะห์เวทนาในอภิธัมมะ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 119 [จิตกับเจตสิกประกอบกัน] การสงเคราะห์เวทนา มีสุขเวทนาเป็…
บทความนี้วิเคราะห์การสงเคราะห์เวทนาภายใต้แนวคิดของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการจำแนกเวทนาออกเป็น 3 ประเภทคือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา นำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับธ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - วิถีจิตและการปรับอารมณ์
159
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - วิถีจิตและการปรับอารมณ์
ન્ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 159 [อธิบายวิถีจิต] บทว่า สมฺปฏิจฉนฺติ ได้แก่ เป็นเหมือนรับ…
…านการใช้ภาพพจน์และอุปมาเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น จัดทำเพื่อสร้างความเข้าใจลึกซึ้งเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี.
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
103
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 103 และถีนมิทธะ บางคราวเกิดขึ้นต่างกัน บางคราวเกิดรวมกัน (เ…
เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจในธรรมที่เกี่ยวกับเจตสิกและการแสดงออกของจิต โดยเน้นถึงเจตสิกที่แน่นอนและไม่แน่นอน รวมถึงการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ของเจตสิกที่มีอยู่ในจิต. นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายถึงความสัมพันธ์แ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127
127
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127 บทว่า ตตฺถ เชื่อมความว่า บรรดาทวารมีจักขุทวารเป็นต้น เห…
เนื้อหาในหน้าที่ 127 นี้กล่าวถึงการเกิดขึ้นของจิตในจักขุทวารและทวารอื่นๆ โดยระบุถึงจิต ๔๖, ปัญจทวาราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
71
อภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 71 จิตตกัมมัญญตา๑ กายปาคุญญตา ๑ จิตตปาคุญญตา ๑ กายุชุกตา ๑ …
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีอธิบายถึงเจตสิกและการจัดหมวดหมู่ต่างๆ เช่น กายปาคุญญตา และจิตปาคุญญตา รวมถึงการประมวลผลเจตสิกที่…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
207
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
નૂ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 207 และพระอรหันต์ผู้บริสุทธิ์เท่านั้น ๆ อีกนัยหนึ่ง ที่อยู่…
…หลากหลายถึงว่าสุทธาวาส และการอธิบายความสำคัญของพระอรหันต์กับการเข้าถึงชั้นพรหมที่สูงขึ้นในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งสรุปได้ว่าบุคคลที่ไม่ใช่พระอรหันต์จะไม่สามารถเข้าถึงสุทธาวาสได้ และชั้นพรหมที่ต่างกันนั้นมี…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา: อเหตุกจิตและเจตสิก
79
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา: อเหตุกจิตและเจตสิก
99 ๆ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 79 ก็ในบรรดาอเหตุกจิต ธรรม ๑๒ ที่เป็นอัญญสมานาเจตสิก เว้น ฉ…
…อย่างลึกซึ้งและช่วยให้ผู้ศึกษาสามารถทราบถึงความแตกต่างในการทำงานของเจตสิกที่ไม่มีการแยกจากจิต รวมถึงสังคหะและประเภทของเจตสิกตามที่อาจารย์ได้กล่าวไว้ โดยเปิดโอกาสให้ผู้เรียนมีความเข้าใจที่ถูกต้องในธรรม ๗ ที…
ความเป็นไปแห่งวิสัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
151
ความเป็นไปแห่งวิสัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 151 ความเป็นไปแห่งวิสัย คือแห่งจิต ในทวาร และในอารมณ์ ชื่อว…
บทเนื้อหาในอภิธัมมัตถสังคหบาลีนี้เกี่ยวกับความเป็นไปแห่งวิสัยปวัติ ซึ่งกล่าวถึงการทำงานของจิตในทวารต่างๆ ในการรับรู้และการติดต…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 191
191
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 191
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 191 วิบากแห่งตติยฌาน ย่อมเป็นไปในภูมิแห่งทุติยฌาน เหมือนอย่…
ในบทนี้ได้พูดถึงวิบากแห่งฌานและปฏิสนธิ 5 อย่าง ที่สร้างขึ้นจากการมีรูป และอายุของพรหมแต่ละชั้น กล่าวถึงการจัดแบ่งอายุของพรหมแต่ละกลุ่มตามจำนวนกัลป์ และรายละเอียดเกี่ยวกับปฏิสนธิ ที่เกี่ยวข้องกับอำนาจแ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183
183
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183 ด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ คำว่า ทิฏฐิ ฯเปฯ เสกขาน ความว่า ชวน…
บทนี้กล่าวถึงการศึกษาถึงความเข้าใจในอภิธรรมเกี่ยวกับปฏิสนธิวิญญาณและคำว่า ทิฏฐิ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาของพระขีณาสพและสภาพจิตของพระอริยบุคคลในมรรคและผล โดยเน้นช่วงสำคัญเกี่ยวกับการเข้าถึงความเป็นบุค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจในภวังคบาตและจิต
143
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - ความเข้าใจในภวังคบาตและจิต
ๆ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 143 ย่อมเป็นไปตามสมควร ฯ ต่อจากนั้นก็เป็นภวังคบาต (จิตตกภวั…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับวิถีจิตตุปบาทและภวังคบาต ในการศึกษาอภิธัมมัตถ โดยนำเสนอความยาวของจิต อารมณ์ และการเกิดขึ้นของอติมหันตารมณ์ต่อเนื่องถึงภวังคบาต และความสัมพันธ์กับอารมณ์ที่หลากหลาย รวมถึงการวิเ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
63
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 63 คาถาว่า จตุมคฺคปุปเภเทน เป็นต้น ประกอบความว่า โลกุตตร จิ…
บทนี้อธิบายถึงโลกุตตรจิตซึ่งเป็นจิตที่มีความประเสริฐที่สุด โดยได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการตัดกิเลสและการบรรลุถึงสัมมาสมาธิผ่านมรรค ๔ อธิบายถึงความแตกต่างของจิตและผลของการกระทำที่เกิดจากกุศลจิต อธิบายการเ
การแก้ปัญหาทุกข์จากการดำเนินชีวิต
79
การแก้ปัญหาทุกข์จากการดำเนินชีวิต
…มนุษย์ต้องประสบทุกข์อีก ๓ ประการ การ ฝึกตนเพื่อแก้ไขทุกข์ ๔ ของตัวเองไปด้วย การ ปฏิบัติอย่างอื่นด้วยสังคหวัตถุ ๔ ไปด้วย ก็จะ ทำให้เกิดบรรยากาศฝึกตนไปด้วยกัน ทำให้ ไปด้วยกัน ซึ่งจะเกิดเป็นวิถีชีวิตที่ดีงาม …
การดำเนินชีวิตที่ดีเกิดจากการเรียนรู้ที่จะช่วยเหลือผู้อื่นทั้งในด้านการทำงานและการอยู่ร่วมกัน โดยการต่างนำเสนอวิถีชีวิตที่ถูกต้องและฝึกตนอย่างต่อเนื่อง การให้การสนับสนุนที่เหมาะสมสามารถเปลี่ยนแปลงความ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - ปฏิสนธิและจิตตสันตติ
199
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - ปฏิสนธิและจิตตสันตติ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 199 ปฏิสนธิ ย่อมมีในกามภพ ฯ ปฏิสนธิ ทั้งหลาย (ทุเหตุกปฏิสนธ…
ในเนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับปฏิสนธิและจิตตสันตติ โดยพูดถึงปฏิสนธิที่เกิดในกามภพ รวมถึงทุเหตุกปฏิสนธิและติเหตุกปฏิสนธิ แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงกันระหว่างปฏิสนธิ การเกิดและดับของจิตที่เกิดขึ้นในชีวิต น
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 175
175
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 175
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 175 ดังที่ท่านอาจารย์ทั้งหลายกล่าวไว้ว่า สมดังที่1 ท่านอาจา…
เนื้อหานี้วิเคราะห์ถึงลักษณะของจิตที่เว้นจากอาวัชชนะซึ่งอาจารย์ไม่ได้กล่าวไว้โดยตรง จิตนี้ไม่ยึดติดกับอารมณ์และประกอบไปด้วยกิจที่เป็นภวังค์ ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับความไม่เหมือนกันระหว่างปฏิสนธิจิตและภวังค
ความหมายของอหิริกะและอโนตตัปปะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
87
ความหมายของอหิริกะและอโนตตัปปะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
4 ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 87 ด้วยอำนาจการถือเอาอารมณ์ ก็เป็นโดยอาการ คือปิดบังสภาพ ตา…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายธรรมะที่เรียกว่าอหิริกะและอโนตตัปปะ, ซึ่งสัมพันธ์กับภาวะจิตใจที่ไม่มีความรู้สึกละอายและไม่กลัวต่อความผิดหรือบาป. อหิริกะมีลักษณะของการไม่เกลียดต่อความผิด, ขณะที่อโนตตัปปะหม
ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
95
ความเข้าใจเกี่ยวกับมุทิตาและปัญญาในอภิธัมม์
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 95 นั้นก็คงเป็นไปโดยอาการนั้นนั่นเอง ฯ ธรรมชาติที่ชื่อว่ามุ…
เอกสารนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความหมายและคุณลักษณะของมุทิตาและปัญญา โดยมุทิตาถูกนิยามว่าเป็นการเฉลิมฉลองความสุขของผู้อื่น ในขณะที่ปัญญาช่วยให้รู้ความจริง และทั้งสองมีความสำคัญในแนวทางการพัฒนาจิตใจ เพื่อค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - บทที่ 167
167
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - บทที่ 167
ประโยคส - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 167 อนุโลม ๒ หรือ ๓ ดวงข้างต้น แม้โดยไม่แปลกกัน ๆ จริงอยู่ …
บทที่ 167 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา นำเสนอการวิเคราะห์อัปปนาวิถีและการทำงานของจิตในบริบทต่างๆ ซึ่งรวมถึงกา…