หน้าหนังสือทั้งหมด

ตรีมูรติและการแบ่งแยกนิกายในสังคมอินเดียโบราณ
88
ตรีมูรติและการแบ่งแยกนิกายในสังคมอินเดียโบราณ
…ณะขั้นล่างไม่เห็นหนทางในการเอาชนะระบบวรรณะได้ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความรุนแรงของการแบ่งชั้นวรรณะในสังคมอินเดียโบราณ "ยุคพราหมณ์" อย่างชัดเจน เป็นความรุนแรงที่มีกว่ามาใน "ยุคพระเวท" ใน "ยุคพราหมณ์" นี้ เราได้เห็นถึงก…
บทความนี้สำรวจความคิดเกี่ยวกับ 'ตรีมูรติ' ในสังคมอินเดียโบราณ โดยชี้ให้เห็นการแบ่งแยกระหว่างนิกายที่มีการบูชาพระวิษณุและพระศิวะ อธิบายการเปลี่ยนแปลงของเทพเจ้าสูง…
ต้นกำเนิดมินิธิปัญหาที่รุนแรง
32
ต้นกำเนิดมินิธิปัญหาที่รุนแรง
…ผู้เขียนเห็นว่าการที่รูปแบบและโครงสร้างของคัมภีร์มีความคล้ายคลึงกับรูปแบบวรรณกรรม การสนทนาของกรีกและอินเดียโบราณนั้น เป็นไปได้ว่าเกิดขึ้นจากการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมอินเดียโบราณและวัฒนธรรมกรีกในยุคที่วัฒนธรรมกรีก…
บทความนี้สำรวจต้นกำเนิดของมินิธิปัญหาที่รุนแรงจากหลายภาษาและวรรณกรรม โดยอ้างอิงถึงวิธีการแปลและสันนิษฐานเกี่ยวกับรากฐานการคิดในยุคโบราณ โดยเฉพาะแนวคิดและโครงสร้างที่เกิดจากการผสมผสานของวัฒนธรรมอินเดีย
พระพุทธองค์และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
4
พระพุทธองค์และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
…ิดเห็นว่า ในสมัยของพระพุทธองค์ที่ทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนานั้น พระองค์ส่งเด็จจาริกเพียงในมัชฌิมประเทศของอินเดียโบราณซึ่งส่วนใหญ่มีริเวณกลุ่มแม่น้ำคงคา ตอนกลางเท่านั้น แต่อย่างไรก็ตาม ทางฝ่ายพุทธศาสนชนกลับมีความเชื่อไ…
นักประวัติศาสตร์กล่าวว่าพระพุทธเจ้าทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาในมัชฌิมประเทศของอินเดีย แต่บางคนเชื่อว่าทรงจาริกไปทั่วโลก ด้วยพุทธานุภาพในตนเอง ตามหลักฐานจากอรรถกถาในพระไตรปิฎก กล่าวว่าพระองค์เสด็จไปนอกเขตแม
การกำเนิดนิกายสรวาสติวาท
2
การกำเนิดนิกายสรวาสติวาท
… (2) มิโตะโมะ เคนโย บทคัดย่ นิยายสรวาสติวาทเป็นหนึ่งใน 18 นิยายแห่งยุคแตกนิกายของพระพุทธศาสนาในสมัยอินเดียโบราณ ชื่อ นิยายชี้ให้เห็นว่า นิยายสรวาสติวาทยอมรับการมีอยู่จริง ของสงฟิ้ง ก่อนให้เกิดเป็นข่าวลือว่า “สรว…
…ละวิจารณ์การกำเนิดของนิกายสรวาสติวาท ซึ่งถือเป็นหนึ่งใน 18 นิยายแห่งยุคแตกนิกายของพระพุทธศาสนาในสมัยอินเดียโบราณ โดยเน้นถึงชื่อและหลักการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนิกายนี้ รวมถึงความสำคัญทางวิชาการที่มีต่อการเข้าใจแ…
การกำเนิดนิยายสุวาสติวาท
2
การกำเนิดนิยายสุวาสติวาท
… (1) มิโตะโมะ เคโนโย บทคัดย่อ นิยายสุวาสติวาทเป็นหนึ่งใน 18 นิยายแห่งยุคเทคนิคของพระพุทธศาสนาในสมัยอินเดียโบราณ หากพิจารณาความหมายของชื่อนิยาย เป็นการให้เห็นว่า นิยายสุวาสติวาทอธิบายการอยู่จริงของสุวสิ่ง ทั้งๆ ท…
นิยายสุวาสติวาทเป็นหนึ่งใน 18 นิยายของยุคเทคนิคในพระพุทธศาสนาอินเดียโบราณ ซึ่งตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับชื่อ 'สุวาสติ' ว่าเป็นชื่อที่มีมาจากไหน และมีอีกชื่อคือ เหตุวาทา ซึ่งทำให้…
แนวคิดเกี่ยวกับอันตระภาวะในประเพณีอภิธรรม
4
แนวคิดเกี่ยวกับอันตระภาวะในประเพณีอภิธรรม
ธรรมนาว วรรณารักรการชาราวพรฒครสถานา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวบรวมที่ 13) ปี 2564 106 The Notion of Antarābhava in Abhidhamma Traditions Prapakorn Bhanussadit Abstract "Antarābhava" or an "interme
…ันตระภาวะ' ซึ่งเป็นสถานะระหว่างความตายและการเกิดใหม่ โดยเฉพาะในการอภิปรายระหว่างคณะพุทธศาสนาต่างๆ ในอินเดียโบราณ ปัญหาพื้นฐานคือชีวิตหนึ่งติดตามอีกชีวิตหนึ่งทันทีหรือมีช่วงพักระหว่างความตายและการเกิดใหม่ พุทธศาสน…
แผนที่ภูมิศาสตร์ของแม่น้ำในอินเดียโบราณ
38
แผนที่ภูมิศาสตร์ของแม่น้ำในอินเดียโบราณ
คำอ่านจากภาพ: ข้อมูลในภาพเป็นแผนที่ทางภูมิศาสตร์ของแม่น้ำสายสำคัญและพื้นที่ในแคว้นต่าง ๆ ของอินเดียโบราณ โดยมีชื่อเมืองและระยะทางในบางจุดของแม่น้ำ รวมถึงการระบุชื่อของแคว้นและกลุ่มชนต่าง ๆ เช่น GANGA, YAM…
ข้อมูลในภาพแสดงแผนที่ภูมิศาสตร์ของแม่น้ำสายสำคัญในอินเดียโบราณ รวมถึงพื้นที่แคว้นต่าง ๆ ชื่อเมืองและระยะทางบางจุดของแม่น้ำ เช่น GANGA, YAMUNA และ GANGA-KUSINARA โ…
ธรรมหาธารา: การศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ของชาดก
6
ธรรมหาธารา: การศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ของชาดก
…559 ในด้านหนึ่งของงานวิจัยเกี่ยวกับชาดก เป็นผลงานที่เกี่ยวข้องกับ “การวิเคราะห์เชิงพุทธศิลป์” ในยุคอินเดียโบราณ อาโม ประดิษฐกรรม ภาพสลักที่เล่าเรื่องชาดกที่สูญปารหุต (Barhuts) ของ A. Cunningham ในปี พ.ศ. 2422^6 …
ในบทความนี้ศึกษาการวิเคราะห์เชิงพุทธศิลป์และการวิจัยเกี่ยวกับชาดกที่พบในคัมภีร์ที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน โดยแบ่งประเภทคัมภีร์ออกเป็น 2 ประเภทคือคัมภีร์ที่มีเนื้อหาชาดกเฉพาะและคัมภีร์ที่มีชาดกแทรกในเนื้
คำมภิธิและต้นกำเนิดทางวัฒนธรรม
13
คำมภิธิและต้นกำเนิดทางวัฒนธรรม
…าสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 9) ปี 2562 คำมภิธิอธิบายคำสอน: คำมภิธิมีต้นกำเนิดจากวัฒนธรรมอินเดียโบราณ ดังต่อไปนี้ แนวคิดที่สนับสนุนว่าคำมภิธิมีลินปัญหา มีต้นกำเนิดมาจากวัฒนธรรมกรีก ยารอสลาฟ (Yaroslav…
บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับคำมภิธิในบริบทของวัฒนธรรมอินเดียและกรีก โดยเฉพาะการเชื่อมโยงระหว่างงานสนทนาของเพลโตและคำถามในธรรมภิธิ อ้างอิงความคิดเห็นจากนักวิชาการต่างๆ เช่น วีเบอร์ ที่เสนอว่าคำถามในมภิธิคล้
ความเป็นมาของกิญจุในพระพุทธศาสนา
19
ความเป็นมาของกิญจุในพระพุทธศาสนา
ครูธรรม 8 เป็นสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติหรือไม่ (2) 123 พระสาวมี และยังอยู่ในรอบของสังคมอินเดียโบราณ ควรจะทรงผนวชต่อเมื่อพระเจ้าสุทโธนะแสนพระชมแล้ว โดยปีที่นักวิจัยชาวญี่ปุ่นคาดว่าพระเจ้าสุทโธนะแสนพระ…
…ละการพัฒนาของกิญจุได้ดียิ่งขึ้น เนื้อหานี้เป็นข้อมูลที่มีคุณค่าในการศึกษาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในอินเดียโบราณ ซึ่งสามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv
แนวคิดเกี่ยวกับพรหมัน-อาตมันในคัมภีร์อัปนิษฐ์
60
แนวคิดเกี่ยวกับพรหมัน-อาตมันในคัมภีร์อัปนิษฐ์
…ง "พรหมัน-อาตมัน" กับ "การหลุดพัน" หรือ "โมกษะ" เพื่อให้เห็นถึง วิวัฒนาการด้านคำสอนของศาสนาพราหมณ์ในอินเดียโบราณ ก่อน จะมีกาศิกรบาของศาสนาที่มีแนวคิดตรงกับข้าม... อย่างพระพุทธศาสนา
คัมภีร์อัปนิษฐ์นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับพรหมัน-อาตมัน ซึ่งยากต่อการเข้าใจ โดยระบุว่าผู้ที่รู้จักพรหมันมีศักยภาพในการหลุดพ้นจากทุกข์ แม้ไม่รู้จักพระเวท เนื้อหานี้สำคัญเพื่อเข้าใจวิวัฒนาการของคำสอนในศาสนาพร
การหลีกเลี่ยงติรัจฉานวิชาในพระพุทธศาสนา
174
การหลีกเลี่ยงติรัจฉานวิชาในพระพุทธศาสนา
…เหลื่อมล้ำและไม่เป็นธรรมแก่ผู้ที่อยู่ในวรรณะต่ำเป็นอย่างยิ่ง ส่วนในด้านความเชื่อนั้น เราก็จะพบว่าชาวอินเดียโบราณทุกชั้นวรรณะ ล้วนนับถือและบูชาเทพเจ้ามาตั้งแต่ก่อนสมัยพุทธกาลแล้ว แต่ถึงแม้จะกราบไหว้อ้อนวอนขอพรเทพเ…
บทความนี้พูดถึงการเรียกร้องให้พุทธศาสนิกชนระมัดระวังการเชื่อถือคำสอนที่งมงายในกลุ่มพระภิกษุ รวมถึงการหลีกเลี่ยงการสนับสนุนพระทุศีลเพื่อปกป้องพระพุทธศาสนา ตัวอย่างในอดีตชี้ให้เห็นถึงความไม่เป็นธรรมที่เ
โครงสร้างชั้นวรรณะในสังคมอินเดียโบราณ
81
โครงสร้างชั้นวรรณะในสังคมอินเดียโบราณ
…ห์มัน) กษัตริย์ (kṣatriya) **เผ่าอารยัน** พราหมณ์ (brahmāṇa) ชวนชั้นผู้นำ ชนชั้นนายนำ ชวนชั้นในสังคมอินเดียโบราณ...มีต้นกำเนิดมาจากไหน ? ประชาชนทั่วไป มีอาชีพต่าง ๆ เช่น พ่อค้า คหบดี เกษตรกร ผู้ทำหน้าที่ นัก…
บทความนี้สำรวจระบบชั้นวรรณะในสังคมอินเดียโบราณ ที่แบ่งออกเป็นหลายชั้น ได้แก่ บราหมัน, กษัตริย์, และซุฎร ตามสีผิวและบทบาทในสังคม การตั้งระบบชนชั้นเ…
สมเด็จพระเจ้าติลกราชและการสังคายนาครั้งแรกของประเทศไทย
68
สมเด็จพระเจ้าติลกราชและการสังคายนาครั้งแรกของประเทศไทย
…ียงใหม่ครั้งนี้ว่า การสังคายนาครั้งที่ ๓ หรือ “อัฐสูรคายนา” เมื่อปีนั่งดั้งเดิมการสังคายนาครั้งแรกในอินเดียโบราณ
ส่วนพระองค์ของสมเด็จพระเจ้าติลกราชเป็นพระมหากษัตริย์ไทยพระองค์แรกที่เสด็จออกผนวชและมีความเชี่ยวชาญในพระไตรปิฎก ทำให้การศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมได้รับการส่งเสริมและมีพระภิกษุรู้ลึกจำนวนมาก อาณาจักล
การทำสมาธิด้วยอานาปนสมาธิ
120
การทำสมาธิด้วยอานาปนสมาธิ
…ื่อกว่านั้น จากการวิเคราะห์ข้อมูลโดยพระเกียรติศักดิ์ กิตติปญฺโญ พบว่า เป็นหนึ่งในเทคนิคการทำสมาธิของอินเดียโบราณที่เรียกว่า "อานาปนสมาธิ" ในสมัยนั้นพระนักเผยแผ่ต้องประสบกับปัญหาในการเลือกใช้คำศัพท์ที่เหมาะสม จึงห…
การศึกษาการทำสมาธิในพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะในรูปแบบอานาปนสมาธิผ่านงานของพระอันชื่อกวา ที่ได้นำศัพท์เฉพาะทางมาผสมผสาน เพื่อให้เข้าใจง่ายยิ่งขึ้น โดยผลงานที่สำคัญรวมถึงคัมภีร์ “ตัวอ้นปันโสอิ๋ง” และ “มหาอาน
คัมภีร์โยคาจารในพุทธศาสนา
108
คัมภีร์โยคาจารในพุทธศาสนา
คำแปลมาจากภาษาอินเดียโบราณอีกที น่าจะเป็นของสรรพสัตว์วาท พบที่ เอเชียกลาง (Central Asia) น่าจะเขียนขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 11 เนื…
บทความนี้สำรวจความสำคัญของคัมภีร์โยคาจารและอาณาปนสมฎิติสุตรในพุทธศาสนา ซึ่งเขียนขึ้นในเอเชียกลางระหว่างพุทธศตวรรษที่ 11-13 คัมภีร์โยคาจารแบ่งเนื้อหาเป็นสองส่วนคือหลักทฤษฎีโยคะการปฏิบัติสมาธิ และคำอธิบ
การสนทนาแบบนักปราชญ์ในอินเดียโบราณ
24
การสนทนาแบบนักปราชญ์ในอินเดียโบราณ
(Hastings, Ed. J) และ กอนดา (Gonda, J.) เห็นว่า ลักษณะของการสนทนาแบบนักปราชญ์คล้ายกับที่ปรากฏในคัมภีร์ลินทปัญหาเป็นที่รู้จักกันในอินเดียอยู่แล้วตั้งแต่คะพระเวทและพระพุทธศาสนายุคต้น29 พิธีกรรมรูปแบบหนึ
บทความนี้สำรวจลักษณะของการสนทนาแบบนักปราชญ์ในวรรณกรรมอินเดียโบราณ โดยเปรียบเทียบรูปแบบการแลกเปลี่ยนความรู้ในพระเวทและการโต้วาทะในคัมภีร์ลินทปัญหา และศึกษาแนวทางที่ส่…
การเปลี่ยนแปลงความเชื่อในสังคมอินเดียโบราณ
338
การเปลี่ยนแปลงความเชื่อในสังคมอินเดียโบราณ
เชื่อนั้น เราก็จะพบว่าชาวอินเดียโบราณทุกชั้นวรรณะ ล้วน นับถือและบูชาเทพเจ้ามาตั้งแต่ก่อนสมัยพุทธกาลแล้ว แต่ถึง แม้จะกราบไหว้อ้อนวอนขอพรเท…
ในยุคอินเดียโบราณ ผู้คนทุกชั้นวรรณะนับถือเทพเจ้า แต่เมื่อเจอทุกข์โศกกลับไม่สามารถพึ่งพาได้ การมีนักคิดหรือปรัชญาที่เป…
การหลงนับถือและผลกระทบต่อสังคม
337
การหลงนับถือและผลกระทบต่อสังคม
…ห่งการเกิดของศาสดาใหม่ ๆ ถ้าลองย้อนไปศึกษาประวัติศาสตร์สมัยก่อนพุทธกาลดู เราก็จะพบว่าสภาพสังคมของชาวอินเดียโบราณนั้น ยึดถือ ระบบวรรณะ ๔ คือ กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร อย่าง เหนียวแน่นมาโดยตลอด สิ่งนี้ย่อมสร้างคว…
การหลงนับถือค่าสอนของนักบวชบางรูปอาจทำให้เกิดการสร้างบาปโดยไม่รู้ตัว ดังเช่นการสอนของครูปกุทธกัจจายนะที่เชื่อว่าการฆ่าคนไม่บาป หากประชาชนเชื่อคำสอนเช่นนี้อาจส่งผลให้สังคมมีการกระทำที่ผิดศีลธรรมและไม่ส
การเสื่อมถอยของพระพุทธศาสนาในอินเดียยุคปลาย
109
การเสื่อมถอยของพระพุทธศาสนาในอินเดียยุคปลาย
…ิ้นไปในเวลาต่อมา 4.3.2 พระพุทธศาสนาภายใต้การอุปถัมภ์ของฝ่ายอาณาจักร ในบรรดาลัทธิศาสนานิกายต่าง ๆ ของอินเดียโบราณซึ่งมีอยู่ดาษดื่น จะเห็นว่ามีแต่ เพียงสาวกของเชนเท่านั้น ที่ยังหลงเหลือในปัจจุบัน ทั้งที่หลักคำสอนไม…
บทความนี้สำรวจการเสื่อมถอยของพระพุทธศาสนาในอินเดียโดยเฉพาะในยุคปลาย ซึ่งพบว่าคณาจารย์ชาวพุทธประสบความสำเร็จในช่วงแรก แต่ในตอนหลังพระพุทธศาสนาเริ่มถูกกลืนหายไปโดยอิทธิพลของลัทธิตันตระและการเปลี่ยนแปลงข