อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… ปเท กมุม ฯ สงฺคณฺหาที่ติ กตฺตุวาจก ฯ
[๑๕๕] อนุปุพฺพปทสฺเสว วจนตฺถิ ทาเสนโต อาห์ ทุฏฐ
ตยาที่ ฯ ทุฏฐ อโสภณ มโน วา ต ทุฏฺฐ
มโน เอตสฺส
บุคคลสฺส อตฺถิ อิติ ตสฺมา ทุมโน พหุพพิหิ ฯ อถวา ฯ ต
ทุมน์ เอตสฺส อตฺถิติ …
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา แสดงให้เห็นถึงการแบ่งแยกแง่มุมต่าง ๆ ของอภิธรรม พร้อมทั้งอธิบายถึงจิตตาและการมีส่วนร่วมของมนุษย์ในธรรมชาติ การเก็บข้อมูลและการเรียนรู้ในบริบทของอภิธรรม เพื่อให้เกิดความเข้