หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค: การตั้งค่ากสิณ
97
วิสุทธิมรรค: การตั้งค่ากสิณ
…ฺณิกา (ปฐมาวิภัติ) เห็นว่าปาฐะในมหาฎีกาถูก เพราะสมุฎฐาเปติ ต้องเป็นกิริยาของ รุกฺขปญฺณิกา ๆ เป็นเหตุกัตตา จึงแปลเอาความได้ อนึ่ง มหาฎีกาท่านว่า เกรียงไม้ที่ทำให้เกิดสีเป็นสีวิภาคแก่ดินสีอรุณนั้น เป็นแต่ ไม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตั้งค่าของกสิณในวิสุทธิมรรคที่ต้องมีการจัดตำแหน่งที่เหมาะสม เพื่อนั่งอย่างถูกต้อง และหลีกเลี่ยงการใช้เกรียงไม้ที่ทำให้เกิดสีที่แตกต่าง ซึ่งอาจมีผลต่อการมองเห็นของกสิณ การนั่งต้องอยู
อธิบายวากยสัมพันธิ เล่ม ๖
25
อธิบายวากยสัมพันธิ เล่ม ๖
…ิงค์ตะอย่างเดียว เช่น อุ. ที่ ๑ และที่ ๒ สยกัตต ๒. เป็นผูทำเองให้พวกที่เป็นกตัณวจาก เรียกชื่อว่า สยกัตตา อุป. ปุโณย ชายติ อธิบาย: [๑] สยกัตตา หมายความว่า ผู้ทำเอง ในพากย์ ที่เป็นกตัณวจาก อุ. ปุโณย ชายติ …
บทความนี้พูดถึงการวากยสัมพันธิและแนวคิดของ 'สยกัตตา' ซึ่งมาจากการทำเองในพากย์ที่เป็นกตัณวจาก พร้อมอธิบายเกี่ยวกับบทประพากษ์และอุปมาลิงค์ตะ รวมถึงการใช้…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
20
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ทน โอทโน ปาจาปิยเต ข้าวสุก อันนาย ใช้พ่อครัว ให้หุงอยู่ ๔ ها ๓ ๔ က ๒ อธิบาย : สามเกน อันนาย เป็นเหตุกัตตา คือ เป็นผู้ใช้ใน กิริยาศัพท์ คือ ปาจาปิยเต, แต่ไม่เป็นประธานของกิริยานั้น, ท่าน ประกอบตติยาวิภัตติ …
ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับกิริยาศัพท์ที่ใช้ในการทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทำและสิ่งที่ทำ โดยยกตัวอย่างจากบาลี เพื่อแสดงถึงหลักการในวจีวิภาค เช่น การใช้คำว่า 'ปาจาปิยเต' ที่เกี่ยวข้องกับการหุงข้า
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
23
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
… เข้าให้เป็นพวกเดียวกัน เรียก ว่า สมุจจโย, สมุจจยะนั้น จัดเป็น ๒ อย่าง คือ การควบพากย์ กับพากย์ที่มีกัตตาเดียวกัน เรียกว่า วากฺยสมุจจโย, การควบบท
บทความนี้สำรวจการใช้ นิบาต ในบาลี โดยเริ่มจากการอธิบายถึงความหมายและหลักการใช้งาน พร้อมตัวอย่างที่แสดงถึงความแตกต่างของการชมและการติในข้อความ นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงการควบพากย์และสมุจจยะในวากยสัมพันธ
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 236
24
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 236
… สีลวา โหติ----ปุน จ ปร ภิกฺขเว ภิกขุ กลยาณมิตฺโต โหติ ฯเปฯ สัมปิณฑนะนี้ แปลก จาก วากยสมุจจยะ ด้วยมีกัตตาต่างจากกัตตาในความท่อนต้น
ในบทนี้พูดถึงวากยสัมพันธ์ของบาลีที่มีวิภัตติเสมอกัน โดยเฉพาะในกรณี ปทสมุจจโย ที่ใช้ นิบาติ เช่น จ เพื่อเป็นพื้นฐานในการสร้างความหมาย นอกจากนี้ยังได้ยกตัวอย่างการใช้สำนวน และอุทาหรณ์เพื่อให้ง่ายต่อการเ
แบบเรียนบาลีโอวาทสมบูรณ์แบบ: กริยากศัพท์
6
แบบเรียนบาลีโอวาทสมบูรณ์แบบ: กริยากศัพท์
…า จึงประกอบเป็นอุปมา. ๒. ตัวผู้ใช้ หรือ ตัวเป็นเหตุ ประกอบด้วยตติยาวิภาคด้วยกัน... เรียกว่า อนฺติระกัตตา เช่น วิสายาย ในประโยคตัวอย่างข้อ ๑
บทเรียนนี้นำเสนอหลักการเกี่ยวกับกริยากศัพท์ในบาลี โดยมีการจัดแบ่งลักษณะของเหตุที่ส่งผลต่อการแสดงกริยาในประโยค เช่น ตัวประธานเหนียวกับกริยา และการใช้อุปมาต่าง ๆ เพื่อวิเคราะห์ความหมายของประโยคในภาษาบาล
กิเลสและการแจกกัตตาหารในพุทธศาสนา
124
กิเลสและการแจกกัตตาหารในพุทธศาสนา
…" ครั้งนั้นแล้ว ท่านพระทัพพลอูปลูมิคิดหรือยืนนี้ ได้มีความตกลงใจว่า "ผิฉะนั้น เราควรตั้งสถานะ และแจกกัตตาหารแก่สงฆ์" ถามว่า "กิญจนะทั้ง ๒ ประการนี้ ควรกิญจผู้ตามประกอบแต่ความยินดีในการพูดเป็นต้น มิใช่หรือ …
บทความนี้พูดถึงกิเลสในพุทธศาสนาและความสำคัญของการแจกกัตตาหารโดยพระทัพพลอูปลูที่แสดงถึงความปรารถนาและความตั้งใจในการทำบุญให้แก่สงฆ์โดยอาศัยบรรดาอนุรักษ์ขอประโ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
146
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
…นอย่างวิเสส (คือยิ่งกว่าเขา) แท้จริง จิตที่ถูกกามฉันทะประโลม ไปในอารมณ์ต่างๆ แล้วย่อมไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์” นัยหนึ่ง จิตนั้น ถูกกามฉันทะครอบงำแล้วย่อมไม่ดำเนินไปสู่ทางที่จะละกามธาตุ อนึ่ง จิตนั้นถูกพยาบ…
ในเนื้อหานี้พูดถึงการทำอันตรายของนิวรณ์ ๕ ต่อฌาน โดยเฉพาะกามฉันทะและพยาบาทที่ทำให้จิตไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์ รวมถึงการกล่าวถึงการเข้าสู่ฌานที่อาจมีการเกิดขึ้นของอกุศลจิต แม้ในขณะที่มีฌาน. ข้อความนี้ชี้ให้…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 160
160
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 160
…ฏลีบุตร อาวุโส" ภิกษุทั้งหลายเรียนว่า "เมืองปาฏลีบุตรอยู่ไกลนี่นา ขอรับ" * มหาภิกฺขุสงฺโฆ ไม่ได้เป็นกัตตาใน ภวิสฺสติ เพราะฉะนั้นต้องแยกเป็นประโยค หนึ่งตากหาก เรียกเป็น มหา ภิกฺขุสงฺโฆ
ในบทนี้กล่าวถึงการแสดงยมกปาฏิหาริย์ของพระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อเสด็จไปเทวโลก โดยทรงใช้เขายุคันธรและเขาสิเนรุเป็นที่ยืน พระมหาโมคคัลลานเถระได้ทำการเดินทางไปยังเมืองสังกัสสะอย่างรวดเร็ว อีกทั้งยังมีเรื่อง
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๒ - หน้า 65
66
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๒ - หน้า 65
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๒ - หน้า 65 ชานาติ บอกสัมพันธ์ว่า: [ไทย] ปกูล โลภ สยกัตตา ใน มณฺฑิตี ชานาติ มณฺฑิตติ วิริเยนะ ชานาติ วิริยะ ของ มณฺฑิตี ทั้ง ๒ บาท อายยาตมฺหกตาออกจาก โอวาสนะ…
บทนี้มีการอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างคำต่าง ๆ ในมณฺฑิตี โดยเน้นที่แนวคิดเกี่ยวกับปกูล โลภ และวิริยะ โดยกล่าวถึงข้อเสนอจากชานาติที่ชี้ให้เห็นถึงการออกรูปของความสัมพันธ์ในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ พร้อมตัวอย่า
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทุทธโบราณ 1
190
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทุทธโบราณ 1
…ด้สมาธิแล้วใจหยุดนิ่ง นับแต่เราจะปล่อยอารมณ์เสียดิ อิ อิอิอิสาวาโภ โวสฺสคามมฺผญฺญในธรรมวินัยของพระ ตกัตตาเจ้านั่ง กระทำปล่อยอารมณ์ สละอารมณ์เสียได้แล้ว ลดติสมาธิ จิตไม่เกี่ยวกับอารมณ์ ใจไม่เกี่ยวกับอารมณ์ …
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับหลักธรรมในคัมภีร์ทุทธโบราณที่มีอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 6-7 คำสอนเน้นการให้ความสำคัญกับการหยุดนิ่งและการปล่อยอารมณ์เพื่อเข้าถึงสมาธิ โดยยกตัวอย่างคำสอนเก่าแก่ที่ยืนยันหลักการรัก
ศึกษาการใช้ไวยากรณ์ในพระไตรปิฎก
143
ศึกษาการใช้ไวยากรณ์ในพระไตรปิฎก
…ตสทท์ สุณี ฯ ก็ถูกต้องใช้ได้เหมือนกัน แต่หย่อนอรรถรส เพราะทั้งสาม ประโยคนี้กลับเป็นการยก หรือเน้นตัวกัตตาไปเสีย ขอให้ดูประโยคต่อไปนี้เพิ่มเติม เพื่อความเข้าใจดียิ่งขึ้น : เอวมฺเม สุต ฯ : : เตน วุตต์ : อมุม…
บทความนี้เน้นการศึกษาและการใช้งานไวยากรณ์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการเน้นและยกตัวอย่างประโยคที่ถูกต้องเพื่อให้เข้าใจในการสื่อสารทางธรรมได้ดียิ่งขึ้น โดยมีการอธิบายว่าประโยคต่าง ๆ สามารถเขียนในรูปแบบที่เน้
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
142
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…ตัวประธานในประโยค ส่วนผู้ทำ ให้เด่นชัดขึ้น (กฤต) ถือเป็นศัพท์รอง บางประโยคถึงกับไม่จําเป็นต้องใส่ตัวกัตตา เข้ามาในประโยค ประโยคกัมมวาจกนี้ ส่วนมากใช้ในข้อความที่ผู้พูด ผู้เขียนมุ่ง เน้นว่าสิ่งที่ถูกทำนั้นส…
คู่มือเล่มนี้มุ่งเน้นการสอนการใช้กัมมวาจก ซึ่งเป็นศัพท์ที่ใช้ในกรณีที่ต้องการเน้นสิ่งที่ถูกทำของประโยค โดยมีการยกตัวอย่างประโยคต่างๆ ที่ช่วยอธิบายแนวคิดนี้ให้เข้าใจง่ายขึ้น เช่น การเน้นเทศนาหรือสิ่งที
ไวยากรณ์ภาษาไทย: อนาคามีและวิสามัญวิเสสนะ
113
ไวยากรณ์ภาษาไทย: อนาคามีและวิสามัญวิเสสนะ
…ะที่เป็นอสาธารณนาม เดิม เป็นลิงค์อะไร ให้คงลิงค์ไว้ไม่ต้องเปลี่ยนไปตามนามเจ้าของ มีคติ คล้ายกับวิกติกัตตานาม ดังกล่าวมาแล้วข้างต้น เช่น : สตถิร อนุปิย์ นาม มลุลาน นิคโม ต์ นิสสาย...... (๑/๑๒๔)
บทนี้สำรวจเรื่องอนาคามีและการใช้ลิงค์ในภาษาไทย รวมถึงข้อสังเกตเกี่ยวกับการใช้ศัพท์ที่มีลิงค์หลายแบบ เช่น อคาโร-อคาร์ และการใช้คำเติมท้ายที่เฉพาะ เช่น ก คต รูป ชาต โดยอธิบายว่าไม่สามารถสรุปได้ว่าจะต้อง
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
36
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
…เป็นต้น มีกิริยาข้างหน้าได้ แต่ต้องเป็นกิริยา สกุลกุเขตวา ลง ตฺวา ปัจจัย หรือตติยาวิภัตติ ถ้าต้องการกัตตา คือผู้ทำ ก็มีได้ ดังนี้. ปุญฺญตฺถกาน "อย์ โน อตฺโถ" ติ ปญฺญกรณ์ ภาโร ความกำหนดว่า "นี้ประโยชน์ ของเ…
ในส่วนนี้ของอุภัยพากยปริวัตน์ จะกล่าวถึงการใช้กิริยาและนามในทางพระพุทธศาสนา พร้อมกับการวิเคราะห์ความหมายและการแปลบทเรียนที่สำคัญ การเข้าใจศัพท์กรรมและกฎเกณฑ์ในการใช้ภาษาจึงเป็นสิ่งที่ผู้เรียนต้องศึกษา
การเรียงประโยคบรรยายความ
281
การเรียงประโยคบรรยายความ
…นาวี ปฏิสฺสนานา อิว จ โดยมีคำอธิบายเพิ่มเติมว่า - หญฺญํต ฺ จาย กิเลสโลเณีฯ (กิริยา - วิสสนะ - อนุภิกัตตา) - (หญฺญํต โนา) วิวฑุทวาโร คามํ ปรสุต๺ หาริ๺ ฯ จิตตฺตจตฺตสุก ร่าโค สมิติวฺจฺฉามติ ทุจฺฉนุมคารํ วฺุจ…
เนื้อหานี้พูดถึงการเรียงประโยคในรูปแบบต่างๆ โดยเปรียบเทียบประโยคที่แตกต่างกัน พร้อมเสนอวิธีการในการใช้คำให้อยู่ในบริบทที่เหมาะสม ทั้งนี้ยังมีการอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับคำศัพท์และการประยุกต์ใช้ในสถานกา
การอธิบายไวยากรณ์นามกิริยาและกริยากิริยา
11
การอธิบายไวยากรณ์นามกิริยาและกริยากิริยา
ประโยค - อธิบายบทไวยากรณ์ นามกิริยา และกริยากิริยา - หน้าที่ 10 ส่งใหทราบว่ารูปที่สำเร็จไปจากคำนี้ ต้องเป็นอธิบายสนะ เพราะสาระนี้ ท่านบัญญัติให้ใช้ว่า “อดตต” ในเวลดังรูปรายะ ส่วนกิริยาที่อยู่ข้างหน้า
บทนี้เกี่ยวข้องกับไวยากรณ์นามกิริยาและกริยากิริยา โดยอธิบายถึงรูปสาระต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกัตตาในภาษาไทย สาระที่ท่านแบ่งเป็น ๗ ประเภท ได้แก่ กัตตสาระ คัมมสาระ ภาวสาระ กรณสาระ สัมไทนาสาระ อปทานสาร…
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
178
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
… [ สิ่งนั้น ] ชื่อว่า อนาบพิงกิน. ภาวสาระ ไม่ต้องใช้ศัพท์นามในวิเคราะห์ เป็นแต่เวลานปลด เติมตัว อนภิกัตตา มาเป็นเจ้าของกริยา เช่น คูณินิต คมน์
บทความนี้สำรวจการใช้ศัพท์กิริยาและนามในทางปฏิบัติและทฤษฎี พร้อมกับการยกตัวอย่างเพื่อให้เห็นความชัดเจนในการใช้ และวิธีการวิเคราะห์แนวทางที่เหมาะสมในการนำเสนอสาระอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการอธิบายถึงการใ
ความต้องการของบุตรและบทบาทแม่
14
ความต้องการของบุตรและบทบาทแม่
ขณะนั้นนางแพทอง ก็กราบกระวาย ใครจะถอดกัตตาดาหกที่บูรณ์ด้วยปลาดเพี้ยน แกพระครูบำรวม ๕๐๐ รูป หลังจากได้ถวายแล้ว นางกิ้งกามาฝาย ซึ่งเป็นฉนธ์เนื้อ…
เนื้อหาเล่าถึงความสำคัญของการเป็นแม่และความพยายามในการตอบสนองต่อความต้องการของบุตร โดยแม่มีความตั้งใจที่จะไม่เปิดเผยความต้องการส่วนตัวของลูก และมุ่งหวังที่จะทำตามความประสงค์ของบุตรทั้งหมด รวมถึงการเลี
ขบวนการพรหมสมาช และ อารยสมาช ในประวัติศาสตร์อินเดีย
106
ขบวนการพรหมสมาช และ อารยสมาช ในประวัติศาสตร์อินเดีย
3.11.1 ขบวนการพรหมสมาช สมาคมนี้เกิดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2371 โดย ราม โมหัน รอย เป็นผู้ก่อตั้ง ณ เมืองกัลกัตตา หลัก การใหญ่ของสมาคมพรหมสมาช คือ 1. เป็นเอกเทวนิยม ถือว่าเทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่มีองค์เดียวคือ พระพรหม พ…
ขบวนการพรหมสมาชก่อตั้งขึ้นโดย ราม โมหัน รอย ในปี พ.ศ. 2371 ที่เมืองกัลกัตตา โดยมีหลักการสำคัญคือการเชื่อในพระพรหมเป็นองค์เดียวและการปฏิเสธระบบวรรณะ สาขาของสมาคมนี้แบ่งออกเป็น …