หน้าหนังสือทั้งหมด

จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
127
จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
บทที่ 5 จตุธาตุววัตถาน การเจริญจตุธาตุววัตถาน เป็นการปฏิบัติข้อสุดท้ายที่มีวิธีการปฏิบัติที่มีความละเอียด ลึกซึ้ง ต้องใช้ปัญญาพิจารณามาก แตกต่างจากหลาย ๆ กัมมัฏฐาน นักศึกษาจึงควรทำความเข้าใจ ในการปฏิบ
บทที่ 5 ของหนังสือนี้นำเสนอความสำคัญของการเจริญจตุธาตุววัตถาน ซึ่งเป็นกัมมัฏฐานขั้นสุดท้าย การพิจารณาธาตุ 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ไฟ และลม ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยการทำความเข้าใจในธรรมชาติของร่างกายและการปล่อยวางตั…
การพิจารณาธาตุในโกฏฐาส 42
143
การพิจารณาธาตุในโกฏฐาส 42
…ธิย่อมจะเกิดขึ้นแก่เธอผู้พิจารณาธาตุทั้งหลาย นั้น แล้ว ๆ เล่าๆ โดยนัยที่กล่าวแล้วนั่นแล สี เมื่อสรุปการพิจารณาธาตุ 42 ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยความเป็นธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม และ สี กลิ่น รส โอชา แล้ว ผู้ปฏิบัติ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธาตุ 42 จากร่างกาย มีการกำหนดธาตุต่างๆ ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม จากโกฏฐาสและการสัมผัสทางกาย …
วิภัชธรรม: การศึกษาธาตุและวิญญาณ
7
วิภัชธรรม: การศึกษาธาตุและวิญญาณ
ประโยค ~ วิภัชธรรรมแปล ภาค 3 (ตอนจบ) - หน้าที่ 7 จิรพิพัฒนา เป็นธาตุ ๑๐ รูปที่เหลือ นับเป็นธรรมธาตุอย่างเดียว ส่วน หัวใจวิญญาณบูรณะว่า "จิตอาศัยอุจจาระรูปเป็นไป ชื่อว่าจักบูญ วิญญาณธาตุ" ดังนี้เป็นต้
ในตอนจบของวิภัชธรรม แสดงถึงการพิจารณาธาตุ ๑๘ ที่ประกอบด้วยวิญญาณธาตุและจิตโนธาตุต่าง ๆ โดยแบ่งแยกตามลักษณะของกายและนาม รวมถึงการใช้ปรัชญาในกา…
วิสุทธิมรรคเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๙
140
วิสุทธิมรรคเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๙
ประโยค - วิสุทธิมรรคเปล่าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๙ ขันธ์นิติเทคนิค [โดยสังเขป] ข้อว่า โดยลำดับ ความว่า แม้ในที่นี้ บรรดาลำดับทั้งหลายมี ลำดับแห่งความเกิดเป็นต้นที่กล่าวแล้วในนิติเทคนิคก่อน ก็ลำดับแห่งการ แส
… โดยมีการกล่าวถึงลำดับแห่งความเกิดและลำดับการแสดงทำนั้นๆ โดยยกตัวอย่างเหตุและผลที่สัมพันธ์กัน รวมถึงการพิจารณาธาตุต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในพระพุทธศาสนา ซึ่งการเข้าใจลำดับเหล่านี้สำคัญต่อการศึกษาพุทธธรรมและการพัฒนาทางจ…
การอธิบายธาตุและความหมายของทุกข์
58
การอธิบายธาตุและความหมายของทุกข์
- หน้าที่ 58 โดยรวม (ที่เหมือนกัน) เข้าด้วยกัน ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - สงฺคหโต ปจฺจยโต โดยเป็นปัจจัย (ของกันและกัน) อสมนุนาหารโต ปจฺจยวิภาคโต โดยไม่มีความคิดคำนึง โดยจําแนกปัจจัย [โดยคว
…และแตกต่างกัน เพื่อเข้าใจลักษณะของทุกข์ในมนุษย์และการดำเนินชีวิตอย่างลึกซึ้ง ปรัชญาเหล่านี้เสนอให้มีการพิจารณาธาตุอย่างมีระเบียบและแยกแยะปัจจัยในการทำให้เกิดทุกข์อย่างละเอียด
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
29
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 29 มิได้) ว่า "อากาศอันอาศัยกระดูก ๑ อาศัยเอ็น ๑ อาศัยเนื้อ ๑ อาศัยหนัง ๑ ห่อหุ้ม (ตั้งอยู่) ได้ชื่อว่า "รูป" เท่านั้นเอง" ดังนี้ ภิกษุพึงแยกโกฏฐาสเหล่าน
บทนี้กล่าวถึงการทำสมาธิและกรรมฐานตามแนวทางของพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการพิจารณาธาตุในร่างกาย เช่น ธาตุดิน ธาตุน้ำ การแยกโกฏฐาสและการพิจารณาธาตุต่างๆ เพื่อบรรลุความเข้าใจอย่างลึกซึ้งใน…
วิสุทธิมรรค: การพิจารณาธาตุในกาย
28
วิสุทธิมรรค: การพิจารณาธาตุในกาย
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 28 รำพึงถึงรูปกายของตนให้ทั่งร่าง กำหนดถือเอา (เป็น) ธาตุทั้งหลาย โดยสังเขปอย่างนี้ว่า "ภาวะที่กระด้างก็ดี ภาวะที่แข็งก็ดี อันใด (มี อยู่) ในกายนี้ อันนี
บทนี้พูดถึงการพิจารณาธาตุต่างๆ ในร่างกายของเราผ่านการแยกแยะธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ธาตุดิน น้ำ ไฟ และลม เพื่อที่จะเข้าใจถึงสภาพธรร…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
19
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 19 ขายมังสะ ข้างชนเหล่านี้นำเอามังสะไป" ดังนี้ฉันใด แม้เมื่อภิกษุ นี้ยังเป็นคฤหัสถ์ก็ดี บวชแล้วก็ดี ในกาลก่อนที่ยังเป็นปุถุชนโง่ ๆ อยู่ (นั้น) ความรู้สึก
เนื้อหานี้กล่าวถึงการพิจารณาธาตุในร่างกายเพื่อเข้าใจการดำรงอยู่และความไม่เที่ยงของสรรพสิ่ง โดยใช้บทสอนในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับธาตุดิน…
หลุดพ้นจากสังสารวัฏ
563
หลุดพ้นจากสังสารวัฏ
suall หลุดพ้นจากสังสารวัฏ ៥៦២ สรรพสิ่งทั้งหลายในโลกนี้ เป็นเพียงเครื่องอาศัยสําหรับ ไว้สร้างบารมี ไม่ใช่มีไว้สำหรับให้ยึดมั่นถือมั่น เพราะเราเกิดมา ในโลกนี้ ก็เพียงอาศัยสิ่งเหล่านี้สร้างบารมีเท่านั้น
…ลกซึ่งเป็นเพียงเครื่องมือช่วยในการเข้าถึงความสุขที่แท้จริง วาระที่ยกมาในพระบาลี สุมนาเถรีกถา สื่อถึงการพิจารณาธาตุต่างๆ ว่าเป็นทุกข์และไม่ควรยึดมั่นในสังขาร การเข้าใจธรรมชาติและการฟื้นฟูจิตใจนั้น จะนำไปสู่การเข้าถึ…
การทำงานของใจและอารมณ์
246
การทำงานของใจและอารมณ์
ธรรมารมณ์ที่มากระทบใจ และตรงกลางมโนธาตุ ก็มีมโนวิญญาณธาตุ ซึ่งใส สะอาดบริสุทธิ์กว่า และเล็กกว่ามโนธาตุ ซ้อนอยู่ข้างในเข้าไปอีก สำหรับให้รู้แจ้งอารมณ์ที่มากระทบนั้นว่าเกี่ยวกับ เรื่องอะไร และมีสายใยสีข
…ใจสภาวะจริงของเวทนาเพื่อไม่ให้จิตใจถูกดึงไปตามอำนาจของอารมณ์จนเกิดความทุกข์ นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงการพิจารณาธาตุละเอียดและอินทรีย์ต่างๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในจิตใจ โดยเฉพาะอินทรีย์ 22 และการใช้ธรรมกายเพื่อทำความเข้าใจ.
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกาย
131
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกาย
ในร่างกายนี้ ส่วนที่แข็งหรือกระด้าง ส่วนนั้นเป็นปฐวีธาตุ ส่วนที่เกาะกุมเหนียว เอิบอาบซึมซาบไหล ส่วนนั้นเป็นอาโปธาตุ สิ่งที่ทำให้สุกโดยอาการเจริญเติบโตเป็นหนุ่มสาว หนังเหี่ยวย่นแก่หง่อมลงก็ดี ความเย็นร
…อาโปธาตุซึ่งเป็นน้ำ, เตโชธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับความร้อน, และ วาโยธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว. การพิจารณาธาตุมีการแบ่งออกเป็นสองวิธีการคือ สัมภารสังเขป และ สัมภารวิภัติ ซึ่งเน้นการพิจารณาองค์ประกอบต่างๆ ตามลำด…
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
129
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
…็นกลุ่ม เป็นกองปรากฏขึ้นเป็นรูปร่างสัณฐานต่าง ๆ กันตามอำนาจของกรรมนั้นเอง 5.3 วิธีการเจริญกัมมัฏฐาน การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีในกายตนนี้ มี 2 ประการ คือ โดยย่อและโดยพิสดารใน 2 ประการนี้ ผู้ที่เป็นตึกขบุคคล หรือมีปั…
ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก
จตุธาตุววัตถาน
128
จตุธาตุววัตถาน
จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกายจนกระทั่งเห็นเป็น แต่เพียงกองแห่งธาตุ โดยปราศจากความจำว่า เป็นหญิง ชาย เรา เ…
จตุธาตุววัตถาน เป็นการพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยมุ่งเน้นที่การเห็นเป็นกองแห่งธาตุ การพิจารณานี้แบ่งธาตุออกเป็น 42 ประเภ…
แนวคิดและวัตถุประสงค์ของการเจริญจตุธาตุววัตถาน
126
แนวคิดและวัตถุประสงค์ของการเจริญจตุธาตุววัตถาน
บทที่ 5 แนวคิดและวัตถุประสงค์ แนวคิด 1. จตุธาตุววัตถาน คือ การพิจารณาธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม ในร่างกาย เพื่อให้จิตเป็นอิสระ จากความยึดถือว่าเป็นตัวตน บุคคล เรา เขา 2. การเจริญกัมม…
บทที่ 5 นี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับจตุธาตุววัตถาน ซึ่งเป็นการพิจารณาธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม ในร่างกายเพื่อให้จิตเป็นอิสระและเข้าใจในธรรมชาติของการดำรงอยู่ โดยชี้ให้เห็นถึงวิธีการ…
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
58
การแผ่เมตตาและการบรรเทาความโกรธ
11. อุตฺตรี อปฺปฏิวิชฺฌนฺโต พฺรหฺมโลกปโค โหติ เมื่อมรณะแล้ว ถ้ายังไม่แทง ตลอดธรรมอันยวดยิ่ง (บรรลุพระอรหันต์) ย่อมเป็นผู้เข้าถึงสุคติอย่างสูงสุดถึงพรหมโลกได้ทันที เหมือนหลับแล้วตื่นขึ้น นี้คืออานิสงส์
…น หากเรามีการพิจารณาอย่างนี้ จะช่วยให้เราเห็นธรรมชาติโดยรวมและลดหรือขจัดความโกรธออกไปได้. นอกจากนี้ การพิจารณาธาตุต่าง ๆ เช่น ดิน น้ำ ลม ไฟ รวมถึงขันธ์ 5 และอายตนะ 12 จะทำให้เราเห็นว่าไม่มีความจำเป็นที่จะต้องเก็บโก…
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
96
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
20.น้ำดี (ปิตตัง) 21.น้ำเสลด (เสมหัง) 19.อาหารเก่า (กรีสัง) 26.น้ำตา (อัสสุ) 27.น้ำมันเหลว (วสา) 28.น้ำลาย (เขโฬ) 22.น้ำเหลือง (ปุพโพ) 29.น้ำมูก (สิงฆาณิกา) 23.น้ำเลือด (โลหิตัง) 30.น้ำไขข้อ (ลสิกา) 2
…ธิภาพ เพื่อให้เนื้อหาของกายคตาสติลึกซึ้งยิ่งขึ้น และสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม พร้อมทั้งการพิจารณาธาตุทั้ง 4 และการกำหนดอิริยาบถอย่างถูกต้องเพื่อการพัฒนาจิตใจ.
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
111
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
…จากทุกข์ เป็นอารมณ์ กองธาตุ ค. อาหาเรปฏิกูลสัญญา การพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหาร ง. จตุธาตุววัตถาน การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกาย จนกระทั่งเห็นเป็นแต่เพียง โดยปราศจากความจำาว่าเป็น ชาย หญิง สัตว์ บุคคล เรา…
บทความนี้กล่าวถึงพุทธิจริตที่เกี่ยวข้องกับการเจริญกัมมัฏฐาน 4 อย่าง ได้แก่ มรณานุสติ อุปสมานุสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา และจตุธาตุววัฏฐาน ซึ่งสนับสนุนให้มีการพิจารณาถึงคุณธรรมในการตอบแทนสังคม นอกจากนี้ยังแ
การเจริญภาวนาและสมาธิในพระพุทธศาสนา
189
การเจริญภาวนาและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…ง การพิจารณาความเป็นปฏิกูลในอาหาร กำหนดหมายว่า อาหาร ที่บริโภคเป็นสิ่งปฏิกูล จตุธาตุววัตถาน หมายถึง การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ที่ปรากฏในร่างกายจนกระทั่งเห็นเป็นแต่เพียง กองแห่งธาตุ โดยปราศจากความจำว่า เป็นหญิง ชาย เรา เ…
…ื้อหาพูดถึงการระลึกถึงเสมอๆ ผ่านอนุสสติ รวมถึงการพิจารณาคุณของพระพุทธเจ้า, ความสำคัญของพรหมวิหาร 4, การพิจารณาธาตุในร่างกาย, และสมาธิที่หมายถึงการทำให้จิตสงบแน่วแน่ การมีจิตจดจ่อในกิจกรรมต่างๆ เช่น การเล่นการพนัน ไ…