หน้าหนังสือทั้งหมด

วิถีธรรมกรมเปล่าภาค 3 ตอนที่ 158
159
วิถีธรรมกรมเปล่าภาค 3 ตอนที่ 158
…นอรรถว่ามรรคแห่งนิรโทษัง เป็นอรรถจริงแท้ไม่เป็นเท็จไม่เป็นอื่น อรรถแห่งมรรค์ คือ ความนำออกไป (1) ---ความเป็นเหตุ (1) ---ความเห็น (ตามเป็นจริง) (1) ---ความเป็นอธิฐ (1) อรรถ 4 ประการนี้ เป็นอรรถว่ามรรคแห่งมรรคสัง เ…
บทความนี้นำเสนอการตีความอรรถแห่งทุกข์ สมุทัย นิรโทษ และมรรคตามแนวทางของพระโมคคัลลานะ ซึ่งกล่าวถึงลักษณะของความทุกข์ ความสงบ ความปรุง และความสงบสุข โดยอรรถ 4 ประการในแต่ละประเภทนั้น มีความจริงแท้ ไม่เป
กฎแห่งกรรมและการทำดีทำชั่ว
70
กฎแห่งกรรมและการทำดีทำชั่ว
…ดี ทำจิตใจให้ผ่องใส หลังจากที่ท่านได้อ่านกรณีศึกษาทั้ง 4 เรื่องแล้ว ท่านผู้อ่าน คงสัมผัสได้ด้วยใจถึงความเป็นเหตุเป็นผลของเรื่องที่หยิบยกมา เป็นตัวอย่าง ให้ได้ฉุกคิดเรื่องกฎแห่งกรรม หลายท่านคง กระจ่างใจกับตนเองว่า…
การทำดีและทำชั่วเป็นสิ่งที่ต้องได้รับการพิจารณาอย่างลึกซึ้ง กฎแห่งกรรมมีผลที่อาจไม่เห็นทันทีในชาตินี้ แต่ผลที่ตามมามีทั้งการตอบแทนดีและไม่ดีในชาติหน้า บทความนี้นำเสนอกรณีศึกษาที่แสดงให้เห็นว่าการกระทำ
วิถีธรรมาธรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๒๗๓
274
วิถีธรรมาธรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๒๗๓
ประโยค - วิถีธรรมาธรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๒๗๓ แรง) เพราะเหตุนี้น่าธรรมผู้อุปหนุนโดยความเป็นเหตุมีลำดับ ลึง ทราบว่าผู้อุปหนุนสิปัจ อุปนิสัยปัจจัยจึงเป็น ๓ อย่าง คือ อารมณ์ปัจจัย สนิทปัจจัย อุปนิสั…
เนื้อหาทั้งหมดพูดถึงอุปนิสัยปัจจัยที่แบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ อารมณ์ปัจจัย สนิทปัจจัย และอุปนิสัยปัจจัย โดยเน้นที่อารมณ์ความรู้ความเข้าใจที่เป็นหลักสำคัญในกระบวนการเป็นผู้อยู่ร่วมทางธรรม และการสร้า
การบริจาคในพระพุทธศาสนา
58
การบริจาคในพระพุทธศาสนา
…็นยอด, บรรดาความยินดูกุศลชนิด ความยินดีในธรรมประเสริฐ, ส่วนความ สิ้นไปแห่งตันหายประเสริฐที่สุด เพราะความเป็นเหตุให้สัตว์บรรลุ พระอรหัต ตามนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้ว่า:- ธรรมทาน ย่อมชนะทานทั้งปวง, รสแท้ ๑. หมายถึงบร…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างพระศาสดาวกับหมู่เทวดาเกี่ยวกับการบริจาคและธรรมทาน พระศาสดาวได้ชี้แจงว่า ธรรมทานเป็นยอดของการให้ ซึ่งจะช่วยให้ผู้ที่ปฏิบัติตามบรรลุถึงพระอรหัตได้ นอกจากนี้ยังได้อธิบายถ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
280
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…มเหล่านั้น ก็ไม่พึงมี ความขวน ขวายและความประกอบในขณะ ฯ บัณฑิตพึงทราบความสันนิษฐานดังนี้ว่า ก็ชื่อว่าความเป็นเหตุแห่งการเกิดในที่อื่นนั้น ได้แก่การเกิดในที่นั้นร่วมกับ สหชาตรูปเหล่านั้น ดุจรูปที่เกิดพร้อมกับตน (วา…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของคู่โคที่ถูกเทียมในแอกต่าง ๆ และผลกระทบที่มีในสิ่งที่เกิดขึ้นจากสหชาติรูป โดยใช้ตัวอย่างเกี่ยวกับวาโยธาตุและการเกิดในที่อื่น นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงการเคลื่อนไห
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 277
277
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 277
…ป็นเหตุอุดหนุนร่างกาย ทั้งอินทรีย์ ชื่อว่าอาหารรูป ในอธิการแห่งรูปนี้ ๆ จริงอย่างนั้น อาหารรูปนี้ มีความเป็นเหตุอุดหนุนร่างกายทั้งอินทรีย์เป็นลักษณะบ้าง มีการนำรูปมีโอชะเป็นที่ 8 มาเป็นลักษณะบ้าง ฯ รูปที่ชื่อว่าส…
บทนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอาหารและรูปร่างของร่างกายมนุษย์ โดยเฉพาะการอธิบายลักษณะของอาหารที่สามารถเข้าไปช่วยสนับสนุนการทำงานของร่างกายและอินทรีย์ รวมถึงการจัดหมวดหมู่รูปธรรมและความเข้าใจในธรรมชาติขอ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
276
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ูปเป็นลักษณะ ฯ ก็ ชีวิตนทรีย์นั้น เลี้ยงดูสหชาตธรรมทั้งหลาย แม้ที่ตั้งอยู่ชั่วขณะตามปัจจัย ของตน โดยความเป็นเหตุแห่งความเป็นไปทีเดียว ฯ กรรมเท่านั้น จะเป็นเหตุตั้งอยู่แห่งสหชาตธรรมเหล่านั้น ดุจอาหารเป็นต้นเป็นเหต…
เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับชีวิตรูปและความสำคัญของสหชาตธรรม ซึ่งประกอบด้วยการใช้ชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับอธิบายถึงการแสดงวัตถุทุกข์และการมีอยู่ของชีวิตนทรีย์ การเลี้ยงดูกัมมชรูปและความสัมพันธ์กับกรรมท
ปัญหามิตปลาทากา และการอธฌาตพระวันิน
153
ปัญหามิตปลาทากา และการอธฌาตพระวันิน
…งชนนทั้งหลายมีมารคับมักจะเป็นต้น จัดเป็นวิถา เพราะ เป็นการกล่าวแท้งกัน แต่ไม่จัดเป็นอธฌาต เพราะไม่มีความเป็นเหตุ ที่จะระบดับสมะทั้งหลาย แมในอนุกาเป็นตัน กินนี้แหละ คำที่เหลือในที่พึงสง ตัณทั้งนั้น จะนี้แหละ อธฌ…
ข้อความนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยเกี่ยวกับปัญหามิตปลาทากา โดยเน้นที่การอธฌาตพระวันินและการใช้คำที่เกี่ยวข้อง การอภิปรายในคำถามเป็นการสำรวจถึงความสัมพันธ์และวิถีแห่งการสื่อสารในสังคม ทั้งนี้ การระบุสมมุติฐ
วิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๑
46
วิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๑
…เห็นรูปด้วยจักษุ ความว่าเห็นรูปด้วยจักษุวิญญาณอันสามารถใน การเห็นรูป ซึ่งได้โวหารจักษุ ด้วยอำนาจแห่งความเป็นเหตุ จริง อยู่ โบราณาจารย์ทั้งหลายกล่าวไว้ว่า "จักษุย่อมไม่เห็นรูป เพราะ จักษุไม่มีจิต แม้จิตก็ไม่เห็นรู…
บทที่กล่าวถึงการมองเห็นรูปด้วยจักษุในบริบทของปาฏิโมกขสังวรศีล และการวิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจักษุกับวิญญาณ เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการเห็นที่มีทั้งองค์ประกอบและเหตุผลต่าง ๆ เมื่อจักษุกระทบอา
วิญญาณกรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๔
265
วิญญาณกรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๔
…้าสลิเป็นอาทิให้สำเร็จ และดังสองงิเป็นต้น ยงแสงของมันเป็นอาทิให้สำเร็จจะนั่น" แต่เมื่อเป็นอย่างนั้น ความเป็นเหตุปัจจัยก็ไม่สำเร็จไปถึงในบรรดาหลายที่มีเหตุนันเป็นสมฤฐาน (ด้วยยะ) ว่ากา เหตุปัจจัยนั้นยังความเป็นกุลส…
เนื้อหาได้อธิบายถึงการไม่ปฏิเสธธรรมที่เป็นเหตุ ว่าธรรมใดที่เกิดขึ้นสามารถเรียกได้ว่าปัจจัยแห่งธรรมที่เป็นผล พร้อมทั้งเข้าใจว่าปัจจัยที่อุดหนุนมีการเชื่อมโยงกับเหตุและผลในทางธรรม รวมถึงความหมายของปัจจั
ปฐมสมันตาปฏิทิน ภาค ๑ - ความเห็นและนิสิทธิ์
317
ปฐมสมันตาปฏิทิน ภาค ๑ - ความเห็นและนิสิทธิ์
…อดพระเนตรเห็นทั้งสองอย่างนั้นแล้ว เพราะเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงได้กล่าว คำนั้นว่า "ชื่อว่านิสิทธิ์" เพราะความเป็นเหตุแห่งทิฏฐิอิทธิฤทธิ์ ด้วยการเห็นความจริงและความอุปติ์ (แห่งสัตว์ทั้งหลาย) ดังนี้ [ทิพยอักษของพระผู้มน…
เนื้อหานี้พูดถึงความเห็นที่มองเห็นความจริง และความอุปติเหตุแห่งสัตว์ สำหรับผู้ที่สามารถมองเห็นทั้งสองอย่างนั้นจะสามารถล่วงเลยไปถึงภิกข์ได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงอุปปิเลส 11 อย่างที่ทำให้จิตเศร้าหมอง ที่พร
ยาคุฎตุต สมุจฺทวดา
45
ยาคุฎตุต สมุจฺทวดา
ประโยค-ชมมาปัจจุกวก (ดูในภาคโค) - หน้าที่ 45 ยาคุฎตุด สมุจฺทวดา อาสนานี ปฺณจาเปตวา อสูจ โน อยุ่นาน อาคมนทิวิโสตติ อุตฺตา ปจฺเจวา กปฺวา เต อาทาย นิศาสนฺ คนฺตุวา นิสิทธาเปตวา ภิกฺขุ อาทฺ เต กจฺจุฏิกจา ม
…นื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาคำสอนในทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการวิเคราะห์แนวความคิดที่เกี่ยวกับความเป็นเหตุปัจจัยและการสร้างเหตุผลในชีวิต เพื่อเสริมสร้างหลักธรรมอันดี ทั้งยังพูดถึงปัญหาต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องก…
ประสบการณ์การศึกษากฎแห่งกรรม
15
ประสบการณ์การศึกษากฎแห่งกรรม
…นกร พอติดจานแล้วผมมีโอกาสได้ดูเกี่ยวกับกรณีศึกษ Study) เรื่องกฎแห่งกรรม ทำให้ผมเริ่มสนใจ เพราะ ผมชอบความเป็นเหตุเป็นผลมาก ไม่เคยเห็นสอนจากที่ ไหนเลย ทั้งๆ ที่ผมไปตามวัดที่มีเกจิอาจารย์ดังๆ มามาก ก็ไม่เคยเห็นมีสอน…
บทความนี้เล่าถึงประสบการณ์ของผู้เขียนที่ได้ศึกษาเกี่ยวกับกฎแห่งกรรม ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากการปฏิบัติธรรมที่เชียงใหม่ จนกระทั่งเข้าใจวัดในมุมมองที่แตกต่างจากเดิมว่าไม่ใช่ลัทธิ แต่เป็นสถานที่ที่มีการส
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
225
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
…็เห็นจิตบังคับกาย 10.4.3 ลักษณะการแสดงปฏิจจสมุปบาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จากที่ผ่านมานักศึกษาได้เห็นความเป็นเหตุปัจจัยซึ่งกันและกัน คือ อวิชชาเป็นจุดเริ่มต้น และชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เป็นจุดส…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว
ความสำคัญของสมาธิและปัญญาในพระศาสนา
12
ความสำคัญของสมาธิและปัญญาในพระศาสนา
…่เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย" ดังนี้ และเพราะศาสนามี ปัญญาเป็นคุณอันยิ่ง ก็ปัญญาชื่อว่างาม เพราะความเป็นเหตุ นำมาซึ่งความเป็นผู้คงที่ในอิฏฐารมณ์และอนิฏฐารมณ์ สมดังพระพุทธ พจน์ว่า "ภูเขาศิลาแท่งทึบเป็นอันเดียว…
เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของสมาธิและปัญญาในการพัฒนาคุณธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า สมาธิเป็นคุณสมบัติที่นำมาซึ่งความงามและคุณเข้าถึงความเป็นอยู่ที่มั่นคงในชีวิต ข้อความยังเน้นเรื่องอุปนิสัยต่างๆ ที่เกี่ยวข
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๒
72
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ตวา ปจฺจโย แล้วก็ไขเป็น เหตุภาเวน ปจฺจโย - ธรรมเป็นเหตุจึงเป็นปัจจัย อธิบายว่า ธรรมนั้นเป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุ แม้ในมหาฎีกาก็แก้ไปทำนองนี้ คือแก้ว่า ปติฏฐา หุตวา ตโต เอว ...อวสุสโย โหติ ในตอนต่อไปก็พึงทราบตามนั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงธาตุทั้ง ๔ และบทบาทของมหาภูต ๓ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะการช่วยยึดและรักษาของธาตุต่างๆ โดยไม่มีความคิดคำนึงว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของธาตุ แสดงถึงความเชื่อมโยงกันระหว่างธาตุเพื่อทำให้ร่างกายค
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
264
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
ประโยค - วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263 เป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุ นั้น แม้ในอุทธศมอืนมีอารมณ์เป็นปัจจัย เป็นต้น กษัตริย์เดียวกันนี้ [แก้ศัพท์เหตุ] ในบท “เหตุปัจจัย” …
บทความนี้สำรวจความหมายของคำว่า 'เหตุ' และ 'ปัจจัย' ในแง่มุมที่แตกต่างกัน ทั้งในทางวิทยาศาสตร์และทางพระศาสนา คำว่า 'เหตุ' ใช้กล่าวถึงสิ่งที่ทำให้เกิดผล และ 'ปัจจัย' เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ โดยกา
ปฐมสมันดาปสาทกเทป ในภาค ๑ - หน้า 311
316
ปฐมสมันดาปสาทกเทป ในภาค ๑ - หน้า 311
…าเห็น เป็นเหมือนจักษุ เพราะทำ กิจแห่งจักษุ แม้เพราะเหตุนี้นั่น จังชื่อว่าอันญาณ ชื่อนำริสุดธี เพราะ ความเป็นเหตุแห่งวิจิตรถิรวิทยา ด้วยการเห็นความดติและความบูติ (แห่งสัตว์ทั้งหลาย) จริงอยู่ ผู้ใด ย่อมเห็นเพียงควา…
บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายของพระวินัยที่เกี่ยวข้องกับญาณจักุซึ่งสัมพันธ์กับจักษุทิพย์ นอกจากนี้ยังเป็นการเจาะลึกถึงทิพย์ที่เป็นธรรมชาติที่ไม่สะดวกต่อการมองเห็น เมื่อต้องติดต่อกับสิ่งภายนอก ผู้อ่านจะได
การศึกษาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพเบื้องต้นของพระนาอารามในคัมภีร์อรรถบท
8
การศึกษาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพเบื้องต้นของพระนาอารามในคัมภีร์อรรถบท
… คือกลุ่มที่อาศัยการรวมทฤษฎีทั้งหลายเข้าด้วยกันได้แก่ เช่น และกลุ่มที่ 4 คือกลุ่มที่ไม่ยอมรับหลักการความเป็นเหตุเป็นผลอย่างสิ้นเชิง ได้แก่กลุ่มวัตถุนิยม เช่น จรวกและลัทธิคูหา เป็นต้น^5 มีการเชื่อกันว่าพระนาคารชุน…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเชิงวิเคราะห์เกี่ยวกับความเชื่อและกลุ่มทฤษฎีต่างๆในคัมภีร์อรรถบทที่ถูกเชื่อมโยงกับพระนาอาราม โดยแสดงถึงแนวคิดที่หลากหลายซึ่งแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ยืนยันการมีอยู่ กล
ธรรมนิยามและความรู้จักรวาลในพระพุทธศาสนา
25
ธรรมนิยามและความรู้จักรวาลในพระพุทธศาสนา
5. ธรรมนิยาม (General Laws) คือ กฎธรรมชาติเกี่ยวกับความเป็นเหตุเป็นผลของสิ่งทั้งหลาย เป็นกฎสากลที่ครอบคลุมความเป็นไปทั้งฝ่ายจิตและฝ่ายวัตถุ กฎข้อนี้มีขอบเขตครอบคลุ…
ธรรมนิยามคือกฎธรรมชาติที่ครอบคลุมความเป็นไปทั้งฝ่ายจิตและฝ่ายวัตถุ พระพุทธเจ้าได้ค้นพบนิยาม 5 ข้อรวมถึงจิตนิยามและกรรมนิยาม โดยมีวัตถุประสงค์ในการให้แนวทางในการปฏิบัติธรรม ส่วนนักวิทยาศาสตร์จะเน้นที่ค