ทุกขโทมนัส : ค้นหาหนังสือธรรมะ
หน้าหนังสือทั้งหมด
209
ปฏิจจสมุปบาท: ความหมายของธรรมและทุกข์ในพระพุทธศาสนา
จากนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงผลที่เกิดจากการที่ธรรมทั้งหลายได้อาศัยกันเกิดขึ้น
“โสกปริเทวทุกขโทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย”
ในปัจจยสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสว่า
…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงความเกี่ยวข้องและผลที่เกิดจากธรรมต่างๆ ที่อาศัยกันเพื่อก่อให้เกิดทุกข์ โดยอธิบายถึงปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีชื่อเรียกอื่นๆ และบทบาทของอวิชชาในปัญหาความทุกข์ รวมถึงการดับทุกข์ซึ่ง
296
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ทุกขโทมนัสและสันทิฏฐิกะ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 294
ทุกขโทมนัสทางใจบ้าง ครั้นความกำหนัดเขาละเสียได้แล้ว เขาย่อม
ไม่คิดเพื่อเบียดเบียนตนบ้าง ไม่คิดเพื่อเบียดเบียนผ…
เนื้อหานี้พูดถึงทุกขโทมนัสทางใจ โดยอธิบายว่าผู้ที่สามารถละความกำหนัดได้จะไม่คิดเบียดเบียนตนหรือผู้อื่น ซึ่งจะไม่รู้สึกทุกข์ใจ …
95
การทำโยคะเพื่อบรรลุจตุตถฌาน
…จัยทั้งหลายมีสุขเป็นต้น
๑. หมายถึงจตุตถฌาน
๒. มหาฎีกาขยายความว่า หมายถึงความรำงับไปแห่งสุขโสมนัส และทุกขโทมนัส อัน
เป็นปัจจัยแห่งราคะ ทุกข์เป็นปัจจัยแห่งโทมนัส โทมนัสเป็นปัจจัยแห่งโทสะ
(ตรงนี้ ปาฐะในมหาฎีกา ตก …
เนื้อหาในบทนี้มีการวิเคราะห์วิธีการทำโยคะเพื่อบรรลุจตุตถฌาน โดยเริ่มจากการตั้งมั่นของจิตในขั้นตอนต่างๆ โดยอ้างถึงบทพระบาลี เช่น "โส เอว์ สมาหิเต จิตฺเต" และวินิจฉัยความหมายของคำต่างๆ เพื่อทำความเข้าใจ