หน้าหนังสือทั้งหมด

การระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย
203
การระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย
…ะกาศให้ภิกษุเหล่านั้นทราบด้วยญัตติกรรมวาจา ว่า “ขอท่านทั้งหลายจงฟังข้าพเจ้า ภิกษุมีชื่อนี้รูปนี้เป็นธรรมกถึก เธอจำเนื้อหาพระ ธรรมวินัยในส่วนที่คัดค้านนั้นไม่ได้เลย หรือจำได้บ้างไม่ได้บ้าง แต่ได้คัดค้าน ถ้าควา…
บทความนี้พูดถึงกระบวนการระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย โดยอธิบายว่าหากภิกษุไม่สามารถระงับอธิกรณ์ได้ด้วยอุพพาหิกวิธี ให้สงฆ์ส่งต่อไปยังสงฆ์อนุญาตให้ระงับอธิกรณ์ด้วยวิธีเยยยสิกา การใช้วิธีการเหล่านี้ทำให้มี
คุณสมบัติของผู้แสดงธรรม
154
คุณสมบัติของผู้แสดงธรรม
…องค์ทรงแนะพระอนนต์ ว่า อ่านนต์ การแสดงธรรมแก่ผู้อื่น ไม่ใช่เป็นสิ่งที่ทำได้ง่าย อ่านนต์ ผู้แสดง (พระธรรมกถึก) ก่อนแสดงธรรม พึงตั้ง ธรรม ๕ อย่างไว้ในตน แล้วจึงแสดง คือ ๑. จักแสดงธรรมตามลำดับ ไม่ตัดวรรคด้วยความ…
การแสดงธรรมเป็นสิ่งที่ไม่ง่าย พระพุทธเจ้าทรงแนะให้ผู้แสดงธรรมมีคุณสมบัติ 5 ประการ ได้แก่ การแสดงตามลำดับ, การอ้างเหตุผล, ความเมตตา, ไม่เห็นแก่ผลประโยชน์ตนเอง, ไม่ใช้คำกระทบกระเทือน ซึ่งคุณสมบัติเหล่าน
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
11
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
…กิริยาอื่น, เรียกชื่อว่า อปรกาล กิริยา, อุ, ธมมาสเน นิสีทิ จิตตวีชนี เหตุวา, ในที่นี้ ประสงค์ว่า พระธรรมกถึก ขึ้นนั่งบนธรรมาสน์แล้ว จึงจับพัดที่เขาวางไว้สำหรับ บนธรรมาสน์นั้น อย่างบนธรรมาสน์ที่เทศนาในวันธัมมั…
เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้กิริยาในภาษาบาลี แบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่น ปริโยสานกาลกิริยา, สมานกาลกิริยา และ อปรกาลกิริยา โดยอธิบายถึงความหมายและการนำไปใช้ในประโยค นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงการใช้วิเสสน์และ
ธรรมะและการปฏิบัติพรหมจรรย์
417
ธรรมะและการปฏิบัติพรหมจรรย์
…เช่นนั้น ก็กล่าวชมเชยว่า “เป็นลาภ ของข้าพเจ้าที่ได้ดีแล้วหนอ ที่ได้พบเห็น ได้นั่งใกล้ท่านผู้เป็น พระธรรมกถึก” ฝ่ายพระปุณณมันตานีบุตรถามว่า “ผู้มีอายุ ท่านชื่ออะไร และเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลายรู้จักท่านว่าอย่างไ…
บทความนี้นำเสนอการเข้าใจและการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิสุทธิ 7 ซึ่งประกอบด้วยสีลวิสุทธิ์ จิตตวิสุทธิ์ ทิฏฐิวิสุทธิ์ กังขาวิตรณวิสุทธิ์ มัคคามัคคญาณทัสสนวิสุทธิ์ ปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ์ และญาณทัสสนวิสุท
อารัญญิกังคะ: ความสำคัญและอานิสงส์
161
อารัญญิกังคะ: ความสำคัญและอานิสงส์
…น แม้จนอรุณขึ้น ธุดงค์ย่อมไม่แตก, ฟังธรรมแล้วไป แม้อรุณขึ้นในระหว่างทาง ธุดงค์ ก็ไม่แตก, แต่เมื่อพระธรรมกถึกลุกขึ้นแล้ว เธอคิดว่า นอนสักครู่ แล้วจักไป ดังนี้ นอนเสีย จนอรุณขึ้น หรือว่ายังอรุณ ให้ตั้งขึ้นใน เส…
บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างในการปฏิบัติธรรมของอารัญญิกภิกษุที่อยู่ในเสนาสนะชายบ้านและประโยชน์ที่เกิดจากการอยู่ในป่า เช่น การรักษาสมาธิ การลดความกลัว และการปล่อยวางความผูกพันในชีวิต.
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
322
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
…ามฝัน เหมือนของที่ยืมเขามา เป็นต้น เพราะฉะนั้น จึงกล่าวได้ว่า องค์ประกอบสําคัญแห่งความสําเร็จ ของพระธรรมกถึกอีกอย่างหนึ่งก็คือ ความสามารถในการใช้ภาษาและ อุปมาโวหาร และควรเป็นสำนวนโวหารที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต …
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์นำเสนอการใช้โวหารเปรียบเทียบในการสอนธรรมะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งยกตัวอย่างกามคุณ ๕ ผ่านการเปรียบเทียบหลากหลายรูปแบบ เพื่อให้ผู้คนเข้าใจและนำไปปฏิบัติ การประสานความร่วมมือกับโรงเ
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์และการพัฒนาชุมชน
362
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์และการพัฒนาชุมชน
…วิทยุในเวลาดังกล่าวมีจํานวนน้อย ๒. รูปแบบของรายการไม่เป็นที่สนใจของผู้คนส่วนใหญ่ เช่น ซึ่งแสดงโดยพระธรรมกถึก จะมีก็แต่คนชรา รายการพระธรรมเทศนา เท่านั้นที่รับฟังกัน ส่วนคนหนุ่มสาวและเยาวชนจะไม่สนใจ ๓. รายการธร…
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์เสนอการพัฒนาเครือข่ายระหว่างบ้าน โรงเรียน และวัดกัลยาณมิตร โดยมุ่งเน้นการสร้างความมั่นคงในชุมชน ซึ่งจะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการปราบปรามการทุจริต นอกจากนี้ยังเสนอให้มีการปลูกฝังอบรมคิริว
ประสูติพระบรมโพธิสัตว์
134
ประสูติพระบรมโพธิสัตว์
…ิกูล แต่พระโพธิสัตว์นั้น เหยียดพระหัตถ์ทั้งสอง และพระบาททั้งสอง ยืนออกจากพระครรภ์ของพระชนนีประดุจพระธรรมกถึกลง จากธรรมาสน์ ไม่เปรอะเปื้อนด้วยของไม่สะอาดไรๆ ที่มีอยู่ในพระครรภ์ของพระชนนี สะอาดบริสุทธิ์ รุ่งโรจ…
เนื้อหาว่าด้วยการประสูติของพระโพธิสัตว์จากพระนางมหามายาเทวี ที่มีเหตุการณ์เกิดขึ้นในสวนลุมพินี โดยพระโพธิสัตว์ประสูติออกมาสะอาดบริสุทธิ์ และได้รับการต้อนรับจากท้าวมหาพรหมและท้าวมหาราช ขณะเสด็จพระองค์ก
พรรณนา พุทธคุณ หนุน ส่งถึงนิพพาน
430
พรรณนา พุทธคุณ หนุน ส่งถึงนิพพาน
ธรรมะเพื่อประช พรรณนา พุทธคุณ หนุน ส่งถึงนิพพาน ๔๒๕ ทําให้เป็นพหูสูต เป็นพระธรรมกถึก แตกฉานธรรมะในภาค ปริยัติมาก ด้วยความที่เป็นพหูสูต และเป็นพระธรรมกถึกนั้น ทำให้ ท่านสามารถกล่าวพรรณน…
ในบทความนี้เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับการพรรณนาคุณของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะจากพระสุคันธเถระ ที่ได้กล่าวถึงคุณสมบัติและความสำคัญของพระผู้มีพระภาคเจ้าผ่านคำสรรเสริญหลายประการ ซึ่งทำให้ผู้ฟังสามารถเพิ่มความศรั
คติสุขัปปาสำหรับกิ ทรรศนะพระวินัยมหาวรรค
215
คติสุขัปปาสำหรับกิ ทรรศนะพระวินัยมหาวรรค
…าที่ 208 ฝ่ายพระเทสะ ผู้ซึ่งบนอาสนะสูงกว่า ย่อมไม่ได้เพื่อ อัญเชิญ ถ้าพระสังฆเถระเป็นอุปฺมงคล และพระธรรมกถึกเป็นสัทธิ- วิหาริก และพระอุปชาเขนังบนอาสนะสูง สังฆาธิการนั้นว่า "เธอองค์ฉวด." พี่ดังใจสายายแล้วฉวดเก…
เนื้อหาเกี่ยวกับการประกอบพิธีการในพระวินัยมหาวรรค โดยมีการเน้นบทบาทของพระสังฆเถระและภิกษุในพิธี และข้อควรปฏิบัติในกรณีที่มีการฉวดเกิดขึ้น การตั้งใจในการปฏิบัติและคำอธิบายในการตอบคำถามในโอกาสต่างๆ รวมถ
พระพุทธศาสนาในยุค พ.ศ.500–1000
87
พระพุทธศาสนาในยุค พ.ศ.500–1000
…ณีการทะเลาะวิวาทของภิกษุเมืองโกสัมพี ซึ่งแยกเป็นสองฝักสองฝ่าย คือ ฝ่าย พระวินัยธร 500 รูป และฝ่ายพระธรรมกถึก 500 รูป เกิดการขัดแย้งกันเกี่ยวกับเรื่องที่เป็นอาบัติ และไม่เป็นอาบัติเรื่องมีอยู่ว่า พระธรรมกถึกเห…
บทความนี้สำรวจการพัฒนาของพระพุทธศาสนาในช่วงพ.ศ.500–1000 เน้นการก่อตัวของนิกายมหายาน ซึ่งมีต้นกำเนิดจากการแตกแยกภายในของสงฆ์ การทิ้งความคิดเห็นที่แตกต่างในธรรมและพระวินัย รวมถึงผลกระทบจากศาสนาพราหมณ์ที
การปรับความเข้าใจและผลของบุรพกรรมในพระพุทธศาสนา
209
การปรับความเข้าใจและผลของบุรพกรรมในพระพุทธศาสนา
…งได้ เดินทางไปพบกันที่ใกล้วิหารเดิมโดยบังเอิญ และได้พูดปรับความเข้าใจกัน จึงได้รู้ว่าเป็นอุบายของพระธรรมกถึกที่ทำให้ท่านต้องแตกแยกกัน ดังนั้น พระเถระทั้งสองจึงชวนกันเข้าไปต่อว่าพระธรรมกถึก ซึ่งยังคงพักอยู่ในว…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพบกันของพระเถระทั้งสองที่วิหาร และการปรับความเข้าใจกันซึ่งแสดงให้เห็นถึงผลของพระธรรมกถึกที่ทำให้เกิดความแตกแยก นอกจากนี้ยังมีการเล่าเรื่องบุรพกรรมของพระพุทธองค์ที่ทำให้ต้องบำเพ็ญทุกรกิริยา…
ธรรมะเพื่อประชา
415
ธรรมะเพื่อประชา
…็นจริงภายใน *ดังเช่นในสมัยพุทธกาล มีพระเถระรูปหนึ่งชื่อ พระ ปุณณมันตานีบุตร เป็นผู้มีชื่อเสียงในด้านธรรมกถึก คือการ เทศนา ท่านสามารถเทศน์สอนให้ผู้ฟังบรรลุธรรมตามกันมากมาย สมัยเด็กท่านศึกษาคัมภีร์ของพราหมณ์จนแ…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการทำให้มีความบริสุทธิ์ในกาย วาจา ใจ และการไม่คลุกคลีมากเกินไป เพื่อไม่ให้เสียเวลา ยกตัวอย่างพระปุณณมันตานีบุตรที่เป็นผู้มีชื่อเสียงในการเทศนา และได้บวชเพื่อให้เข้าถึงธรรมะอันบริสุ
การฆ่าความโกรธและการประยุกต์ธรรมะ
73
การฆ่าความโกรธและการประยุกต์ธรรมะ
…ารถโต้ตอบเป็นฉันท์ได้ ทันทีอีกด้วย จึงนับได้ว่าพระบรมศาสดาของเราเป็น “เอกกวีแห่งธรรม” โดยแท้ ยอดครู ธรรมกถึกที่สมบูรณ์แบบ ครูบาอาจารย์ผู้ทรงคุณทั้งหลาย นอกจากจะอธิบายธรรมะเป็นร้อยแก้วแล้ว มักจะมีคำสอนประเภท ร…
การฆ่าความโกรธนั้นเป็นการนำไปสู่ความสุขและความไม่เศร้าโศก จึงทำให้พระอริยเจ้าทั้งหลายสรรเสริญการกระทำนี้ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเป็นภาษาบาลีที่สื่อความได้อย่างลึกซึ้ง การเข้าใจในธรรมะนี้ทำให้
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒: พระเถระและความเป็นมา
57
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒: พระเถระและความเป็นมา
…แม้อื่น แก่ข้าฯ, พระปุณณัตเถระ ผู้บุตรแห่งนางมันตานี อันพระ ศาสดาสรรเสริญ ว่า เป็นยอด ของสาวก ท. ผู้ธรรมกถึก ๕๒๗. ความเป็นไป ของท่าน อย่างไร ? ท่าน เกิดแล้ว ในตระกูล แห่งพราหมณ์มหาศาล ในบ้านพราหมณ์ แห่งหนึ่ง …
บทความนี้พูดถึงชีวิตและคุณธรรมของพระเถระ ผู้ซึ่งมีความสำคัญในพระพุทธศาสนา รวมถึงการบรรลุธรรมและการเปลี่ยนแปลงชีวิตของท่านที่มีต่อกรุงกบิลพัสดุ์ โดยเน้นถึงการสื่อสารถึงเกียรติของพระเถระและการปฏิบัติตนใ
ความสำคัญของอุบาสกและอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา
235
ความสำคัญของอุบาสกและอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา
…พระพุทธศาสนา เช่น จิตตคฤหบดี อุบาสก ท่านนี้เป็นเลิศในการแสดงธรรม มีความสามารถในการสอนธรรมะเฉกเช่นพระธรรมกถึกทั้งหลาย เมื่ออุบาสก อุบาสิกาปฏิบัติตามธรรมทั้ง 5 ประการนี้แล้วย่อมได้ประโยชน์อย่างน้อย 2 ประการ คือ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับศีลข้อ 3 ที่ให้เปลี่ยนจากเมถุนธรรมเป็นเว้นการประพฤติผิดในกาม และความสำคัญของอุบาสกและอุบาสิกาที่ทำให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง โดยการสนับสนุนปัจจัย 4 และการทำบุญต่างๆ อุบาสกแล
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
219
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
…สอนและแก้ไขตัวเองควบคู่ ไปด้วย สำหรับแนวทางการประเมินตัวเองนั้น อาจอาศัยจาก 3 แนวทาง คือ 1) องค์แห่งธรรมกถึก ใช้เพื่อตรวจสอบใจตัวเอง ตรวจสอบเนื้อหาธรรมะที่ตนแสดง ทั้งก่อนและ ภายหลังการแสดงธรรม หากเห็นข้อใดที่…
…ความสำคัญกับการสอนและการประเมินตัวเองควบคู่กัน หลักการประเมินตัวเองมี 3 แนวทาง ได้แก่ การใช้องค์แห่งธรรมกถึกเพื่อตรวจสอบเนื้อหาธรรมะที่แสดง และการตรวจสอบลักษณะการแสดงธรรมว่าบริสุทธิ์หรือไม่ โดยใช้หลักธรรมที่พ…
การให้ธรรมทานที่ประเสริฐ
87
การให้ธรรมทานที่ประเสริฐ
…ะอานนท์ ในอุทายิสูตร ว่า อานนท์ การแสดงธรรมแก่ผู้อื่น ไม่ใช่เป็นสิ่งที่ทำได้ง่าย อานนท์ ผู้แสดง (พระธรรมกถึก) ก่อนแสดงธรรม จึงตั้งธรรม 5 อย่างไว้ในตน แล้วจึงแสดง คือ 1. จักแสดงธรรมตามลำดับ ไม่ตัดวรรคถ้อยความ …
การให้ธรรมทานชนะการให้ทั้งปวง และความยินดีในธรรมย่อมเหนือสิ่งอื่นใด พระพุทธเจ้าทรงอธิบายว่า การแสดงธรรมเป็นสิ่งที่ต้องใช้ทักษะและคุณสมบัติที่เหมาะสม รวมถึงการไม่หวังผลตอบแทนและการปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง
การสร้างวิหารคดและคันธกุฎี
18
การสร้างวิหารคดและคันธกุฎี
…ลานชายให้สร้างมณฑป ประดับด้วยแก้ว ตรงกลางวิหารคดให้ตั้งธรรมาสน์ ไว้ เพื่อสำหรับเป็นที่แสดงธรรมของพระธรรมกถึก ธรรมาสน์นั้นสำเร็จด้วยทองคำสีสุก เป็นทองแท่งสุก ปลั่ง สว่างไสวกว่าทุกที่ในบริเวณวิหารคดแห่งนั้น
…ิน และแก้วมณี การสร้างมีทั้งเสาพิเศษและธรรมาสน์ที่ประดับด้วยทองคำ เป็นสถานที่สำหรับการแสดงธรรมของพระธรรมกถึก. เพิ่มสีสันด้วยจอมยอดและมณฑปที่งดงาม.
การประสูติและตรัสรู้ของพระโพธิสัตว์
22
การประสูติและตรัสรู้ของพระโพธิสัตว์
เหมือนอย่างกับคนอื่นๆ แล้วพระโพธิสัตว์ประสูติ โดยเอาพระบาทออกมาก่อน ประดุจพระธรรมกถึก หย่อนขาขวาลงจากธรรมาสน์ ทันทีที่พระบาท เหยียบถึงพื้น ก็สามารถยืนและเดินได้เลยทันที นับเป็นอัศจรรย์ท…
การประสูติของพระโพธิสัตว์นั้นมีอัศจรรย์เกิดขึ้นนำความสว่างไสวมาสู่โลกและช่วยสัตว์ทั้งหลายให้พ้นจากทุกข์ทรมาน โดยขณะประสูตินั้น ทรงประกาศความเป็นเลิศขององค์พระโพธิสัตว์ พร้อมทั้งเกิดแสงสว่างที่แผ่ขยายไ