การวิเคราะห์เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน
…บื่อหน่าย และจะชื่อว่า ไม่มี
สัญญา หามิได้ เพราะมีอยู่โดยความเป็นของละเอียดที่เหลือจากสังขาร
ดุจเตโชธาตุในน้ำร้อน เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า เนวสัญญานาสัญญา
เนวสัญญานาสัญญานั่นแล ชื่อว่า อายตนะ เพราะเป็นนิสัยปัจจั…
เนวสัญญานาสัญญายตนฌานหมายถึงอรูปฌานที่ ๔ ซึ่งไม่มีสัญญาหยาบ แต่ยังมีสัญญาละเอียดอยู่ โดยสัญญาในฌานนี้มีบทบาทในการกำหนดอารมณ์แห่งวิปัสสนา ผู้ที่ปฏิบัติฌานนี้จะไม่พบกิจแห่งสัญญาที่เด่นชัด แต่ยังมีกิจที่