นายหัตถาจารย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…บช้าง เมื่อทรงเห็นช้างเชือกนั้น พระองค์ทรงดีพระทัยเป็นอย่างมาก และสามารถล้อมจับจนได้โดยไม่ยาก ทรงให้นายหัตถาจารย์ผู้ฝึกช้าง ฝึกจนเชื่อง แต่พระเจ้าสัตตตาปนะ ทรงรีบพระทัย เพื่อจะทรงช้างเชือกนี้ ในวันมงคลฉลองนักขัตฤก…

พระเจ้าสัตตฺตาปนะเป็นพระราชาผู้ปกครองด้วยทศพิธราชธรรม ทรงพอพระทัยในช้างมงคลและสะสมช้างมงคลหลายเชือก จนถึงวันหนึ่งพระองค์ทรงได้ช้างมงคลเชือกหนึ่ง แต่เมื่อช้างเชือกนั้นตกมันและวิ่งหนีไป พระเจ้าสัตตฺตาปน

…ือก ล้วนประดับด้วย คชาลังการ มีเครื่องรัดกลางตัว ที่ทำด้วยทองคำบริสุทธิ์ คลุมด้วยเครื่องประดับทอง มีนายหัตถาจารย์ถือโตมรนั่งประจำ มีม้า 700 ตัว ล้วนประดับประดาด้วยอัศวาภรณ์ เป็นม้าอาชาไนย เป็นพาหนะว่องไว มีนายอัศว…

พระเวสสันดรได้รับสั่งให้จัดสัตตสตกมหาทาน และได้อวยพรให้พระนางมัทรี ทำทาน และเลี้ยงดูพระโอรสและธิดา ดีต่อพระเจ้าสัญชัย พระนางมัทรีวอนขอไปด้วย เมื่อพระเวสสันดรเสด็จออกจากเมือง มีกระบวนการบริจาคหลายอย่าง

…อก ล้วนประดับด้วยคชาลังการ มีเครื่องรัด กลางตัว ที่ท่าด้วยทองคำบริสุทธิ์ คลุมด้วยเครื่องประดับทอง มีนายหัตถาจารย์ถือโตมรนั่งประจำ ทรงบริจาคม้า ๗๐๐ ตัว ล้วนประดับประดาด้วยอัศวาภรณ์ เป็นม้าอาชาไนย เป็น พาหนะว่องไว ม…

ในตอนที่ ๕ ของเวสสันดรชาดก พระองค์ได้บริจาคมงคลหัตถีให้แก่พราหมณ์ทั้งแปดจากแคว้นกาลิงคะ ในขณะที่พระมารดาพระนางผุสดีรู้สึกเสียใจที่ชาวเมืองไม่เข้าใจคุณความดีของพระโอรส พระเวสสันดรไม่ย่อท้อ และเตรียมการ

ธรรมะเพื่อประช ฝ่าเท้า มารดา หนทาง พาสู่สวรรค์ ៥៤០ พระราชาทรงดีพระทัย รับสั่งให้นายหัตถาจารย์เดินทางเข้าป่า พร้อมกับนายพราน เพื่อที่จะไปนำพญาช้างโพธิสัตว์ มาเป็น ช้างมงคลประจำเมือง เมื่อพญาช้าง…

เรื่องราวเกี่ยวกับการเดินทางของนายหัตถาจารย์ที่ต้องไปจับพญาช้างโพธิสัตว์ตามคำสั่งของพระราชา และความรู้สึกของมารดาที่ต้องรอคอยลูกช้างกลับมา เมื่อ…

…่สามารถมีชีวิตอยู่ได้” พระราชาทรงสดับ เช่นนั้นแล้ว รู้สึกชื่นชมในความกตัญญูของพญาช้าง จึงรับสั่ง ให้นายหัตถาจารย์ปล่อยพญาช้าง กลับไปหามารดาตามเดิม เมื่อพญาช้างหลุดพ้นจากเครื่องผูก ได้รับอิสรภาพแล้ว ก่อนจะออกจากเมื…

เรื่องนี้เล่าถึงพระราชาและพญาช้างที่มีความกตัญญูต่อมารดาผ่านการเลี้ยงดูแม่ที่ตาบอด พญาช้างไม่ยอมรับอาหารและรอคอยที่จะกลับไปหามารดา จนในที่สุดเขาได้รับอิสรภาพจากพระราชาและสามารถกลับไปดูแลมารดาของเขา จน

…าเถรี ข้าพเจ้าออกจากที่พักกลางวัน บนภูเขาคิชฌกูฏ ได้เห็นช้างลงสู่แม่น้ำ แล้วขึ้นจากแม่น้าที่ฝั่งนที นายหัตถาจารย์ถือขอ ให้สัญญาว่า จงให้เท้าช้างเหยียดเท้าออกแล้ว นายหัตถาจารย์ก็ขึ้นช้าง ข้าพเจ้าเห็นช้างที่ไม่เคยได…

… เราก็อาริด้วยโภคสมาลิการะ คือตั๊กไม่ยอมให้มันก้าวล่วงได้ เหมือนนุ่งรููปผู้บูญไว้ (ในมือ) ผู้ตอบ คือนายหัตถาจารย์ ผมช้างชมมัน คือตกมันไว้ว่าจะขอเนั้น. ในกาลบรรเทศา ธรรมกสิัยได้รับแต่เทวาเป็นอันมาก ผู้เข้าไปเพื่อสก…

เนื้อหาพูดถึงการทำความดีที่เป็นสิ่งสำคัญในการบ่มเพาะจิตใจเหมือนกับการฝึกช้าง และการวันนี้ที่จิตได้กลับมาอาริด้วยโภคสมาลิการะ ตั้งอยู่ในทางที่ดีโดยไม่ให้วอกแวกไปตามอารมณ์ที่ไม่ดี ความสุขที่แท้จริงนั้นเ

แม้พระองค์เองแวดล้อมด้วยหมู่่อมตำ ก็เสด็จขึ้นสู่ยอดเขา แล้วทรงบังคับนายหัตถาจารย์ให้ใส่ช้างมาย หน้าไปทางเหว รับสั่งว่า "เจ้าบอกว่าช้างเชือกนี้ฝึกดีแล้ว จงให้มั่นยืน ๑ ขา เท่านั้น" …

…องเกี่ยวกับการบังคับช้างในสมัยพระราชา ที่ทรงเสด็จขึ้นยอดเขาและรับสั่งให้ช้างยืนด้วยเท้าข้างเดียว โดยนายหัตถาจารย์ได้ทำการควบคุมช้างตามคำสั่ง พระราชาทรงทดสอบความสามารถของช้าง โดยกระตุ้นด้วยคำสั่งเพื่อให้ยืนในอากาศไ…

นายหัตถาจารย์กล่าวว่า 'ท้าวบูททวีปิ ชั่งที่ได้ชื่อว่าสักติแล้ว เช่นกับพญาช้างนี้ไม่มีเลย ก็แต่ว่าพระราชาพระองค์นี…

ในเนื้อหานี้ นายหัตถาจารย์กล่าวถึงพญาช้างและข้อคิดเกี่ยวกับบุญและปัญญา โดยเน้นว่าผู้มีปัญญาทรามจะปฏิบัติตนผิดพลาดและทำร้ายตนเอ…

…าติเบา และควรแก่การงาน ฉันนั้นเหมือนกัน อัง.เอกก. (พุทธ) มก. ๓๒/๔๕ ๒.๒ เราจักระวังจิตนั้นไว้ เช่นนายหัตถาจารย์กักช้างไว้ที่ประตูนคร ฉะนั้น เราจำไม่ประกอบจิตไว้ในธรรมอันลาม จัดไม่ยอมให้ติดลงสู่ข่ายแห่งกามอันเกิด…

บทความนี้เสนอการสอนเรื่องการฝึกจิตตามแนวทางพระไตรปิฎก โดยเริ่มตั้งแต่วิธีการควบคุมและอบรมจิตใจให้เข้มแข็ง ไม่ให้ติดจมอยู่ในอารมณ์ต่างๆ รวมถึงการยกตัวอย่างการฝึกจิตที่เปรียบเสมือนการฝึกสัตว์ เช่น ช้างห