หน้าหนังสือทั้งหมด

ประโยควิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
175
ประโยควิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ม ปริกมุม ทุติย์ อุปจาร์ ตติย์ อนุโลม จตุตถ์ โคตรภู ปฐม วา อุปจาร ทุติย์ อนุโลม ตติย์ โคตรภู จตุตถ์ ปัญจม วา อัปปนาจิตต์ ฯ จตุตถเมว หิ ปัญจม วา อปเปติ ฯ ตญฺจ โข ขิปปาภิญญา-
ในเนื้อหานี้มีการกล่าวถึงแนวคิดทางจิตวิทยาในศาสนาพุทธ โดยเฉพาะเรื่องปฐวีกสิณ และแนวทางที่ช่วยให้บุคคลเข้าถึงการปฏิบัติธรรมอย่างลึกซึ้งเนื้อหาเชื่อมโยงกับภาวนาและความสามารถในการควบคุมจิตใจ ข้อความยังเน
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
324
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…มานิ ตสฺส ตติย์ โคตรภู จตุตถ์ มคฺคจิตต์ ที่ณิ ผลจิตตาน โหนติ ยสฺส ติณี อนุโลมานิ ตสฺส จตุตถ์ โคตรภู ปัญจม มคฺคจิตต์ เทว ผลจิตตานี โหนติ ฯ เตน วุตต์ เทว วา ผลจิตฺตานํ อุปฺปชฺชนฺตีติ ฯ เกจิ ปน ยสฺส จตฺตาริ อ…
เนื้อหานี้พูดถึงวิสุทธิมคฺคและสภาพต่างๆ ของอาการของกุสลารมณ์ที่มีอำนาจขยายออกไป โดยกล่าวถึงญาณและการได้รับผลที่คุณสมบัติของอริยบุคคล ที่เกิดจากการฝึกฝนทางด้านจิตใจเพื่อให้ได้ดีในทางจิต ซึ่งส่งผลกระทบต
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
143
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
…กฺขตต์ ปวตฺตกามาวจรชวนานนุตร์ จตุตถ์ อปปนาจิตต มุปฺปชฺชติ ฯ ทนฺธาภิญฺญสฺส จตุกฺขตต์ ปวตฺตชวนานนุตร์ ปัญจม อปปนา อุปปชฺชติ ฯ ยสฺมา ปน อลทธาเสวน อนุโลม โคตรภู่ อุปปาเท น สกฺโกติ จ ลัทธาเสวนมปี จ ฉฎฐสตฺตม์ภวง…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธัมม์ในบริบทของการเข้าใจความหมายและการประยุกต์ในชีวิต โดยอธิบายถึงแนวทางในการปฏิบัติและการศึกษาที่จะช่วยให้ผู้สนใจได้พัฒนาตนเองผ่านการทำความเข้าใจทางปรัชญาพุทธศาสนา เช่น การมีสต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
323
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 322
…อิติ ชนา คุณเหยีย อิติ ตสฺมา ปุน อปปนาวสาเนติ วจน์ วุตต์ ฯ เอวสทฺโท อปุปนาวสาเนติ นิวตเตติ ฯ จตุตถ์ ปัญจม วา ฐานํ ฯ วาสทฺโท สมุจฺจโย ฯ โอติณณา อัปปนา โอติณณปปนา ฯ เอวสทฺโท ผลชุฌานานิ นิวตเตติ ฯ วีถียญชาติ …
เอกสารนี้นำเสนอการอธิบายเชิงลึกเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิดทางธรรมะและการวิเคราะห์คำในพระสูตร โดยเน้นที่ความหมายและการปรับใช้ในบริบทต่างๆ การศึกษานี้ช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
466
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…โส ฯ สุปุพฺโพ ทิส เปกฺขเน ตสฺสีลาทีสุ ณีตวาวี วาติ จสทเทน ณี ณ โลโป กวจิ ธาตุ อิสฺส อ อสสส ทวิตต์ ฯ ปัญจม อภิ.๑๕๕
บทนี้มีการนำเสนอเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเน้นถึงความสำคัญของการวิเคราะห์และการอธิบายที่เกี่ยวข้องกับอภิธรรมต่างๆ รวมถึงแนวคิดที่สำคัญเกี่ยวกับวัตถุประสงค์และการใช้อภิธรรมในการศึกษาพุทธ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
112
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ตต์ ยุวาสฺส ทสสุ ปลิโพเธสุ ปลิโพโธ อตฺถิ ต์ อุปจฺฉินฺทิตฺวาติ เอตฺถ ฯ อาวาโส จ กุล ลาโภ คโณ กมุมญฺจ ปัญจม อาธาน ญาติ อาพาโธ คนโก อิทธีติ เต ทสาติ อิเม ทส ปลิโพธา นามฯ ตตฺถ อาวาโสเยว อาวาสปลิโพโธ ฯ เอเสว นโ…
บทความนี้กล่าวถึงหลักธรรมสำคัญในวิสุทธิมคฺค โดยเฉพาะการพัฒนาปัญญาผ่านการปฏิบัติสมาธิและการดำเนินชีวิตที่มีจริยธรรม มีการวิเคราะห์ถึงวิธีการต่างๆ ที่ช่วยในการฝึกสมาธิ รวมทั้งความสำคัญของการมีชีวิตที่มี
พระวิสุทธิมรรค
136
พระวิสุทธิมรรค
…ปเปติ ฯ อิธาปิ หิ ปุริมภาเค ติณ จตฺตาริ วา ชวนาน กามาวจรานิ อุเปกขาเวทนาสมปยุตตาเนว โหนฺติ ฯ จตุตถ์ ปัญจม วา อรูปาวจร ฯ เสส์ ปฐวีกสิณ วุตตนยเมว ฯ อย ปน วิเสโส ฯ เอวํ อุปฺปนฺโน อรูปาวจรจิตฺเต โส ภิกขุ ยถา น…
วิสุทธิมรรคเป็นข้อความสำคัญในพระพุทธศาสนาที่พูดถึงการฝึกสมาธิและพัฒนาจิตใจให้บริสุทธิ์ โดยอธิบายถึงกระบวนการทำจิตให้สงบและเข้าใจธรรมชาติของอากาศ เพื่อเข้าถึงการตรัสรู้ โดยมองว่าความเข้าใจที่ถูกต้องในเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
148
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
…ถาห์ ฯ ตสฺเสว รูปาวจรสุส กุสลสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา วิปาก วิวิจฺเจว กาเมหิ ฯเปฯ ปฐม ฌาน ฯเปฯ ปัญจม ฌาน อุปสมฺปชฺช วิหรตีติ ฯ เอว ปุญญาภิสังขารปัจจยา เอกวีสติวิธี วิญญาณ์ โหติ ฯ อปุญญาภิ สงฺขารปจฺจยา…
เนื้อหานี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาและการพัฒนาปัญญาในธรรมะ โดยระบุถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณและกรรมในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับการแสดงถึงวิธีการเข้าถึงฌานเพื่อความสำเร็จทางจิตใจ อธิบายถึง
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค - อาขยาตและกิตก์
10
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค - อาขยาตและกิตก์
…กันได้เหมือนกัน, เหมือนคำว่า เอกิ [เจ้า] จงมา ถึงจะไม่ออกชื่อ "ตัว" ก็รู้ได้ เพราะ "หิ วิภัตติ เป็น ปัญจมี, เอกวจนะ, มัธยมบุรุษ เมื่อเป็นเช่นนี้ ก็ส่องความให้เห็น ว่าเป็นกิริยาของ 'ตว์' ซึ่งเป็นมัธยมบุรุษ,…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกฎเกณฑ์ของการใช้กิริยาในภาษาบาลี โดยเฉพาะในการใช้วิภัตติ ซึ่งมีการจำแนกบุรุษออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ประถมบุรุษ, มัธยมบุรุษ และอุตตมบุรุษ การเลือกใช้กิริยาและวิภัตติให้ถูกต้องตามบุร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
415
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นิกา (สำเร็จฌานหมวด ๔ ได้) ฯ อุเบกขาท่าน อาจารย์กล่าวว่า ปญฺจมชฺฌานิกา (ประกอบในฌานที่ ๕ หรือสำเร็จ ปัญจมฌานได้) เพราะอุเบกขาพรหมวิหารสหรคตด้วยสุขไม่มี เพราะ ตัตรมัชฌัตตุเบกขา (ความวางเฉยคือความมีตนเป็นกลา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญา รวมถึงวิธีพัฒนาจิตที่สงบนิ่งจาก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
169
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
…ุตตระ เว้นผลอันเลิศ วิบาก และกิริยา เกิดต่อจากุศลชวนะทั้งคู่ที่ มีเหตุ ๓ ซึ่งสหรคตด้วยโสมนัส, อัปปนาปัญจมฌาน ๑๒ (เว้นผลอัน เลิศ วิบาก และกิริยา) อย่างนั้นเหมือนกัน เกิดจากอุเบกขาชวนะ คือต่อจากกุศลชวนะมีเหต…
ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สั
วิกิติดนามและการจำแนกวิกัดติ
8
วิกิติดนามและการจำแนกวิกัดติ
…ล วงนะ และบุรษ ซึ่งแล้แต้วิกิตติระบุลง วิกัดในอายดนืนี้ ท่านจำแนกไว้เป็นหมวดไว้ ๔ หมวด คือ วัตถมนาด ปัญจมิ สัตมิ ๑ ปริบา ๑ หิทิติ ๑อัชฌตนิติ ๑ วิสันติ ๑.กาลาตับติ ๑. ความหมายของชื่อวิกัดติ วิกัดติทั้ง ๔ ห…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิกิติดนามที่มีหน้าที่แจกนามศัพท์เพื่อให้รู้สึกถึงการเรียนรู้ และการเรียงลำดับวิกัดติเป็น 4 หมวดตามความหมายที่แตกต่างกัน โดยมุ่งสมาธิไปที่กาลในแต่ละหมวด เช่น วัตถมนา ที่หมายถึง 'เป็นไป
พระเวสสันดรและปัญจมหาบริจาค
53
พระเวสสันดรและปัญจมหาบริจาค
…พุทธเจ้า จึงต้องทรงบำเพ็ญบารมี ทั้ง ๐ ท้ อย่างยิ่งยวด วิธีที่จะทําให้ทานบารมีเต็มเปี่ยมได้ต้องบำเพ็ญปัญจมหาบริจาค คือ การบริจาคทานอย่างยิ่งยวด ๔ ประการ ได้แก่ ๑. ทรัพย์ ๒. อวัยวะ ๓. ชีวิต ๔. บุตรผู้เป็นที่…
พระเวสสันดรทรงบริจาคบุตรและมเหสีเพื่อบรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณผ่านการปฏิบัติปัญจมหาบริจาค ซึ่งเป็นวิธีการเสียสละที่จำเป็นสำหรับพระโพธิสัตว์ทุกพระองค์ นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงชีเปลือ…
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - ตติยาวิภัตติและปัญจมีวิภัตติ
113
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - ตติยาวิภัตติและปัญจมีวิภัตติ
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 111 คือ ตติยาวิภัตติ ๑ ปัญจมีวิภัตติ ๑. ตติยา ให้แปลอายตนิบาตว่า "ข้าง" ปัญมี ให้แปลอายตนิบาตว่า "แต่" ดังอุทาหรณ์ ต่อไปนี้ :- ศ…
เนื้อหาเกี่ยวกับตติยาวิภัตติและปัญจมีวิภัตติในบาลี ซึ่งอธิบายการใช้คำว่า 'ข้าง' และ 'แต่' พร้อมทั้งตัวย่างการแปลศัพท์เดิมและรูปสำเร็จ เช…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
53
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
…อความเป็นอย่างนั้น) ให้เรียง อถ ไว้ต้นประโยคหน้า กสฺมา เช่น : อถ กลุ่มา เอวมกาสี ฯ พอสรุปวิธีเรียงบทปัญจมีวิภัตติได้ ดังนี้ ๑) ทำหน้าที่ขยายบทใด ให้เรียงไว้หน้าบทนั้น ๒) มาร่วมกับบททุติยาวิภัตติ เรียงไว้หน…
บทความนี้จะกล่าวถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเริ่มจากการจัดตำแหน่งของคำและบทในประโยค เช่น การเรียงคำเชื่อม อาทิ 'อถ' กับ 'กสมา' และการขยายบทต่างๆ ตามวิภัตติ โดยมีตัวอย่างการเรียงเพื่อความเข้าใ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญจิกา
450
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญจิกา
…ีที่ติ ปญฺจมช ฌาน ฯ จสทฺโท ปญฺจหิตยาที่สุ โยเชตพฺโพ ฯ ตีห์ ทวี จาติปิ อตฺถิ ฯ เอว สติ ทวีที่ติ จตุตถปัญจมชฺฌานํ ฯ ฌานสฺส องฺคา อวยวา ฌานงฺคา ฯ สมฺปยุชฺชนํ สมฺปโยโค ฯ ภิชฺชนํ เมโท ฯ สมฺปโยคสฺส เภโท สมฺปโยคเ…
ในบทนี้พูดถึงการวิเคราะห์จิตและอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมีการใช้คำศัพท์และโครงสร้างที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาเกี่ยวกับจิตตศาสตร์ ในการอธิบายถึงจิตประเภทต่าง ๆ และความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบของจิต แสดงใ
การเจริญอุเบกขา
87
การเจริญอุเบกขา
…ิมิตนั้นให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไป เมื่อได้พยายามทำไปอย่างนั้นอย่างต่อเนื่อง ในไม่ช้าก็จะบรรลุถึง จตุตถฌานหรือปัญจมฌาน ตามนัยที่กล่าวไว้แล้วในปฐวีกสิณ 2.9.3 วิธีแผ่อุเบกขา 3 อย่าง ผู้ที่บรรลุถึงขั้นอัปปนาสมาธิหรืออุ…
…มถึงการใช้วิธีแผ่อุเบกขาไปยังสรรพสัตว์และบุคคล เพื่อให้เกิดความสงบสุขในจิตใจ ถึงการบรรลุจตุตถฌานหรือปัญจมฌาน โดยอิงจากธรรมะในพุทธศาสนา เสนอวิธีในการแผ่อุเบกขาในหลายลักษณะเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้ปฏิ…
เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ
68
เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ
…ไปเพื่อมรรคผลนิพพาน แม้คนธรรมดาไม่กล้าคิด ไม่กล้าพูด ไม่กล้าทำ ขอให้ท่านกล้าคิด กล้าพูด กล้าหา เช่น ปัญจมหาบริจาค ที่ท่านได้บริจาคทรัพย์ บุตร ภรรยา อวัยวะ และชีวิต ซึ่งเป็นสิ่งที่คนทั่วไปทำได้ยาก แต่ก็ ขอใ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงเส้นทางการบรรลุธรรมของผู้ที่อยากเป็นพระพุทธเจ้า โดยอธิบายถึงคุณสมบัติต่าง ๆ ที่ต้องมี ความเป็นไปในทางบวช การบำเพ็ญตน การสร้างบารมี และความกล้าที่จะทำสิ่งที่ยาก เพื่อพระนิพพาน ที่มุ่ง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
5
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: จิตและฌาน
… ๑ ทุติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยวิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา ๑ ตติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยสุขและเอกัคคตา ๑ ปัญจมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกุศลจิต ฯ จิตทั้ง ๕ นี้ คือ ปฐมฌานวิบากจิต …
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาจิต 5 ประเภทในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งรวมถึงปฐมฌานกุศลจิต, ทุติยฌานกุศลจิต, ตติยฌานกุศลจิต, ปัญจฌานกุศลจิต และรูปาวจรกุศลจิตโดยแสดงให้เห็นถึงลักษณะต่างๆ เช่น วิตก, วิจาร, ปี
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
20
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
…ข้อความหมายเหตุด้านล่างเป็นคำอธิบายเพิ่มเติม: 24 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “tumhāka” หมายถึง “อาจารย์” ลงปัญจมีวิภัตติ (ablative) แล้วรัฐสะเสียงท้ายจาก tumhāka เป็น tumhāka เพื่อรักษาในลักษณ์ (J II: 223^5-224^1…
ในหนังสือนี้กล่าวถึงบุญและการเผชิญหน้ากับความทุกข์ในพระพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงคาถาและพระวินัยที่แสดงถึงความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ชีวิต และการศึกษาความจริงเพื่อลดความทุกข์ที่เกิดขึ้น จากคำสอนของพระ