พระบรมศาสดาจารย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…จริงของท่านขึ้นอธิษฐาน บันดาลให้หญิงคลอดบุตรไม่ออก ให้ออกได้ตามความปรารถนา ส่วนโพชฌงค์ทั้ง ๗ ประการ พระบรมศาสดาจารย์ ทรงแสดงให้พระโมคคัลลานะ พระกัสสปะ กำลังอาพาธอยู่ก็หายโดยฉับพลัน แล้วส่วนพระองค์ท่านล่ะอาพาธขึ้น ทรง…

บทความนี้เสนอวิธีการรักษาโรคภัยโดยโพชฌงค์ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะการที่พระโมคคัลลานะและพระกัสสปะใช้โพชฌงค์จนหายจากอาพาธ โดยไม่ต้องใช้ยา พระพุทธเจ้าเองก็ทรงรักษาอาการอาพาธด้วยวิธีนี้ และปรับนำไป

…อน ข้อความในประถมสมโพธิ ซึ่งรับพระราชทาน ชักมาพรรณนาในที่นี้นั้น ก็เพื่อที่จะสันนิษฐานเห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงบำเพ็ญ พุทธกิจสำเร็จ ก็เราะทรงรู้จักเลือกบุคคลอันเหมาะแก่การพระคุณสมบัติข้อนี้จัดเข้าในเจโตปริย ญ…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระธรรม โดยยกตัวอย่างการเลือกพระภิกษุสำหรับปฐมเทศนาและการเลือกผู้ที่จะสร้างศาสนาในสังคม เพื่อให้การทำงานและการเผยแผ่มีประสิทธิภาพสูงสุด การ

…รัปปวาทว่า เป็นคนอกตัญญู ประทุษร้ายมิตร ขาดสังหกิจในอันโตชน แลทำการงานไม่ได้ผลเป็นชิ้นเป็นอัน สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์เป็นพระสัพพัญญูรู้สิ่งที่ควรรู้ทั้งปวง แลเป็นพระสัพพทัสสาว เห็นการณ์ที่ควรเห็นทั้งสิ้น เป็นพระธรรมรา…

บทความนี้พูดถึงพระปัญจวัคคีย์ในฐานะที่เป็นพยานที่สำคัญในการบำเพ็ญทุกรกิริยาของพระพุทธเจ้า และการเดินทางไปโปรดพระปัญจวัคคีย์ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน การที่พระพุทธเจ้าไม่ลืมบุญคุณของมิตรและจะไม่ละทิ้งใคร

…หาราชในอดีตกาลฉะนั้น จริงอยู่ พระ ยังมีผู้ทรงไว้แลปฏิบัติอยู่เพียงใด พระ ๓ ปริยัติธรรมคำสอนของสมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ศาสนาก็ยังชื่อว่า ตั้งอยู่ได้มั่นคงเพียงนั้น เพราะเหตุนั้น เมื่อพระองค์ใกล้จะเสด็จดับขันธปริ นิพพาน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างพระไตรปิฎกที่พระเจ้าพี่ยาเธอกรมพระจันบุรีนฤนาถ ทรงจัดการพิมพ์ ซึ่งมีการบริจาคจากพระบรมวงศานุวงค์และประชาชน เพื่อเทิดพระบารมีและส่งเสริมพระศาสนา การสืบทอดพระธรรมวินัยของพระศาสนา

…นี้ ชื่อว่าประพฤติตนสม่ำเสมอในญาติธรรม คณข้อนี้ เป็นสวัสดิมงคลให้เกิดศุภวิบุลผลแก่ผู้ ประพฤติ สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์จึงประทานพระบรมพุทโธวาทให้ตั้งอยู่ในคุณข้อนี้ทั้งคฤหัสถ์ บรรพชิต ทรงแสดงกิจของผู้ครองเรือนที่ใช้จ่าย…

ในปี พ.ศ. ๒๔๗๐ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เลือกธรรมมารับพระราชทานวิสัชนาสองประการเกี่ยวกับสมานัตตตาและรัฏฐิปาลโนบาย โดยสมานัตตาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความประพฤติตนที่มีความสม่ำเสมอในธรรม ซึ่งเป็นศาสต

…นทั้งหลาย ดังนี้ พระอานนท์เถรเจ้าอาศัยพาหุสัจจะของตน ได้รับความยกย่องของสมเด็จ พระทศธรรมสามศรผู้เป็นพระบรมศาสดาจารย์ ในเอทัคคสถานว่า เอตทัคค์ ภิกขเว มม สาวกาน ภิกขุน พหุสสุตานํ ยทิท์ อานนฺโท ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บรรดา…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะความสำคัญของพหุสัจจะซึ่งเป็นคุณสมบัติสำคัญในการเจริญเติบโตในทางธรรมและการเป็นที่พำพึ่งของผู้อื่น การบูชาพระธรรมรัตนะผ่านการปฏิบัติสำหรับภิกษุพหุสุต และกล

…ไว้ ยังบุคคลให้ตกต่ำลงไป เหมือนตนเรือแตกขึ้นฝั่งเกาะได้ ถูกห้วงน้ำ ท่วมท้นพัดพากลับไปตกในสาคร สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์จึงตรัสสอนให้ทำเกาะอย่าให้ห้วง น้ำท่วมทับได้ ด้วยกำลังคุณสมุทัย ๔ ประการ ซึ่งได้นามโวหารว่า ทีปกรณธร…

บทความนี้กล่าวถึงการป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นแก่ถิ่นฐาน ผ่านการนำเสนอคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ โดยเน้นถึงความสำคัญในการรักษาคุณธรรม 4 ประการ ได้แก่ อุฏฐานะ, อัปปมาทะ, สัญญมะ และ ทมะ เพื่อป้องกั

…อน ข้อความในประถมสมโพธิ ซึ่งรับพระราชทานชักมาพรรณนาในที่นี้นั้น ก็เพื่อที่จะ สันนิษฐานเห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงบำเพ็ญพุทธกิจสำเร็จ ก็เราะทรงรู้จักเลือก บุคคลอันเหมาะแก่การพระคุณสมบัติข้อนี้จัดเข้าในเจโตปริยญา…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงแนวทางการทำงานของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระพุทธเจ้าในการเลือกพระภิกษุเพื่อการสอนธรรม อ้างถึงการเลือกพระอุรุเว

…ซึ่งเป็นเครื่องทวีความเจริญของ อำนาจแลประโยชน์นั้น ๆ ให้ยิ่งขึ้นเป็นอเนกประการ ในฝ่ายศาสนธรรม สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ทรงอาศัยพระคุณข้อนี้ เป็นที่ตั้ง เมื่อทรง สั่งสอนเวไนยสัตว์ ก็ทรงอนุวัตรโดยการแก่อัธยาศัยกาลแลเวลา …

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เผยแพร่แนวทางการปกครองที่ถูกต้องและเป็นธรรมด้วยอุบายโกศล ทั้งยังสอนให้กษัตริย์ และประชาชนปฏิบัติตนตามหลักธรรมเพื่อให้เกิดความเจริญรุ่งเรืองและความสุข เป็นการเน้นถึงความสำคัญขอ

…ระธาตุเสร็จแล้ว พระโมลียกษัตริย์เมืองปิปผลิวันพึ่งทราบข่าวนั้น แลแต่งทูต มาขอส่วน พระสารีริกธาตุ ของพระบรมศาสดาจารย์ ก็ได้ไปแต่พระอังคารที่ยังเหลืออยู่ ไม่สามารถจะขู่ เข็ญมัลลกษัตริย์ ให้จำยอมแบ่งส่วนของตนให้อีก อุบา…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของความฉลาดและการตัดสินใจที่ถูกต้องในสถานการณ์ที่มีภัย จากกรณีศึกษาของคณะมัลลกษัตริย์ในกุสินารา ที่ไม่แจกพระสารีริกธาตุให้กับทูตจากหลายพระนครทันที โดยมีการแบ่งปันเป็นสี่ส่วนเพื

…ณที่จะพึง ปรารถนาในนิพัทธกิจ คือธุระอันจะพึงทำเนื่องไป ความปล่อยให้เวลาเสียไปเพียงใด เป็นความ สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ จึงประทานพระบรมพุทโธวาทแก่ภิกษุ เสียประโยชน์เพียงนั้น ทั้งหลายไว้เป็นเครื่องเตือนจิต ดังนี้ว่า กถมภ…

เนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของกาลัญญุตา ซึ่งหมายถึงการรู้จักใช้เวลาในชีวิตให้เกิดประโยชน์ ตามคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ แสดงให้เห็นถึงวิธีคิดและการปฏิบัติที่เหมาะสมในการใช้เวลาและทำกิจกรรมต่าง ๆ โดย

…ินในทางแห่งความเสื่อมเสียนานัปการ มีตัวอย่างดังรับพระราชทานถวายวิสัชนามาใน หนหลัง เหตุดังนั้น สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ จึงประทานพระบรมพุทโธวาทเนื่องด้วยการ รักษาตนไว้ว่า นคร ยถา ปจฺจนฺต์ คุตต์ สนฺตรพาหิร์ นครอันตั้งอยู…

บทความนี้กล่าวถึงคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการไม่ประมาทในการทำกิจกรรมในเวลาที่เหมาะสม และข้อคิดจากคัมภีร์ชาดกที่สอนให้ควรเร่งรีบทำกิจกรรมที่สำคัญในช่วงเวลาที่เรามีความสามารถ เช่น การศึกษา

…้อนี้เป็นเหตุ ทูลขอสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า เพื่อทรงห้ามไม่ให้ภิกษุทั้งหลายรับบวชราช ภัฏบุรุษ สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ก็ทรงอนุมัติ และทรงตั้งพระพุทธบัญญัติห้ามไว้ โดยความ เป็นทุกกฏาบัติแก่ภิกษุผู้ละเมิด, พระเจ้าพิมพิสา…

เนื้อหาพูดถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการปกครองประชาชนด้วยราชธรรมและการรักษาความสงบในยุคพุทธกาล โดยยกตัวอย่างกรณีของพระเจ้าพิมพิสารที่ดำเนินการห้ามไม่ให้ผู้รับบวชหลีกเลี่ยงจากการเป็นราชภัฏ เพื่อไม่ให้ก

…อย่าตัด ธรรมิกพลีที่เคยทำอยู่แล้วให้เสื่อมสูญ พระพุทธภาษิต ๒ ข้อนี้ เป็นเครื่องสาธกให้เห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงสั่งสอนประชุมชนที่เป็นหมู่เหล่า ต่างให้รักษาประโยชน์ของกัน และกันอย่าง บัณฑิตพึงสันนิษฐานโดยนัยนี…

บทความนี้นำเสนอคำสอนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เกี่ยวกับการเคารพผู้อาวุโสและความสามัคคีในชุมชน โดยยกตัวอย่างจากพุทธภาษิตและอปริหานิยธรรมสูตร เพื่อแสดงให้เห็นว่าความรักและการช่วยเหลือก

…จัยที่ศาสนาของพระกกุสันธะ พระโกนาคมนาและพระกัสสปะ สัมมาสัมพุทธเจ้าอีก ๓ พระองค์ตั้งอยู่ยืนนาน สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรงแสดงว่า พระ สัมมาสัมพุทธเจ้า ๓ พระองค์ข้างต้นนั้น ไม่ได้ทรงขวนขววายเพื่อจะแสดงธรรมแก่สาวกโดย พิสด…

บทความนี้อธิบายเหตุปัจจัยที่ทำให้ศาสนาของพระวิปัสสี, พระสิขี และพระเวสสภู ไม่อยู่ยืนนาน ส่วนพระกกุสันธะ, พระโกนาคมนา และพระกัสสปะ มีความสามารถในการรักษาศาสนาให้ตั้งอยู่ยืนยาว โดยอ้างอิงถึงความสำคัญของ

…หรือไม่ พระเถรเจ้าทูลรับแล้วครั้นเสด็จถึงกรุงราชคฤห์แล้วท่าน จัดทำจีวรมีรูปเหมือนเช่นนั้นถวายสมเด็จ พระบรมศาสดาจารย์ให้ทอดพระเนตร พระองค์ทรงสรรเสริญพรเถรเจ้าว่าเป็นบัณฑิต มีปัญญา ใหญ่ รู้อรรถแห่งภาษิตที่พระองค์ตรัสแต…

บทความนี้เสนอความสำคัญของการสร้างพระพุทธปฏิมากรที่ทำโดยสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้า ซึ่งเป็นการบำเพ็ญพระราชกุศลที่มีคุณค่าสูงและส่งผลต่อสังคมไทยในหลายประการ รวมถึงการสร้างพระพุทธชินราชที่วัดพระศรีรัต

…นับเข้าในสารีริกธาตุเจดีย์ นี้เป็นพุทธเจดีย์ชนิดหนึ่งบริโภคเจดีย์ คือพระสถูปที่ บรรจุบริขารที่สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ทรงทำพุทธบริโภคมีบาตรทรงเป็นต้น และพระคันกุฎี ที่ประทับในพุทธนิวาสสถานนั้น ๆ มีพระเชตะวันเป็นต้นนี้…

บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการสร้างพระเจดีย์และพระพุทธรูปในพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงประเภทต่างๆ ของพระเจดีย์ ได้แก่ สารีริกเจดีย์ อังคารเจดีย์ และอุทเทสิกเจดีย์ นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงพิธีกรรมและการประ

…ย่อมชนะทานทั้งหมด เพราะทานอื่นไม่เป็นปัจจัยให้พระศาสนาดำรงอยู่เหมือนธรรมทาน พระปริยัติคำสอนของสมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ยังมีผู้ทรงผู้ปฏิบัติตามอยู่เพียงใด ศาสนากยังได้ชื่อว่า ทรงอยู่เพียงนั้น เมื่อพระองค์ใกล้จะเสด็จดับ…

บทความนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในกฏทันตสูตรที่มีความสำคัญมากกว่าการบริจาคอื่นๆ เห็นได้ว่า การบริจาคธรรมทานเป็นสิ่งที่มีค่าที่สุดในการสนับสนุนและส่งเสริมพระพุทธศาสนา รวมถึงปรั

…อจะต่อสู้ด้วยหมู่กิเลสมาร คือ โลภะ โทสะ โมหะ อันมีกำลังกล้า บุคคลผู้นั้นได้ชื่อว่า กลัวแต่บุญ สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ประทานพระบรม พุทโธวาทห้ามอย่าให้เป็น (๑) อง ทุก. ๒๐/๒๕. (๒ - ๓) อง. สตฺตก. ๒๓/๔๐.

เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ

๓๗ ศีล สมาธิ ปัญญา ศีลทั้ง ๓ ประการ ซึ่งสมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ทรง ประทานเทศนาเรียกว่า อธิศีล อธิจิต อธิปัญญา ทั้ง ๓ ประการนี้เป็นศีลทางพุทธศาสนาต้องประสงค์ แม้ศีล…

เนื้อหาเกี่ยวกับศีล สมาธิ และปัญญาในศาสนาพุทธ พระบรมศาสดาจารย์ทรงอธิบายถึงศีลทั้ง 3 ประการ ได้แก่ อธิศีล อธิจิต อธิปัญญา ซึ่งเป็นพื้นฐานของการปฏิบัติในพุทธศาสนา ศ…