พหุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 19 / 30

…ิตรอมาตย์ผู้ได้รับบำรุงด้วยสังคหวัตถุ ตามควรแล้ว ย่อม นับถือตอบ แม้ตลอดถึงวงศ์วานอื่นอีกของมิตรนั้น พหุปปิยตา ความเป็นที่รักของชนเป็นอันมาก เป็นผลแห่งสังคหอุบายนั้น ๆ ที่รวมสมานัตตตา ความเป็นผู้มีตนเสมอไ…

พระเจ้า พรหมทัตต์ทรงเป็นที่รักและเคารพจากประชาชน การบำเพ็ญกุศลธรรมของพระองค์ทำให้เข้าถึงความก้าวหน้าของจิตใจและสังคม พระองค์ต้องการที่จะนำมาซึ่งความสงบสุขให้แก่มวลชน โดยการดูแลปกครองให้มีความยุติธรรมแ

… ศ. ๒๔๗๑ ๒๙๘ ในปีนี้ ( พ.ศ. ๒๔๗๑ ) จะเลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๔ ประการ คือ อัตถกามตา ธิติ พหุปปิยตา และ รัฏฐาภิบาลโนบาย พอเป็น นิทัศนนัย อัตถกามตา ความเป็นผู้ใคร่ประโยชน์นั้น ได้แก่ความหวังประโ…

ในปี พ.ศ. 2471, สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา 4 ประการ โดยอัตถกามตา สอนให้ผู้อื่นสนใจประโยชน์แก่สังคม และมีแนวทางในการประพฤติปฏิบัติที่เหมาะสม สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าตรั

…่องแลความตั้งใจมั่งคน ธิตินี้จัดเป็นมงคลอย่างสูง เป็นเหตุนำมาซึ่งสวัสดีนับเป็นมงคลวิเศษประการที่ ๒. พหุปปิยตา ความเป็นที่รักของคนมาก คุณข้อนี้เป็นผลสำเร็จมาแต่ประโยคสมบัติ คือ ปฏิรูปการิตา ความเป็นผู้กระ…

บทความนี้สำรวจความสำคัญของธิติในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงการบำเพ็ญพระบารมีของโพธิสัตว์และพระอานนท์ ท่านที่เป็นอัญญสัตถุเทสและไม่เข้าร่วมกับกลุ่มที่สร้างความบิดเบือนทางความเชื่อ บทความยังชี้ให้เห็นถึงควา

…ธรรม เป็น สมุมปาส์ บ่วงคล้องน้ำใจให้ประชาชนจงรักภักดี ทั้ง ในประเทศแลนอกประเทศ ย่อมอำนวยผลวิเศษ คือ พหุปปิยตา ความเป็นที่รักของคนมาก ประการหนึ่ง สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงพระเดชานุภาพลบล้นล่วงพ้นอ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของพระบรมโพธิสมภาคในการรวมใจคนต่างประเทศและส่งเสริมความมั่นคงของประเทศผ่านการประกอบอาชีพต่างๆ พร้อมทั้งเน้นถึงบทบาทของพระราชาในการปกครองที่ต้องอยู่ในหลักธรรม ทำให้สังคมมีควา

…แด่พระองค์แลทวยราษฎร์ตามคราวโอกาสนั้น ๆ ซึ่งจักอำนวนเหตุด้วยทรงเป็นปฏิรูปการีในธรรม นำให้เกิดผล คือ พหุปปิยตา ความเป็นที่ รักของคนเป็นอันมากเป็นรัฏฐาภิบาลโนบาย โดยบรรยายดังรับพระราชทานถวายวิสัชชนามา ด้วย…

บทความนี้พูดถึงการบำเพ็ญทาน โดยมีพระพุทธโฆษาจารย์เป็นผู้อธิบายว่า การบำเพ็ญทานมีผลในการชักชวนผู้อื่นให้ร่วมทำความดีด้วย โดยยกตัวอย่างถึงการที่ผู้มีศีลธรรมสามารถส่งเสริมความสุขและการอยู่ร่วมกันในสังคมไ

…่า เย จ อตีตา สมพุทา โย เจตรหิ สมพุทโธ สพฺเพ สทฺธมฺมครุโน มีธรรมเป็นธงชัยนำพระราช เย จ พุทธา อนาคตา พหุนฺนํ โสกนาสโน วิหริสุ วิหาติ จ อถาปิ วิหริสฺสนฺติ เอสา ทรงประพฤติธรรมเป็นหลักทรงตั้งพระพุทธบัญญัติไว…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิรูปการปกครองที่เน้นการปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่อให้สังคมอยู่เย็นเป็นสุข ผู้ปกครองควรยึดมั่นในธรรมเพื่อกำจัดอธรรมและส่งเสริมความเป็นธรรมในสังคม โดยอ้างอิงถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าและการ

…ะพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) อหิ นาโคว สงฺคาเม อติวากย์ ติกฺขิสส์ ๓๔๒ จาปาโต ปาติ สร์ ทุสสีโล หิ พหุชฺชโน ។ เราจักอดกลั้นถอยคำเกิน เหมือนช้างที่ทนลูกศร อันตกจากแห่งในสงคราม เพราะหมู่ชนเป็น คนดีทุศีลมี…

เนื้อหาพูดถึงขันติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในพระราชประวัติของสมเด็จพระพุทธเจ้า ที่ทรงแสดงความอดทนและมีใจเมตตาต่อผู้มีอิทธิพลที่ประสงค์ทำร้ายพระองค์ ทั้งในคำสอนเกี่ยวกับขันติและความอดทนต่อความทุกข์ ภิกษุ

…ที่อก " เป็นต้น, สมาสนั้น ว่าโดยชื่อมี 5 อย่าง คือ กลุ่มธาร โย, ทิค, ตปฺปุริโส, ทวนทโว, อพฺยยีภาโว, พหุพพิหิ "

บทนี้สอนเกี่ยวกับสมาสในภาษาบาลี โดยอธิบายการรวมคำและประเภทต่าง ๆ ของสมาส เช่น ลุตฺตมาโส และ อลุตฺตสมาส พร้อมอุทาหรณ์สำหรับการเข้าใจในแต่ละประเภท ซึ่งช่วยในการเข้าใจโครงสร้างของภาษา และการใช้คำในเนื้อห

…อนบทว่า " อนุตเถโร พระเถระน้อย " คงเป็น กัมมธารยะแท้. ๆ [๑๐๐] สมาสอย่างหนึ่ง มีบทอื่นเป็นประธาน ชื่อพหุพพิหิ ๆ มี 5 อย่างตามวิภัตติ คือ ทุติยาพหุพพิหิ ตติยาพหุพพิหิ, จตุตถี พหุพพิหิ ปัญจมีพหุพพิหิ, ฉัฏฐี…

เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการศึกษาไวยกรณ์บาลี เช่น วจีวิภาค สมาส และประเภทต่างๆ ของพหุพพิหิ ที่มีการอธิบายถึงการใช้ทุติยาพหุพพิหิ และตติยาพหุพพิหิ ในการวิเคราะห์บทต่างๆ พร้อมตัวอย่างเพื่…

…ภาคใด เพียงดัง เสียง แห่งพรหม พระผู้มี ๔ พระภาค ๕ က ๒ นั้น ชื่อว่ามีเสียงดังเสียงแห่งพรหม." 0 สัตตมีพหุพพิหิ เอาบทที่เป็นสัตตมีวิภัตติ ในวิเคราะห์ เป็น ประธาน แห่งบทสมาส อย่างนี้ " สมฺปนฺนาน สสสานิ ยม โส…

หนังสือเล่มนี้ศึกษาและวิเคราะห์เกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ โดยเฉพาะในด้านวจีวิภาค สมาส และตัทธิต ที่มีตัวอย่างการใช้และการวิเคราะห์บทประธานและบทวิเสสนะ รวมไปถึงการนิยามและการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เพื่อให้เ

…จีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 122 ประธานแห่งบทสมาส ท่านจึงเรียกสมาสทั้งหลายเหล่านี้ว่า ตุลยาธิ กรณพหุพพิหิ พหุพพิหิที่แสดงมาแล้วเหล่านี้ มีเนื้อความไม่ปฏิเสธ พหุพพิหิ ที่มีเนื้อความปฏิเสธ มีวิเคราะห์อย…

เนื้อหาในบทนี้เน้นการศึกษาบาลีไวยกรณ์ โดยเฉพาะบทสมาสและวจีวิภาค รวมถึงการวิเคราะห์ความหมายของพหุพพิหิที่มีและไม่มีสิ่งต่างๆ เช่น ผู้เสมอและบุตร ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจคำศัพท์ที่ซับซ้อนได้ด…

…ชื่อว่ามีแก้วที่คอ " ๖ ๔ & 0 ๒ วิเคราะห์ที่แสดงมานี้ เป็นแต่รูปเอกวจนะอย่างเดียว ถ้า ประสงค์ความเป็นพหุวจนะ จะแสดงเป็นรูปพหุวจนะก็ได้ อย่างนี้ " กติ กุสล เยหิ เต กตกุสลา ชนา กุศล ท. ใด ๒ ๓๔ ๕ ๖ ทำแล้ว ชน…

…ีวิภาค สมาส และตัทธิต ผ่านตัวอย่างต่าง ๆ เช่น การเปรียบเทียบคำที่มีความหมายแตกต่างกันในรูปเอกวจนะและพหุวจนะ การใช้คำว่า 'มี' ในบริบทต่าง ๆ เช่น 'มีดาบในมือ' และ 'มีอาวุธในมือ' นอกจากนี้ยังอธิบายการใช้สมา…

… 125 เพราะแปลว่า " มี ๆ " เหมือนกันไปหมด ผู้ศึกษา เมื่อได้ยินชื่อ สมาส ที่แปลว่า " มี " ทราบว่าเป็น พหุพพิหิ แล้ว ประสงค์จะ ทราบให้ละเอียดลงไปว่า เป็นพหุพพิหิอะไร จงแยกอนุบทแห่งสมาส นั้นออก แล้วลองตั้งเป…

…ามเต็ม] ที่เข้าใจได้ การศึกษาเพื่อช่วยเพิ่มความเข้าใจในศาสตร์นี้เป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งช่วยในการวิเคราะห์พหุพพิหิและสมาสอย่างถูกต้องในภาษาไทย และมีตัวอย่างการใช้สมาสในเรื่องต่าง ๆ เพื่อสะท้อนความเข้าใจที่ชัดเ…

…ตถุ ท. ใด ක ៨ วัตถุ ท. นั้น ชื่อว่ามีของหอมและระเบียบเป็นต้น 00 ៩ 00 สมาสนี้เรียกว่า ฉัฏฐีตุลยาธิกรณพหุพพิหิ มี ทวันทวสมาส เป็นท้อง คนธมาลาที่นิ หตุเกส เยส เต คนธมาลาทิตฺถา มนุสสา ܣܐܘ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ [ วัตถุ…

ในหน้านี้พูดถึงการศึกษาของบาลีไวยกรณ์ โดยแสดงถึงการแบ่งสมาสที่เกี่ยวกับวจีวิภาคและตัทธิต ตัวอย่างการใช้งานของสมาสและการอธิบายว่ามีวัตถุอะไรในมือของมนุษย์ ความเห็นที่แตกต่างกันเกี่ยวกับการแบ่งสมาสในคัม

…าสและตัทธิต - หน้าที่ 128 อุปมาบุพพบทกัมมธารยะ ไม่มีอุปมานุตตรบท. ในสัททนิติ ยกเอา อุปมาบุพพบท เป็น พหุพพิหิเสีย แสดงแต่ อุปมานุตตรบท ข้าพเจ้า เห็นควรจะมีทั้ง ๒ อย่าง จึงนำมารวมไว้เป็นหมวดเดียวกัน เรียกว…

เนื้อหานี้นำเสนออุปมาบุพพบทในบริบทของบาลีไวยกรณ์ ซึ่งมีการกล่าวถึงการแปลและความสำคัญของทิคุสมาส โดยเน้นว่ามีอรรถตามบทหน้าและบทหลังเมื่อเปรียบเทียบกับสมาสอื่น ๆ รวมถึงการอ้างอิงถึงคำภีร์และงานของอาจารย

…์ จิตต์ จิตนั้น] ชื่อว่าเป็นไป o ๕ กับด้วยความตระหนี่." ในคัมภีร์ทั้งหลาย ท่านกล่าวว่าเป็น สหบุพพบท พหุพพิหิสมาส ในหนังสือสันสกฤตที่นักปราชญ์บอกสัมพันธ์ไว้ ถ้าเป็นปุ๊ลิงค์หรือ อิตถีลิงค์ เป็นคุณของบทอื่น…

…นธ์ของคำและการสร้างศัพท์ในภาษา โดยกล่าวถึงการใช้คำต่าง ๆ ในจุดประสงค์ที่แตกต่างกัน เช่น สหบุพพบท และพหุพพิหิสมาส สำหรับการเข้าใจในขอบเขตของบาลีไวยกรณ์ ผ่านการเปรียบเทียบกับสันสกฤตและการวิเคราะห์ว่าทำไมคำ…

…เครื่องประดับปัญญาของผู้ศึกษา สมาสที่มีบทอื่นเป็นประธาน คือ กัมมธารยะบางอย่าง และ ตัปปุริสะบางอย่าง พหุพพิหิทั้งสิ้น มีวิธีแจกด้วยภัตตินาม ตาม การันต์ของตน ตามลิงค์ของบทที่เป็นประธาน อย่างนี้เป็นตัวอย่าง

ในบทนี้พูดถึงการจัดประเภทสมาสในบาลีและความไม่แน่นอนในการอธิบายที่แตกต่างกันของคัมภีร์ต่าง ๆ ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความซับซ้อนของการใช้ภาษาในบาลี นอกจากนี้ ยังมีการยกตัวอย่างการแจกสมาสด้วยการพิจารณาตามหลักก

… " สีตสมฏฺฐิ ฐานํ ที่ ตัปปุริสะ คามคโต ปุริโส บุรุษ ไปแล้วสู่บ้าน คามคตา อิตถี หญิง คามค กุล ตระกูล พหุพพิหิ รุฬหลโต รุกฺโข ต้นไม้ มีเครือวัลย์ขึ้นแล้ว รุฬหลตา รุฬหล สาลา ศาลา ฆริ เรือน " ๑. มหานาโค ๒. ต…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาและการใช้ภาษาบาลีที่รวมถึงวิธีการสร้างประโยคและการระบุคำศัพท์ที่สำคัญจากบริบทต่างๆ เช่น การอธิบายสถานที่และประเภทบุคคลในบาลี ประกอบด้วยความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับสมาสและตัทธิต ที่ส

…ธิต แบ่งออกไปอีกเป็น ๑๓ อย่าง คือ โคตตตาธิต, ตรายาทิตท, ราคาทิต, ชาคาทิตท, ชาตาทิตท, สมุหตท, ฐานตท, พหุลตท, เสฏฺฐิตา, เทสฺสตฺถิตท, ปกติตา, สังขยาต ปูรณตฑุ, วิภาคตท. ในคัมภีร์ศัพทศาสตร์ทั้งหลาย ท่านแบ่งเป…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงตัทธิตในบาลีไวยกรณ์ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยเกื้อกูลแก่เนื้อความ โดยเฉพาะในส่วนของสามัญญูตัทธิตที่มีการแบ่งออกเป็น 13 ประเภท ได้แก่ โคตตตาธิต ตรายาทิต ราคาทิต และอื่นๆ ข้อมูลเหล่าน

…นียะ [ เกื้อกูลแก่อุปาทาน ]. อุทเร ภวํ อุทรีย์ [ โภชนะ] มีในท้อง ชื่อ อุทรียะ [ โภชนะ มีในท้อง ]. ในพหุลตัทธิต ลง อายุ ปัจจัย อย่างนี้ อภิชฌา อสฺส ปกติ อภิชฌา อภิชฌา เป็นปกติ ของชนนั้น [ชนนั้น] ชื่อว่ามี…

ในหนังสือเล่มนี้ กล่าวถึงอุปาทานียะและพหุลตัทธิต รวมถึงการใช้คำว่า อภิชฌา สีติ และ ทยา ในการแสดงความปกติและความมากในแต่ละชนหรือประเทศ นอกจากน…