หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธมฺมตฺถวิภาวินี
86
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธมฺมตฺถวิภาวินี
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 85 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 86 วัย จ คนฺธานุพนธ์เจตโส ภมรสส สนฺติวุตติ วิจาโร จิตฺตสฺส นาติปริปฺผนฺทภูโต อากาเส
เนื้อหาในหน้าที่ 85 ถึง 86 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธมฺมตฺถวิภาวินี พูดถึงการวิเคราะห์และการพัฒนาจิต โดยเน้นไปที่กระบวนการและคุณลักษณะของจิตในมิติที่แตกต่างกัน เช่น การให้…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การวิเคราะห์จิตและอกุศลมูล
33
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การวิเคราะห์จิตและอกุศลมูล
…วย้ำอกุศลจิต ๑๒ ดวงตามที่กล่าวแล้ว ฯ ในศัพท์ว่า อิจเจว เป็นต้นนั้น อิติ ศัพท์ มีอันแสดงความรวมแห่งคำพูดและคำที่ควร พูดเป็นอรรถฯ เอว์ ศัพท์ มีอันชี้ให้เห็นลำดับแห่งคำพูด และคำที่ ควรพูดเป็นอรรถ ฯ อีกอย่าง…
…าะการพิจารณาจิตที่มีสภาพฟุ้งซ่านและโมหะ รวมถึงการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้องในการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำพูดและจิต โดยเน้นความหมายและการรวบรวมที่ถูกต้อง จึงให้ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับอกุศลจิตที่มีอยู่ …
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
84
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 84 ภาคเมื่อทรงจำแนกสังขารขันธ์ ตรัสว่า" ชื่อว่าสังขาร เพราะอรรถว่า ปรุงแต่งสิ่งที่เป็นสังขตะ ทรงแสดงไว้ด้วยคำว่า จักขุสัมผัสสชาเจตนา ดั
…สังขาร" ในที่นี้หมายถึงการปรุงแต่งสิ่งที่เป็นสังขตะ พร้อมด้วยคำอธิบายทางอภิธรรมเกี่ยวกับสัมปยุตธรรม พูดถึงความสำคัญของวิตก เจตนา และมนสิการ รวมถึงการประคับประคองสัมปยุตธรรมเหล่านั้นเพื่อติดตามเป้าหมายในอ…
ปาฏิหาริย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
179
ปาฏิหาริย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 179 ปาฏิหาริย์ หรือแก่พระสาวกเหล่าอื่นในเวลาเห็นปานนี้ ฯ ส่วนคำว่า ๔ หรือ ๕ ดวงนี้ ท่านอาจารย์ธรรมปาลเถระกล่าวว่า บัณฑิตควร ๆ ถือเอาด้ว
เนื้อหาในหน้า 179 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงการเจริญสติและการเข้าใจการทำงานของปัจจเวกขณจิตทั้ง ๔ และ ๕ ดวงที่เกี่ยวข้องกับพระสาวก ปรัชญาของจิ…
กรรมและผลของกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
193
กรรมและผลของกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…กล่าวคือกายวิญญัติ ฯ มุสาวาท กล่าวคำเท็จ ๑ ปิสุณวาจา วาจาส่อเสียด ๑ ผรุสวาจา วาจาหยาบ ๑ สัมผัปปลาปะ พูดคำเพ้อเจ้อ ๑ (๔ อย่างนี้) ชื่อว่า
ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ได้มีการอธิบายเกี่ยวกับกรรมว่าแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก โดยกรรมสามารถแบ่งได้ตามลำดับการให้ผลและอำนาจแห่งฐานะที่ให้ผล เช่น อกุศลกรรม, กามาวจรกุศล, รูปาวจรกุศล, และอรูปาวจรกุศล โดยเ
การอธิบายพระอริยเจ้าและอาการของสัตว์
208
การอธิบายพระอริยเจ้าและอาการของสัตว์
…กแต่กำเนิด คนใบ้แต่กำเนิด คนเซอะแต่กำเนิด และคน บ้า บัณเฑาะก์ อุภโตพยัญชนก (คนมี ๒ เพศ) กะเทย และคน พูดติดอ่างมาแต่กำเนิดเป็นต้นเข้าด้วย ฯ ส่วนพระอาจารย์พวกอื่นกล่าว
ในบทนี้เนื้อหาเกี่ยวกับพระอนาคามีและพระอรหันต์ในชั้นสุทธาวาส โดยอาจารย์ได้กล่าวถึงสถานที่ต่าง ๆ ที่พระอริยเจ้าและผู้มิใช่พระอริยเจ้าได้รับการเกิดในแต่ละภพ รวมถึงการอธิบายการเกิดของสัตว์ที่มีอาการบกพร่
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
289
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ีความพรากจากกันและกัน คือความเป็นไป แยกจากกันเป็นอย่างๆ แม้ในอารมณ์บางอย่าง ฯ ถึงแม้มติของผู้ที่ ชอบพูดว่า ไม่มีกลิ่นเป็นต้นในรูปโลก ก็ถูกท่านอาจารย์ทั้งหลาย คัดค้านเสียแล้ว ในปกรณ์นั้น ๆๆ อิติ ศัพท์ แม้…
เนื้อหาในหน้าที่ 289 พูดถึงรูปแบบและข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับรูปเข้าไว้ โดยใช้ศัพท์และแนว…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
300
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 300 ปฐมกัลป์ ฯ แต่การไม่ได้จักขุ โสตะ และภาวรูปในทุคติ ด้วยสามารถ แห่งสัตว์ผู้เป็นสังเสทชะและอุปปาติกะ แม้ทั้ง ๒ พวก การไม่ได้ฆานะ ด้วย
เนื้อหาในหน้าที่ 300 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงอายตนะของสัตว์ในทุคติว่ามีความแตกต่างกันในเรื่ององค์ประกอบของการรับรู้ และสามารถแบ่งเป็นกลุ่มตามล…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
384
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 384 อารมณ์ที่ทำให้หนักฯ คำว่า สหชาตา ฯเปฯ นามรูปานํ ความว่า สหชาตาธิบดี มีถึง ๔ อย่าง (คือ ฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสา
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงอารมณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์สหชาตาธิบดี ซึ่งประกอบด้วยฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธ…
ความแพร่หลายของอกุศลธรรมและกุศลธรรม
157
ความแพร่หลายของอกุศลธรรมและกุศลธรรม
…ึงความแพร่หลาย ปาณาติบาต (การฆ่าสัตว์) ก็ได้ถึงความ แพร่หลาย เมื่อปาณาติบาตถึงความแพร่หลาย มุสาวาท (พูดเท็จ) ก็ได้ถึงความแพร่หลาย เมื่อมุสาวาทถึงความแพร่หลาย ปิสุณวาจา (พูดส่อเสียด) ก็ถึงความแพร่หลาย กาเ…
เนื้อหาพูดถึงความแพร่หลายของอกุศลธรรม เช่น การลักทรัพย์ การฆ่าสัตว์ การพูดเท็จ และประพฤติผิดในกาม ซึ่งส่งผลกระ…
สมเด็จพระญาณสังวรกับโครงการอนุรักษ์และพัฒนา
160
สมเด็จพระญาณสังวรกับโครงการอนุรักษ์และพัฒนา
…จัยอย่างจริงจัง และต่อเนื่องในเรื่องการลดการสูญเสียความชื้น จากเขตป่าต้นน้ำลำธารที่เข้าไปฟื้นฟูสภาพ พูดง่าย ๆ ก็คือ ทดลองว่าพันธุ์ไม้ชนิดใดบ้างที่จะ เหมาะสมที่สุดในการทำหน้าที่ดังกล่าว ซึ่งน่าจะเป็นพันธุ…
สมเด็จพระญาณสังวรได้เสด็จไปประทับที่พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ เชียงใหม่ เพื่อติดตามความก้าวหน้าของโครงการอนุรักษ์และพัฒนาที่สำคัญในภาคเหนือ ที่มีเนื้อที่ประมาณ 10 ล้านไร่ ซึ่งมุ่งเป้าฟื้นฟูและอนุรักษ์
บารมี 10 ประการ และ ทศพิพิธราชธรรม 10 ประการ
170
บารมี 10 ประการ และ ทศพิพิธราชธรรม 10 ประการ
…่ในทางละไม่ทำชั่วทั้งในทางทำดีให้มีเป็นต้น 5. ขันติ ความอดทน อดกลั้น ทนทาน ๗. สัจจะ ความจริง ทำจริง พูดจริง คิดจริง ใจจริง ๔. อธิษฐานะ ความตั้งใจมุ่งมั่น ๔. เมตตา ความมีเมตตาไมตรีจิต คิดปรารถนาให้ผู้อื่น…
บทความนี้กล่าวถึงบารมี 10 ประการซึ่งประกอบด้วยทาน, ศีล, เนกขัมมะ, ปัญญา, วิริยะ, ขันติ, สัจจะ, อธิษฐานะ, เมตตา และอุเบกขา โดยอธิบายว่าแต่ละบารมีมีความสำคัญอย่างไรในการประพฤติปฏิบัติให้เป็นไปตามธรรมะ น
อนาคาริยวินัยและวินัยของคฤหัสถ์
174
อนาคาริยวินัยและวินัยของคฤหัสถ์
…อเว้นจากกายกรรมฝ่ายอกุศล ได้แก่ ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดใน กามเว้นจากวจีกรรมฝ่ายอกุศล ๔ ได้แก่ พูดเท็จ พูดเสียด พูดหยาบคาย พูดเพ้อเจ้อ เหลวไหล เว้นจากมโนกรรมกรรมฝ่ายอกุศล ๓ ได้แก่ โลภเพ่งเล็งทรัพย์ส…
บทความนี้พูดถึงอนาคาริยวินัยซึ่งเป็นแนวทางปฏิบัติที่สำคัญสำหรับคฤหัสถ์ ในการไม่ต้องอาบัติ 7 ประการ โดยมีศีลจตุปา…
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
207
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
สัจจบารมี คำว่า สัจจะ แปลว่า ความจริง ใช้ในความหมายว่า พูดไว้อย่างไรก็รักษา คำพูดเช่นที่เรียกว่ารักษาสัญญาก็ได้ ทำไว้อย่างไรแจ้งว่าทำอย่างนั้น เช่นที่ เรียกว่…
สัจจบารมี หมายถึง ความจริงและการรักษาสัญญา โดยในทศชาติชาดก วิธุรบัณฑิตได้แสดงคุณธรรมการรักษาคำพูดและความซื่อตรง ในบริบทของการลงโทษความไม่สงบในโลก ด้วยเหตุการณ์ที่พระราชาทั้ง ๔ และทรงสรรเสริญคุณธรรม…
ความสำคัญของวิริยะและขันติในการปกครอง
234
ความสำคัญของวิริยะและขันติในการปกครอง
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก สภาที่ไม่มีสัตบุรุษ ผู้ไม่พูดเป็นธรรม ไม่ชื่อว่าสภา ไม่ชื่อว่าสัตบุรุษ ผู้ละ หรือสงบราคะ โทสะ โมหะ พูดเป็นธรรม ชื่อว่าสัตบุรุษ ២៣…
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกมีคำสอนเกี่ยวกับการปฏิบัติที่จะทำให้เกิดความเจริญในชีวิตและการปกครอง ประเทศนั้นต้องอาศัยเวทนาจริงจังเพื่อกำจัดความเกียจคร้าน ด้วยวิสัชนาที่ชัดเจนในเรื
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
348
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
…ู้อื่นด้วยความ จริงใจของตน ลางคนเป็นผู้เจ้ามายา พอใจประพฤติเสแสร้ง น้ำใจเป็นอย่างหนึ่งแสดงการทำแล คำพูดเป็นอย่างอื่น เช่นน้ำใจเกลียด แต่ทำเป็นที่ชอบพอสนิทสนม หรือเป็นผู้มีแง่งอน มีความ ปรารถนาอย่างหนึ่งใ…
ในปี พ.ศ. 2480 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เน้นความสำคัญของอาชวะ ความเป็นผู้ตรง และไมตรี ความเป็นมิตร ที่มีต่อการประพฤติในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงอิทธิพลของน้ำใจและความจริงใจต่อผู้อื่นในประชาคมพระศาสนาเพ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ก์ - หน้าที่ 151 อาขยาต (๑๐๘) ศัพท์กล่าวกิริยา คือ ความทำ, เป็นต้นว่า ยืน เดิน นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด คิด, ชื่อว่า อาขยาต ในอาขยาตนั้น ท่านประกอบ วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก ปัจจัย, เพื่อ เป็นเ…
เนื้อหาของเอกสารในส่วนของอาขยาตและวิภัตติในภาษาบาลี โดยอธิบายเกี่ยวกับศัพท์กล่าวกิริยาและการจำแนกแต่ละวิภัตติเพื่อเป็นเครื่องหมายรู้แสดงถึงกาล บท และวจนะ. เนื้อหาแบ่งออกเป็นหมวดต่าง ๆ และอธิบายถึงวิภั
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
22
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 171 ในกัมมวาจก ลง ย ปัจจัย กับทั้ง อิ อาคม หน้า ย ด้วย อุ. คงน :- ปจิเต สิริยเต เป็นต้น. ในภาววาจก ลง ย ปัจจัย อุ. ภูยเต เป็นต้น ในเ
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ พูดถึงการใช้ปัจจัยต่าง ๆ ในการประสมคำในภาษาบาลี ซึ่งรวมถึงการนำเสนอการจัดประเภทของระดับคำ ว่าด้วย การใช…
วิสุทธิมคฺคสฺส: ปกรณวิเสสสุล
41
วิสุทธิมคฺคสฺส: ปกรณวิเสสสุล
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 41 สีลนิทเทโส อายตี อุปปัชชนโต นวเวทนาติ วุจจติ ยุตฺตปริโภควเสน ตสฺสา มูล อนิพฺพตฺเตนโต ต์ นวญจ เวทน์ น อุปปาเทสฺสามีติ เอวมุเปตฺถ อตฺโถ
บทที่ 41 ของวิสุทธิมคฺคสฺส พูดถึงการปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่อเข้าถึงความสุขและการพัฒนาจิตใจ โดยเน้นการใช้หลักการที่ชัดเจน เพื่อมุ่งม…
วิสุทธิมคฺเค: ความเข้าใจในจิตและสมาธิ
166
วิสุทธิมคฺเค: ความเข้าใจในจิตและสมาธิ
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 166 วิสุทธิมคฺเค กาญจ ยาม สมเย จิตต์ ปลุกเหตพุฒิ ตสฺมี สมเย จิตต์ ปคฺคณฺหาติฯ ยทาสฺส อติสิถิลวิริยตาที่ห์ ลีน จิตต โหติ ตทา ปสฺสทฺธิสมโ
บทความนี้พูดถึงแนวคิดในวิสุทธิมคฺเค เกี่ยวกับจิตใจและสมาธิ โดยนำเสนอเกี่ยวกับลีนจิตต์และการปรับสภาวะจิตให้ดีขึ้น…