อัปปมัญญา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 3

…าวคือวัตถุที่วิรัติจะพึงก้าวล่วง เพราะฉ เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึงได้กล่าว คำว่า วิสฺ วิสุ ดังนี้ ฯ อัปปมัญญาที่ถึงอัปปนา ย่อมไม่มีความเป็นไปอันปราศจากโสมนัส ในกาลบางคราวเลย เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึงกล่าวว่า …

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นการศึกษาเกี่ยวกับจิตและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดขึ้นของอารมณ์ของตน. กล่าวถึงการวิจารณ์การเกิดและการไม่เกิดของอารมณ์ที่ม

…ฐานวิภังค์ 8) สัมปปธานวิภังค์ 9) อิทธิปราวรรค์ 10) โพชงค์วิภังค์ 11) มัคควิภังค์ 12) มานวิภังค์ 13) อัปปมัญญาวิภังค์ 14) ลักษณะวิภังค์ 15) ปฏิสังมิทวิภังค์ 16) อญฺญาวิภังค์ 17) ขุททกฺตญฺฉวิภังค์ 18) ธัมมหหยุวิ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์จารึกเหลี่ยมยันเนิ่นจากชัยนาทซึ่งถือเป็นจารึกที่เก่าที่สุดที่บันทึกอธิบายหลักธรรม 18 หัวข้อที่เกี่ยวข้องกับอภิธรรมและอรรถกถาในประเทศไทย พวกเขาจะถูกอธิบายอย่างเป็นระบบตามลำดั

…ศลทั้งนี้ เป็นเทวดาทิศพลีธรรมบรรณาการและทรงแผ่ ส่วนพระราชกุศลแก่สรรพสัตว์ไม่มีประมาณ เป็นส่วนแห่งพระอัปปมัญญาพรหมวิหารตามคติแห่ง พระพุทธศาสนา ฯ ลำดับนี้ จกรับพระราชทานเลือกสรรพระคุณสมบัติที่ตั้งแห่งศุภสวัสดิมง…

พระสังฆราชทรงมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมกุศลทั่วทั้งสรรพสัตว์โดยการทรงพระราชอุทิศและการร่วมมือกันในกิจกรรมต่างๆ เนื้อหามุ่งเน้นถึงความสำคัญของสหกรณ์ที่หล่อเลี้ยงความสุขและสุขภาพของสรีระและสังคมอย่างยั่ง

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 184 [แก้บาลีอัปปมัญญา] ก็ในบาลีนี้ บทว่า เมตตาสหคเตน (สหรคตกับเมตตา) ความว่า ประกอบไปด้วยเมตตา บทว่า เจตสา (มีใจ) ก็คือ จ…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการใช้เมตตาในการแผ่ไปถึงสัตว์ในทิศต่างๆ ตามที่ได้ระบุในบาลี โดยมีการกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงสถานะของอริยาบถขณะที่แผ่เมตตา การแผ่ไปยังทิศเหนือ ทิศใต้ และทิศอื่นๆ เป็นต้น จ

…ทาน และงดเว้นด้วยการตัดขาด) ฯ เจตสิกทั้ง ๓ ชื่อว่าวิรัติ เพราะเว้นจากทุจริตตามที่กล่าวแล้ว ฯ [อธิบายอัปปมัญญาเจตสิก] ය ธรรมชาติชื่อว่ากรุณา เพราะอรรถว่า กระทำในเมื่อคนอื่น มีความทุกข์ คือให้เกิดความลำบากใจของค…

บทความนี้พูดถึงการทำงานที่ถูกต้องตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการงดเว้นจากการกระทำที่ไม่ดี รวมถึงการงดเว้นจากการทำชีวิตสัตว์ การถือเอาสิ่งของที่ไม่ควรเอา และการประพฤติผิดในกาม นอกจากนี้ยังอธิบาย

…นอาจารย์จึงกล่าวคำว่า อิสสามจฺเฉร ดังนี้ เป็นต้นฯ ประกอบความว่า อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจจะ วิรัติ และ อัปปมัญญามีกรุณาเป็นต้น บางครั้งเกิดขึ้นต่างกัน ส่วนมานะเกิดขึ้น ในบางเวลา คือในเวลาที่เป็นไปด้วยอำนาจความถือ…

เนื้อหาส่วนนี้ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เดินหน้าด้วยการอธิบายถึงความแตกต่างในเวทนาของจิตต่าง ๆ ที่ปรากฏและเกิดจากอำนาจของจิตที่แยกออกและเข้ากัน โดยชี้ให้เห็นถึงธรรม ๓ ประการที่มีสัมมาวาจาเป็นองค์ประกอบที

…ตเหล่านั้น เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า ปฐมฌานิกจิต ฯ ท่านอาจารย์กล่าวคำว่า อปฺปมญฺญา วชฺชิตา ดังนี้ เพราะอัปปมัญญามีสัตว์เป็นอารมณ์ และเพราะโลกุตตร จิตมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ ฯ ด้วยบทว่า ตถา นี้ ท่านอาจารย์ย่อมชัก

เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจในธรรมที่เกี่ยวกับเจตสิกและการแสดงออกของจิต โดยเน้นถึงเจตสิกที่แน่นอนและไม่แน่นอน รวมถึงการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ของเจตสิกที่มีอยู่ในจิต. นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายถึงความสัมพันธ์แ

…ัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 105 และวิรัติแม้เหล่านั้น ไม่มีการเกิดร่วมกันในจิตตุปบาทดวงเดียว เพราะ อัปปมัญญามีสัตว์เป็นอารมณ์ และเพราะวิรัติมีวัตถุที่จะพึงก้าวล่วงเป็น อารมณ์ ฉะนี้แล ฯ โลกกิยวิรัติ ไม่มีการสม…

…ณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา การวิเคราะห์ถึงผลของวิรัติและความสัมพันธ์กับกุศลและอัปปมัญญา โดยเฉพาะเกี่ยวกับโลกิยวิรัติและโลกุตตรวิรัติ การอภิปรายถึงความแตกต่างของผลระหว่างกุศลและวิบาก สรุปแ…

… ฌานธมฺมา เป็นอาทิฯ ฌานธรรมด้วยอำนาจ วิตก วิจาร ปีติ และสุข ในอนุตตรจิต มีความ แปลกกัน คือต่างกัน ๆ อัปปมัญญาและฌานธรรมในอมหัคคตจิตปาน กลางมีความแตกต่างกัน วิรัติ ญาณ และปีติกับอัปปมัญญา ในปริตตะ คือในกามาวจร …

บทนี้กล่าวถึงเวทนาและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับกามตัณหา การอธิบายถึงการต่างกันในประเภทของจิต ทั้งกุศล วิบาก และกิริยา โดยนำมาซึ่งการเรียนรู้และการเข้าใจในธรรมนั้น ๆ ผ่านการวิเคราะห์ธรรมในระดับต่าง ๆ งานนี

…ตลอดจนทรงทำกัลยาณธรรม ทุกอย่าง อันต่างโดยพลญาณ ๑๐ เวสารัชญาณ ๔ อสาธารณญาณ ๖ พุทธธรรม ๑๔ ให้บริบูรณ์ อัปปมัญญานั้นเป็นภาวนาที่ทำกัลยาณ ธรรมทั้งปวงมีทานเป็นต้นให้บริบูรณ์อย่างนี้แล บริเฉทที่ ๕ ชื่อพรหมวิหารนิเทศ…

…ข้องกับปัญญาและบุญกุศลอย่างต่อเนื่อง บทนี้ยังเน้นถึงการทำสมาธิเพื่อให้เกิดการพัฒนาจิตใจและการเข้าถึงอัปปมัญญา เป็นการจัดระเบียบจิตใจให้บริบูรณ์ ซึ่งช่วยให้ในการทำบุญและกัลยาณธรรมต่างๆ ตลอดจนการประยุกต์ใช้ในชีว…

… คิดเกื้อกูลเป็นต้น อนึ่ง เพราะเหตุที่ภาวนาเหล่า นั้นเป็นไปในอารมณ์ (คือสัตว์) หาประมาณมิได้ จึงชื่ออัปปมัญญา ด ก็เพราะในภาวนา ๔ ประการนั้น เมตตาเป็นทางหมดจดแห่ง บุคคลผู้มากด้วยพยาบาท กรุณาเป็นทางหมดจดแห่งบุคค…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงแนวทางการภาวนา ๔ ประการที่นำไปสู่ความสำเร็จในการฝึกจิต เช่น เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับการที่บุคคลสามารถเข้าถึงพรหมวิหารและประพฤติในธรรมเพื่อประโยชน์ของผู

…สาวทั้งหลายไม่อาจถือเอาใจความได้โดยดีอีกแล้ว ในคำว่า " ปฐมชุนาต " เป็นต้น นั้น มีวิจินอึงดั้นนี้ :- อัปปมัญญามาณ มิมตตาเผาเป็นนี้ดีดี อุสุภาพเป็นนี้ดีดี อานนุปนัสติสมาธิอนิยดีดี โลภิยานดีดี โลภุทธานดีดี สงเครา…

เนื้อหานี้สำรวจการแปลและตีความคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าในปฐมมันปสาทกามา โดยเน้นไปที่การจำแนกลักษณะและประเภทของอุตริมุณธรรม การแสดงความเข้าใจผ่านอารมณ์และจิตใจของผู้เรียนรู้ พร้อมยกตัวอย่างและการอธิบา

…นโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น โดย อาการ ๔ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้, อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ วิรัติ และอัปปมัญญามีกรุณา เป็นต้น ในบางคราวเกิดมีต่างกัน (เกิดต่าง คราวกัน) และมานะก็เกิดในกาลบางคราว ฯ อนึ่ง ถีนมิทธะ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที

…่ บรรดาโลกิยจิต เฉพาะในกามาวจรกุศลจิตเท่านั้น วิรัติทั้ง ๓ ย่อม ปรากฏมีเป็นอย่างๆ ในกาลบางคราวฯ ส่วนอัปปมัญญาเกิดต่างกัน ในกาลบางคราว ในจิต ๒๘ เท่านั้น คือ ในมหัคคตจิต ๑๒ เว้น ปฐมฌานจิต ในกามาจิตและในสเหตุกกาม…

…ีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงโสภณเจตสิกที่ประกอบกับโสภณจิต 55 และการวิรัติในโลกุตตรจิต 8 โดยมีการอภิปรายถึงอัปปมัญญาและปัญญาที่เกิดในจิต 28 ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการเข้าถึงความเข้าใจในคุณภาพของจิตตามหลักอภิธรรม พร้อมข้…

…เจตสิก ๓ คือ สัมมาวาจา ๑ สัมมากัมมันตะ ๑ สัมมาอาชีวะ ๑ ชื่อว่าวิรัติ ฯ 0 9 ส่วน กรุณา มุทิตา ชื่อว่าอัปปมัญญาฯ เจตสิกเหล่านี้ รวมกับ ปัญญินทรีย์เป็น ๒๕ อย่าง แม้โดยประการทั้งหมด บัณฑิตพึงทราบว่า โสภณะ ฉะนี้แล …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีอธิบายถึงเจตสิกและการจัดหมวดหมู่ต่างๆ เช่น กายปาคุญญตา และจิตปาคุญญตา รวมถึงการประมวลผลเจตสิกที่มีผลต่อจิต บทวิเคราะห์ในเนื้อหาที่จะกล่าวถึงเจตสิก และการรวมกับปัญญิน

… และความบริสุทธิ์ ภายในได้มากเข้า กระแสแห่งความเมตตาปรารถนาดีก็จะแผ่ ขยายออกไป กว้างขวางยิ่งขึ้นเป็นอัปปมัญญา คือไม่มี ประมาณนั่นเอง

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเมตตา และการเสียสละเพื่อสั่งสมบารมีตามหลักคำสอนของพระสัมมาสมาส Buddha โดยเน้นว่าการมีจิตใจที่เมตตาและบริสุทธิ์ เป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างบุญและบารมีที่มีประสิทธิภาพจริงๆ ก

…สบริสุทธิ์หยุดนิ่ง แล้วแผ่เมตตาให้แก่สรรพสัตว์ ทั้งหลายโดยไม่เลือกที่รักผลักที่ชัง ไม่มีอคติ ให้เป็นอัปปมัญญา คือเป็นกระแสแห่งความเมตตาที่ไร้ขอบเขต ใจของเราจะได้ รู้สึกโล่ง โปร่ง เบา สบาย มีความสุขความเบิกบาน …

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการเจริญเมตตาจิต ซึ่งช่วยให้พระภิกษุและผู้ที่ปฏิบัติธรรมเข้าถึงธรรมกายในตนเองได้ โดยการมีหัวใจเมตตาและไม่เลือกที่รักผลักที่ชัง รวมถึงการแผ่เมตตาให้แก่สรรพสัตว์อย่างไม่จำกัด

…ร ข้อ ๑ เพราะอะไรจึงมี ๔ ข้อ ๑ อะไรเป็นลำดับแห่งคุณชาตเหล่านั้น ข้อ ๑ เหตุไฉน ในอภิธรรม ท่านจึงเรียกอัปปมัญญา ข้อ ๑ ข้าพเจ้าขอเฉลย (ดังต่อไปนี้) ข้อแรก ความเป็นพรหมวิหาร ในคุณชาตมีเมตตาเป็นอาทินั่น พึงทราบ (ว่…

บทความนี้พูดถึงพรหมวิหารและการเจริญอารมณ์ในภาวนาต่างๆ อธิบายความสำคัญของเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา โดยเน้นที่ผลที่ได้จากการปฏิบัติในด้านสมาธิและวิปัสนา โดยสรุปว่าพรหมวิหารมีลักษณะพิเศษและความสำคัญใ

…พราะเหตุนั้น อุเบกขานั้น จึง ตรัสว่าเป็น อากิญฺจญฺญายตนปรมา (มีอากิญจัญญายตนวิโมกข์เป็น อย่างยิ่ง) [อัปปมัญญาทำกัลยาณธรรมให้บริบูรณ์] บัณฑิตได้ทราบอานุภาพของอัปปมัญญาเหล่านั้น โดยความเป็น · ปาฐะ เป็น สุขทุกฺขา…

…งอุเบกขาในการเข้าสู่ความไม่มีแห่งวิญญาณเพื่อบรรลุวิโมกข์อย่างแท้จริง นอกจากนี้ยังสื่อถึงความสำคัญของอัปปมัญญาในการทำกัลยาณธรรมให้บริบูรณ์และการแยกแยะระหว่างปรมัตถ์และปรัตถะที่ส่งผลต่อการเข้าใจธรรมะอย่างลึกซึ้ง…

…นติติรชาดกว่า "ภิญญู ทั้งหลาย บัญญัติศีลแสดง เป็นพรหมจรรย์ ชื่อว่า ติตติระ ( ของนก กระทา ) นั้น." {อัปปมัญญาศีลชื่อว่าพรหมจรรย์} [๔๕๔] อัปปมัญญาทั้งหลาย ชื่อว่าพรหมจรรย์ ในมหาโวคิวท- สูตรในมหาวารต พินิจว่า "ป…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบัญญัติศีลที่เรียกว่าพรหมจรรย์ มีการอธิบายถึงความหมายของพรหมจรรย์ในบริบทของพระพุทธศาสนา รวมถึงบทบาทในการเข้าถึงพรหมโลก และการประพฤติที่ปราศจากความประพฤติที่ไม่ประเสริฐ ภายในหลายสู