อาจารย์เสนกะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

ปัญญาบารมี หาหนทางการสร้างปัญญา ้อาจารย์เสนกะ กล่าวว่าถ้าแม้นคนมิยอมแล้วผู้อื่นในทิวานี้ฉันก็กล่าวข้อความเหล่านั้น คำพูดของคนนันยังเจริญงอกงามในท…

บทความนี้พูดถึงแนวคิดของอาจารย์เสนกะที่ว่าคนมีปัญญานั้นมีคุณค่ามากกว่า คนที่มีสิทธิ์ โดยเน้นว่าความรู้และปัญญาของบุคคลสามารถสร้างความเป็…

…รถให้ เป็นที่ปรึกษาราชการบ้านเมือง มีปุโรหิตผู้ให้คำแนะนำปรึกษา ถึง ๔ ท่าน มีนามตามลำาดับอาวุโส คือ อาจารย์เสนกะ อาจารย์ ปุกกุสะ อาจารย์กามินท์ และอาจารย์เทวินท์ อาจารย์ทั้งสี่นี้ เสมือนเป็นจตุสดมภ์แห่งปัญญา ที่ค…

เรื่องราวเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิตเป็นภพชาติที่สำคัญสำหรับนักสร้างบารมี ในเมืองมิถิลานคร พระเจ้าวิเทหราชปกครองด้วยทศพิธราชธรรม พร้อมทีมปุโรหิตที่มีความรู้และความสามารถสูง การบริหารจัดการทำให้ประชาชนมีความส

…้ เหตุไพรพระองค์จึงไม่ทรงทราบบรรพูเฉล่า ขอเดชะ พระราชา ตรัสถามเสนกอาจารย์ว่า ควรนำบัณฑิตมาตามรือยัง อาจารย์เสนกะเป็นคน ตระหนี่ได้กล่าว่า ข้าแต่พระราชเจ้า บุคคลไม่ชื่อว่าเป็นบันติฏิด้วยเหตุเพียง เท่านี้ โปรดรอไปก่…

บทความนี้สำรวจแนวทางการสร้างปัญญาที่เกิดขึ้นในอดีต โดยเน้นการทดลองและการใช้ปัญญาของบัณฑิตและคำถามที่พระราชาได้ตั้งขึ้นเพื่อค้นหาความรู้ บทสนทนาระหว่างพระราชากับอาจารย์ และการทดสอบความคิดของบัณฑิตในการ

ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒๑ (ผู้เปี่ยมด้วยความเมตตา) ๕๐๐ เมื่อรู้ว่ารุ่งเช้าอาจารย์เสนกะจะเอาพระขรรค์ตัดคอตนที่หน้าประตู ก็ตั้งใจที่จะสั่งสอนอาจารย์ทั้งสี่ ให้เข็ดหลาบไปตลอดชีวิต รุ่งเช้า …

ในบทนี้ มโหสถผู้เปี่ยมด้วยความเมตตา ตั้งใจที่จะสอนอาจารย์ทั้งสี่ให้เข็ดหลาบ หลังจากที่อาจารย์เสนกะมีความตั้งใจจะฆ่าตน มโหสถได้ประกาศความลับของอาจารย์ให้พระราชาทราบ และได้แสดงให้เห็นถึงความไม่ถูกต้อง…

…รึกษาหารือ กันถึงกรณียกิจ บนถังข้าวสารใกล้ประตูพระราชนิเวศน์นั้น จากนั้นจึงจะแยกย้ายกันกลับบ้าน ฝ่ายอาจารย์เสนกะได้ทูลยุยงพระเจ้าวิเทหราชให้ ตายใจยิ่งขึ้นว่า มโหสถจะก่อกบฏแน่นอน ทำให้พระราชา ทั้งทรงหวาดกลัว และทร…

…์ทั้งสี่ที่พยายามกำจัดตน โดยเข้าไปหลบซ่อนเพื่อจับพิรุธ พวกเขาไปปรึกษาหารือกันหลังจากเข้าเฝ้าพระราชา อาจารย์เสนกะได้ยุยงให้พระราชาหวาดกลัวมโหสถยิ่งขึ้น จนถึงกับมอบพระขรรค์ให้อาจารย์เสนกะไปฆ่ามโหสถ เพื่อจะได้แก้แค้…

…ำมาตย์ที่มาตามหา ขณะนั้นเอง อำมาตย์ ที่เป็นลูกศิษย์ของเสนกะ ได้พูดเหน็บแนมมโหสถว่า ท่านบัณฑิต ค่าของอาจารย์เสนกะเห็นจะเป็นจริง เพราะเมื่อยศของท่านเสื่อม แม้ท่านมีปัญญามากถึงปานนี้ยังไม่สามารถจะทําที่พึ่งแก่ตัวเอง…

เรื่องราวของมโหสถบัณฑิตที่ต้องเผชิญกับการดูหมิ่นจากอำมาตย์ แต่เขากลับใช้ปัญญาในการตอบโต้และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของปัญญาและการมีจิตใจที่มั่นคงในช่วงเวลาแห่งความทุกข์ ทั้งยังมีการสนับสนุนจากประชาชนที

…่ที่จะหาได้ ก็ไม่ได้สิ่งที่ต้องการ ฉันนั้น” นี่เป็นธรรมภาษิตของเทวดา ท่านปรารภเหตุที่ มโหสถบัณฑิตถูกอาจารย์เสนกะ และพรรคพวกกล่าวหาว่าเป็น ภัยต่อราชวงศ์ จนเป็นเหตุให้ต้องลี้ภัยการเมือง เนื่องจากโลก มนุษย์อยู่ในชั้…

ความสงบสุขในชีวิตเป็นสิ่งที่สรรพสัตว์ต้องการ และการแสวงหาความสุขควรเริ่มจากภายในตัวเรา พระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งที่นำมาซึ่งความสงบ และการฝึกจิตให้บริสุทธิ์เป็นสิ่งสำคัญในการเข้าถึงความจริง เมื่อละอารมณ์ก

…เสื่อปกปิดไว้อีกชั้นหนึ่ง จากนั้นได้เขียนจดหมายเชิญให้ บัณฑิตทั้งสี่มาเยี่ยมนางคนละเวลา เย็นวันนั้น อาจารย์เสนกะได้รับค่าเชิญให้มาก่อน จึงต้องตกหลุมคูถที่นางได้ตระเตรียมไว้ เมื่อได้เวลา ปุกกุสะ กามินทะ และเทวินทะ…

เรื่องเล่าถึงนางอมราที่ดำเนินการแก้แค้นบัณฑิตด้วยการกลั่นแกล้งครั้งนี้เกิดจากความเชื่อว่าสามีของนางถูกกลั่นแกล้ง โดยนางได้เตรียมหลุมลึกและเชิญบัณฑิตทั้งสี่มาที่บ้าน ขณะที่พวกเขาหวังที่จะได้แต่งงานกับน

…อดมา ยังถูกกล่าวหาว่า ตั้งตนเป็นกบฏ ลักขโมย ของมีค่าในราชสำนัก ซึ่งเกิดจากความโลภ ความอิจฉาริษยา ของอาจารย์เสนกะ ซึ่งเป็นผู้ร่วมงานในราชสำนักนั้นเอง เพราะข้อกล่าวหาอันฉกรรจ์ จึงทำให้มโหสถต้องลี้ภัยการเมือง *เรื่อ…

เรื่องของมโหสถบัณฑิตที่ต้องลี้ภัยการเมืองเพราะถูกเสนกะคนในราชสำนักกล่าวหาว่าเป็นกบฏ แม้ว่ามโหสถให้บริการบ้านเมืองด้วยความเที่ยงธรรม แต่ลาภสักการะทำให้เกิดความอิจฉาริษยา เขานำเรื่องราวที่แสดงให้เห็นว่า

…งนี้ จึงกราบทูลว่า คนมีปัญญาแลประเสริฐ คนเขลามียศหาประเสริฐไม่” เมื่อพระราชาตรัสถามเสนกะอีกว่า “ท่านอาจารย์เสนกะ ท่านจะแก้อย่างไร” เสนกะจึงทูลว่า “ข้าแต่พระมหาราชเจ้า โปรดฟังเถิด แม่น้ำน้อยใหญ่ย่อมไหลไปสู่แม่น้ำค…

บทเรียนจากเรื่องนี้กล่าวถึงคำสอนของมโหสถบัณฑิตที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของปัญญาเหนือทรัพย์สิน โดยมีการเปรียบเทียบและการสื่อสารที่โดดเด่นระหว่างมโหสถบัณฑิตและพระราชา การยกตัวอย่างในเรื่องแม่น้ำและมหาสม

…รจะประเสริฐกว่ากัน เช้าวันหนึ่ง เมื่อบัณฑิตทั้งห้ามาเข้าเฝ้าตามปกติ พระ ราชาได้ตรัสกับเสนกะว่า “ท่านอาจารย์เสนกะ บรรดาคน ๒ พวก คือ คนสมบูรณ์ด้วยปัญญาแต่เสื่อมจากสิริ และคนมียศแต่ไร้ ปัญญา นักปราชญ์บัณฑิตยกย่องใคร…

เรื่องเล่าของพระราชเทวีอุทุมพรที่เชื่อว่าปัญญามีค่ามากกว่าทรัพย์ โดยนำบัณฑิตทั้งสี่มาประลองปัญญาในการตอบปัญหา สิริเมณฑกปัญหาที่มีเป้าหมายในการวัดความยอดเยี่ยมระหว่างคนที่มีปัญญากับคนที่มีทรัพย์ เรียนร

…ห้พวกมันอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ฝ่ายบัณฑิตอีกสามท่านกลับไปบ้านก็ยังขบคิดปัญหาไม่ ออก จึงชวนกันมาหาอาจารย์เสนกะ แม้อาจารย์เสนกะก็คิด ไม่ออกเช่นกัน จึงชวนกันไปหามโหสถเผื่อว่ามโหสถจะมีทาง ออกบ้าง ทั้งสี่ท่านมาแล้ว…

…โหสถที่ช่วยเพื่อนร่วมงานค้นหาคำตอบในประเด็นเกี่ยวกับการบริโภคเนื้อแพะและเนื้อสุนัข บัณฑิตทั้งสี่ไปพบอาจารย์เสนกะและมโหสถ ซึ่งหลังจากขบคิดกัน มโหสถได้ให้อาจารย์บัณฑิตแต่ละคนเรียนรู้คาถา ตอบคำถามพระราชาเกี่ยวกับการ…

…งอาหารเช้าวันนี้ ท่าน ทั้งหลายไม่สามารถแก้ปัญหาของเราได้ เราจักขับพวกท่านออก จากแว่นแคว้นของเรา” แม้อาจารย์เสนกะจะนั่งอยู่ด้านหน้าใกล้พระที่นั่งที่สุด ฟังแล้วก็ขบปัญหาไม่ออก ได้เหลียวมองดูมโหสถว่า จะแสดง อาการอย่…

ในตอนที่ ๑ ๒ แห่งประชุมโหสถบัณฑิต มีการพูดคุยถึงการประชุมที่พระราชาทรงรอคอยคำตอบจากบัณฑิตเกี่ยวกับปัญหาที่ทรงตั้งขึ้น แม้บัณฑิตเสนกะจะลองเสนอความคิดเห็น แต่ไร้ข้อสรุปที่ชัดเจน มโหสถเองก็หมกมุ่นอยู่ในค

…ั้งนั้น ทําให้ชื่อเสียงของมโหสถเริ่มเป็นที่ประจักษ์ต่อมหาชนกันถ้วนหน้า ว่าเป็นผู้มีปัญญาเลิศกว่าท่านอาจารย์เสนกะมากมายนัก วันหนึ่ง พระเจ้าวิเทหราชเสด็จไปพระราชอุทยานพร้อม ด้วยมโหสถบัณฑิต มีกิ้งก่าตัวหนึ่งอยู่ที่ต…

ในตอนนี้ของธรรมะเพื่อประชามโหสถบัณฑิต ได้เล่าถึงเหตุการณ์ที่มโหสถบัณฑิตได้รับความชื่นชมจากพระราชาเนื่องจากการค้นพบดวงแก้วมณี และการแนะนำให้พระราชามอบของที่ระลึกให้กิ้งก่าที่เคารพนอบน้อม ต่อจากนั้นกิ้ง

…มีในสระโบกขรณี พระเจ้าข้า” พระราชาทรงสดับเช่นนั้น ยังไม่ทรงเชื่อนัก เพราะ ความเห็นของมโหสถกับของท่านอาจารย์เสนกะดูต่างกันเหลือเกิน มโหสถจึงให้นำภาชนะสำหรับขังน้ำมาใส่น้ำจนเต็ม แล้วกราบทูล ว่า “ข้าแต่สมมติเทพ ขอพร…

ในตอนที่ ๑๑ ของธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิตได้แสดงให้เห็นถึงปัญญาของเขาเมื่อพระราชาทรงต้องการแก้วมณี มโหสถกราบทูลว่ามีความมั่นใจว่าแก้วมณีไม่อยู่ในสระโบกขรณี แต่เป็นบนต้นตาล โดยมองเห็นแสงจากแก้วมณีและพ

…รที่จะไม่ยอมให้มโหสถเข้ามาเป็นบัณฑิต จนได้ ซึ่งถือว่าเป็นไม้ตาย เป็นขั้นตอนสุดท้ายของการทดสอบ มโหสถ อาจารย์เสนกะแนะนำว่า “ขอพระองค์อย่าเสด็จไปเอง เลย พระเจ้าข้า เพียงแต่ให้ส่งทูตไปหามโหสถ และให้มีราช โองการไปว่า …

ในตอนที่ 9 นี้ มโหสถบัณฑิตได้รับความท้าทายจากเสนกะ ซึ่งพยายามไม่ให้เขาเป็นบัณฑิตโดยใช้การส่งทูตไปหามโหสถเพื่อทดสอบความรู้ โดยให้ส่งม้าอัสดรหรือม้าที่เหนือกว่ามา หากมโหสถไม่มีม้าอัสดร ก็ต้องส่งบิดามาด้

…สถบัณฑิตนี้ ต่อจากตอนที่แล้วที่ พระราชาได้ทดลองปัญญาของมโหสถหลายครั้งจนเป็นที่พอ พระทัย แต่เนื่องจากอาจารย์เสนกะได้ทูลทัดทานไว้ ทำให้ มโหสถยังไม่มีโอกาสได้เข้ามาเป็นมหาบัณฑิตในราชสํานัก *มก. มโหสถบัณฑิต เล่ม ๒๓ ห…

ในตอนที่ ๙ ของมโหสถบัณฑิตนี้กล่าวถึงการพัฒนาตนเองและการส่งเสริมคุณธรรม เพื่อเพิ่มพูนบุญบารมีและปัญญา โดยเฉพาะการที่ทรัพย์สินมีไว้เพื่อดำรงชีวิตและสร้างบุญให้มากขึ้น เรื่องราวเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิตที่เข้

… ๕ และปล่อยตัวไป ครั้นพระราชารู้ข่าว ทรงปีติโสมนัสในสติปัญญาของ มโหสถ ได้ตรัสถามเสนกะบัณฑิตว่า “ท่านอาจารย์เสนกะ เรา ควรนําบัณฑิตนั้นมาได้หรือยัง" เมื่อเสนกะทูลว่า “ข้าแต่มหาราช

ในตอนที่ 5 ของมโหสถบัณฑิต ชาวบ้านตั้งคำถามเกี่ยวกับที่มาของโคที่แตกต่างกัน ผู้ครอบครองโคทั้งสองได้เล่าเรื่องราวของตนเอง มโหสถบัณฑิตได้ใช้วิธีการสอบถามให้ชัดเจน โดยรู้ว่าต้องการอาหารที่ดีให้กับโค โดยสุ

…ริงๆ แล้ว ก็ยากที่จะวินิจฉัยให้ยุติธรรมได้ นี่เราพร้อมจะรับตัวมโหสถเข้า มาหรือยังล่ะท่านอาจารย์” แม้อาจารย์เสนกะรู้ว่ามโหสถเป็นบัณฑิต แต่ด้วยจิตที่มี อคติ และตระหนี้ในลาภจึงหาเหตุผลมาทัดทานพระราชาอีกจนได้ มโหสถกุ…

ในเรื่องนี้ พระเจ้าวิเทหราชได้ทรงปรึกษากับอาจารย์เสนกะเกี่ยวกับความสามารถของพ่อมโหสถในการช่วยเด็กจากยักษิณี แม้อาจารย์จะมีอคติ แต่ความสามารถของมโหสถยังไม่…

…ออำมาตย์รายงานเรื่องนี้แล้ว พระราชาทรงชื่นชม โสมนัส มีพระทัยยินดีอยากจะได้มโหสถกุมารมาชุบเลี้ยง แต่ อาจารย์เสนกะยังเหนี่ยวรั้งไว้ ยิ่งเห็นความปรีชาสามารถของ มโหสถ ก็ยิ่งหวั่นไหวกลัวจะตกอับ คิดว่า “หากมโหสถเข้ามา …

ในตอนที่ ๓ นี้ เนื้อเรื่องยังคงสืบเนื่องเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิต ผู้มีความสามารถที่ทำให้พระราชายินดีและต้องการได้เขามาอยู่ในราชสำนัก แต่ทางเสนาบดีต่างก็มีความกังวลเกี่ยวกับสถานะของตน หากมโหสถเข้ามาจะทำให้