อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…า มนสฺมินติ เอตฺถ อาธาเร สตฺตมี ฯ
อถวา ฯ มนสฺมินฺติ อุปฺปชฺชมานจิตฺตสฺส ฯ สมฺปทาเน สตฺตมี ฯ
กรณนฺติ อารมฺมณสฺส อาวชฺชนํ ววตฺถาน จ ฯ อตฺถโต ปน
อาวชฺชนจิตตทวย์ กรณ์ ฯ ติ หิ อาวชฺชนํ จิตฺตสฺส กุศลตาย
วา อกุศลตา…
เอกสารนี้สำรวจการบรรยายความเข้าใจเกี่ยวกับอภิธรรมและการแยกแยะกุสลและอกุสล และเน้นถึงการวิเคราะห์จิตในบริบทของการปฏิบัติและผลทางจิตวิญญาณ โดยเฉพาะการมีสติและความเข้าใจในอารมณ์ภายใน ตลอดจนการใช้หลักโยนิ