อุปปาทขณะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ยู่แห่งจิต ท่านอาจารย์ไม่ควรคัดค้าน ด้วยคำของอาจารย์บางพวกเพียงเท่านั้น เพราะฉะนั้น คำว่า ด้วยอำนาจ อุปปาทขณะ ฐิติขณะ และภังคขณะนี้ ท่านอนุรุทธาจารย์ได้กล่าวไว้ถูก ต้องดีแล้ว ฯ ก็เพราะว่าท่านอธิบายไว้อย่างนี้ …

…าวถึงการวิเคราะห์ของจิตและคุณสมบัติของธรรมที่เกี่ยวข้องกันตามอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการสำรวจอำนาจของอุปปาทขณะ ฐิติขณะ และภังคขณะ การทำความเข้าใจในอารมณ์และความสามารถในการรู้แจ้งของจิตตลอดจนลักษณะของรูปธรรมและน…

…นตะ ๑ ปริตตะ ๑ อติปริตตะ ๑ แต่ในมโนทวารมี ๒ คือ วิภูตะ ๑ อวิภูตะ ๑ ๆ คืออย่างไร ? คือ ๓ ขณะด้วยอำนาจอุปปาทขณะ ซิติขณะ และ ภังคะขณะ ชื่อว่าขณะจิต ๑ ฯ ที่ ๑๓ ขณะ ขณะจิตเหล่านั้น เป็นอายุของ รูปธรรมฯ อารมณ์ทั้ง ๕…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอารมณ์และวิญญาณ ตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับวิญญาณ 6 ประการและวิถี 5 ประการที่เชื่อมโยงกับอารมณ์ การทำงานของจิตและขณะจิตที่มีผลต่อการรับรู้และการตอบสนองต

…ค์แห่งบทมีอาทิอย่างนี้ว่า เกิดขึ้นแล้ว กำลังบังเกิดขึ้น ในจิตตยมก พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส ภังคขณะ และอุปปาทขณะเท่านั้น โดยนัยมีอาทิว่า ในภังคขณะ จิตเกิดขึ้นแล้ว และมิใช่กำลังเกิดขึ้น ในอุปปาทขณะ จิตกำลังเกิดขึ้…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ขณะจิตและการกำหนดอารมณ์ตามหลักอภิธัมม โดยเฉพาะความสำคัญของอุปปาทะภังคะและฐิติของจิต. การพูดถึงว่าหากฐิติขณะเป็นจริง จะต้องมีการระบุในบทพระสูตรด้วย ทั้งยังมีการอ้างอิงชัดเจนจ

…ังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 155 ลักษณรูป ความเกิด และความไม่เที่ยง มีอายุเท่ากันกับอุปปาทขณะ และภังคขณะของจิตฯ ส่วนความแก่มีอายุเท่าขณะจิต ๔๕ ขณะ ฯ ก็ เพราะทำอธิบายอย่างนี้ ท่านอาจารย์ทั้งหลาย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงลักษณะของความเกิดและความไม่เที่ยง รวมถึงอายุของจิตและรูปธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์และปัจจัยที่ทำให้เกิดจิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องขณะ

…ี้ จึงได้กล่าว คำมีอาทิว่า ตตฺถ ดังนี้ ฯ บทว่า ปฏิสนธิมุปาทาย นั้น ความว่า เข้าถือเอา (คือเริ่มแต่) อุปปาทขณะแห่งปฏิสนธิจิตฯ บทว่า ขณ ขณ ความว่า ในขณะ แห่งจิตดวงหนึ่ง ๆ ซึ่งมีดวงละ ๓ ขณะ ฯ ท่านกล่าวอธิบายไว้ว่…

เนื้อหาในหน้าที่ 289 พูดถึงรูปแบบและข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับรูปเข้าไว้ โดยใช้ศัพท์และแนวคิดที่อธิบายคุณธรรมที่สำคัญ เช่น โคจรคาฬิกรูป และอวินิพโภครูป เพื่อให้เข้าใจ

…่อว่าบังเกิดอยู่หรือ ตาม ปัญหา พยากรณ์ว่า ในภังคขณะ จิต บังเกิดแล้ว ชื่อว่ากำลังเกิดขึ้นก็หามิได้ ในอุปปาทขณะ กำลังบังเกิดขึ้น ชื่อว่า บังเกิดแล้ว ก็หามิได้ ดังนี้เป็นต้น' ตรัส ภังคขณะและอุปปาทขณะเท่านั้น มิได…

เนื้อหาในหน้านี้รวบรวมเหตุผลเกี่ยวกับการไม่มีการเกิดรูปในภังคขณะ พร้อมทั้งอภิปรายเรื่องจิตและฐิติขณะที่มีการเกิดและดับของจิต โดยอ้างอิงถึงพระสูตรที่ตรัสถึงความเกิดและดับของจิตในอนุกรมต่อเนื่องไป ข้าพเ

…ุกขสัจย่อมบังเกิดแก่บุคคลนั้น ในขณะนั้นหรือ เพราะฉะนั้น ปัจจัยแม้ ทั้งหมด ชื่อว่าเป็นเหตุแห่งรูป ใน อุปปาทขณะแห่งจิตเท่านั้น จะพึงมี อาจารย์บางท่านท้วงว่าดังนี้ ฯ จะเฉลยใน คำของอาจารย์บางท่านนั้นว่า กิริยาเครื…

…และความเป็นอยู่ นอกจากนี้ยังมีการอ้างถึงคำสอนของพระผู้มีพระภาคที่เกี่ยวข้องกับเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ในอุปปาทขณะแห่งจิต.

… ก็ไม่มีลักษณะมีชาติเป็นต้นของตน ๆ จริงอยู่ ลักษณะมีชาติ เป็นต้น ย่อมมีแก่จักษุเป็นต้น ที่ประกอบด้วยอุปปาทขณะเป็นต้นฯ แต่ลักษณะมีชาติเป็นต้น ไม่มีแก่ชาติเป็นต้นอย่างนั้น ๆ ถ้าลักษณะมี ชาติเป็นต้น จึงมีแก่รูปที…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับลักษณะของรูปและชาติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของปัจจัยที่ทำให้เกิดรูป ชาติ และการเกิดแก่และตายตามหลักการในพระบาลี กล่าวถึงว่าชาติอันเป็นผลมาจา

…กษณะ ๓ แห่ง เพราะเป็นทางดำเนินแห่งฌาน ปฏิปทานั้นหมดจดจากอันตรายแห่งฌาน เรียกปฏิปทา วิสุทธิ ๆ นี้มีในอุปปาทขณะแห่งฌาน ท่านจึงกล่าวว่าเป็นเบื้องต้น ตตฺรมชฺฌตฺตุเปกขา ที่เนื่องในฌาน เพิ่มพูนขึ้นโดยความสำเร็จกิจ เ…

บทความนี้นำเสนอปฏิปทาวิสุทธิที่เป็นเบื้องต้นของปฐมฌาน โดยอธิบายลักษณะ ๓ แห่งความงามในเบื้องต้นของพระโยคาวจรที่เพ่งดูจิตที่หมดจดและดำเนินไปสู่สมถะ ตลอดจนการพอกพูนแห่งอุเบกขาในท่ามกลางและที่สุดของฌาน กา

…ต้น ) ย่อมเป็นธรรมมีรสเป็นอันเดียว * มหาฎีกาอธิบายว่า คำว่า "ในขณะนั้น" หมายความในภังคขณะ เพราะเมื่ออุปปาทขณะ ล่วงไปแล้ว ตั้งแต่ฐิติขณะไป อาเสวนจึงเป็นไป อาเสวนก็คืออาการที่เป็นไปแห่ง ธรรมทั้งหลาย ที่เป็นส่วนอ…

บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติทางจิตในวิสุทธิมรรค โดยชี้ให้เห็นความสำคัญของอุเบกขาในการทำให้จิตผ่องแผ้วและพ้นจากกิเลสต่างๆ การบรรลุญาณสามารถทำให้สัมผัสถึงความสำเร็จและความสงบของจิต รวมถึงการคงไว้ซึ่งความ

…น้าที่ 166 จิตนั่นเอง" แต่เมื่อเกิดปัญหาขึ้นว่า "ผู้มีฤทธิ์นี้เมื่อไปด้วยอทิสสมาน- กายอย่างนั้น ไปในอุปปาทขณะแห่งอธิฏฐานจิตนั้นหรือ หรือว่าใน ฐิติขณะหรือในภังคขณะ (แห่งอธิฏฐานจิต) ?" พระเถระก็กล่าวว่า "ไปได้ทั…

เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในเรื่องการมีฤทธิ์และการนิรมิต โดยมีการถามตอบเกี่ยวกับการไปในสามขณะและลักษณะของการไปด้วยตนเองหรือการส่งรูปนิรมิต มุ่งเน้นที่ความหมายของคำว่า 'มโนมัย' และการทำกิจกรรมนิรมิตต่า

…่ายมาวจรทั้งหลาย จิตเป็น อุปกะ อบกาปาสหครดคง หรือชวนะ & ถึง 3 คง เกิดขึ้น ต่อไปน * หมายความว่า รูปในอุปปาทขณะ และ ดังคนจะ หานเป็นปัจจับของอะไรได้ไม เป็นได้แต่ ในฤติฉันะเท่านั้น

ในบทนี้กล่าวถึงความซับซ้อนของการเกิดและดับของอรูปซึ่งเป็นจิตใจ 15 ประเภท ตามหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยการเกิดของจิตเกิดจากอำนาจแห่งความคิดเห็นและการสัมผัสกับอารมณ์ ซึ่งอธิบายการทำงานของจักษุและการเกิดรู้