หน้าหนังสือทั้งหมด

ความเข้าใจในความไม่งามของร่างกายและการสำรวมระวังในชีวิต
32
ความเข้าใจในความไม่งามของร่างกายและการสำรวมระวังในชีวิต
…ปฏิกูลน่าเกลียด เหมือนกันหมด ถ้าพิจารณาเห็นร่างกายว่าเป็นของไม่งามอย่างนี้ จัดเป็นอสุภนิมิตก็จะทำให้กามฉันทะสงบ ลงได้ 2. การประกอบเนืองๆ ในอสุภภาวนา คือ หมั่นเจริญอสุภะบ่อยๆ นึกถึงความน่าเกลียด และ ความสกปรกใ…
…นี้ยังมีการพิจารณาถึงความสกปรกในร่างกาย ซึ่งมีช่องทางการขับถ่ายของไม่สะอาด โดยมีอสุภนิมิตช่วยในการลดกามฉันทะและส่งเสริมความสำรวมในชีวิตทุกวัน.
การพิจารณาถึงโทษของกามและการแก้ไข
35
การพิจารณาถึงโทษของกามและการแก้ไข
…ามหลักปฏิบัติ นอกเหนือจากวิธีการแก้ไขตามคัมภีร์แล้ว เรายังสามารถใช้วิธีการต่อไปนี้ช่วย เพื่อให้คลาย กามฉันทะลงไปได้ คือ 1. ใช้การพิจารณาถึงความจริงที่ว่ากามคุณทั้งหลายนั้นมีสุขน้อยมีทุกข์มาก คือ ให้ความสุข ใน…
เนื้อหานี้เสนอวิธีการพิจารณาโทษของกามเพื่อคลายกามฉันทะ โดยเน้นถึงความสุขที่มีน้อยและความทุกข์ที่มากของกาม เทคนิคที่เสนอคือการมองเห็นความทุกข์ที่เกิดขึ้นจา…
การรมความสุขจากสมาธิและการพึ่งตัดกามฉันทะ
37
การรมความสุขจากสมาธิและการพึ่งตัดกามฉันทะ
…ต้องมี วัตถุใดๆ มาเป็นเครื่องล่อ จึงไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น ทั้งหมดนี้เป็นแนวทางในการแก้ไขกามฉันทะให้หมดออกไปจากใจ แม้เพียงชั่วขณะ แต่ถ้าหาก เราได้หมั่นพิจารณา หมั่นสอนตัวเองบ่อยๆ อุปสรรคข้อนี้ก็จะไ…
การพิจารณาความแปรปรวนของความสุขและทุกข์ในชีวิต และความสำคัญของการตัดกามฉันทะนั้นจะช่วยให้เราได้สัมผัสกับความสุขที่เรียบง่ายและสงบจากภายใน โดยไม่ต้องแสวงหาจากสิ่งภายนอก ซึ่งความ…
ความสว่างและการหยุดนิ่งในใจ
83
ความสว่างและการหยุดนิ่งในใจ
…ที่ทำให้ใจมีคุณภาพ สามารถรู้ได้ด้วยตัวเองอย่างแจ่มชัด ถึงความแตกต่างจากใจเดิมสมัยที่ยังถูกครอบงำด้วยกามฉันทะ ความพยาบาท ความลังเลสงสัย ง่วงเหงา หาวนอน ท้อถอย ตลอดจนความฟุ้งซ่านรำคาญใจ ความบริสุทธิ์นี้สามารถทำ…
เมื่อหยุดได้ที่ความสว่างจะบังเกิดที่ศูนย์กลางกาย การหยุดนิ่งจะนำมาซึ่งความสุข ความแจ่มใส ความรู้สึกเบิกบานภายใน เป็นกระบวนการที่คล้ายกับการตกวูบลงไปในศูนย์กลางกาย ซึ่งจะทำให้พบความบริสุทธิ์และความสุขท
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
…ส ความสุข ความเข้มแข็ง ความมีพลัง ความสามารถ และการที่จิตใช้งานได้เต็มที่ก็จะตามมา เอกัคคตา ย่อมขจัดกามฉันทะออกไป ทำให้ผู้ปฏิบัติไม่ใส่ใจ สนใจกับอารมณ์อื่นๆ แต่จะแน่วแน่ อยู่กับอารมณ์เดียว (2) ฌาน 5 องค์ธรรมท…
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคองจิตให้เป็นกลางจะทำให้จิตรวมเป็นหนึ่งได้ โดยมีองค์ฌานต่างๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือ
การละกิเลสในวิสุทธิมรรค
106
การละกิเลสในวิสุทธิมรรค
…ทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 1 สัมผัปปลาปะ อภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ (แต่ละอย่าง ๆ) เป็นศีล การละกามฉันทะด้วยเนกขัมมะ ละพยาบาทด้วยอพยาบาท (คือ เมตตา) ละถีนมิทธะด้วยอาโลกสัญญา ละอุทธัจจะด้วยความไม่ฟุ้ง ซ่าน…
บทความนี้กล่าวถึงกระบวนการละกิเลสในความคิดและการปฏิบัติตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะการละจากอารมณ์ลบต่างๆ เช่น อภิชฌา พยาบาท และ มิจฉาทิฏฐิ รวมถึงการสื่อสารถึงการผ่อนคลายอารมณ์และการพัฒนาจิตใจจนเข
ธรรมะเพื่อประชาชน: การทำบุญที่มีคุณค่า
490
ธรรมะเพื่อประชาชน: การทำบุญที่มีคุณค่า
…้กล่าวอย่างนั้นในผู้ทุศีลไม่ และผู้มีศีล นั้นเป็นผู้ละองค์ ๕ อีกทั้งประกอบด้วยองค์ ๕ ละองค์ ๕ คือ ละกามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ผู้มีศีลเป็นผู้ละองค์ ๕ นี้ ประกอบด้วยองค์ ๕ คือ ประกอ…
บทความนี้กล่าวถึงการทำบุญอย่างถูกต้องและมีวิธีการที่สุจริตเพื่อป้องกันอันตรายต่อบุญของผู้ให้ โดยเน้นความสำคัญของการให้ทานแก่ผู้มีศีล ที่ประกอบด้วยคุณสมบัติที่เหมาะสมในการทำบุญ และแสดงให้เห็นว่ายิ่งผู้
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
53
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ั่นแล จึงมีกิจคือการเพ่งเป็นแผนก ๆ ฯ แต่บัณฑิต พึงทราบความพิเศษแห่งธรรมทั้ง ๕ นั้นในความเป็นคู่ ปราบกามฉันทะเป็นต้นฯ สมาธิเป็นคู่ปราบกามฉันทะ เพราะเป็น ข้าศึกโดยตรงแก่กิเลสชาตเป็นเหตุตั้งลงคือราคะ ฯ จริงอยู่ …
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับธรรม 5 ประการที่ช่วยปราบอารมณ์ไม่ดี เช่น กามฉันท์ และความทุกข์ ต่างมีการวิเคราะห์การตั้งมั่นของจิตและการทำงานของวิตกและสมาธิ ที่เป็นอุปกรณ์สำคัญในการเข้าถึงความสงบ อธิบายการเจริ
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
321
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
…าม กล่าวคือความกำหนดอย่างแรงกล้าในกามคุณ ๕ นั่นเอง เป็นฉันทะ เพราะอรรถว่า พอใจด้วย ฉะนั้น จึงชื่อว่ากามฉันทะกามฉันทะนั้นนั่นและ เป็นนิวรณ์ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่ากามฉันท นีวรณ์ ฯ สภาพที่ชื่อว่าพยาบาท เพราะอ…
บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้เกิดนิวร…
พระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
93
พระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…้งข้างดีทั้งข้างเสีย ตามอำนาจธรรมที่น้อมไป. ฉันทะในคำว่า ฉนฺโท กา โม ฉันทะก็คือกาม ดังนี้ ประสงค์เอากามฉันทะในพระนิวรณ์, ฉันทะ ในคำว่า ปาปญฺเจ ปุริโส กยิรา น นํ กยิรา ปุนปฺปุนํ น ตมุห์ ฉันท์ กยิราถ ทุกโข ปาปส…
บทความนี้พรรณนาถึงพระคุณพิเศษ 3 ประการของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้แก่ กัตตุกัมยตาฉันทะ ซึ่งหมายถึงความพอใจที่จะทำบุญและทำความดี บุคคลัญญุตา ซึ่งกล่าวถึงการมีจิตใจที่ดีและสามารถทำควา
ความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางธรรม
28
ความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางธรรม
…ถึงความใคร่ ความปรารถนาอยากได้ ในเรื่องอาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่อง นุ่งห่ม ของเล่น ชื่อเสียง เป็นต้น กามฉันทะนี้ สำหรับนักปฏิบัติธรรมถือว่าเป็นสิ่งที่ทำให้การปฏิบัติไม่ได้ผล ในข้อนี้มีเหตุการณ์ที่ พระพุทธองค์ไ…
บทความนี้สำรวจถึงความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระพุทธองค์ในมหาสัจจกสูตร มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เพื่ออธิบายว่าผู้ใดที่ยังข้องอยู่ในกาม ไม่ว่าจะทำความเพียรหนักเ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
146
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - นิวรณ์ ๕ และฌาน
…ึงกระนั้นก็นิวรณ์ ๕ นี้เท่านั้น เป็นตัวทำอันตราย แก่ฌานอย่างวิเสส (คือยิ่งกว่าเขา) แท้จริง จิตที่ถูกกามฉันทะประโลม ไปในอารมณ์ต่างๆ แล้วย่อมไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์” นัยหนึ่ง จิตนั้น ถูกกามฉันทะครอบงำแล้วย่อมไ…
ในเนื้อหานี้พูดถึงการทำอันตรายของนิวรณ์ ๕ ต่อฌาน โดยเฉพาะกามฉันทะและพยาบาทที่ทำให้จิตไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์ รวมถึงการกล่าวถึงการเข้าสู่ฌานที่อาจมีการเกิดขึ้นของอกุ…
ความสำคัญของการมีสติและความสงบในจิตใจ
19
ความสำคัญของการมีสติและความสงบในจิตใจ
ความรู้สึกเป็นอิสระ และสบายใจ อุปมาข้อนี้ฉันใด ผู้ที่สามารถละกามฉันทะ ในจิตใจได้เด็ดขาดแล้ว ย่อม มีความปราโมทย์ยินดีอย่างยิ่ง ฉะนั้น 2. พยาบาท เปรียบเสมือนคนที่เป็นโรค ค…
ความรู้สึกเป็นอิสระและสบายใจเกิดจากการสามารถละกามฉันทะได้อย่างเด็ดขาด การมีความปราโมทย์ยินดี และการไม่อยู่ภายใต้อำนาจของพยาบาทนิวรณ์เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให…
การปฏิบัติธรรมและอุปสรรคที่พบ
5
การปฏิบัติธรรมและอุปสรรคที่พบ
…ปฏิบัติธรรม 1.1 อุปสรรคต่อจิตที่เป็นสมาธิ 1.2 นิวรณ์ คืออะไร 1.3 อุปมานิวรณ์ 5 1.4 อุปกิเลส บทที่ 2 กามฉันทะและวิธีแก้ไข 2.1 ลักษณะของกามฉันทะ 2.2 สาเหตุของการเกิดกามฉันทะ 2.3 วิธีแก้ไขกามฉันทะ บทที่ 3 พยาบาท…
…สรรคในการปฏิบัติธรรม ตั้งแต่การวิเคราะห์อุปสรรคจิตที่เป็นสมาธิ, ความหมายของนิวรณ์, ไปจนถึงปัญหาอย่างกามฉันทะและวิธีการแก้ไข รวมทั้งพยาบาทและการจัดการกับความเกลียดชัง และจบด้วยการวิเคราะห์อุทธัจจกุกกุจจะและวิธ…
การปลดหนี้ทางจิตใจ
209
การปลดหนี้ทางจิตใจ
…ดสิ้นแล้ว มีทรัพย์เหลือเป็นกำไร ย่อม มีความรู้สึกเป็นอิสระและสบายใจ อุปมาข้อนี้ฉันใด ผู้ที่สามารถ ละกามฉันทะในจิตใจได้เด็ดขาดแล้ว ย่อมมีความปราโมทย์ยินดี อย่างยิ่งฉันนั้น ๒) พยาบาท คือ ความคิดร้าย ความรู้สึกไ…
…ื้อหาพูดถึงความรู้สึกเป็นหนี้ในจิตใจที่จะต้องอดทนต่อความรู้สึกเช่นการถูกทวงหนี้ และความสามารถในการละกามฉันทะ หลังจากชำระหนี้ทำให้รู้สึกอิสระ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพยาบาทที่เปรียบได้กับโรค และการที่จะพบความสุขต้…
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพรหมภูมิ
138
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพรหมภูมิ
…ความเจริญอยู่ด้วยคุณพิเศษ มีฌาน เป็นต้น รูปร่างของพรหมนั้นไม่ปรากฏว่า เป็นหญิงหรือชาย เพราะพรหมไม่มีกามฉันทะอย่างหยาบ คือ ไม่มีความกำหนัดยินดีในกาม ด้วยเหตุว่า ท่านเหล่านี้มีความใฝ่ใจในการบำเพ็ญภาวนาเป็นอย่าง…
ในบทที่ 5 นี้เสนอความรู้เกี่ยวกับพรหมภูมิ ซึ่งเป็นสถานที่สำหรับรูปพรหมที่ประกอบด้วยฌาน มีการแบ่งชั้นของรูปพรหมที่ขึ้นอยู่กับความเจริญในฌาน มีทั้งหมด 16 ชั้น ด้วยทิพยสมบัติที่สูงกว่าความสวยงามในเทวภูมิ
รูปภพ: สำรวจพรหมโลกและชั้นของรูปพรหม
82
รูปภพ: สำรวจพรหมโลกและชั้นของรูปพรหม
…ีความเจริญอยู่ด้วยคุณพิเศษ มีฌานเป็นต้น รูปร่างของพรหมนั้นไม่ปรากฏว่าเป็น หญิงหรือชาย เพราะพรหมไม่มีกามฉันทะอย่างหยาบ แม้ตั้งแต่ในสมัยที่เป็นมนุษย์ก็ข่มได้อยู่แล้วขณะ กระทำฌานให้เกิด อย่างไรก็ดียังมีรูปร่างคล…
รูปภพหรือพรหมโลกเป็นที่อยู่ของรูปพรหมที่อยู่สูงกว่าทวยเทพ และมีทิพยสมบัติมากมาย พรหมจึงไม่มีรูปลักษณ์ที่แน่นอนทางเพศ รูปพรหมประกอบด้วย 16 ชั้น แบ่งเป็นปฐมฌานภูมิและทุติยฌานภูมิแต่ละชั้นก็มีลักษณะเฉพาะ
ประเภทของภาวนา
187
ประเภทของภาวนา
…็นอารมณ์เดียว ทำให้กิเลสนิวรณ์สงบลง มีอรรถาธิบายแสดงไว้ว่า ชื่อว่า สมถะ เพราะยังธรรมที่เป็นข้าศึก มีกามฉันทะเป็นต้นให้สงบ คือ ให้หมดไป นี้เป็นชื่อของสมาธิ สมถะ มี 2 ประการ คือ 1) การเจริญสมถภาวนาของบุคคลที่ยั…
ภาวนาแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สมถภาวนา ซึ่งเป็นการฝึกจิตให้สงบและอยู่ในอารมณ์เดียว และวิปัสสนาภาวนา ที่ช่วยให้เกิดการเห็นอันลึกซึ้งต่อธรรมชาติของสรรพสิ่ง โดยสมถภาวนา แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ บริกรรมภาว
การปฏิบัติตามมรรคมีองค์ ๘ และการพัฒนานิสัย
61
การปฏิบัติตามมรรคมีองค์ ๘ และการพัฒนานิสัย
…ารทำความดี เพราะใจไม่ตกอยู่ในอำนาจของนิวรณ์ ๕ ได้ง่าย ใจจึงไม่เกิดอาการเซ็ง เครียด เบื่อ กลุ่ม เพราะกามฉันทะบ้าง เพราะพยาบาทบ้าง เพราะหดหู่เซื่องซึม (ถีนมิทธะ) บ้าง เพราะ ฟุ้งซ่านรำคาญใจ (อุทธัจจกุกกุจจะ) บ้า…
การปฏิบัติตามมรรคมีองค์ ๘ เป็นการพัฒนานิสัยที่ดีในชีวิต ช่วยให้เกิดความสุขกายสุขใจ และเสริมสร้างจริยธรรมโดยมีสัมมาทิฐิเป็นพื้นฐาน การมีนิสัยปฏิบัติตามอริยมรรคช่วยป้องกันไม่ให้ใจตกอยู่ในอำนาจของนิวรณ์
การเข้าถึงประสบการณ์ภายใน
25
การเข้าถึงประสบการณ์ภายใน
…ันภายในที่ใสเย็น ซึ่งมีอยู่แล้วภายใน แต่ถูกบดบังด้วยนิวรณ์ทั้ง ๕ คือสิ่งที่เราไปหมกมุ่น อยู่ในเรื่องกามฉันทะ พยาบาท อะไรต่าง ๆ เหล่านั้นเป็นต้น བག เราก็จะค่อย ๆ เห็นไปตามลำดับ แม้เห็นแล้วก็ตามก็ต้อง รักษาใจให…
…ละการเข้าถึงแสงธรรมภายในชีวิต ซึ่งเป็นกระบวนการที่ช่วยให้เราเห็นความจริงในชีวิต ผ่านการไม่หมกมุ่นกับกามฉันทะและอารมณ์ต่าง ๆ การฝึกจิตให้สงบและนุ่มนวลจะนำไปสู่การเห็นแสงสว่างอย่างค่อยเป็นค่อยไป โดยไม่ต้องตื่นเ…