กาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 38 / 225

…จ เทวติ ทวาทสากุสลา สิฯ อุเปกขาสหคติ จกฺขุวิญญาณ์ ตถา โสตวิญญาณ ฆาน วิญญาณ์ ชิวหาวิญญาณ์ ทุกข์สหคติ กายวิญญาณ์ อุเปกขา สหคติ สมปฏิจฉนุน" ตถา สนฺตีรณญเจติ อิมานิ สตฺตปิ อกุสล วิปากจิตตานี นาม ฯ อุเปกขาสหค…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลีในบริบทของจิตตาและวิญญาณ โดยสำรวจประเภทต่าง ๆ เช่น อกุสลและกุสลวิปากจิตตา รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับเหตุผลทางธรรมชาติและการปฏิบัติประการต่าง ๆ ในวิถีแห่งการเข้าถึง

…ทธ์ วิจิกิจฉา เจติ จุทฺทสิเม เจตสิกา อกุสลา นาม ฯ สทฺธา สติ หิริ โอตฺตปป์ อโลโภ อโทโส ตตฺรมชฺฌตฺตตา กายปสฺสทฺธิ จิตฺตปสฺสุทฺธิ กาย- ลหุตา จิตตลหุตา กายมุทุตา จิตตมุทุตา กายกมุมญญตา จิตต กมฺมญฺญุตา กายปาค…

บทนี้เสนอความรู้เกี่ยวกับเจตสิกและอภิธรรมในพระพุทธศาสนา โดยแสดงรายละเอียดของเจตสิกประเภทต่าง ๆ รวมถึงธรรมที่เกี่ยวข้อง อภิธรรมตลอดจนลักษณะเจตสิกที่ส่งผลต่อจิตและการกระทำของบุคคล ให้ผู้เรียนเข้าใจความห

… อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 28 ปญฺจมปริจฺเฉโท หน้าที่ 29 กาเมสุมิจฉาจาโร จ กายวิญญาติสงขาเต กายทวาร พาหุลุลวุตติโต กายกมุม นาม ๆ มุสาวาโท ปิสุณวาจา ผรุสวาจา สมผปปลาโป จ วจีวิญญาต…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนอเกี่ยวกับอภิธมฺมอันเกี่ยวข้องกับกรรม ผ่านการพิจารณาการกระทำทางกาย วาจา และใจ ซึ่งแบ่งประเภทตามความดีและความชั่ว การกระทำที่ณบรรยายมีทั้งที่มาจากใจ กาย วาจา และข้อบ่ง…

… สภาวรูป์ สลกฺขณรูป์ นิปฺผนฺนรูป์ รูปรูป์ สมุมสนา รูปนติ จ สงขุย คอนติ ฯ อากาศธาตุ ปริจเฉทรูปนนาม ฯ กาย- วิญญัตติ วจีวิญญาติ วิญญาติรูปนนาม ๆ รูปสฺส ลหุตา รูปสฺส มุทุตา รูปสฺส กมุมญญตา วิญญาติทวยญจ วิการ…

…งอภิธมฺมตฺถสงฺคหและการศึกษาธาตุวิวชฺชิตภูตตฺตย โดยเจาะลึกสัญญาณของชีวิตและรูปต่างๆ เช่น รูปอากาศ รูปกาย และวิญญาณ รวมถึงการวิเคราะห์ลักษณะของรูปในทางอภิธรรม และวิธีการในการทำความเข้าใจ โดยพูดถึงความสัมพั…

…ต อวินิพโภครูปญฺจ จกฺขุนา สห จกฺขุทสกนฺติ ปวุจฺจติ ฯ ตถา โสตาที่ห์ สุทธิ์ โสตทสก์ ฆานทสก์ ชิวหาทสก์ กายทสก์ อิตถีภาวทสก์ ปุริสภาวทสก์ วัตถุทสกเจติ ยถากกม โยเชตพพ์ ฯ อวินิพโภครูปเมว ชีวิเตน สห ชีวิตนวกฤติ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหในหน้าที่ต่างๆ โดยเน้นถึงความสำคัญขององคืต่างๆ ในการวิเคราะห์ความหมายและการปฏิบัติทางธรรม ทบทวนการเกิด การดำรงอยู่ และการแตกต่างของรูปแบบต่างๆ ของธรรมชาติ รวมถึงการทำค

…คหฎีกา - หน้าที่ 43 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล หน้าที่ 44 อฏฐารส ธาตุโย จกฺขุธาตุ โสตธาตุ ฆานธาตุ ชิวหาธาตุ กายธาตุ รูปธาตุ สฤทธาตุ คนธธาตุ รสธาตุ โผฏฐพฺพธาตุ จักขุวิญญาณ ธาตุ โสตวิญญาณธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ ชิวหาวิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรมที่ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ที่อยู่ในจิตและการรับรู้ รวมถึงการกล่าวถึงอริยสัจสี่ที่สำคัญต่อการศึกษาทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะความทุกข์และการไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ซึ่งเน้นถึงก

…ารูปสฺส สงฆฏนํ อติทุพพล ปัจุปิณฑเกน ปิจุปิณฺฑกสฺส ผุสน์ วิย ตสฺมา ตานํ สพฺพตฺถาปิ อุเปกขาสหคตาเนว ฯ กาย- วิญญาณสฺส ปน โผฏฺฐพฺพสงฺขาติ ภูตตฺตยเมว อารมฺมณนฺติ ติ กายปุปสาเท สงฺฆฏิตมฺปิ ติ อติกกมิตวา ตนนิสฺ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและอภิธรรมภาวินีที่สำคัญเช่น อุเปกขา และองค์ประกอบอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องในทางอภิธรรม ความเข้าใจในธาตุธรรมและการปฏิบัติที่จะช่วยให้เกิดสภาวะของความสุขและทุกข์ในชีวิต ย

…ิปตน์ วเสน จตุคุณตานิ สมสฏฐิกานิ นวสตานีติ เอว์ อธิปติวเสน สหสฺสํ สาสีติกานิ จ ฉสตานิ โหนฺติ ฯ ตานิ กาย วจี มโนกมุมสงฺขาตกมุมติกวเสน ติคุณตานิ จตฺตาฬิสาธิกาน ปญฺจสหสุสาน โหนฺติ ฯ ตานิ จ หีนมชฌิมปณีตเภทโต…

บทความนี้พูดถึงอภิธัมมตฺถสงฺคหปาลียาและการสำรวจจิตวิญญาณในการเข้าถึงอภิธรรม รวมถึงการวิเคราะห์หน่วยจิตและผลของกรรมที่ส่งผลในปัจจุบัน โดยเหตุผลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติและการศึกษาอภิธรรมจะถูกอธ

…าโย ๆ เตสทวย์ จตุตถปญจมชฺฌานจิตเตสุ ฯ ตีสูติ กุสลวิปากกริยา วเสน ติวิเธสุ ฯ สีลวิสุทธิวเสน สุวิโสธิตกายวจีปโยคสฺส เกวล จิตตสมาธานมตฺเตน มหคฺคตชฌานาน ปวตฺตนฺติ น ปน กาย- วจีกมฺมานํ วิโสธนวเสน นาปี ทุจจริต…

เนื้อหานี้พูดถึงการศึกษาอภิธรรมและวิธีการทำสมาธิที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการน้อมนำความเข้าใจในจิตและการปฏิบัติให้ถ่องแท้ โดยเตรียมให้ผู้ศึกษาสามารถแยกแยะพิจารณาสติต่างๆ ในการบรรลุถึงความสงบและการเห็นธรรม ใ

…าตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 16 ปญฺจมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 167 อิทานิ อกุสลาทิกมุมาน กายกมุมทวาราทิวเสน ปวตฺติ ต นิทเทสมุเขน จ เตสํ ปาณาติปาตาทิวเสน ทสวิธาภิเภทญฺจ ทสฺเส ตตฺถากุศลนฺติ อาทิ…

…อียดเกี่ยวกับอภิธรรมและการกระทำในแต่ละด้าน โดยมุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์การกระทำที่ก่อให้เกิดกรรมทั้งกาย วาจา และใจ รวมถึงการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันเป็นเครื่องมือในการบรรลุธรรมอย่างสะดวกสบาย อธิบายถึงผ…

…ห อภิธรรมมาตุวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 167 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 168 วๆ ลภติ ฯ กายทวาร วุตติโตติ เอาตเกเยว วุฒิเต ยทิ เอว กมฺมทวารววตฺถาน น สิยา ฯ กายทวาร หิ ปวดต กมุม กายกมฺมนฺติ วุ…

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหและการระบุความสัมพันธ์ระหว่างกายทวารและกมฺมทวาร ตลอดจนวจีและการทำงานภายในจิตใจ โดยมีการยกตัวอย่างการเข้าใจในหลักการศาสนาและการต่อยอด…

…ยติ เอเตนาติ ทาน ปริจจาคเจตนา ฯ เอว์ เสเสสุปิ ฯ สีลตีติ สีล ฯ สีลติ สมมา ทหติ จิตต์ เอเตนาติ สีล” ฯ กาย- วจีกมุมานิ สมมา ทหติ" สมฺมา เปตีติ อตฺโถ ๆ สีลยติ วา อุปธาเรตติ สีส์ ฯ อุปธารณ์ ปเนตฺถ กุสลาน อธิฏ…

เนื้อหาในเอกสารนี้พูดถึงการปฏิบัติของทาน ศีล และภาวนา พร้อมสอนให้เข้าใจถึงเจตนาและการสร้างกุศลในชีวิตประจำวัน โดยเน้นความสำคัญของการรักษาศีลและการทำความดีเพื่อความสำเร็จในชีวิต ทางเลือกในการพัฒนาวิธีก

…ถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 116 ชื่อว่าวัตถุ ในวัตถุสังคหะ มี 5 อย่าง คือ จักขุ ๑ โสตะ ๑ มานะ ๑ ชิวหา ๑ กาย ๑ หทัยวัตถุ ๑ ก็วัตถุเหล่านั้นแม้ทั้งหม ย่อมได้ในกามโลกฯ แต่วัตถุ ๓ มีฆานะเป็นต้น ไม่มีในรูปโลกฯ ก็…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเฉพาะเรื่องวัตถุ 5 อย่างในกามโลก รวมถึงการที่มโนวิญญาณธาตุและวิญญาณธาตุอาศัยวัตถุอย่างไร ทั้งนี้ในแต่ละภพแบ่งออกได้ชัดเจนคือ กามภพ

…แนกสุขและทุกข์ เฉพาะอย่างหนึ่ง ๆ เป็น ๒ อย่าง เพราะความต่างแห่งความสำราญและความไม่สำราญที่เป็นไปทาง กาย และเป็นไปทางจิต จึงทรงแสดงเวทนาว่า สุขินทรีย์ โสมนัสสิน ทรีย์ ทุกขินทรีย์ โทมนัสสินทรีย์ ฯ แต่อุเบก…

…นั้นถือเป็นเวทนาเพียงอย่างเดียวที่ไม่มีการแบ่งแยก โดยอธิบายถึงวิภาคของเวทนา 5 ประเภท ได้แก่ ทุกข์ทางกาย ทุกข์ทางใจ สุขทางกาย สุขทางใจ และอุเบกขาเวทนา ที่เป็นไปทางใจ.

…ี่ข้าพเจ้ากล่าวแล้ว ในก่อนนั่นแล ฯ วิญญาณ ๖ คือ จักขุวิญญาณ ๑ โสตวิญญาณ ๑ ฆานวิญญาณ ๑ ชิวหาวิญญาณ ๑ กายวิญญาณ ๑ มโนวิญญาณ ๑ ฯ ส่วนวิถี 5 คือ จิตตปวัติที่เป็นไป ตามทวาร จึงประกอบด้วยอำนาจแห่งทวาร คือ จักข…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอารมณ์และวิญญาณ ตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับวิญญาณ 6 ประการและวิถี 5 ประการที่เชื่อมโยงกับอารมณ์ การทำงานของจิตและขณะจิตที่มีผลต่อการรับรู้และการตอบสนองต

… ในการประจวบถึง กันด้วยตนเอง (และ) ด้วยสามารถที่อาศัยนั้น การประจวบถึงด้วย ตนเอง สำหรับโผฏฐัพพะ (กับกาย) 1 การประจวบด้วยสามารถ ที่อาศัย สำหรับ จมูก สิ้น กาย กลิ่น ลิน รส ฯ การไม่ประจวบถึง แม้ ด้วยอาการทั…

เนื้อหานี้พูดถึงการกระทบกระทั่งระหว่างคนและวัตถุ โดยเชื่อมโยงเข้ากับภวังคจิตที่ไม่มีกำลังและการประจวบกันด้วยอารมณ์ นอกจากนี้ยังมีการแยกแยะระหว่างรูปที่มีความหยาบและละเอียด รวมถึงการอธิบายถึงนิทัสสนะแล

…๕] จริงอยู่ บรรดาอารมณ์มีรูปเป็นต้น อิทธิวิธญาณ มีอาลัมพนะ (อารมณ์) 5 อย่างก่อน คือ ฌานที่เป็นบาท ๑ กาย ๑ อารมณ์ 4 มีรูปเป็นต้น ในที่เป็นที่อธิษฐานรูปเป็นต้น ฯ บรรดาอารมณ์มีฌาน

บทนี้กล่าวถึงการเข้าถึงอภิญญาโดยการส่งบริกรรมจิตไปที่ปัญจมฌาน ซึ่งเป็นฌานที่ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา การอธิษฐานเพื่อบรรลุอภิญญาและการบริกรรมอิทธิวิธญาณในประสบการณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และฌ

…ญกิริยาสุ ปณฺฑิตา ๖ บัณฑิตทั้งหลายย่อมสรรเสริญความไม่ประมาทในบุญกิริยา การทำบุญทั้งหลาย อันเป็นไป ณ กาย วาจาจิต และกุศลสุจริตซึ่งเป็นไป ณ ๔ ภูมิ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร โลกุตตร ทุกประการ อปฺปมตฺโต อุโภ …

บทความนี้สรรเสริญความสำคัญของความไม่ประมาทในบุญกิริยาและประโยชน์ที่มาจากการทำบุญในทั้ง 4 ภูมิ ได้แก่ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร และโลกุตตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีปัญญาซึ่งจะสามารถยึดประโยชน์ในชี

…เป็นเหตุแล้ว และเคารพนบนอบโดยสถานเป็นดั่งภาชนะที่รองกุศลสุจริต เป็นธรรมคารวะธรรม บูชา พร้อมด้วยอาการกายวาจาจิตครอบทวารตรัย นี้จัดเป็นอปจายนมัยกุศล ท่านพรรณนา ว่า อาจอำนวยอิฏฐวิบุลผลในปัจจุบันนี้ ดังแสดงไ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมคารวะและอานิสงส์ของการบูชาผู้ปฏิบัติตามธรรม โดยเสนอว่าการเคารพและกราบไหว้ผู้เจริญในธรรมจะนำมาซึ่งอายุ วรรณ สุข และพละที่จะเจริญขึ้นเรื่อยๆ นอกจากนี้ยังเปรียบเทียบการปฏ

…ิสุทธิ์ ๔ คือ ปาฏิโมกข์สังวร ความสำรวมในปาฏิโมกข์อินทรี สังวร ความสำรวม อินทรีย์คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ อาชีวปาริสุทธิ ความเลี้ยงชีพ บริสุทธิ์ปัจจัยสันนิสสิตะ อาศัยปัจจัยคือพิจารณาบริโภคปัจจัยสี่ ๓ กา…

บทความนี้พูดถึงอนาคาริยวินัยซึ่งเป็นแนวทางปฏิบัติที่สำคัญสำหรับคฤหัสถ์ ในการไม่ต้องอาบัติ 7 ประการ โดยมีศีลจตุปาริสุทธิที่ประกอบด้วยความสำรวมในปาฏิโมกข์และอินทรีย์ รวมถึงการเว้นจากอกุศลกรรมบถ 10 ประกา