หน้าหนังสือทั้งหมด

วิภัชภิรมณ์: ความเข้าใจในวิญญาณและอารมณ์
54
วิภัชภิรมณ์: ความเข้าใจในวิญญาณและอารมณ์
…น ประกอบด้วยโสมันต์ วิญญาณที่เหลือ (อีก ๖) ประกอบด้วยอุบลยา และ วิญญาณ ๘ คงอันเป็นอุเทศกะ ใน (ฝ่าย) กุศลวิบาก พิงทราบโดยประการที่กล่าวมานั้น เป็นอันดับแรก (ในชีวิตชาดก-วิญญาณมารวมมูล) [ถามว่ารกุสลวิปาก- สหฏกะ]…
…รอบคลุมเกี่ยวกับวิญญาณทั้ง ๕ ที่ถูกกำหนดตามอารมณ์และรูป รวมถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับกุศลวิบากและอัพยากฤทธิวิญญาณ อธิบายถึงการใช้มโนธาตุในชีวิตและกิริยาที่สัมพันธ์กับอารมณ์ทั้ง ๖ ในวิญญาณ พร้อมท…
แผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นถูก
21
แผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นถูก
แผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นถูก 1 กุศลธรรม กุศลวิบาก 2 กุศลกรรม 2. ทุคติภูมิ คือ สถานที่อยู่ของผู้ที่กระทำความชั่ว มีความเป็นอยู่ทุกข์ยากทั้งในโลกนี้และ…
บทความนี้พูดถึงแผนผังไตรวัฏฏ์ ซึ่งแบ่งความเป็นอยู่ของสรรพสัตว์ตามกรรม โดยมีการเน้นถึงทุคติภูมิที่เป็นสถานที่สำหรับผู้ที่กระทำความชั่วและมีความเห็นผิดในเรื่องกรรมผ่านการบรรยายความรู้เบื้องต้นในพระพุทธศ
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
242
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 241 อกุศล ๑๒ สัญญาเป็นกามาวจรกุศลวิบาก ๑๑ สัญญาเป็นอกุศลวิบาก ๒ สัญญาเป็นกามาวจรกิริยา ๑๑ เหล่านี้เป็นต่าง ๆ กัน คือ มีสภาวะ ต่างกัน ไม่เห…
ในเนื้อหานี้ระบุถึงความแตกต่างระหว่างสัญญาเป็นกามาวจรกุศลและอกุศลวิบาก โดยมีการกล่าวถึงปาฐะที่เกี่ยวข้องกับพระโยคาวจรที่ไม่นึกถึงนานัตตสัญญา และความไม่มีอยู่ของรูปสัญญาใน…
วิจักษณ์กรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๑
326
วิจักษณ์กรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๑
…์มา ด้วยเหมือนกัน บุญญาณวิญญาณดำรงนั่นแหละ เป็นปัจจัยโดยส่วนสองอย่างนั้นเหมือนกัน แห่งวิญญาณ ที่เป็นกุศลวิบากทั้ง ๑๖ ในสุตตภาพทั้งหมดใน ปัจจตภาพ ทั้งใน ปัจจตภาพ และใน ปฏิสัณฐิ ด้วย อนุญาณวิญญาณ ประกอบกุศลตอนนา…
…าพและปัจจตภาพ โดยเน้นที่ว่าส่วนของบุญญาณิกสังราคามีความสำคัญต่อการเป็นปัจจัยในเรื่องของวิญญาณที่เป็นกุศลวิบาก. มีการหาข้อสรุปว่า วิญญาณจะมีความสำคัญในความหมายของการดำรงอยู่ในทั้งสองภาพ. โดยใช้ตัวอย่างจากพระมหา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - จิตในภพต่างๆ
185
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - จิตในภพต่างๆ
…จิต ๒ อรูปวิบากจิต กิริยามโนธาตุ และหสนจิต ฯ ส่วนอาจารย์ บางพวกกล่าวว่า เพราะในรูปภพไม่มีอนิฏฐารมณ์ กุศลวิบากจึง ไม่เกิดแก่พรหมทั้งหลายผู้มาแล้วในโลกนี้นั่นแล เพราะฉะนั้น ลด อกุศลวิบากจิตเหล่านั้นออกแล้ว ในรูป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจิตในภพต่าง ๆ ที่มีการพิจารณาและวิเคราะห์ตามอภิธัมมิติ โดยเฉพาะในกามภพและรูปภพ รวมถึงความแตกต่างของวิถีจิตในแต่ละภพ และการมีอยู่ของอนิฏฐารมณ์ในโลกแห่งวิบากจิต ซึ่งเป็นการแสดงถึงลักษณ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
169
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาและวิเคราะห์
…อิฏฐารมณ์ไว้ต่างหาก ฯ สัมพันธ์ความว่า ในอิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นกุศลวิบาก ๆ แต่ในอิฏฐารมณ์สันตีรณะและ ตทาลัมพนะ สหรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้น เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึง กล่าวว่า …
ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สั
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
145
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…วิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นอกุศล วิบากเท่านั้น แม้ในทวารทั้งปวง ฯ ในอิฏฐารมณ์เป็นกุศลวิบาก
เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึงการวิเคราะห์หลักก
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
109
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
…ข ๑ ทุกข์ ๑ โสมนัส ๑ โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ ฯ ในเวทนาทั้ง ๕ นั้น จิตที่สหรคตด้วยสุข ได้แก่กายวิญญาณฝ่ายอกุศลวิบาก ๆ ส่วน จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ได้แก่กามาวจรจิต ๑๘ คืออกุศลจิตเป็นโลภมูล ๔ กามาวจร โสภณจิต ๑๒ สุขสันต…
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเน้นการศึกษาธรรมที่ประกอบด้วยจิตและเจตสิก 53 อย่าง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส แ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
49
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…กิณณกะ มีกาล ทวาร และสันดาร เป็นต้น ก็มีเพียง ๕๔ เท่านั้น โดยความต่างแห่งธรรมที่หยั่งลงสู่ภายในแห่งอกุศลวิบาก และกิริยา คือ อกุศลวิบากกุศลวิบากเหตุกะและอเหตุกะ ๑๖ รวมวิบากจิต ๒๓ อย่างนี้ อกุศลจิต ๑๒ กุศลจิต…
…ี้อธิบายถึงจิตในกามภพและประเภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธรรมเช่น วิตก, วิจา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
237
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…อำนวยผลที่น่าใคร่ไม่ได้เป็นต้น] สองบทว่า สพฺพตฺถาปิ กามโลเก ความว่า (อกุศลกรรมทั้ง หมด ๑๒ อย่าง ให้อกุศลวิบากทั้ง ๒ ได้) ในกามโลกแม้ทั้งหมด "ด้วยอำนาจสุคติและทุคติ ฯ บทว่า ยถาห์ แปลว่า ตามสมควรแก่ ทวารและอาลัม…
เนื้อหาในบทนี้สำรวจการทำงานของอกุศลกรรมและผลที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยใช้กรณีศึกษาต่าง ๆ เช่น การพบเจอพระมหาโมคคัลลานเถระ รวมถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการผลกรรมที่เกิดจากอกุศลกรรมและการอธิบายอำนาจของ
วิชาธรรมวจรแปล ภาค ๓ ตอน ๑
51
วิชาธรรมวจรแปล ภาค ๓ ตอน ๑
…ั้น วิบทเป็น ๔ คือ กมาวาว รูปา - วร อุปปวน และโลภุตระ ใน ๔ นี้นี้นั่น กมาวจรเป็น ๒ คือ กุลลวิบาก ๑ อกุศลวิบาก ๑ (ถามวากุศลวิบาก - อเหตุกะ) กุศลวิบากเล่านี้เป็น ๒ คือเป็นอเหตุกะ ๑ สาเหตุ ๑ ในกุศลา- วิบท ๒ นั้น …
บทนี้เน้นศึกษาเกี่ยวกับธรรมวจรซึ่งประกอบด้วยองค์ความรู้ด้านจิตใจและสภาวะต่างๆ โดยแบ่งประเภทดวงและแนวการเกิดขึ้นที่สัมพันธ์กับโสมัสและความรู้สึก ทางการวิจัยความเข้าใจในเรื่องโทมนัส รวมถึงการปฏิบัติและอ
การศึกษาวิชาธรรมะเบิกภาค ๓
348
การศึกษาวิชาธรรมะเบิกภาค ๓
…นวนสิบสี่ทั้งสิ้น มีถึง ๑๒ ดูวิญญาณที่กล่าวแล้ว ซึ่งมีเพราะสังขารปัจจัย ดังนี้ คือ ผู้สละ ๑๐ คือเป็นกุศลวิบาก ๕ อกุศลวิบาก ๕ และผู้สละ ๒๒ อันสัมปฤทธิ์กับวิญญาณฝ่ายโลกียะ ๒ ที่เหลือ ก็แสดงสายตนะอันเป็นปัจจัยแห่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความรู้เกี่ยวกับผู้สละในวิชาธรรมะ โดยมีการแบ่งออกเป็นสายตะที่สำคัญและคุณสมบัติของวิญญาณต่าง ๆ ในการพัฒนาจิตใจโดยอาจารย์ผู้มีปัญญา และการศึกษาในทัศนะต่าง ๆ เพื่อนำไปสู่การเข้าใจธรรมชา
วิบากทั้ง 4 และกายวิญญาณ
39
วิบากทั้ง 4 และกายวิญญาณ
…รมณ์แม้โดยประการทั้งปวง เพราะฉะนั้น จึงสหรคตด้วย อุเบกขาอย่างเดียว แม้ในอารมณ์ทั้งหมด ฯ สันตีรณะฝ่ายกุศลวิบาก สหรคตด้วยสุขและอุเบกขา ในอิฏฐารมณ์และอิฏฐมัชฌัตตารมณ์ โดยบรรยายซึ่งต่างกันจากที่กล่าวแล้ว ดังนี้แล …
เนื้อหาเกี่ยวกับวิบากทั้ง 4 ที่เกี่ยวข้องกับกายวิญญาณและอารมณ์อย่างละเอียด รวมถึงปรากฏการณ์ของการกระทบระหว่างอารมณ์กับกายวิญญาณในกิจกรรมประจำวัน การเชื่อมต่อระหว่างอารมณ์และการปฏิบัติธรรมที่แตกต่างกัน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
38
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…าก ก็พึงมีความ ต่างแห่งเวทนาได้ ด้วยสามารถแห่งอนิฏฐารมณ์และอนิฏฐมัชฌัตตารมณ์ ฯ เฉลยว่า สันตีรณะฝ่ายอกุศลวิบากนี้ ท่านไม่พึงเห็นอย่างนั้น เพราะโทมนัสแม้ที่จะพึงเกิดขึ้นในอนิฏฐารมณ์ เว้นปฏิฆะเสียแล้ว ก็ เกิดขึ้น…
ในบทความนี้เราจะสำรวจความแตกต่างของเวทนาในพวกสันตีรณะฝ่ายอกุศลวิบาก และการเกิดโทมนัสในอนิฏฐารมณ์ ที่มีการจำกัดไว้ว่าโทมนัสไม่สามารถเกิดขึ้นได้ในสภาวะอกุศลวิบากโดยปราศจ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
37
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…งไม่มีแก่ กตัตตารูป แม้ที่มีกุศลกรรมและอกุศลกรรมเป็นสมุฏฐาน จิตที่ เป็นวิบาก (ผล) แห่งอกุศล ชื่อว่าอกุศลวิบากจิต ฯ ธรรมชาติที่ชื่อว่า สุข เพราะอรรถว่า ทำกายและจิตให้ปลอดโปร่ง หรือเพราะขุดความลำบากทางกายและจิตเ…
เนื้อหาในหน้าที่ 37 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาทบทวนคำถามเกี่ยวกับความหมายของทุกข์และสุข รวมถึงอธิบายวิบากเป็นผลจากกุศลและอกุศล โดยมุ่งเน้นที่การขุดค้นสุขทางกายและจิตที่ถูกบรรยายไว
จิตและการจำแนกอกุศลในอภิธรรม
34
จิตและการจำแนกอกุศลในอภิธรรม
…นอย่างนี้ แล้ว บัดนี้ เมื่อจะแสดงไขอเหตุกจิตทั้งหลาย แม้เมื่ออเหตุกจิต เหล่านี้มี ๓ อย่าง ด้วยอำนาจอกุศลวิบากเป็นต้น ก็เพื่อจะจำแนก อกุศลวิบากนั่นแลโดย ๒ ส่วน ด้วยความต่างแห่งที่อาศัยมีจักขุเป็นต้น และกิจมีสัม…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับจิตที่เป็นปฏิปักษ์ต่อกุศลจิตซึ่งเรียกว่าอกุศล โดยเปรียบเทียบเหมือนชนที่เป็นคู่ปรับกับมิตรและอธิบายถึงการจำแนกประเภทของอกุศลจิตที่มี 12 ประเภท เน้นความแตกต่างของมูลและอาการของจ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 3
3
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 3
…ัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 3 สหรคตด้วยอุเบกขา ๑ สันตีรณจิต สหรตด้วยอุเบกขาเช่นเดียวกัน ๑ ชื่อว่า อกุศลวิบากอเหตุจิต ฯ 0 0 จิต ๔ เหล่านี้ คือ จักขุวิญญาณ สหรคตด้วยอุเบกขา โสตวิญญาณ ๑ ฆานวิญญาณ ๑ ชิวหาวิญญาณ ๑…
…ของจิตที่มีอยู่และการจัดกลุ่มจิตที่สัมพันธ์กับอุเบกขาและโสมนัส จิตที่ถูกแบ่งออกเป็น 18 ประเภท รวมถึงกุศลวิบากจิต และความสัมพันธ์กับกรรมประเภทต่างๆ นอกจากนี้ยังระบุถึงการจัดกลุ่มจิตว่าเป็นโสภณจิตหรือไม่ ทั้งนี้…
ความหมายของสัญญาในวิสุทธิมรรค
240
ความหมายของสัญญาในวิสุทธิมรรค
…ไป คือ เพราะละไป เพราะไม่เกิดขึ้น อธิบายว่าเพราะ ทำมิให้เป็นไปแห่งปฏิฆสัญญาเหล่านั้นทั้ง ๑๐ คือ ฝ่ายกุศลวิบาก ๕ ฝ่ายอกุศลวิบาก ๕ โดยประการทั้งปวง สัญญาเหล่านั้น ย่อมไม่มีแม้แก่พระโยคาวจรผู้บรรลุรูปาวจรฌาน มีปฐ…
ในหน้าที่ 239 ของวิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑ มีการพูดถึงความหมายของสัญญาและทำให้เข้าใจว่าบุคคลผู้บรรลุฌานจะไม่มีสัญญาเหล่านั้น ซึ่งบางครั้งสามารถกล่าวถึงเพื่อสรรเสริญให้ผู้ปฏิบัติได้เข้าใจถึงคุณค่าในฌานนั
วิถีม judgments ภาค ๑ ตอน ๑
63
วิถีม judgments ภาค ๑ ตอน ๑
…ิญญาณธาตุ ที่เป็นลำดับแห่งอุบล วิญญาณโนราธุ เป็นอุบลสวิมภ ตก ที่เป็นอุบลวิเศษ วิญญาณโนราธู ก็เป็นกุศลวิบาก (ที่เป็นไป) ในอุบลธูมิ ก็เป็นโสมันสรรค์ (ที่เป็นไป) ในอุบลมุษย์มิตตาม ก็เป็นอุบลวาสราด (ทำกิจ) ส…
เนื้อหาที่นำเสนอเกี่ยวกับวิธีการวิเคราะห์ความเป็นไปของวิญญาณโนราธูในบริบทต่างๆ รวมทั้งการเวียนว่ายตายเกิดและอารมณ์ที่เกิดขึ้นตามลำดับต่างๆ ในวิญญาณ เป็นการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และวิญญาณ ผ่านก
ธรรมะเพื่อประชาชน: ความทุกข์ของอสุรกายและเปรต
172
ธรรมะเพื่อประชาชน: ความทุกข์ของอสุรกายและเปรต
…ยภูมินั้น หมู่สัตว์ที่ไปบังเกิดในโลกอสุรกาย มักจะประสบทุกขเวทนาเพราะความหิวกระหายนํ้าเป็นหลัก เพราะอกุศลวิบากทําให้ไม่ได้ดื่มนํ้าสักหยดตลอดเวลา ๒-๓ พุทธันดร บางทีเห็นบ่อบึงหรือมหานที ก็ยินดีว่าจะได้ดื่มน้ำแก้ …
บทความนี้สำรวจเรื่องราวของอสุรกายและเปรต ซึ่งมีชีวิตที่ลำบากด้วยการหิวโหยน้ำและทุกขเวทนา การทำบุญอุทิศส่วนกุศลจึงเป็นแนวทางที่ช่วยเหลือให้พ้นจากทุกข์นี้ และเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความดีในชีวิต