หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - การศึกษากลไกของความเกิดและดับ
265
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - การศึกษากลไกของความเกิดและดับ
…ติกมะ] ๆ ก็รูปเหล่านี้แม้ทั้งหมด ย่อมมีได้ในกามโลก ตามสมควร ไม่ บกพร่องในปวัติกาล ฯ แต่ในปฏิสนธิกาล ทสกะ ๓ กล่าวคือจักขุสกะ โสตทสกะ ฆานทสึกะ ชิวหาทสกะ กายทสกะ ภาวทสกะ วัตถุทสกะ ย่อมปรากฏแก่พวกสังเสทชสัตว์…
เนื้อหาชี้ให้เห็นการประกอบความกลางในอภิธัมมัตถที่มีทสกะหลากหลายเป็นตัวกำหนด และความสำคัญของการเข้าใจลำดับและการลดลงของกลาปในกระบวนการเกิดและดับของชีวิต โดย…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
266
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นในภพอื่นอีกนั่นแล เริ่มต้นแต่ ปฏิสนธิ ด้วยประการดังที่กล่าวมาฉะนี้ ฯ ก็ในรูปโลก บัณฑิตย่อมไม่ได้ฆานทสกะ ชิวหาทสกะ กายทสกะ ภาวทสกะ และอาหารชกลาป เพราะฉะนั้น ในปฏิสนธิกาลแห่งสัตว์ ในรูปโลกเหล่านั้น ย่อมได้…
บทความนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับสมุฏฐานตามหลักอภิธัมม ซึ่งกล่าวถึงรูปของสัตว์ที่ตายและการปฏิสนธิในต่างภพ ภายใต้สังคหคาถาเกี่ยวกับการมีกายและความรู้ในภพต่างๆ วิจารณ์เกี่ยวกับจิตและฤดูที่เป็นสมุฏฐานสำหรับสัต
อานิสงส์การถวายทานในพระพุทธศาสนา
190
อานิสงส์การถวายทานในพระพุทธศาสนา
…สก ให้ร่าเริงอาจหาญ หลังจากที่อุบาสกถวายบังคมลาพระบรม ศาสดาแล้วได้เข้าไปหาพระผู้ทำหน้าที่เป็นภัตตุทเทสกะ เรียนว่า “ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ข้าพเจ้าจัดภัตตาหารไว้ที่เรือนวันละ ๔ สำรับ ถวายสงฆ์ วันพรุ่งนี้ ขอพระ…
ในพระพุทธศาสนา การถวายทานเป็นการสร้างเนื้อนาบุญที่มีความสำคัญ โดยมีการนิมนต์พระภิกษุไปที่บ้านเพื่อรับภัตตาหาร ซึ่งสร้างความปีติเบิกบานให้กับผู้ถวาย บทนี้อธิบายถึงความสำคัญของการเตรียมการในการถวายทานแล
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
263
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ชื่อว่ารูปกลาป (หมวดรูป)ฯ บรรดากลาปเหล่านั้น ชีวิตรูปและอวินิพโภครูป พร้อมกับจักขุ ท่านเรียกว่าจักขุทสกะ ฯ อนึ่ง พึงประกอบตามลำดับ ดังนี้ คือ ชีวิต รูป และอวินิพโภครูป พร้อมกับโสตะเป็นต้น ท่านเรียกว่าโสตท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักวิญญัติที่เกี่ยวข้องกับจิตและฤดู รวมถึงการระบุประเภทของรูปและสมุฏฐาน และการอธิบายเกี่ยวกับกลาปที่เกิดขึ้นร่วมกันจากชีวิตรูปและอวินิพโภค ผ่านการศึกษาอภิธัมมัตถ จะแสดงให้เห็นถึงกลไ
การศึกษาอภิธรรมและกัมมสมุฏฐาน
264
การศึกษาอภิธรรมและกัมมสมุฏฐาน
…สุทธัฏฐกะนั่นแล รวมกับกายวิญญัติ ชื่อว่า กายวิญญัตินวกะ รวมกับวจีวิญญัติและสัททรูป ชื่อว่าวจีวิญญัติทสกะ รวมกับลหุตาเป็นต้น ชื่อว่าเอกาทสกะ รวมกับกายวิญญัติและลหุตาเป็นต้น ชื่อว่าทวาทสกะ และรวมกับวจีวิญญั…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับกลาปทั้ง 8 ที่เรียกว่ากัมมสมุฏฐานกลางและการจำแนกประเภทต่างๆ ของกลาป เช่น สุทธัฏฐกะ และจิตสมุฏฐาน รวมถึงความหมายของสัททนวกะและลหุตาในวิทยาศาสตร์ทางจิตวิญญ
มหาภูตรูปและความเกิดขึ้น
269
มหาภูตรูปและความเกิดขึ้น
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 269 ทสกะเป็นต้น ชื่อว่ากลาป ฯ บทว่า ปวตฺติกกมโต ๑ ได้แก่ตามลำดับ ความเกิดขึ้นแห่งรูปทั้งหลาย โดยความต่างแห่ง…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับมหาภูตรูป สามารถแบ่งแยกและอธิบายคุณสมบัติของธาตุที่มีมากมาย โดยเฉพาะปฐวีธาตุ ซึ่งจะมีการเปรียบเทียบกับลักษณะต่างๆ เช่น การแสดงสิ่งที่ไม่เคยมี สูตรกำกึ่งที่ใช้แสดงผล โ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
278
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…รถว่า ไม่มีชีวิต เหตุนั้น จึง ชื่อว่าอากาสธาตุฯ รูปที่เป็นเครื่องกำหนดรูป ซึ่งไปในกลาปหนึ่งๆ มีจักขุทสกะเป็นต้น ด้วยอำนาจให้ถึงความเป็นรูปไม่ปะปนกับกลาปอื่น ๆ หรือรูปที่กลาปเหล่านั้นกำหนดไว้ หรือเป็นเพียง…
เนื้อหาได้กล่าวถึงความหมายของคำว่า 'อากาส' และ 'อากาสธาตุ' รวมถึงการกำหนดรูปที่เกิดขึ้นในกระบวนการของกลาปต่าง ๆ ตามหลักอภิธัมมศึกษา นอกจากนี้ ยังอธิบายถึงธรรมชาติของกายและวาจาในการแสดงออกถึงความประสงค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 282
282
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 282
…มสืบต่อ ชื่อว่าสันตติ ฯ อธิบายว่า ความ สืบเนื่องกัน ฯ ในอุปจยะและสันตติเหล่านั้น ตั้งแต่ปฏิสนธิจนถึงทสกะ มีจักขุทสกะเป็นต้นเกิด ความบังเกิดแห่งรูปในระหว่างนี้ ชื่อว่า อุปจยะ ฯ หลังจากเกิดจักขุทสกะเป็นต้นน…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่การพิจารณารูปและลักษณะที่แตกต่างกัน รวมถึงความสำคัญของสรีระและการเข้าใจหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับความไม่เที่ยง (อนิจจัง) แ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 298
298
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 298
…ูปที่เข้าถึงกลาปเป็นหมวดๆ มิใช่ด้วยสามารถแห่งความเป็นไป ร่วมกันและกันแห่งกลาปทั้งหมด ฯ รูปที่ชื่อว่าทสกะ เพราะอรรถว่า มีประมาณ ๑๐ฯ คำนี้เป็นชื่อแห่งหมวดฯ ทสกะที่ท่านกำหนด ด้วยจักษุ หรือว่าทสกะที่มีจักษุนั…
…ในเชิงอภิธัมมะ พระโบราณาจารย์อธิบายถึงการกำหนดนับรูปเป็นหมวดและบทบาทต่างๆ ของรูปในกระบวนการนี้ เช่น ทสกะและวจีวิญญัติทสกะ เพื่อทำความเข้าใจการเกิดในข้อธรรมที่อาจารย์สั่งสอนในบาลี ข้อมูลนี้ช่วยให้เข้าใจถึง…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 299
299
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 299
…งสูง ดุจ อุทาหรณ์ในประโยคว่า อภิรูปสฺส กญฺญา ทาตพฺพา (พึงยกนางสาวให้ แก่บุรุษผู้มีรูปสวย) ฯ คำว่า ๓ ทสกะย่อมปรากฏ ดังนี้ ท่านอาจารย์กล่าว ไว้ เพราะ ๓ ทสกะมีได้ โดยความเป็นสัตว์มีอายตนะบริบูรณ์ ฯ คำว่า กทา…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับกลาปและสัตว์ตามที่เสนอในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการอธิบายถึงความสอดคล้องของแต่ละประเภทของสัตว์ที่มีภาวรูปและอายตนะในบริบทของการเกิดและปฏิสนธิกาล โดยยกตัวอย่างกลาปและแนวคิดที่เก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 302
302
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 302
…ว่าสัตว์ เพราะ เป็นผู้ข้องในอารมณ์มีรูปเป็นต้น เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าคัพ ชื่อว่าคัพภเสยยก- สัตว์ฯ ทสกะทั้ง ๓ ที่เรียกกันว่า กลดรูป ประมวลแล้วใสแจ๋ว ประ มาณเท่าหยาดน้ำมันงาที่ไหลออกแล้ว เหลือติดปลายขนแกะ…
…ดงามในชีวิตในช่วงท้องมารดา โดยเน้นรายละเอียดเวลาและลำดับของการเกิดขึ้นต่างๆ อาทิ จากการปรากฏของจักขุทสกะสู่โสตทสกะ จากนั้นฆานทสกะ และชิวหาทสกะ โดยเนื้อหานี้สอดคล้องกับแนวทางในพระอรรถกถาที่ได้กล่าวถึงในบริ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
304
อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ยนอกเป็นที่อาศัยแล้ว ย่อมยังอุตุรูปและอาหารรูปให้ตั้งขึ้น ฯ บทว่า ชีวิตนวก ได้แก่ ชีวิตนวกะซึ่งมีกายทสกะเป็นที่ตั้งอยู่ เพราะไม่มีกายฯ บทว่า อติริจฺฉติ ความว่า เป็นรูปที่เหลือลงจากรูปที่ จะมีได้ในปฏิสนธิก…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ซึ่งศึกษาความเป็นไปของชีวิตและการมีอยู่ของรูปในภาวะการดับของพรหม รูปแบบต่างๆ ของชีวิต รวมถึงการที่อาหารและฤดูมีอิทธิพลต่อการสร้างรูป นอกจา
อภิปรายความสัมพันธ์ เล่ม ๒
67
อภิปรายความสัมพันธ์ เล่ม ๒
…นุตติ ปทิ พลายุนตติ ปราสว วิวรณ์ มงญาติ ชานาติจิต ปทุมเว ชาอุคาติมัง มงญาติ จิตติ วิจิตรร วปโคโล ต ปทสกะ กฎวาติมัง ชานาติจิต ปทิ มงญาติ ปทาส วิวรณ์ นุโคลี ปทสกะ กฎวาติมัง อายุตปัง [๓] แมหลายบทผสมกันเป็น…
เนื้อหาในส่วนนี้เกี่ยวกับการอภิปรายและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างบทและพากย์ในภาษาไทย โดยยกตัวอย่างการใช้บทผสมและการเปรียบเทียบคำให้เข้าใจง่าย ความประมาทในการประกอบความประกอบคือสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง เน
การจัดการกุฏิในสงฆ์
177
การจัดการกุฏิในสงฆ์
…ถัมภ์รูปหนึ่งว่า"เฉพาะพรุ่งนี้ ขอท่านจะลงลงสังฆูป ๑๐ รูป" กิริยานั้น พึงบอกเนื้อความนั้นแก่พระอัตถุเทสกะ. ถ้วนดังนั้นลิ้มเสีย, รุ่งขึ้นต้องบอกแต่ซ่า. ถ้าลิ้มเสีย แล้วจะเข้าไปบิณฑบาต จึงจะลึกได้, สงฆ์ยังไม…
…งถึงสถานที่จัดแจกกุฏิและเกณฑ์ในการคัดเลือก โดยมีการเน้นถึงการบฺนทึกข้อมูลและการรายงานให้แก่พระอัตถุเทสกะเพื่อให้การดำเนินการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและโปร่งใส