วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ทุติโย ภาโค)
…ตุติ วา
ติณณ์ มหาภูตาน ปติฏฐา หุตวา ปจฺจโย โหติ วา น ชานาติ
อัตรานิ ติณ อมหาก ปฐวีธาตุ ปติฏฐา หุตวา ปัจจโย
โหตีติ น ชานนฺติ เอเสว นโย สพฺพตฺถาติ เอว์ อสมนาหารโต
มนสิกาตพฺพา ฯ
ปัจจยวิภาคโตติ ธาตูน หิ กมฺม จิ…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค และปัจจัยของธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี, อาโป, เตโช, และวาโย โดยอธิบายถึงการจัดตั้งและปฏิสัมพันธ์ของธาตุเหล่านี้ที่มีผลต่อธรรมชาติของสิ่งที่มีชีวิต นอกจากนี้ยั