หน้าหนังสือทั้งหมด

แหล่งข้อมูลการศึกษาเกี่ยวกับพระญาณในคัมภีร์พุทธโบราณ
177
แหล่งข้อมูลการศึกษาเกี่ยวกับพระญาณในคัมภีร์พุทธโบราณ
…ี่ว่า ไป มีไว้ส่องถึงเทพเจ้าใด ส่วนคำว่ Aggregative คัมภีร์อธิบายว่า เป็นญาณที่เกี่ยงจากลานสมาบัติ ผลสมาบัติ และนิรามสมาบัติ และกล่าวต่อไปว่าสามาถิติญาณคือสัพพุทยญาณ ทั้งนี้เพราะสมาบัติ ผลสมาบัติ และนิรามสมาบ…
บทความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับพระญาณในคัมภีร์พุทธโบราณโดยมุ่งเน้นที่วิชสมาบัติญาณและอัปปภูตญาณ การวิเคราะห์ความหมายของคำว่า "วิชิ" และการอธิบายวิชสมาบัติญาณที่เกี่ยวข้องกับญาณแห่งความรู้แจ้งโดยเฉพาะใน
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) หน้า 388
389
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ทุติโย ภาโค) หน้า 388
…มาปตฺติ ยา ธมฺมชาติ ฯ ฌาน เอว สมาปตฺติ ฌานสมาบัติ ฌานสมา ๆ ปตฺติยา วิถี ฌาน...วิถี ๆ ผล เอว สมาบัติ ผลสมาบัติ ผลสมาปตฺติยา วีถี ผล...วิถี ๆ จสทฺโท สมุจฺจโย ฯ สกลายปีติ ฌาน....ยญชาติ ปททวเย วิเสสน์ ฯ ฌาน...ยญจา…
…อหาที่นำเสนอในหน้าที่ 388 เกี่ยวกับการวิเคราะห์อภิธรรม รวมถึงการสำรวจวิถีและสมาปัตติในบริบทของฌานและผลสมาบัติ โดยอธิบายถึงลักษณะต่างๆ ของสมาปัตติที่อาจเกิดขึ้น และการเชื่อมโยงกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ข้อมูลที…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
126
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…มณ วฑฺฒนกฺกโม ฯ ยถา ปน กสิณาน นิสสนฺโท อารุปปา สมาธีน นิสสนฺโท เนวสัญญานาสัญญายตน์ วิปสฺสนานิสสนฺโท ผลสมาบัติ สมถวิปสฺสนานิสฺสนฺโท นิโรธสมาบัติ เอว์ ปุริมพรหมวิหารตฺตย นิสสนฺโท เอตฺถ อุเปกขาพรหมวิหาโร ฯ ยถา หิ…
บทนี้นำเสนอแนวคิดในวิสุทธิมคฺคสฺสที่เกี่ยวข้องกับเมตตา กรุณา และอุเปกขาในพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงขั้นตอนการปฏิบัติธรรมและการใช้สมาธิในการเจริญภาวนา รวมถึงการวิเคราะห์ปฏิปัตติและผลที่เกิดขึ้นจากการเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
358
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
… จิตติ อปเปติ ฯ ผลสมาปตฺตินินุนตาย เจตฺถ เสขสฺสาปี ผลเมว อุปฺปชฺชติ น มคฺโค ฯ เย ปน วทนติ โสตาปนฺโน ผลสมาบัติ สมาปชุชิสสามีติ วิปสฺสน์ ปฏฐเปตวา ๑. ขุ. ป. ๑๑/๕๘ - ๒. ม. ม. ๑๒/๕๔๓ - ๓. ม. ลมาปชุชนกฺขโม
บทความนี้นำเสนอการศึกษาวิสุทธิมรรคที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุผลสมาปตฺติในทางธรรมและการพัฒนาจิต โดยเน้นถึงแนวคิดและคำสอนที่สำคัญเกี่ยวกับการทบทวนปฏิบัติธรรมเพื่อให้สามารถเข้าถึงผลแห่งการบรรลุในวิสุทธิมรรค
การปฏิบัติในสมาธิและวิปัสสนา
365
การปฏิบัติในสมาธิและวิปัสสนา
…ิ สมถวเสเนว อุสสกฺกติ โส เนวสัญญานาสัญญา ยตนสมาบัติ ปตฺวา ติฏฐิติ โย ปน วิปัสสนาวเสเนว อุสสทุกติ โส ผลสมาบัติ ปตฺวา ติฏฐิติ โย ปน อุภยวเสเนว อุสสกีตวา ปุพฺพกิจฺจํ กตฺวา เนวสัญญานาสัญญายตน์ นิโรเธติ โส ติ สมาปช…
บทนี้อธิบายถึงการปฏิบัติเพื่อเข้าถึงนิโรธและการวิเคราะห์สมาธิที่เกิดขึ้น. โดยมีการอธิบายแนวทางการปฏิบัติเพื่อให้เกิดผลในด้านการตั้งใจในการปฏิบัติและการเข้าถึงนิพพาน. อธิบายถึงสถานะของผู้ปฏิบัติเมื่อถึ
วิภัชธรรมาภรณ์ ภาค ๑ ตอน ๑
56
วิภัชธรรมาภรณ์ ภาค ๑ ตอน ๑
…ณ จัดเป็น ๔ เพราะเป็นผลของจิตที่ประกอบด้วย มรรค ๕ โลกฏรวิญญาณนั้น เป็นไป ๒ ทาง คือทางมรรควิธี ๑ ทาง ผลสมาบัติ ๑ และ วิญญาณทั้งสิ้นมี ๑๖ ในภูมิ ๕ ดังกล่าวมาข้างนี้ ปาตุรพิมพ์ไวเป็น อุปปุคฆีย เข้าใจว่าพิรุณ ที่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงเรื่องอุปปุคฆะและความหมายของวิญญาณในแง่ของทุกข์และสุข ระบุวิญญาณที่แบ่งออกเป็นหลายประเภท รวมทั้งการอรรถาธิบายถึงรูปวาจรวิญญาณและโลกฏรวิญญาณว่าเป็นผลของจิตที่ทำตามมรรค 5 ตามกรอบของพระ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 403
403
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 403
… ฯ ก็ผลแม้ที่เกิดขึ้นตามหน้าที่ของตนแก่เหล่าพระโยคีผู้เห็นแจ้งอยู่ โดย นัยตามที่กล่าวแล้ว ในวิถีแห่งผลสมาบัติ ท่านก็เรียกว่าวิโมกข์ มี สุญญตวิโมกข์เป็นต้น ด้วยอำนาจแห่งวิปัสสนาเป็นเหตุมาเหมือนกัน ฯ ส่วนชื่อทั้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์และเข้าใจมรรคและผลในพระอภิธรรม โดยเน้นถึงวิปัสสนาและวิโมกข์ที่ทำให้เกิดการเห็นแจ้งในหลักธรรม ทั้งในมรรคและผล การบรรลุของพระอริยบุคคลเช่นโสดาบันและสกิทาคาสี ประเด็นสำคัญคือค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
370
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…จากพระบาลีมีอาทิว่า เนวสัญญานาสัญญายตนะแห่งพระอริยเจ้าผู้ออก จากนิโรธ เป็นปัจจัยโดยสมนันตรปัจจัยแห่งผลสมาบัติ ดังนี้ ฯ ก็ เนวสัญญานาสัญญายตนะ ซึ่งดับไปแล้วสิ้นกาลมี ๒ วันเป็นต้น ยังเป็น สมนันตรปัจจัยแห่งผลสมบั…
…้นอย่างไม่มีระหว่าง นอกจากนี้ความสิ้นหมดของสัญญาและไม่สัญญาในพระอริยเจ้าก็มีความสำคัญที่เชื่อมโยงกับผลสมาบัติ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
180
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…าม สมควรแก่บุคคลนั้นๆฯ สองบทว่า สพฺพต์ถาปิ สมาปตฺติวีถีย์ ความ ว่า ในวิถีแห่งฌานสมบัติ และในวิถีแห่งผลสมาบัติแม้ทั้งสิ้นฯ ชวน จิตที่เป็นกามาวจร บัณฑิตกล่าวไว้ ๓ ครั้ง โดยกำหนดอย่างสูง ฯ แต่มรรคชวนะและอภิญญาชวน…
เนื้อหาชี้ให้เห็นถึงการหยุดการกระทำทางจิตวิญญาณ อนาคามิผล และอรหัตตผล และการวิเคราะห์จิตที่เกิดขึ้นตามประเภทบุคคล โดยมุ่งแสดงการกำหนดวิถีจิต ที่เกี่ยวข้องกับอภิญญาและมรรค สมาบัติ การกำหนดประเภทบุคคลใน
ความแตกต่างของบุคคลในพระพุทธศาสนา
404
ความแตกต่างของบุคคลในพระพุทธศาสนา
…ล ในโลก ฯ นี้เป็นความต่างแห่งบุคคล ในอธิการว่าด้วยบุคคลนี้ ฯ [ประเภทสมาบัติ] ก็บรรดาสมาบัติเหล่านี้ ผลสมาบัติย่อมทั่วไปแม้แก่พระอริยบุคคล ทั้งสิ้น ด้วยอำนาจผลตามที่เป็นของตน ๆฯ แต่การเข้านิโรธสมาบัติ ย่อมมีได้…
เนื้อหานี้พูดถึงความแตกต่างของบุคคลในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงพระอนาคามีและพระอรหันต์ที่ละกิเลสได้เด็ดขาด ไม่มีเหลือ นอกจากนั้นยังอภิปรายถึงสมาบัติ ผลของสมาบัติ และการเข้าถึงนิโรธสมาบัติ ซึ่งเป็นขั้นพื
วิสุทธิมรรค: กฎเกณฑ์และฌาน
130
วิสุทธิมรรค: กฎเกณฑ์และฌาน
…เป็นลำดับแห่ง มรรค (๑) ในภวังคฌานในรูปารูปภพ (๑) ในเนวสัญญานาสัญญา ยตนะอันเป็นปัจจัยแห่งนิโรธ (๑) ในผลสมาบัติแห่งท่านผู้ออกจาก นิโรธ (๑) ในสถานเหล่านั้น ผลอันเป็นลำดับแห่งมรรคาหามีเหนือ ๓ ชวนะไปไม่ เนวสัญญานาส…
เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการกำหนดกาลในสถานที่ต่างๆ และหลักการปฏิบัติฌานตามวิสุทธิมรรค โดยเน้นว่าผลทางจิตที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติที่เข้าถึงฌาน ปฐมฌาน รวมถึงการเข้าใจในตำแหน่งและความสำคัญของฌานในกระบวนกา
การจำแนกและการแสดงธรรมในพระวิสุทธิมรรค
285
การจำแนกและการแสดงธรรมในพระวิสุทธิมรรค
…ิยสัจ ๑๖ อย่างนี้ มหาฎีกาท่านเรียก โสฬสาการ (อาการ ๑๖) ๒. ทิพวิหาร ได้แก่รูปาวจรฌาน อริยวิหาร ได้แก่ผลสมาบัติ
ในพระวิสุทธิมรรคมีการจำแนกธรรมโดยการแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่น กุศลธรรม อริยสัจ และการระบุลักษณะต่างๆ เช่น ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค โดยมีการประมวลมาในรูปแบบที่ชัดเจน การอธิบายธรรมอย่างลึกซึ้งด้วยอร
อริยมรรคและอริยผลในวิชาธรรมกาย
459
อริยมรรคและอริยผลในวิชาธรรมกาย
…ริยผลในวิชาธรรมกาย เป็นลำดับแบบเดียวกันกับที่แสดงไว้ในพระไตรปิฎก โสดาปัตติผลมรรค ควรรู้ยัง โสดาปัตติผลสมาบัติ ควรรู้ยัง สกทามิมรรค ควรรู้ยัง สกทามิมผลสมาบัติ ควรรู้ยัง อนาคามิมรรค ควรรู้ยัง อนาคามิมผลสมาบัติ ค…
การศึกษาลำดับการเข้าถึงอริยมรรคและอริยผลในวิชาธรรมกายเผยให้เห็นความสัมพันธ์ที่ชัดเจนกับพระไตรปิฎก ตั้งแต่โสดาปัตติผลมรรคไปจนถึงอรหันต์มรรค การบรรลุผลมีความแตกต่างจากคัมภีร์โยคาวจร โดยลำดับการเข้าถึงธร
พระอนาคามีและการปลดปล่อยจากกิเลส
517
พระอนาคามีและการปลดปล่อยจากกิเลส
…นาคามีอริยบุคคลนี้ นอกจากจะประหารอนุสัย ได้อีก ๒ ประการ ดังกล่าวมาแล้ว ยังสามารถที่จะเข้าถึง อนาคามิผลสมาบัติ เสวยอารมณ์พระนิพพานได้ตามจิต ปรารถนาอีกด้วย แต่ก็ยังเป็นสมาบัติอ่อนๆ ไม่เข้มข้นเหมือน นิโรธสมาบัติข…
…ไปเกิดในพรหมโลกที่สูงส่งและบรรลุพระอรหันต์ในที่สุด คุณสมบัติของพระอนาคามีนี้ช่วยให้เขาเข้าถึงอนาคามิผลสมาบัติและสร้างโอกาสไปเกิดในพรหมโลกได้จากการปฏิสนธิด้วยฌานสมาบัติ.
การเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐานและผลของอนาคามี
429
การเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐานและผลของอนาคามี
…้งทางกาย วาจา และใจ เพราะพรหมที่สถิตอยู่ในอตัปปาสุทธาวาสภูมินี้ จะเข้า ฌานสมาบัติ หรือมิฉะนั้นก็เข้าผลสมาบัติอยู่เสมอ นิวรณธรรม ซึ่งเป็นกิเลสเครื่องข้องอันเป็นเหตุทำให้ร้อนใจไม่มีโอกาสที่จะ เกิดขึ้นได้เลย ฉะนั…
…ิตที่สงบเสงี่ยม เล่าเรื่องราวของการหลุดพ้นและความเยือกเย็นทางจิตใจที่เกิดจากการเข้าฌานสมาบัติและผลิตผลสมาบัติ
พระธรรมกายและพุทธลักษณะ
1
พระธรรมกายและพุทธลักษณะ
…รมกาย มีพระเศียรอันประเสริฐ คือพระสัพพัญญุตญาณ มีพระเกศางามประเสริฐ คือพระนิพพาน อันเป็น อารมณ์ แห่งผลสมาบัติ มีพระนลาฏอันประเสริฐ คือ จตุตถฌาน มีพระอุณาโลมอันประเสริฐ ประกอบด้วยพระรัศมี คือ พระปัญญา ในมหาวชิร…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระธรรมกายและพุทธลักษณะ โดยการเปรียบเทียบต่างๆ ของพระพุทธญาณซึ่งได้แก่สัพพัญญุตญาณ, นิพพาน, และจตุตถฌาน ที่ถูกอธิบายเพิ่มเติมในทางพระธรรม.
ประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์
104
ประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์
20. เสด็จลงจากเทวโลก ใกล้ประตูสังกัสสนคร 21. ทรงเข้าผลสมาบัติต่อเนื่องกัน 22. ทรงตรวจดูเวไนยชน 2 วาระ 23. เมื่อเรื่องเกิดขึ้น จึงทรงบัญญัติสิกขาบท 24. เมื่อเหตุต…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติและประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์ ก่อนที่จะมาถึงการตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทุกพระองค์ล้วนมีการปฏิบัติที่เป็นแบบแผนเดียวกัน ซึ่งรวมถึงการเข้าสมาบัติ การตรว
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโธราน 1: วิริยสมาบัติญาณ
354
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโธราน 1: วิริยสมาบัติญาณ
…5 ภูฏาสมาปทินียสูตร กล่าวถึงพัทธิ์คำคำว่า “วิริธญาณ” โดยเชื่อโยงกับการเข้าหากรร มสมาบัติและอรรถิดต่อผลสมาบัติของพระพุทธองค์ (DT 3/55 CS) 16 ช้าง 10 ตระกูลได้แก่ 1. กาบพวกหัวดี สี่ สี 2. คณิทิสีเหมือนสี่นำเข้ 3…
วิริยสมาบัติญาณ เป็นหนึ่งในญาณของพระธรรมกายที่ปรากฏในคาถาธรรมกาย แต่ไม่พบในพระไตรปิฎก คำนี้แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 'วิริ' ที่เกี่ยวข้องกับพลังอันมหาศาล ซึ่งอธิบายผ่านการพูดถึงช้าง 10 ตระกูล ที่แสดงถึงก
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
366
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…คเค สงฺขาเร อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ ฯ วิปสฺสนา ปเนสา ติวิธา โหติ สังขารปริคคุณหณกวิปัสสนา ผลสมาบัติวิปัสสนา นิโรธสมาบัติวิปัสสนาติ ฯ ตตฺถ สังขาร ปริคคุณหณกวิปสฺสนา มนทา วา โหตุ ติกฺขา วา มคฺคสฺส ปทฏฺ…
…ดมคติทางพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงการปฏิบัติทั้งสามประเภทของวิปัสสนา ได้แก่ สังขารปริคคุณหณกวิปัสสนา ผลสมาบัติวิปัสสนา และนิโรธสมาบัติวิปัสสนา ซึ่งมีการนำเสนอถึงการเจริญภาวนาและการเข้าใจในธรรมชาติของทุกข์และอนิ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อุปนยะและอุปเนยย
299
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อุปนยะและอุปเนยย
…พราะว่า กิเลสทั้งหลายของสัทธิวิหาริกจะละด้วยมรรคที่พระอุปัชฌายะเจริญ หาได้ไม่ เธอจะอยู่เป็นผาสุกด้วยผลสมาบัติของท่านก็ไม่ได้ จะทำให้ แจ้งซึ่งพระนิพพานที่ท่านทำให้แจ้งก็ไม่ได้ เพราะเหตุนั้น จึงมีคำ อธิบายว่า โล…
ในบทนี้กล่าวถึงแนวทางและวิเคราะห์ธรรมที่เรียกว่า อุปนยะ ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการนำธรรมเข้าสู่จิตใจ ทำให้บุคคลรู้แจ้งถึงความจริงในพระนิพพาน ซึ่งอาจจะไม่สามารถได้จากเครื่องประดับภายนอก หรืออาจจะ