มหัคคตชวนะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ามลำดับ โดยชื่อว่าบริกรรม อุปจาร อนุโลม และโคตรภู แล้วดับไป ในลำดับกามาวจรชวนะดับไปนั้นนั่นแล บรรดา มหัคคตชวนะและโลกุตตรชวนะ ๒๖ นั้น (มหัคคตชวนะ ๑๘ โลกุตตร ชวนะ ๘) ชวนะใดชวนะหนึ่ง ที่ 4 หรือที่ ๕ หยั่งลงสู่อัปป…

ในหน้าที่ 144 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงมโนทวารและผลของวิธีการจิต รวมทั้งการเจาะลึกไปยังภวังคบาต (จิตตกภวังค์) การเกิดของตทาลัมพนะ และการระบุชวนะที่เกิดขึ้นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับญาณ ไม่ว่าจะเป็นก

…ี ๔ หรือ ๕ ในเวลาเป็นไป รวดเร็ว ในกาลทำยมกปาฏิหาริย์เป็นต้น ดังนี้บ้าง ฯ แต่สำหรับ บุคคลผู้เริ่มแรก มหัคคตชวนะ และอภิญญาชวนะ ในปฐมอัปปนา แล่นไปคราวเดียวเท่านั้น แม้ในกาลทุกเมื่อ ฯ ต่อจากนั้นก็เป็น ภวังคบาต (จิต…

ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกานี้ เนื้อหาพูดถึงการเกิดและลักษณะของจิต การปรากฏของจิตในช่วงเวลาต่าง ๆ ทั้งในปัจจเวกขณจิต ในเวลาที่มีการปฏิบัติธรรม และกรรมวิธีในการเข้าถึงนิโรธสมาบัติ โด

…ภวังค์ และจุติ ชื่อว่าทวารวินิมุตจิต (จิตพ้นจากทวาร)ฯ บรรดาจิตเหล่านั้น จิต ๓๖ คือ ทวิปัญจวิญญาณ และมหัคคตชวนะ โลกุตตรชวนจิต ชื่อว่าเอกทวาริกจิต (จิตที่เป็นไปในทวารเดียว) ตามสมควร ฯ ส่วน มโนธาตุ ๓ ชื่อว่าปัญจทว…

บทความนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับทวารทั้งห้าตามอภิธัมมัตถสังคหะ ได้แก่ จักขุทวาร, โสตทวาร, มานทวาร, ชิวหาทวาร, กายทวาร, และมโนทวาร โดยอธิบายถึงการเกิดของจิต ๔๖ ภายใต้ปัญจทวารและทวารวินิมุตจิตที่มีงาน

…ลมีอดีตกาลเป็นต้น เหตุไม่มีความพินาศ ฯ บทว่า ยถารห์ คือโดยอนุรูปแก่กามาวจรชวนะ อภิญญาชวนะ และ ชวนะมีมหัคคตชวนะที่เหลือเป็นต้น ๆ จริงอยู่ สำหรับกามาวจรชวนะ เว้นจากหสิตุปบาทจิต มีอารมณ์ทั้ง 5 อย่าง เป็นไปใน ๓ กาล…

เนื้อหานี้พูดถึงการวิเคราะห์อารมณ์ต่างๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเฉพาะความเข้าใจในคำว่า ยินดี และโผฏฐัพพะ เพื่อเข้าใจในธรรมารมณ์ และการเป็นอยู่ภายใต้กาลต่างๆ เช่น พระนิพพาน และความหมายที่ถูกต้องของอาร

…่าวไว้ ๓ ครั้ง โดยกำหนดอย่างสูง ฯ แต่มรรคชวนะและอภิญญาชวนะ กล่าวไว้ครั้งเดียว คือคราวเดียว เท่านั้น มหัคคตชวนะและโลกุตตรชวนะที่เหลือ เว้นอภิญญาชวนะ และมรรคชวนะเสีย ย่อมได้แม้เป็นอันมาก เพราะเป็นไปในวิถีสมาบัติ …

เนื้อหาชี้ให้เห็นถึงการหยุดการกระทำทางจิตวิญญาณ อนาคามิผล และอรหัตตผล และการวิเคราะห์จิตที่เกิดขึ้นตามประเภทบุคคล โดยมุ่งแสดงการกำหนดวิถีจิต ที่เกี่ยวข้องกับอภิญญาและมรรค สมาบัติ การกำหนดประเภทบุคคลใน