อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา : หน้า 147/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 147 ไป ๒ ครั้ง หรือเพียง 5 ครั้ง ฯ แต่ในเวลาเป็นไปอ่อน ในเวลา ใกล้จะตายเป็นต้น เกิด ๕ ครั้งเท่านั้น ฯ ครั้งเท่านั้น ๆ แต่อาจารย์ทั้งหลายกล่าวว่า ปัจจเวกขณจิตของพระผู้มีพระภาคเจ้า มี ๔ หรือ ๕ ในเวลาเป็นไป รวดเร็ว ในกาลทำยมกปาฏิหาริย์เป็นต้น ดังนี้บ้าง ฯ แต่สำหรับ บุคคลผู้เริ่มแรก มหัคคตชวนะ และอภิญญาชวนะ ในปฐมอัปปนา แล่นไปคราวเดียวเท่านั้น แม้ในกาลทุกเมื่อ ฯ ต่อจากนั้นก็เป็น ภวังคบาต (จิตตกภวังค์) ส่วนมักคุปบาท (การเกิดมรรค) ทั้ง 4 มีในขณะจิตเดียว ฯ ต่อจากนั้น ผลจิต ๒-๓ เกิดขึ้นตามสมควร ฯ ต่อจากนั้นไปก็เป็นภวังคบาต (จิตตกภวังค์) ฯ ก็ในกาลเป็นส่วน เบื้องต้นแห่งนิโรธสมาบัติ อรูปวจรชวนะที่ 4 แล่นไป ๒ ครั้ง ๆ ต่อจากนั้นก็ถูกต้องนิโรธ ฯ แต่ในเวลาออก เมื่ออนาคามิผลหรือ อรหัตตผลเกิดขึ้นคราวเดียวตามสมาควร แล้วดับไป ก็เป็นภวังคบาต (จิตตกภวังค์) เลยฯ บัณฑิตพึงทราบว่า เพราะกระทำคำว่า แต่ในสมาบัติวิถี ในที่ทั้งหมด ไม่มีวิถีนิยมดุจกระแสภวังค์ จึงได้ชวนะ แม้เป็นอันมากฯ બૈ [สังคหคาถา] กามาวจรชวนะ บัณฑิตกล่าวไว้ ๒ ครั้ง มรรคชวนะ และอภิญญาชวนะกล่าวไว้ ครั้งเดียว แต่ท่านได้ชวนะที่เหลือแม้เป็น อันมาก ฯ นี้เป็นชวนนิยมในวิถีสังคหะนี้ ฯ