สัมพันธ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 11

…วัชชนะ จงมีในลำดับ แห่งภวังค์ ท่านมีชื่อว่าทัสสนะเป็นต้นอย่างใดอย่างหนึ่ง จงมีในลำดับ แห่งอาวัชชนะฯ สัมพันธ์ความว่า ด้วยอำนาจแห่งจิตตุปบาทเพียงเท่านี้ ๑๓ ขณะจิตก็เต็มบริบรูณ์ ฯ [อธิบายตทาลัมพนะไม่เกิด บทว่า …

เนื้อหานี้อภิปรายเกี่ยวกับการเกิดขึ้นของตทาลัมพนะในปริบทของจิตและอารมณ์ โดยชี้ให้เห็นถึงการไม่มีการเกิดตทาลัมพนะซ้ำใน ๒ หน่วยอารมณ์ เนื่องจากไม่เพียงพอแก่การเกิดในช่วงระยะเวลา ๑๔ ขณะจิต ซึ่งสร้างความเ

…ยอัปปนาชวนะ] ความต่างแห่งวิภูตารมณ์ไม่มี เพราะอัปปนาเกิดในเวลาอารมณ์ แจ่มแจ้ง (ปรากฏชัด) เท่านั้น ฯ สัมพันธ์ความว่า แท้จริง บรรดา ชวนะที่เป็นมหัคคตะแล้วโลกุตตระ ๒๖ นั้น ชวนะใดชวนะหนึ่งลงสู่ อัปปนาวิถีฯ ประกอ…

…เภทจิตที่เกี่ยวข้องกับชวนะในสภาวะอัปปนา อธิบายถึงจิตทั้ง 4 ดวงในกระบวนการอัปปนา รวมถึงบริกรรมและความสัมพันธ์ของชวนะในบรรดาจิตต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีการอธิบายถึง characterization ของดวงจิตภายใต้การเกิดขึ้นและดั…

…นอิฏฐมัชฌัตตารมณ์ (อารมณ์ที่ชอบใจปาน กลาง)ฯ จริงอยู่ ท่านอาจารย์จักแยกกล่าวอติอิฏฐารมณ์ไว้ต่างหาก ฯ สัมพันธ์ความว่า ในอิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นกุศลวิบาก ๆ แต่ในอิฏฐารมณ์สัน…

…ชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สัมพันธ์กับจิตต่าง ๆ โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับประเภทของอัปปนาและวิบากจิตที่เกี่ยวข้อง ในการศึกษาครั้งนี้สาม…

… เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้วอเหตุกวิบากจิตตุป บาทย่อมเกิดขึ้น โดยความเป็นตทารมณ์ ดังนี้ ฯ ๆ บทว่า ตสฺมา สัมพันธ์ความว่า เพราะเหตุที่ตทารมณ์และภวังค์ สหรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้นมีในที่สุดแห่งโทมนัสชวนะ ฯ ฉะนั้น ตทาร…

…ถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่านี้อย่างละเอียด เน้นการ…

…นภูมิ ฯ นัยใน วิญญาณัญจายตนภูมิเป็นต้น แม้ที่เหลือ ก็อย่างนั้น ๆ [อธิบายความใน ๒ คาถา] ที่เป็นวิบาก สัมพันธ์ความว่า "บุคคลทั้งหลายผู้เป็นปุถุชนก็ดี เป็นพระ โสดาบันก็ดี และเป็นพระสกทาคามีก็ดี ย่อมไม่ได้ในชั้น…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของพรหมในชั้นต่าง ๆ โดยเริ่มจากคำนิยามที่หลากหลายถึงว่าสุทธาวาส และการอธิบายความสำคัญของพระอรหันต์กับการเข้าถึงชั้นพรหมที่สูงขึ้นในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งสรุปได้ว่าบุคคลที่ไม่ใ

…ื่อจะแสดงประมาณ อายุของเทวดา โดยการนับปีของมนุษย์เสียเอง จึงได้กล่าวคำเป็นต้นว่า "นวสตญฺจ" ดังนี้ ฯ สัมพันธ์ความว่า "๕๒๑ โกฏิปีกับ 5 ล้านปี เป็นประมาณอายุในพวกเทวดาชั้นวสวัดดี" ฯ

…ช้อัตราส่วนการคูณเพื่อเปรียบเทียบ โดยยกตัวอย่างปีทิพย์กว่า ๑,๐๐๐ ปีทิพย์ถึง ๑๖,๐๐๐ ปีทิพย์และอายุที่สัมพันธ์กับปีของมนุษย์ที่สูงถึง ๕๒๑ โกฏิปีถึง ๕ ล้านปีบน. ปรากฏว่า ผู้ศึกษาได้เข้าใจในการนับปีและการประมาณอ…

…ย่างใดอย่างหนึ่งไป ด้วยความสำคัญว่า เป็นของ ของตนๆ เท่านั้น และอทินนาทานของเหล่าชนผู้ชอบคัดค้านความ สัมพันธ์กันแห่งกรรมและผลของกรรม ย่อมมีด้วยโมหมูลจิตฯ แม้ใน มุสาวาทเป็นต้น บัณฑิตพึงประกอบคำตามสมควรอย่างนั้…

…ทาน ศีล และภาวนาอันเป็นกระบวนการในการทำให้เกิดกรรมดีในใจของผู้ปฏิบัติ ปรัชญาบทนี้ทำให้เราเห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิต กรรม และการกระทำอันเป็นมงคลได้ชัดเจนขึ้น.

…ิสนธิจิตนั้น เหมือนอย่างในประโยคว่า "โอสถทั้งหลายเหล่านั้นนั่นแล"ฯ สองบท ว่า "อสติ วีถีจิตตุปฺปาเท" สัมพันธ์ความว่า "เมื่อความเกิดขึ้นแห่งวิถี จิตในระหว่าง ๆ ไม่มี จิตนั้นนั่นแลเป็นจุติจิต แล้วก็ดับไป " ฯ อธ…

ในบทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ของจิตต่าง ๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่าจิตนั้นมีลักษณะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เชื่อมโยงกัน…

… โดย ความเป็นกิเลส (โดยมีสภาพเป็นกิเลส)” กรรมภพท่านถือเอาโดยสัง ขารศัพท์ เพราะเป็นเหมือนกับกรรมภพ ฯ สัมพันธ์ความว่า ก็อวิชชา และสังขาร ท่านก็ถือเอาโดยศัพท์ว่า ตัณหาอุปาทานและภพเหมือนกันฯ แม้ในคำเป็นต้นว่า ตถ…

…วิชชา ตัณหา และอุปาทานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นถึงการเกิด ความแก่ และความดับของวิญญาณ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตตามอำนาจของเหตุทั้งสามที่กล่าวถึง เช่น ตัณหา อุปาทาน และภพ โดยมีการอ้า…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 424 กรรมฐานนั้น ฯ สัมพันธ์ความว่า มีการสงเคราะห์วิสุทธิ์ ด้วยนัย ๒ อย่าง ฯ [อธิบายไตรลักษณ์] ที่ชื่อว่าลักษณะ ก็เพราะอรรถว่า …

บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ของกรรมฐานกับความไม่เที่ยง ทุกข์ และอนัตตาในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการพิจารณาไตรลักษณ์แ…

…้น) คือเป็นประตูแห่งมรรคผลที่เป็นโลกุตตระ กล่าว คือวิโมกข์ ด้วยอำนาจความพ้นไปจากธรรมที่เป็นข้าศึก ฯ สัมพันธ์ ความว่า อนุปัสสนาที่เป็นไปในสังขารทั้งหลายว่าไม่เที่ยง ปล่อยวาง คือละวิปัลลาสนิมิต ที่เรียกว่าสัญญ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอนุปัสสนา ๓ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงการหลุดพ้นจากอัตตาและความทุกข์ ซึ่งรวมถึงการปล่อยวางในสังขารที่เป็นไปไม่ได้ และการเห็นจริงต่อความไม่เที่ยงและทุกข์ โดยอธิบายการเข้าถึงวิโมกข

…ศส ปรองดองกันปันเขต แดนอาณาจักรทั้ง ๒ และจัดวิธีปกครองคนในอำนาจกับคนผู้พำนักของรัฐบาลนั้นเพื่อรักษา สัมพันธไมตรี ให้สนิทสนมโดยสมแก่สมัย พระราชกรณียกิจส่วนรัฏฐาภิบาลโนบายที่พรรณนา พอเป็นนิทัสสนนัย จัดเป็นมงคล…

…ส ที่ได้มีการทำสัญญากับรัฐบาลฝรั่งเศสเพื่อป้องกันความขัดแย้งระหว่างประเทศและรักษาไว้วรรณกรรมแห่งความสัมพันธไมตรีในสมัยนั้น การวิเคราะห์เฉพาะในเรื่องการปกครองและความสัมพันธ์กับประชาชน ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการดำ…

…้างเมืองยิ่งขึ้น ทั้งทรงแก้ไขพระราชบัญญัติภาษีอากร ผ่อนผันให้ สมแก่กาลสมัย ตั้งพระราชหฤทัยสอดส่องทางสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับราษฎรผู้มีความเดือดร้อน เพราะอาชีพ แลไม่สะดวกด้วยประการไร ๆ ทรงเอาเป็นพระราชธุระแก้ไขผ…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ทรงตั้งใจสวามิภักดิ์ในการทำให้ประสบความสำเร็จในพระกรณียกิจ ซึ่งมีประโยชน์แก่ประชาชน โดยการลงพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการปฏิรูป พระราชบัญญัติสหกรณ์อุดหนุน และการดูแลพระราชสัญญ

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 265 ฉอนุสสตินิทฺเทโส อวีจิมหานิรโย ชมพูที่โป จ อมรโคยาน สตฺตสหสฺสโยชน์ ตถา ปุพพวิเทห์ อุตตรกุรุ อฏฐสหสฺสโยชน์ เอกเมโก เจตฺถ มหาทีโป ปญฺจ

…นี้ ผลที่ได้จะทำให้สถิติการประพฤติปฏิบัติต่อสังคมดีขึ้น เห็นได้ว่าความเชื่อมโยงของบุคคลในวงการต่างๆ สัมพันธ์กับการปฏิบัติตามแนวทางทางพระพุทธศาสนาอย่างชัดเจน และยังควรเป็นที่สังเกตว่าในบริบทต่างๆ ยังมีหลักการ…

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 216 เรียกว่า พากย์ เช่น ปุตฺโต มาตาปิตเรา สมสม ปฏิปชฺชนฺโต ปลิศ ลภติ เป็นตัวอย่าง, ตอนมี…

บทนี้กล่าวถึงวิธีการศึกษาตำราเกี่ยวกับพากย์ในบาลี โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างบทต่าง ๆ และกฎการประกอบประโยค การศึกษาวิธีการเชื่อมโยงคำพูดจะช่วยให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพ…

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 252 ศัพท์ อาวธารณะ ใน เอาตเกน, ปิตา สยกัตตา ใน สเปส เปสิ อาขยาตบท กัตตุวาจก. เอเตน วิเสส…

บทนี้อธิบายถึงศัพท์และวากยสัมพันธ์ในภาษาบาลี โดยเน้นการใช้ศัพท์เฉพาะในสถานการณ์ต่างๆ รวมถึงการวิเคราะห์ข้อกำหนดทางไวยากรณ์ที่สัมพันธ์…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 234 วิสุทธิมคฺเค ตมป์ อภิญฺเญยฺย์ รูป์ ฯเปฯ วิญญาณ์ จกฺขุ มโน รูปา ธมฺมา จกฺขุวิญญาณ์ มโนวิญญาณ์ จกฺขุสมผสฺโส มโนสมผสฺโส จกฺขุสมผสฺสชา

…ธิมคฺคซึ่งเป็นทางสู่การปลดปล่อยจากทุกข์ โดยมีการอธิบายถึงวิญญาณและธาตุต่างๆ เช่น จกฺขุ มโน และอื่นๆ สัมพันธ์กับการพัฒนาจิตให้สูงขึ้น ผ่านการเข้าถึงฌานและการประสบกับโลกุตตรธรรม ซึ่งมีผลต่อการลดละความทุกข์และก…

…อฉัฏฐีวิภัตติแน่ ก็ต้องอาศัยคำต่อของศัพท์ คืออายตนิบาต จึงจะเข้าใจได้ดี ว่าเป็นวิภัตติอะไรแน่ ถ้าทางสัมพันธ์เนื่องกับกิริยา ก็คงเป็นจตุตวิภัตติ ถ้าเนื่องด้วยนามเป็นฉัฏฐีวิภัตติ นี้เป็นข้องควร สังเกตเรื่องจตุ…

…ตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกันและการสัมพันธ์กับกิริยาและนาม นักเรียนจะมีความชำนาญเพิ่มขึ้นเมื่อได้อ่านและแปลหนังสือมากขึ้น อ้างอิงแหล่งข้อมูลนี…

…อชนิดแห่งฤทธิ์ บทว่า "น้อม (จิต มุ่งไป" คือทำ (จิต) ให้โน้มไปสู่ฤทธิที่จะพึงบรรลุ” ให้เอียงไปหาฤทธิ สัมพันธ์ห่างไปนั่นเอง ท่านเลยแก้ สิปปกมุม เป็นการคำนวณ และการดนตรีเป็นต้นไป เมื่อเป็นเช่นนั้น การสามารถจัดพ…

บทนี้เสนอความหมายและการศึกษาเกี่ยวกับฤทธิในพระไตรปิฎก โดยอธิบายการใช้จิตและการมุ่งไปสู่ฤทธิที่ต้องการ รวมถึงการฝึกจิตเพื่อให้เกิดอภิญญาและอิทธิ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเตรียมจิตให้พร้อมสำหรับการบร

… อัปปมาณสุภะ และ สุภกิณหะ) ๔. "เท่านั้น" คำนี้แปลจากศัพท์ เกวส์ ต้นประโยค (เกวล์ ปณิธ...) เข้าใจว่า สัมพันธ์พึงประโยคหลังด้วย เพราะมี ๒ ศัพท์ควบอยู่ (สุภกิณหโต จ...)

ในเนื้อหาเรื่องนี้กล่าวถึงการละลายของน้ำในพรหมโลก โดยความหมายของ 'น้ำ' ที่ถูกสัญลักษณ์ในการอ้างอิงถึงเปลี่ยนแปลงในระดับต่าง ๆ ของโลกและปรากฏการณ์ที่เกิดจากอากาศทั้งเบื้องบนและเบื้องล่าง ที่รวมกันจนกลา