อาทิกัมมิกะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

ก. วิภังค์ หรือ สุตตวิภังค์ ว่าด้วยสิกขาบทในปาฏิโมกข์ แบ่งเป็น 2 คัมภีร์ คือ 1. อาทิกัมมิกะ หรือ ปาราชิก (อา) ว่าด้วยสิกขาบทที่เกี่ยวกับอาบัติหนัก ตั้งแต่ ปาราชิกถึง อนิยต (Major Offences) จั…

ก. วิภังค์ หรือ สุตตวิภังค์ แบ่งออกเป็น 2 คัมภีร์ ได้แก่ อาทีกัมมิกะ ซึ่งว่าด้วยสิกขาบทที่เกี่ยวกับอาบัติหนัก และปาจิตติยะ ที่เกี่ยวกับอาบัติเบา และภิกขุนีวิภังค์ ข. ขันธกะ ว่าด้วยสิกขาบทนอกปาฏิโมกข์

… วีตโทสจิต (จิต ปราศจากโทสะ) จิตที่เหลือทั้งหลาย คืออกุศลจิต ไม่ถึงซึ่งการ ๑๐ โดยมากที่ท่านใช้ศัพท์ อาทิกัมมิกะ (ผู้แรกทำ) ในที่นี้ท่านยักโวหารใช้ อกตาภินิเวส

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์จิต ๑๖ ประเภทตามคำสอนในวิสุทธิมรรค โดยเริ่มจากการอธิบายภาวะของภิกษุที่มีความสามารถในการเข้าใจจิตของผู้อื่นในระดับที่เป็นปัญจโวการและจตุโวการ รวมถึงการทำบริกรรมเริ่มต้นจากการ

…ละอัปปนาสมาธิ ปรารภปฏิภาคนิมิต ในกรรมฐาน ๒๒ นั้น เป็นไป ๆ คืออย่างไร ๆ คือว่า ก็เมื่อ พระโยคาวจร ผู้อาทิกัมมิกะถือเอานิมิตในกสิณมีมณฑลแห่งปฐวีกสิฯ เป็นต้น อารมณ์นั้น ท่านเรียกว่า ปริกรรมนิมิต และภาวนานั้น ชื่อว่…

บทความนี้สำรวจความแตกต่างในการภาวนาผ่านกรรมฐาน ๔๐ โดยเน้นที่นิมิตและผลลัพธ์การทำสมาธิ อธิบายถึงการสำเร็จในการฝึกจิตผ่านประสบการณ์ที่ได้จากนิมิตต่างๆ เช่น ปริกรรมนิมิตและอุคคหนิมิต พร้อมทั้งบทบาทของอุป

…๑๘ ถือเอาทางฟัง แต่ในกรรมฐาน ๔๐ นั้น กรรมฐานคือ อุเบกขาพรหมวิหาร (และ) อารูป ๔ นี้ พระโยคาวจรผู้เป็นอาทิกัมมิกะ ไม่ควรถือเอา ที่เหลือ ๓๕ จึงควรถือเอา แล บัณฑิตพึงทราบวินิจฉัยโดยการถือเอา (นิมิต ) ดังนี้ [ปจฺจยโต…

ในบทนี้กล่าวถึงกรรมฐานต่าง ๆ และนิมิตในการดูและฟัง ข้อความบางช่วงชี้ให้เห็นถึงวิธีการปฏิบัติตามกรรมฐานและความสำคัญของการเข้าใจนิมิตเพื่อการทำสมาธิ โดยเฉพาะการวิเคราะห์นิมิตต่าง ๆ ที่ช่วยให้บรรลุผลในทา

… ( แผล ) ในเพราะที่สูงๆ ต่ำๆ เป็นแม่น้ำเป็นหล่มเลน เป็น ภูเขาขรุขระแห่งแผ่นดินในที่ๆ ขยายไปๆ ก็แลพระอาทิกัมมิกะ ( โยคาวจร ) 1) ผู้ได้ปฐมฌานในเพราะนิมิต นั้นแล้ว พึงเป็นผู้เข้า ( ฌาน ) ให้มาก ไม่พึงปัจจเวกขณ์มาก …

บทนี้กล่าวถึงนิมิตในฌานและการปรากฏขององค์ฌานที่เกี่ยวข้องกับการฝึกฌาน โดยมีการเปรียบเทียบกับแม่โคที่หากินบนภูเขา ซึ่งไม่รู้จักเขตหรือทิศทางขณะที่พยายามหามุมใหม่ในการหากิน หากปัจจเวกขณ์มากเกินไปจะทำให้

…ด ๆ ไม่ ปรากฏ พระโยคาวจรผู้ปล่อยโกฏฐาสนั้น ๆ เสีย มนสิการไป ชื่อว่า มนสิการ โดยปล่อยลำดับ ก็เมื่อพระอาทิกัมมิกะมนสิการ (โดยอนุโลม เริ่ม) ว่า เกสา มนสิการก็ดำเนินไปจนสุดจดโกฏฐาสปลาย คือ มุตติ นี้ทีเดียว และเมื่อม…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกระบวนการมนสิการของพระโยคาวจร โดยเริ่มจากการไม่ฟุ้งซ่านและการเลิกทำตามบัญญัติ การนำน้ำในป่าเป็นตัวอย่าง เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับการตั้งจิตไว้ในความเป็นปฏิกูล การปล่อยลำดับในก

…้น ๆ ไปจนกว่าเมื่อโกฏฐาสปรากฏ (แต่) ๒ แล้ว ๒ นั้นเล่า อันหนึ่งย่อมปรากฏดีกว่า (อีกอันหนึ่ง) ก็และพระอาทิกัมมิกะผู้มนสิ การโกฏฐาสอันนั้นที่ปรากฏ (ดีกว่า) อย่างนั้นนั่นแลซ้ำแล้วซ้ำเล่า จะพึงยังอัปปนาให้เกิดขึ้นได้…

ในบทนี้กล่าวถึงการปรากฏของโกฏฐาสในกระบวนการมนสิการที่มีลักษณะเฉพาะของโกฏฐาสแต่ละเหล่า รวมถึงการใช้ภาพอุปมาในการอธิบายวิธีการที่จิตใจตอบสนองต่อเสียงและการกระทำ เช่นเดียวกับที่พรานใช้เสียงในการไล่ลิงในด

…ว่าไม่ก่อน ไม่หลังกันฉะนั้น เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าจึงกล่าวไว้ในตอนว่าด้วยมน สิการโกศลว่า "ก็เมื่อพระอาทิกัมมิกะมนสิการ (โดยอนุโลม เริ่ม) ว่า เกสา มนสิการก็ดำเนินไปจนสุดจุโกฏฐาสปลาย คือ มุตติ นี้ ทีเดียว" ดังนี้ …

เนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณาและการตัดตอนเกี่ยวกับน้ำมูตรในส่วนของกระเพาะของสัตว์ โดยมีการอธิบายถึงรายละเอียดต่าง ๆ ของโกฏฐาส โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของการวิสาทธรรมและการพิจารณาร่างกายมนุษย์ ข้าพเจ้ากล่

…ี่ 112 [วิธีฝึกหัดทํา] က ก็เพราะว่าในจตุกกะทั้ง ๔ นั้น จตุกกะนี้เท่านั้นที่ตรัสโดยเป็น กรรมฐานสำหรับอาทิกัมมิกะ (ผู้เริ่มปฏิบัติ) ส่วนจตุกกะ ๓ นอกนี้ ตรัสโดยเป็นเวทนานุปัสนา จิตตานุปัสนา และธัมมานุปัสนา สำหรับ ผ…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงกรรมฐานในจตุกกะ ที่มีความสำคัญสำหรับผู้เริ่มต้นปฏิบัติ โดยเฉพาะอาทิกัมมิกะ ที่จะต้องทำให้ศีลบริสุทธิ์และเรียนกรรมฐานอันมีสนธิ ๕ ซึ่งรวมถึงการเรียนรู้ วิธีการถามและการกำหนดกรร…

…ิดท้อ) ว่ากรรมฐานของเราจะถึงที่สุด หรือไม่หนอ ?” เพราะฉะนั้น จึงนับเว้นโทษเหล่านั้นเสีย (นับช้า] อันอาทิกัมมิกะผู้จะนับ ควรนับโดยวิธีนับช้าคือนับอย่างคนตวง ข้าวเปลือกก่อน จริงอยู่ คนตวงข้าวเปลือกตักเต็มทะทานแล้ว…

ในบทนี้อธิบายถึงการนับกรรมฐานอย่างถูกต้องเพื่อให้จิตไม่ดิ้นรนและพะวง รวมถึงวิธีการนับที่ช้าและมีระเบียบ โดยมีความสำคัญในการทำให้จิตไม่หวั่นไหวและมุ่งมั่นในการปฏิบัติธรรม หากมีการนับขาดหรือด่วนจะนำไปสู

… หทัยเป็นกลาง นาสิกเป็น ปลาย สำหรับลมเข้าข้างใน ก็ปลายนาสิกเป็นต้น หทัยเป็นกลาง นาภีเป็นปลาย ก็เมื่ออาทิกัมมิกะนั้นตามลมนั้นไป จิตอันแกว่งไปมา จะเป็น (ไป) เพื่อความป่วนปั่นและหวั่นไหวเป็นแท้ ดังท่านกล่าว ไว้ (ใน…

เนื้อหาในส่วนนี้เน้นการพัฒนาสมาธิโดยการนับลมและติดตามการหายใจ เพื่อสร้างสติให้แน่วแน่ โดยมีการอธิบายว่าจิตใจที่ป่วนปั่นสามารถประจักษ์ได้เมื่อทำตามลมทั้งต้น กลาง และปลาย การปฏิบัติอย่างตั้งใจนี้จะช่วยใ

…ลายผู้ได้บรรลุ สมาธิในจตุตฌานแล้ว (จิตตปริทมนวิธี - วิธีฝึกฝนจิต ในโลกิยอภิญญา ๕ นั้น พระโยคีผู้เป็นอาทิกัมมิกะ (แรกทำ) ใคร่จะทำอิทธิวิกุพพนะ (การทำฤทธิ์ต่าง ๆ ) มีฤทธิ์คือ เป็นคนเดียว (อธิษฐาน) เป็นหลายคนก็ได้ …

ข้อความดังกล่าวในวิสุทธิมรรคแสดงถึงความรู้เกี่ยวกับการตายและการเกิดใหม่ของสัตว์ โดยอ้างอิงถึงการพัฒนาจิตที่บริสุทธิ์ซึ่งสามารถนำไปสู่การบรรลุฤทธิ์หลายประเภท เช่น การเป็นคนเดียวหรือหลายคนได้ ซึ่งการทำส

…าร ทำฤทธิ์ต่าง ๆ ให้สำเร็จได้นั้น มิใช่ฐานะจะมีได้ เพราะว่า แม้แต่การ บริกรรมกสิณก็เป็นงานหนักแก่พระอาทิกัมมิกะ (เสียแล้ว) หนึ่งในร้อย หรือในพันเท่านั้น จะสามารถ (บริกรรมได้) สำหรับผู้ทำบริกรรมกสิณ ได้แล้ว การทำ…

เอกสารนี้มีการพิจารณาเกี่ยวกับการทำฤทธิ์และการฝึกฝนจิตในบริบทของวิสุทธิมรรค โดยเน้นว่าอังคารัมมณววัฏฐาปนะอาจไม่ใช่สิ่งสำคัญสำหรับการภาวนา เนื่องจากการฝึกจิตให้สำเร็จไม่ใช่งานง่าย ต้องใช้ความพยายามสูง

…มไป ๆ โดยลำดับแห่งขันธ์ หรือว่าโดยจุติปฏิสนธิ" ดังนี้ [วิธีทำปุพเพนิวาสานุสสติ ๆ เพราะเหตุนั้น ภิกษุอาทิกัมมิกะผู้ใคร่จะระลึกได้อย่างนั้น เวลา หลังอาหาร กลับจากบิณฑบาตแล้ว จึงไปในที่ลับ (คน) เร้นอยู่ (ผู้เดียว) …

…สมาธิและกิจกรรมที่ทำในชีวิตประจำวันเพื่อการสำเร็จในการระลึกถึงรากเหง้าของตนเอง รวมถึงวิธีการที่ภิกษุอาทิกัมมิกะสามารถทำได้เพื่อให้ประสบผลสำเร็จในปฏิบัติธรรม โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับวิธีทำปุพเพนิวาสานุสสติอย่างละเ…