หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะและการตีความวัฏฏะ
164
ธรรมะและการตีความวัฏฏะ
…นทาสเช่นกัน เขาคลอดจาก ครรภ์มารดาที่โรงเลี้ยงโค งเป็นทาสีในตระกูลหนึ่ง ชาวเมือง จึงพากันเรียกเขาว่า โคสาล เมื่อนายโคสาลเติบโตเป็นหนุ่ม โชคไม่ดีเหมือนปูรณกัสสปะ เพราะต้องทำงานหนักทั้งวันตาม แต่เจ้านายจะสั่ง…
…ฏฏะ โดยชี้ให้เห็นถึงการสั่งสอนของปูรณกัสสปะที่สอนลูกศิษย์เกี่ยวกับบาปและการทำบาป รวมถึงการเป็นทาสของโคสาลที่ต้องเผชิญกับความไม่ยุติธรรมและการทำงานหนักในชีวิต และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อเจ้าของคำสั่งให้เขา…
การเสด็จเข้าไปหาท่านอชิตเกสกัมพลและคณาจารย์
180
การเสด็จเข้าไปหาท่านอชิตเกสกัมพลและคณาจารย์
เมื่อพระองค์เสด็จเข้าไปหาท่านมักขลิโคสาล พระหฤทัยจึงเลื่อมใส เมื่ออำมาตย์ผู้นั้นกราบทูลอย่างนี้แล้ว ท้าวเธอก็ทรงนิ่งอยู่ อำมาตย์อีกคนหนึ่ง จ…
บทนี้กล่าวถึงการที่พระเจ้าแผ่นดินมคธได้เสด็จเข้าไปพบกับคณาจารย์ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ ท่านอชิตเกสกัมพล, ท่านปกุทธกัจจายนะ, ท่านสัญชัยเวลัฏฐบุตร, และท่านนิครนถนาฏบุตร ซึ่งแต่ละท่านล้วนเป็นที่เคารพนับถือ
เส้นทางสมณะ
370
เส้นทางสมณะ
ธรระพี ประช เส้นทางสมณะ ៣៦៩ มักขลิโคสาล อชิตเกสกัมพล ปกุธกัจจายนะ สัญชัยเวลัฏฐบุตร นิครนถนาฏบุตร สมณพราหมณ์เหล่านั้นทั้งหมดตรัสรู้แล้วตาม ป…
ข้อความนี้พูดถึงการสนทนาระหว่างพระผู้มีพระภาคเจ้ากับสุภัททปริพาชกเกี่ยวกับความเป็นสมณะและอริยมรรคอันประกอบด้วย ๘ องค์ ความสำคัญของฤษีและคำสอนในธรรมวินัย ซึ่งสอนเราเกี่ยวกับการตรัสรู้และทางสู่การหลุดพ้
ตอแห่งวัฏฏะ
165
ตอแห่งวัฏฏะ
…บสิ่งใดทั้งนั้น ความเห็นเช่นนี้เป็นนิยตมิจฉา ทิฏฐิ ที่ชื่อว่า อเหตุกทิฏฐิ เจ้าของลัทธิชื่อว่า มักขลิโคสาล เพราะเพี้ยนมาจากคำว่า มา ขล ซึ่งแปลว่า ระวังจะลื่นล้ม จึงกลายมาเป็นมักขลิ ร่วมกับชื่อเดิมจึงกลายเป็…
เนื้อหานี้พูดถึงแนวคิดผิดๆ ที่มีอยู่ในศาสนาพุทธ เช่น อเหตุกทิฏฐิและความเชื่อของอชิตะ ซึ่งนำไปสู่การสั่งสอนที่ผิดและมีอันตราย โดยเฉพาะอย่างยิ่งแนวคิดที่ว่าการทำดีหรือทำชั่วไม่มีผลต่อชีวิตและโลกหน้า. ติ
ปกุธกัจจายนะและสัญชัยเวลัฏฐบุตร: ความเชื่อและลัทธิในสมัยพุทธกาล
60
ปกุธกัจจายนะและสัญชัยเวลัฏฐบุตร: ความเชื่อและลัทธิในสมัยพุทธกาล
…นะจัดอยู่ในประเภท “นัตถิกวาทะ” หมายถึง ลัทธิที่ถือว่าไม่มีเหตุ ไม่มีปัจจัยเช่นเดียวกับลัทธิของมักขลิโคสาล ดังที่ปกุธกัจจายนะกล่าวกับพระเจ้าอชาตศัตรูใน สามัญญผลสูตรว่า สภาวะ 7 กอง คือ กองดิน กองน้ำ กองไฟ กอ…
บทความนี้พูดถึงแนวคิดของปกุธกัจจายนะและสัญชัยเวลัฏฐบุตรในสมัยพุทธกาล ความเชื่อของปกุธกัจจายนะเกี่ยวกับลัทธิ ‘นัตถิกวาทะ’ ที่มองว่ามีสภาวะ 7 กองที่ไม่ขึ้นอยู่กับปัจจัยใด ๆ อธิบายว่าความตายและการเกิดใหม
ลัทธิและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
59
ลัทธิและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
…น ไม่รับประทานปลา เนื้อ ไม่ดื่มสุรา และของมึนเมา ไม่สะสมข้าวปลาอาหารยามข้าวยากหมากแพง ลัทธิของมักขลิโคสาลจัดอยู่ในประเภท “นัตถิกวาทะ” คือ ลัทธิที่ถือว่าไม่มีเหตุไม่มีปัจจัย ดังที่ครูมักขลิโคสาลกล่าวกับพระเ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงลัทธิมักขลิโคสาลซึ่งมีความเชื่อว่าไม่มีเหตุไม่มีปัจจัยในการเกิดขึ้นของสุขทุกข์ และลัทธิอชิตเกสกัมพลที่ยึดมั่นในวัตถุ…
ปูรณกัสสปะและมักขลิโคสาล
58
ปูรณกัสสปะและมักขลิโคสาล
…นั้นเป็นเหตุย่อมไม่มีบุญมาถึงเขา คำสอนในลัทธินี้จึงต่างกับหลักกฎแห่งกรรมในพระพุทธ ศาสนา 3.2.2 มักขลิโคสาล มักขลิโคสาลเป็นบุตรพราหมณ์ชื่อ มักขลิ มารดาชื่อ ภัททา อาศัยอยู่หมู่บ้านสาลวัน ใกล้เมืองสาวัตถี พระพ…
ปูรณกัสสปะเกิดในวรรณะพราหมณ์ และมีแนวคิดที่แตกต่างจากหลักกฎแห่งกรรมในพระพุทธศาสนา ส่วนนักบวชมักขลิโคสาลมีจุดเริ่มต้นจากการทำผิดพลาดในวัยเด็ก เขาและปูรณกัสสปะมีศิษย์มากมายและต่างสร้างลัทธิที่สะท้อนความเชื…
อาชีพในสมัยพุทธกาล
57
อาชีพในสมัยพุทธกาล
…ณ์เจ้าลัทธิต่างๆ จำนวนมาก แต่ที่มีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับ ของมหาชนมีอยู่ 6 ท่าน คือ ปูรณกัสสปะ มักขลิโคสาล อชิตเกสกัมพล ปกุธกัจจายนะ สัญชัยเวลัฏฐบุตร และนิครนถนาฏบุตร เจ้าลัทธิเหล่านี้ แม้แต่พระราชามหากษัตร…
บทความนี้สำรวจอาชีพของคนอินเดียในสมัยพุทธกาลซึ่งจำแนกตามวรรณะ ได้แก่ วรรณะกษัตริย์ วรรณะแพร่พราหมณ์ วรรณะแพทย์ และวรรณะศูทร โดยมีการสรุปถึงบทบาทและหน้าที่ของชนชั้นต่างๆ นอกจากนี้ยังพูดถึงครูทั้ง 6 ที่
การปกครองและความเชื่อในสมัยพุทธกาล
52
การปกครองและความเชื่อในสมัยพุทธกาล
…ณ์เจ้าลัทธิต่างๆ จำนวนมาก แต่ที่มีชื่อเสียงเป็นที่ ยอมรับของมหาชนมีอยู่ 6 ท่าน คือ ปูรณกัสสปะ มักขลิโคสาล อชิตเกสกัมพล ปกุธกัจจายนะ สัญชัยเวลัฏฐบุตร และนิครนถนาฏบุตร ในเจ้าลัทธิทั้ง 6 ท่านนี้ มีเพียงนิครนถ…
ในสมัยพุทธกาล แบ่งการปกครองออกเป็น 21 แคว้น รูปแบบมีแบบจักรวรรดินิยม สมบูรณาญาสิทธิราชย์ และประชาธิปไตย เศรษฐกิจดี มีมหาเศรษฐีหลายคน นอกจากนี้ ยังมีสมณพราหมณ์ 6 ท่านที่มีชื่อเสียงและคำสอนต่างจากพระพุท
ลัทธิอกิริยทิฏฐิและอิทธิพลของโชคชะตา
78
ลัทธิอกิริยทิฏฐิและอิทธิพลของโชคชะตา
…็นลัทธิที่ปฏิเสธกฎเกณฑ์ของศีลธรรมโดยสิ้นเชิง พระพุทธศาสนาเรียกลัทธินี้ว่า “อกิริยทิฏฐิ” ๒. ครูมักขลิโคสาล ท่านผู้นี้สอนว่า เคราะห์หรือโชค ชะตา เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลเหนือชีวิตมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย โดยไม่มีใ…
ลัทธิอกิริยทิฏฐิในพระพุทธศาสนาอธิบายว่าความชั่วไม่มี และโชคชะตามีอิทธิพลต่อชีวิตมนุษย์อย่างแท้จริง การกระทำในอดีตไม่มีผลต่ออนาคต ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดพฤติกรรมที่ผิดศีลธรรม โดยเฉพาะในบริบทของการทำงานและค
ความเชื่อเกี่ยวกับพระอรหันต์ในสมัยโบราณ
151
ความเชื่อเกี่ยวกับพระอรหันต์ในสมัยโบราณ
…นที่พึ่งที่ระลึกตลอดไป” พวกครูทั้ง 5 คือ ปูรณกัสสปะ อชิตเกสกัมพล นิครนถ นาฏบุตร ปกุทธกัจจายนะ มักขลิโคสาล สัญชัยเวลัฏฐบุตร ได้ ใช้ให้สานุศิษย์ของตน เข้าไปขอบาตรจากท่านเศรษฐี แต่ท่าน เศรษฐีไม่ยอมให้ แม้ว่าอ…
ในยุคที่ผ่านมา มีความเชื่อว่า พระอรหันต์มีอยู่จริง แม้แต่เศรษฐีในกรุงราชคฤห์ได้มีการประกาศทดสอบพระอรหันต์ด้วยการให้เหาะมาเอาบาตรที่ทำจากไม้จันทน์แดง คนที่นับถือพระอรหันต์ได้หลั่งไหลไปขอรับพระอรหันต์แม
การทำบาปและบุญในศาสนา
183
การทำบาปและบุญในศาสนา
…ิได้เปล่งวาจาแสดงความ ไม่พอใจ ไม่เชื่อถือ ไม่ใส่ใจถึงวาจานั้น ลุกจากที่นั่งหลีกไป วาทะของศาสดามักขลิโคสาล ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ สมัยหนึ่ง ณ กรุงราชคฤห์นี้ หม่อมฉันเข้าไปหาครูมักขลิโคสาลถึงที่อยู่ ได้กล่าวว…
…ต่าง ๆ และผลของการกระทำเหล่านั้นในแง่ของบาปและบุญ โดยมีการอ้างอิงถึงคำสอนของครูปูรณกัสสปและครูมักขลิโคสาล ซึ่งเน้นความสำคัญของการกระทำที่ส่งผลต่อบุคคลและสังคมอย่างลึกซึ้ง นอกจากนี้ยังยกตัวอย่างการกระทำที่ท…
ภาคผนวก 1 สามัญญผลสูตร
179
ภาคผนวก 1 สามัญญผลสูตร
…์ผู้นั้น กราบทูลอย่างนี้แล้ว ท้าวเธอก็ทรง นิ่งอยู่ อำมาตย์อีกคนหนึ่ง จึงกราบทูลว่า ขอเดชะ ท่านมักขลิโคสาล ปรากฏว่าเป็นเจ้าหมู่เจ้าคณะ เป็น คณาจารย์มีชื่อเสียง มีเกียรติยศ เป็นเจ้าลัทธิ ชนส่วนมากยกย่องว่าดี…
บทนี้ว่าด้วยเรื่องราวของพระเจ้าอชาตศัตรู ณ สวนอัมพวันที่มีจำนวนนักบวชประมาณ 1,250 รูป พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเปล่งพระอุทานขณะมีพระจันทร์เต็มดวง และหารือเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของสมณะและพราหมณ์ในสมัยนั้น
คำสอนของครูทั้ง 6 ในพระพุทธศาสนา
51
คำสอนของครูทั้ง 6 ในพระพุทธศาสนา
…ทธิที่ปฏิเสธ กฎเกณฑ์ของศีลธรรมโดยสิ้นเชิง พระพุทธศาสนาเรียกลัทธินี้ว่า “อกิริยทิฏฐิ” 4.4.2 ครูมักขลิโคสาล ท่านผู้นี้สอนว่า เคราะห์หรือโชคชะตา เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลเหนือชีวิตมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย โดย ไม่มีใ…
…อความสอนของครูปูรณกัสสปแสดงให้เห็นว่าบุญและบาปไม่มีความหมายโดยขาดการรับรู้จากผู้คน ในขณะที่ครูมักขลิโคสาลยกให้เคราะห์ชะตาคือแท้จริงของชีวิตพระพุทธศาสนาเรียกลัทธินี้ว่า 'อกิริยทิฏฐิ' และ 'อเหตุกทิฏฐิ' โดยบท…
การตอบคำถามของพระเจ้าอชาตศัตรู
49
การตอบคำถามของพระเจ้าอชาตศัตรู
…้แย้ง ประการใดๆ แล้วเสด็จลาจากมา ครั้งที่สอง พระเจ้าอชาตศัตรูเสด็จไปถามเรื่องสามัญญผลนี้กับครูมักขลิโคสาล ก็ได้รับคำตอบ ไม่ตรงคำถามอีก โดยครูมักขลิโคสาลกล่าวร่ายคำสอนในลัทธิความเชื่อของตนอย่างยืดยาว พอสรุป…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตั้งคำถามของพระเจ้าอชาตศัตรูเกี่ยวกับการทำบุญและผลของกรรม โดยมีคำตอบจากครูต่างๆ ที่ไม่มีความเชื่อมั่นเกี่ยวกับผลของการทำดีและการทำบุญ ในขณะที่พระเจ้าอชาตศัตรูรู้ว่าการกระทำของตนมีผล
ปัญหาที่รอคำตอบต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
48
ปัญหาที่รอคำตอบต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ี ด้วยทรงทราบดีว่า พระเจ้าอชาตศัตรูเคยเสด็จ ไปตรัสถามปัญหานี้กับครูทั้ง 6 คือ ครูปูรณกัสสป ครูมักขลิโคสาล ครูอชิตเกสกัมพล ครูปกุทธกัจจายนะ ครูนิครนถนาฏบุตร และครูสัญชัยเวลัฏฐบุตรมาแล้ว แต่ไม่ได้รับคำตอบที่…
ในบทนี้พูดถึงสมญานามของความรู้ที่แตกต่างกันระหว่างการใช้ชีวิตประจำวันและการออกบวช เพื่อหาคำตอบที่พระเจ้าอชาตศัตรูทรงถามพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเป็นการเสนอความเข้าใจผิดในประเพณีและคำสอนของครูทั้ง 6 ที่เ
สาวกองค์สุดท้าย: สุภัททปริพาชก
177
สาวกองค์สุดท้าย: สุภัททปริพาชก
…วนภิกษุผู้อ่อนกว่า จึงเรียกภิกษุผู้แก่กว่าว่า “ภันเต” หรือ “อายัสมา” ครูทั้ง 6 คือ ปูรณกัสสปะ มักขลิโคสาล นิครนถนาฏบุตร สญชัยเวลัฏฐบุตร ปกุทธะกัจจายนะ และอชิตเกสกัมพล สมณะที่ 1 หมายถึง พระโสดาบัน, สมณะที่ …
สุภัททปริพาชก ชาวเมืองกุสินารา ได้เข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อถามปัญหาที่สงสัย หลังพระองค์ตรัสเกี่ยวกับอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 ที่มีอยู่ในศาสนานี้ เหล่าลัทธิต่างๆ ไม่มีสมณะผู้รู้ จึงเกิดความเล
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๓ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
145
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๓ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
…านฟังมาแล้วเป็นอย่างไร” สัจจกนิครนถ์กล่าวว่า “ท่านนันทะผู้วัจฉโคตร ท่านก็สะผู้สังกิจจโคตร ท่านมักขลิโคสาล ท่านเหล่านั้นเป็นผู้เปลือยกาย เป็นผู้ไม่มีมารยาทของผู้ดี ไม่ไป รับภิกษาตามที่เขาเชิญให้รับ ไม่หยุดต…
ในตอนนี้ พูดถึงการปฏิบัติธรรมของสาวกพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะเรื่องการรับภิกษาที่ถูกต้องและข้อปฏิบัติที่แตกต่างกัน การมีจิตสำนึกในการเลือกอาหาร และวิธีการรับภิกษาในสภาพแวดล้อมที่หลากหลาย โดยเน้นความสำคัญขอ
บทบาทของลัทธิต่างๆ ในศาสนาพุทธ
139
บทบาทของลัทธิต่างๆ ในศาสนาพุทธ
…มรับทรรศนะของผู้ใดว่าผิดหรือถูก ข้อควรทราบ คำสอนของ บูรณกัสสปะ เรียกว่า “อกิริยทิฐิ” คำสอนของ มักขลิโคสาล คำสอนของ ปกุธกัจจายนะ เรียกว่า “อเหตุกทิฐิ เรียกว่า “นัตถิกทิฐิ” คำสอนของ อชิตเกสกัมพล เรียกว่า “นั…
เนื้อหาเกี่ยวกับลัทธิต่างๆ ที่มีผลต่อความเชื่อในศาสนาพุทธ รวมถึงการเปรียบเทียบกับศาสนาพราหมณ์ในช่วงเวลาที่เคยรุ่งเรือง ในสมัยก่อนของพุทธกาลมีคำสอนของลัทธิที่ชี้ให้เห็นถึงการไม่เชื่อในกรรมดีกรรมชั่ว สอ
ชนชั้นและความเชื่อในศาสนา
138
ชนชั้นและความเชื่อในศาสนา
…แล้วไม่ว่าดีหรือชั่ว เมื่อจบสิ้นแล้วย่อมแล้วกันไป ไม่มีผลตอบสนองภายหลังอย่างไรอีกทั้งสิ้น” 2. มักขลิโคสาล สอนว่า “สุข ทุกข์ หรือ ความดี ความชั่ว เป็นสิ่งเกิดเองโดย ธรรมชาติไม่มีอะไรเป็นเหตุหรือปัจจัยสนับสน…
…ดและการตายแตกต่างกันมากมาย มีคณาจารย์หลายคนที่เผยแพร่ลัทธิ เช่น ปูรณกัสสปะ ว่าบุญบาปไม่ส่งผล, มักขลิโคสาล ว่าสุขทุกข์เกิดเองโดยธรรมชาติ, ปกุธกัจจายนะ ว่าไม่มีบาปบุญเป็นเรื่องที่คิดกันขึ้น, และอชิตเกสกัมพล …