ธรรมะและการตีความวัฏฏะ : หน้า 164/593

ธรรมะเพื่อประชาช ตอแห่งวัฏฏะ ๑๖๓ ทุกวัน ถึงกับขอบวชกับตนถึง ๕๐๐ คน ปูรณกัสสปะสั่งสอนลูกศิษย์ว่า แม้ผู้ใดทําบาปก็ไม่ถือว่า เป็นบาป หรือแม้ใช้ให้ผู้อื่นทำบาปก็ไม่บาปอีกเช่นกัน นี้คือ จุดกําเนิดของนิยตมิจฉาทิฏฐิประการแรก ที่เรียกว่า อกิริยทิฏฐิ ส่วนอีกเจ้าลัทธิหนึ่งเกิดเป็นทาสเช่นกัน เขาคลอดจาก ครรภ์มารดาที่โรงเลี้ยงโค งเป็นทาสีในตระกูลหนึ่ง ชาวเมือง จึงพากันเรียกเขาว่า โคสาล เมื่อนายโคสาลเติบโตเป็นหนุ่ม โชคไม่ดีเหมือนปูรณกัสสปะ เพราะต้องทำงานหนักทั้งวันตาม แต่เจ้านายจะสั่ง จะเกี่ยงงอนเกี่ยงงานก็ไม่ได้ ทำให้นายโคสาล เหน็ดเหนื่อยแสนสาหัส วันหนึ่ง เจ้านายใช้ให้แบกไหนํ้ามันเดิน ไปข้างหน้า ส่วนตัวเจ้านายเดินตามหลังมา จนกระทั่งถึง สถานที่แห่งหนึ่ง ซึ่งเป็นทางลื่นเฉอะแฉะมาก นายบอกกับ โคสาลว่า “มา ขลิ มา ขลิ” ซึ่งแปลว่า ระวังจะลื่นล้มนะ เจ้านายพูดไม่ทันขาดคำ นายโคสาลก็ลื่นหัวคะมาลงไป ไหนํ้ามันที่แบกมาแตกกระจาย ครั้นหันมามองข้างหลัง เห็น นายกําลังเงื้อไม้จะลงโทษ จึงตัดสินใจวิ่งหนี เจ้านายก็วิ่งไล่ตาม ไปติดๆ เมื่อใกล้จะถึงตัว เจ้านายรีบคว้าเสื้อของเขาไว้ แต่เขา สะบัดตัวอย่างแรงจนเสื้อผ้าหลุดลุ่ยวิ่งหนีสุดชีวิต เข้าไปหลบ ซ่อนอยู่ในป่า แต่สู้ความหิวไม่ไหว ต้องออกมาขออาหารกิน