วรรค์ชั้นจาตุมหาราช : หน้า 25/65

วรรค์ชั้นจาตุมหาราชก ท้าวก ผู้ปกครองสวรรค์ชั้น จาตุมหาราชิกาด้านทิศตะวันออก ปกครองเทวดา 3 พวก ได้แก่ คนธรรพ์ วิทยาธร กุมภัณฑ์ คนธรรพ วิทยาธร กุมกณฑ์ คือใคร ? คนธรรพ์ ถนัดในการดนตรี การละคร ระบำาร่าฟ้อน ศิลปะ วรรณกรรม กวีนิพนธ์ "คนธรรพ์ มี 3 ประเภท คือ คนธรรพ์ชั้นสูง คนธรรพ์ชั้นกลาง และคนธรรพ์ชั้นล่าง คนธรรพ์ชั้นสูง มีวิมานอยู่ในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา เช่น ปัญจสินเทพบุตร มีเทพธิดาประจำอยู่ในวิมาน คน รรพ์ชั้นกลาง เกิดอยู่ในป่าหิมพานต์ มีวิมานอยู่ในต้นไม้ และเป็นบริวารของ คนธรรพ์ชั้นสูง คนธรรพ์ชั้นล่าง อยู่บนพื้นมนุษย์ สิงอยู่ในต้นไม้จำพวกไม้หอม เช่น นางตะเคียน นางดานิ เป็นต้น คนธรรพ์มีความถนัดในการดนตรี การละคร ระบำรำฟ้อน ศิลปะ วรรณกรรม กวีนิพนธ์ เมื่อมีเทวสมาคมครั้งใด คนสรรห์มักทำาหน้าที่ขับกล่อมให้ความสาราญแก่ หมู่ทวยเทพทั้งหลาย คนธรรพ์นี้เมื่อครั้งยังเป็นมนุษย์ทำบุญเจือด้วยกามคุณ 27 บททกพัก เล่ม 27 หน้า 573