หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
312
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
… ฯ อาโย....ฐานนฺติ ลิงคตฺโถ ฯ อิตติ กาโยติ ปเท เหตุ ฯ [๑๘๕] กุจนิตาน อาโย กาโย ฉฏฐิตปุปุริโส ฯ นน จ กายินทรีย์ ปาปธมฺมานํ เอกนิติ ปวตฺติฏฺฐานํ น โหติ กสมา กายินทรีย์ ปาปธมฺมานํ ปวตฺติฏฐานนฺติ วุตฺตนฺติ โจทน์ สน…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับปาปธมฺมานในแนวการศึกษาอธิบายทางอรรถศาสตร์และการวิเคราะห์ในบริบทของพระธรรม. เนื้อหาให้ความสำคัญกับการแยกแยะปาปธมฺมานในสภาพแวดล้อมที่ต่างกัน
โสตินทรีย์และบทบาทของอวัยวะสัมผัส
161
โสตินทรีย์และบทบาทของอวัยวะสัมผัส
…ผู้เลี้ยง มีสี กลิ่น รส โอชา เป็น บริวารแวดล้อม เป็นวัตถุที่เกิดแห่งชิวหาวิญญาณให้ได้รับรสทั้งปวง 5.กายินทรีย์ มีหน้าที่รับสัมผัส ได้แก่ กายปสาทรูป เป็นรูปธรรม กายปสาทเป็นสุขุมรูป ซึมซาบอยู่ ทั่วร่างกาย ประดุจน…
…นการรับเสียง กลิ่น รส สัมผัส และการรับรู้ด้านอารมณ์ ซึ่งประกอบด้วยโสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ และมนินทรีย์ โดยอธิบายถึงลักษณะการทำงานและความสำคัญของโสตปสาทและส่วนที่เกี่ยวข้องกับการสัมผัส เพื่อ…
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
173
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
…“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 6 ประการนี้ คือ จักขุนทรีย์ 1 โสตินทรีย์ 1 ฆานินทรีย์ 1 ชิวหินทรีย์ 1 กายินทรีย์ 1 มนินทรีย์ 11 จักษุและธรรมที่ชื่อว่า อินทรีย์ เพราะอรรถว่าใหญ่ คือ เป็นอธิบดีของธรรมทั้งหลายที่ เก…
ในพุทธศาสนา อินทรีย์สามารถจัดประเภทได้เป็น 5 หมวด ได้แก่ อินทรีย์อายตนะ 6 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้โดยการมองเห็น เสียง กลิ่น รส รูปร่าง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต.
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
159
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
5. กายินทรีย์ ความเป็นใหญ่ในกาย มีหน้าที่รับความสัมผัสต่าง ๆ ที่พบเจออยู่ปัจจุบัน ได้แก่ กายปสาทรูป เป็นรูปธรรม 6…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอินทรีย์ต่าง ๆ และความเป็นใหญ่ในด้านต่าง ๆ อาทิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิตินทรีย์…
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
… ฆานินทรีย์ การรัก น ฆานปสาท รับกลิ่น กีบเท้าแพะ 4. ชิวหินทรีย์ การรส ชิวหาปสาท รับรส กลีบดอกบัว 5. กายินทรีย์ การสัมผัส กายปสาท รับสัมผัส อืมซบทั่วร่างกาย 6. มนินทรีย์ การรับอารมณ์ นิดทั้งหมด ขารมณ์ นามปรมัตถ์…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
ดวงอินทรีย์ในมนุษย์
247
ดวงอินทรีย์ในมนุษย์
…กขุนทรีย์ เห็นเป็นใหญ่ โสตินทรีย์ ฟังเป็นใหญ่ ฆานินทรีย์ ดมกลิ่นเป็นใหญ่ ชิวหินทรีย์ ลิ้มรสเป็นใหญ่ กายินทรีย์ สัมผัสเป็นใหญ่ มนินทรีย์ ใจเป็นใหญ่ ทั้ง 6 มีลักษณะเป็น ดวงกลมสีขาว ใส สะอาดบริสุทธิ์ อยู่ซ้อนกันเข…
บทความนี้เจาะลึกถึงดวงอินทรีย์ 6 ดวง และ 3 ดวงในมนุษย์ที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น ตา หู ลิ้น กาย และใจ โดยอธิบายลักษณะของดวงอินทรีย์ที่แสดงถึงเพศชายและเพศหญิง รวมถึงบทบาทของชีวิต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
313
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
…นฺติ คยุหตีติ ปเท กมุม ฯ ค หตีติ กมฺมวาจก ฯ กิญจาปิ กายินฺทฺริย์ ปาปกมมาน ปวตฺติฏฺฐานํ น โหติ ตถาปิ กายินทรีย์ ปาปธมฺมาน วิเสสการณฑิตา ปาปธมฺมานํ ปวตฺติฏฐาน วิย คยุหติ ตสฺมา ปาปธมฺมาน ปวตฺติฏฐานยุติ วุตฺตนฺตยาธ…
เนื้อหาพูดถึงการวิเคราะห์อภิธรรมและความเชื่อมโยงของกายินทรีย์กับการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา ทั้งการทำความเข้าใจและการวิเคราะห์เรื่องปาปธมมาน เพื่อให้เข้าใจมากยิ่งขึ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
207
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…นตร์ ชีวิติน ทุริยานนตร์ ฯ อินทรียวิภงฺเค ปน มนินทรีย์ กายินทริยานันตร์ วุตต์ ฯ ตตฺถ หิ จักขุนทรีย์ กายินทรีย์ มนินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สุขินทรีย์ อญฺญาตาวินทริยนติ วุตต์ ฯ วสน์ สมพชุฌน์ …
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะในส่วนของปริจเฉทที่ 7 ที่กล่าวถึงนิสสัยและความสัมพันธ์ต่าง ๆ ของอินทรียาน การจัดประเภทและการเข้าใจความหมายผ่านทางตัวอย่างที่หลากหลาย สืบค้นจาก
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
41
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…าสงฺกปฺโป มิจฉา วายาโม มิจฉาสมาธิ จ ฯ พาวีสตินทริยานิ จกฺขุนทรีย์ โสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ มนินทรีย์ สุขินทรีย์ ทุกฺขินทรีย์ โสมนสฺสินทรีย์ โทมนสฺสินฺทฺ…
เนื้อหาดังกล่าวประกอบด้วยการวิเคราะห์อภิธรรมและความสำคัญของการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน โดยนำเสนอในรูปแบบที่ให้ความเข้าใจง่าย เช่น การเจริญสติ การมีความตั้งใจที่ถูกต้อง และการพัฒนาปัญญา นอกจากนี้ยังม
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้าที่ 19
195
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา - หน้าที่ 19
…าที่ 19 ฉฎฐปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 195 ภาวรูปนฺนาม ภวติ เอเตน อิตถาทอภิธาน พุทธ จาติ กตฺวา ฯ ตมฺปเนต์ กายินทรีย์ วิย สกลสรีร์ ผริตวา ติฏฐิติ ฯ หทยเมว มโนธาตุมโนวิญญาณธาตูน นิสสัยตฺตา วัตถุ จาติ หทยวัตถุ ฯ ตถาหิ ต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งมุ่งเน้นการพิจารณาเกี่ยวกับธาตุในมโนอาการและวิญญาณ รวมถึงการอธิบายลักษณะและสภาวะต่าง ๆ ของอาการทางจิต เช่น มโนธาตุและวิญญาณธาตุ ร่วมถึงการนำเสนอแนวคิดเกี่ยว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 36
36
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 36
…้น ๆ ชื่อว่ากาย เพราะอรรถว่า เป็นบ่อเกิด คือสถานที่เป็นที่เป็น ไปแห่งบาปธรรมที่น่าเกลียด ๆ จริงอยู่ กายินทรีย์เป็นเหตุอันพิเศษ แห่งบาปธรรม ทั้งที่เป็นไปในอำนาจแห่งความยินดีโผฏฐัพพารมณ์นั้น ทั้งที่มีกายประสาทนั้…
ในเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณและจักขุ รวมถึงการวิเคราะห์วิญญาณที่อาศัยอยู่ในกายและประสาทสัมผัสต่าง ๆ ท่านอาจารย์ได้แสดงให้เห็นถึงสภาวะของวิญญาณ การฟัง การรับ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
…มิจฉา วายามะ ๑ มิจฉาสมาธิ ๑ ฯ อินทรีย์ ๒๒ คือ จักขุนทรีย์ ๑ โสตินทรีย์ ๑ ฆานินทรีย์ ๑ ชิวหินทรีย์ ๑ กายินทรีย์ ๑ อิตถินทรีย์ ๑ ปุริสินทรีย์ ๑ ชีวิตนทรีย์ ๑ มนิทรีย์ ๑ สุขินทรีย์ ๑ ทุกข์ทรีย์ ๑ โสมนัสสินทรีย์ ๑ …
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม
วิสุทธิมรรคและการพัฒนาปัญญา
72
วิสุทธิมรรคและการพัฒนาปัญญา
…ตุน์ อนนตร์ อุททิฏฐาน ปน อินทริยานีติ พาวีสตินทริยานิ จักขุนทรีย์ โสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ มนินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สุขินทรีย์ ทุกฺขินทรีย์ โสมนสฺสินทรีย์ โทมนสฺสินทรี…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมรรค ซึ่งพูดถึงการพัฒนาและการเจริญเติบโตของปัญญาและธาตุสำคัญของชีวิต การพัฒนาทางจิตวิญญาณ การสร้างความเข้าใจในลักษณะต่างๆ และการผสมผสานของอารมณ์ รวมถึงการทำความเข้าใจ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุภายในและภายนอก
71
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุภายในและภายนอก
…วใจ) ตามที่เกิดอาจารย์ว่า อินทรีย์ก็เป็น ๘ ขึ้น โดยเพิ่มอินทรีย์ที่เป็นรูปอีก ๕ คือ จักขุนทรีย์ ฯลฯ กายินทรีย์
มีการกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างธาตุภายในและภายนอก โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวีธาตุและความเป็นปัจจัยช่วยกันของธาตุต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิญญาณวัตถุรวมถึงอินทรีย์ทั้งหลา
วิถีธรรมและอินทรีย์
150
วิถีธรรมและอินทรีย์
…ินทรีย์ สัจจินทกศ อินทรีย์นิทศ ส่วนว่า อินทรีย์ ๒๑ คือ จัญญูทรีย์ โสดจินทรีย์ มานิทรีย์ ชิวหิทรีย์ กายินทรีย์ มันนิทรีย์ อติญินทรีย์ ปรัศลิทรีย์ ชีวิตน- ทรีย์ สุขิทรีย์ ทุกจินทรีย์ โลมาสินทรีย์ โมหามาสินทรีย์ …
บทความนี้สำรวจธรรมะที่เกี่ยวข้องกับอินทรีย์จำนวน 21 ชนิด รวมถึงการจำแนกประเภทและบทบาทของแต่ละอินทรีย์ในกระบวนการปฏิบัติธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงความสร้างสรรค์และการพัฒนาสติปัญญาในชีวิตประจำวัน นอกจากนี้ยั
พระภิไธยที่ถูกอภิลป์ ภาค ๑ - หน้าที่ 101
103
พระภิไธยที่ถูกอภิลป์ ภาค ๑ - หน้าที่ 101
…ย่างว่า มันจังส่วนต่าง ๆ มี ดอก ผล ใบอ่อน ๑. อินทรีย์ ๖ คือ จักขุยนตรี โลตนตรี มานสตรี วิชินทรีย์ กายินทรีย์
แม้ในส่วนของพระอภิธรรม มีการกล่าวถึงการรักษาอารมณ์และจิตใจอย่างสำคัญ โดยเฉพาะเรื่องความไม่ประมาทในโภชนและการใช้ชีวิตอย่างมีสติ ทั้งยังพูดถึงความหมายของอินทรีย์และความสำคัญของความเพียรในการดำเนินชีวิต.