พระภิไธยที่ถูกอภิลป์ ภาค ๑ - หน้าที่ 101 : หน้า 103/217

ประโยค- พระภิไธยที่ถูกอภิลป์ ภาค ๑ - หน้าที่ 101 ทรงงาน." บุคคลนี้ ชื่อวารความเห็นอารมณ์ว่างาม. ผู้คนนี้ คือลักษ เห็นอารมณ์ว่างามอย่างนั้นอยู่. บทว่า อินทรีย์ู ได้แก่ ใจอินทรีย์ ๖ มีกุญแจเป็นต้น. บทว่า อสิสุต ได้แก่ ผู้ไม่รักษาทรวงหลาย มีกุญแจวาว เป็นต้น. บทว่า อมตุตญฺญ ความว่า ชื่อว่าผู้ไม่รู้จักประมาทในโภชน เพราะไม่บริโภคนี้ คือ ประมาณในการเสพา ประมาณในการ รับ ประมาณในการบริโภค อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าสุไม่กประมาท เพราะไม่รู้ประมาทแม้นี้ คือ ประมาณในการพิจารณา ประมาณใน การสละ คือไม่ทราบแม้ว่า "โภชนนี้ประกอบด้วยธรรม นี้ไม่ ประกอบด้วยธรรม." บทว่า กุสติ ความว่า ชื่อว่าผู้ เกิดครั่นคร้าม เพราะความเป็นผู เป็นไปในอำนาจของอามวิตก พยาบาทวิตก และวิ่งหวาดวิตก. บทว่า ทินวิริยะ ความว่า ผู้ไม่มีความเพียร คือ ผู้ว่านอกจาก ทำความเพียรในอริยาบททั้ง ๔. บทว่า ปลาสต แปลว่า ย่อมครอบงำ คือ ยึด. บทพระคาถา ว่า วโต รฏูขวา ทพุปพลี ความว่า เหมือนลม มีกำลังแรง รังควานต้นไม้มีรากงามไม่แข็งแรง ซึ่งเกิดรีบเขาเขาขาด. อธิบายว่า เหมือนอย่างว่า มันจังส่วนต่าง ๆ มี ดอก ผล ใบอ่อน ๑. อินทรีย์ ๖ คือ จักขุยนตรี โลตนตรี มานสตรี วิชินทรีย์ กายินทรีย์