ขุ.ชา. : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 17

…สมบาปกรรมไว้ทีละน้อยๆ ย่อมพาเอาบาปกรรมซึ่งเป็นภาระหนักนั้น จมลงไปในนรกด้วย ที่มา : มหานารทกัสสปชาดก ขุ.ชา. ๒๔๘/๒๒๕๓

…้ว เหมือนงูกลอกก่อตน หรืเหมือนต้นไม้อันเขียวอิ่ม ผลใตเหลืองทิ้ง จะนั่น วันนี้เราจะความเป็นพรานได้. ขุ.ชา. (โพธิ) มก. ๑๐/๕๕ ๒.๑๖ ภูผูท้หลาย พวกเธอจงปลดเปลื้องราขะ และโทษเสี ย เหมือนมะลิครือปล่อยดอกทั้งหลายท…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนออุปมาอุปไมยที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าใช้สอนพระราหุลเกี่ยวกับการตระหนักถึงคุณค่าและการละความเห็นผิด โดยใช้ภาพเปรียบเทียบที่หลากหลาย เช่น ชายเลี้ยงหมา, นักลงสลาก, และการเลือกของมีค่า เป็

…ล่ม 26 วิมานวัตถุ เปตวัตถุ เถรคาถา เถรีคาถา (ขุ.วิ.,ขุ.เปต., ขุ.เถร., ขุ.เถรี.) เล่ม 27 ชาดก ภาค 1 (ขุ.ชา.) เล่ม 28 ชาดก ภาค 2 (ขุ.ชา.) เล่ม 29 มหานิทเทส (ขุ.ม.) เล่ม 300 จูฬนิทเทส (ซูบ เล่ม 31 ปฏิสัมภิทามร…

พระไตรปิฎกแบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลัก ได้แก่ พระวินัยปิฎก, พระสุตตันตปิฎก, และพระธรรมปิฎก ซึ่งประกอบด้วยคัมภีร์รวมทั้งหมด 17 คัมภีร์ใน 45 เล่ม โดยแต่ละเล่มมีการจัดกลุ่มตามเนื้อหาของคำสอนในศาสนาพุทธ มีรายละ

…ญ ทรงมีพระพลานามัยสมบูรณ์ดีหรือ แนวแนวนี้อุดมสมบูรณ์ดีหรือ พระองค์ทรงปกครอง[บ้านเมือง]โดยธรรม หรือ (ขุ.ชา. 61/2133/100 แปลมจร, 27/146/495 แปลมจร) 2.30 คาถาที่พระราชาตอบพุทธอัญญะโสพิสัตว์ - no.50215 ซึ่งตร…

พระองค์ผู้ทรงพระเจริญ ทรงพระพลานามัยสมบูรณ์ และทรงปกครองประเทศโดยธรรม นอกจากนี้ยังมีการอ้างอิงไปถึงคาถาจากพระราชาที่ตอบพุทธอัญญะโสพิสัตว์ซึ่งเน้นถึงการบรรลุธรรมด้วยการปฏิบัติ โดยการปกครองที่มีคุณธรรมแ

…กัน ฝั่งทะเลก็ไกลกัน แต่คำสอนของสัตบุรุษกับของอสัตบุรุษ ท่านว่าไกลกันกว่านั้น ที่มา : มหาสุตโสมชาดก ขุ.ชา. ๒๘/๙๒๗

…้หลักผู้ใหญ่ ในกาลปัจจุบัน ย่อมเป็นผู้ควรแก่การสรรเสริญ และกาลข้างหน้า ก็ไปได้ดี ที่มา : ติตติรชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๓๗

…ะมาท คนเราจึงให้ทานใครไม่ได้เช่นนี้ ผู้มีปัญญา เมื่อต้องการบุญ จึงให้ทานเถิด ที่มา : พิลารโกสิยชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๑๔๗๔

…๑ มัวเมา ๑ โง่เขลา ๑ คล้อยตามไป เสียทุกเรื่อง ๑ ให้สิ่งที่ต้องการไม่ได้ทุกอย่าง ๑ ที่มา : กุณาลชาดก ขุ.ชา. ๒๔/๔๐๖

บทความนี้เสนอแนวคิดที่สำคัญจากชาดก โดยเจาะจงไปที่การเหยียดหยามสามีจากภรรยา เนื้อหาอธิบายถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดการเหยียดหยาม เช่น ความยากจน ความเจ็บป่วย ความชรา พฤติกรรมการดื่มเหล้า และความไร้สาระ ซึ่งส

… ถึงแม้ว่าผืนแผ่นดินนี้จะไร้เสียซึ่งมนุษย์ก็ตาม เจ้าก็อย่าได้คบหากับคนเช่นนั้นเลย ที่มา : อรัญญชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๖๙๓

…ช่นนั้นเข้าไว้ทีเดียว เพราะการสังคมกับคนดีเช่นนั้น มีแต่นำประโยชน์สุขมาให้ ที่มา : อินทสมานโคตตชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๑๗๒

บทนี้เป็นการสอนให้เรารู้จักการเลือกสังคมกับคนดี การมีเพื่อนหรือผู้คนที่มีแนวคิดและพฤติกรรมที่ดีจะนำมาซึ่งความสุขและประโยชน์ให้กับชีวิต ชาดกนี้ชี้ให้เห็นความสำคัญของการผูกไมตรีกับคนที่มีสติปัญญาและความ

…สติ ภูตาน สพฺพาเนว สหตุตนา ฯ กาลเวลา ย่อมกินสัตว์ทั้งปวง รวมทั้งตัวมันเองด้วย ที่มา : มูลปริยายชาดก ขุ.ชา.๒๗/๓๔๐

… ครั้นตกเย็น ก็ไม่เห็นกันอีกแล้ว ยังพบกันตอนเย็น ครั้นตอนเช้า ก็ไม่เห็นกันอีกแล้ว ที่มา : เตมิยชาดก ขุ.ชา. ๒๘/๑๑๒๗

…นึกในบุญคุณของเขา ภายหลัง เมื่อตนเกิดเรื่องจำเป็นขึ้นมา ก็จะหาคนช่วยเหลือไม่ได้ ที่มา : อกตัญญูชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๙๐

…ิเวก ถึงจะมีสมบัติเสมอด้วยองค์อินทร์ ก็เป็นคนน่าสงสาร เพราะต้องมีเพื่อนจึงมีสุข ที่มา : เนมิราชชาดก ขุ.ชา. ๒๘/๑๔๔๓

บทบทความนี้นำเสนอชาดกที่เน้นความสำคัญของการมีเพื่อนในการดำเนินชีวิต โดยชาดกนี้แสดงให้เห็นว่าคนที่อยู่ตัวคนเดียวย่อมไม่มีความสุข แม้จะมีสมบัติหรือชีวิตที่เหมือนองค์อินทร์ แต่ก็ขาดความสุขที่แท้จริง ที่เ

…าไว้ อารยชนนั้น เมื่อจะขอ ก็เพียงแค่ยืนนิ่ง อยู่เท่านั้น นี่คือวิธีขอของอารยชน ที่มา : อัฏฐิเสนชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๑๐๓๙

…ี่ประชุมที่ไม่มีคนดี ไม่ชื่อว่าที่ประชุม คนที่ไม่พูดถึงคุณธรรม ไม่ชื่อว่าคนดี ที่มา : มหาสุตโสมชาดก ขุ.ชา. ๒๘/๑๐๐๕

…าคนอื่นต่อไป เหมือนนก เมื่อรู้ต้นไม้ไร้ผลแล้ว ก็บินจากไป ด้วยว่า โลกนี้ยังกว้างใหญ่ ที่มา : โคธชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๖๓๒

ขุมทรัพย์ทางปัญญาจากชาดก 257 ส่งเสริมให้เราเรียนรู้การปล่อยวางคนที่ไม่รักเราและหาคนที่เหมาะสมกับเราในชีวิต โดยเน้นการเปรียบเทียบคล้ายกับนกที่บินจากต้นไม้ที่ไม่มีผล ทำให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการเลื

…ขึ้น กิจการใด คนฉลาดจัดการได้ละเอียดเรียบร้อย กิจการนั้น คนโง่ย่อมถึงความมืดมน ที่มา : สิริมันทชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๒๓๑๙

บทความนี้พูดถึงหลักธรรมที่เกิดจากสิริมันทชาดก ที่ชี้ให้เห็นว่าคนโง่ถึงแม้จะมีสถานะทางสังคมสูง แต่ย่อมตกเป็นเบี้ยล่างของคนมีปัญญา ผู้มีความเฉลียวฉลาดในการจัดการกิจการต่างๆ ได้ดีกว่า ทำให้เห็นความสำคัญข

…วามลำบาก ผู้นั้นจัดว่าเป็นปราชญ์ ย่อมได้รับความสุข ซึ่งเป็นปลายทางแห่งความลำบาก ที่มา : อินทริยชาดก ขุ.ชา. ๒๗/๑๒๐๒

…ดบริภาษผู้ นึ้งชื่อว่า ฉุดคุณด้วยเล็บ ชื่อว่า เคี้ยวกินกัดก่อนเหลี่ยม ด้วยชื่อว่า พยายามกลั่นกินไฟ. ขุ.ชา. (ไพริน) มค. ๑๒/๑๙ ๗.๓ คำว่า “หยาบ” คือ เสีย เป็นวาจาที่หยาบคาย เหมือนต้นไม้ที่เสียเป็นต้นไม้ที่ขร…

บทความนี้กล่าวถึงการใช้วาจาหยาบคายว่ามีผลเสียต่อบุคคลและสังคม รวมถึงการรักษาความลับที่เสมือนหนึ่งเป็นทรัพย์สมบัติที่มีค่า โดยเน้นถึงความสำคัญของการใช้คำพูดที่ดีและการไม่เปิดเผยความลับของผู้อื่น ซึ่งสา